Την έναρξη κήρυξαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Martin Schulz και ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ και του EDF (European Disability Forum) Ιωάννης Βαρδακαστάνης.
Μετά τις συνεδριάσεις του 1993 και του 2003, το 3ο Ευρωκοινοβούλιο ΑμεΑ πραγματοποιήθηκε σε μια πολύ σημαντική χρονική συγκυρία για το αναπηρικό κίνημα: το 2013 η Ε.Ε. πρέπει να παρουσιάσει την πρώτη έκθεση συμπερασμάτων αναφορικά με τον βαθμό υλοποίησης της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, εκπρόσωποι των αναπηρικών οργανώσεων ενέκριναν ψήφισμα με το οποίο καλούν τα ευρωπαϊκά θεσμικά και συμβουλευτικά όργανα της Ε.Ε., τα κράτη μέλη της Ε.Ε., τους κοινωνικούς εταίρους, την κοινωνία των πολιτών και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την εφαρμογή των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στην Ευρώπη.
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο κ. Βαρδακαστάνης υπογράμμισε ότι το 3ο Ευρωκοινοβούλιο Ατόμων με Αναπηρία συνεδριάζει στις συνθήκες μιας από τις πιο άσχημες κρίσεις που έχει γνωρίσει η Ευρώπη, τη στιγμή που οι ηγέτες της δεν μπορούν να συμφωνήσουν με πιο τρόπο θα προστατέψουν τα άτομα με αναπηρία:
«Σήμερα είμαστε εμείς, οι εκπρόσωποι των αναπηρικών οργανώσεων της Ευρώπης, που θα δείξουμε στους ηγέτες της ότι υπάρχει λύση: Και αυτή είναι περισσότερη Δημοκρατία! Περισσότερη συμμετοχή! Είμαστε περισσότεροι από τα προηγούμενα δυο Ευρωκοινοβούλια ΑμεΑ, είμαστε πιο δυνατοί, είμαστε στο σπίτι της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας! Είμαστε εδώ για να διεκδικήσουμε την προστασία μας από μια κρίση για την οποία δεν ευθυνόμαστε καθόλου, είμαστε εδώ για να ακουστούμε. Ιδιαίτερα για τις γυναίκες με αναπηρία, ιδιαίτερα για τα παιδιά με αναπηρία, ιδιαίτερα για τους συναδέλφους μας που ακόμα ζούνε σε ιδρύματα…
Σήμερα θα συζητήσουμε με τους ευρωβουλευτές. Σήμερα θα ψηφίσουμε την στρατηγική μας για τα χρόνια που έρχονται. Σήμερα θα διεκδικήσουμε όλοι οι Νόμοι, οι Οδηγίες της Ε.Ε. να είναι πλήρως συμβατές με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία! Σήμερα θα απαιτήσουμε να μην δοθεί ούτε ένα σεντ από τα χρήματα της Ε.Ε. σε υπηρεσίες ή αγαθά που δεν είναι πλήρως προσβάσιμα!».
Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Martin Schulz μίλησε για τη δέσμευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς της κρίσης: Υπάρχουν ενδείξεις ότι η πολιτική λιτότητας πλήττει περισσότερο τα πιο ευάλωτα τμήματα της κοινωνίας. Υπάρχει ένας πραγματικός κίνδυνος για τα δικαιώματα και τις ευκαιρίες των ατόμων με αναπηρία που έχουν κερδηθεί στο παρελθόν. Σήμερα τα άτομα με αναπηρία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και στέρησης εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης. Αυτός ο αποκλεισμός έχει τεράστιο κόστος για τα συγκεκριμένα πρόσωπα, αλλά και για την κοινωνία στο σύνολό της.
Ο ευρωπαίος Διαμεσολαβητής Νικηφόρος Διαμαντούρος από την πλευρά του εξήγησε το ρόλο του Διαμεσολαβητή στην εφαρμογή των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής είναι ένας από τους οργανισμούς που προωθούν την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να είμαστε φιλόδοξοι και να κινηθούμε, ώστε να διασφαλίσουμε ότι η Ε.Ε. βρίσκεται στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την εφαρμογή της Σύμβασης. Θα κάνω ό,τι μπορώ για να τηρηθεί αυτή η δέσμευση.
Από την πλευρά της Ελλάδας μίλησαν ο γενικός γραμματέας της ΕΣΑμεΑ Χρήστος Νάστας και οργανωτικός γραμματέας Αντώνης Χαροκόπος. Αναφέρθηκαν στις επιπτώσεις της κρίσης στα άτομα με αναπηρία, τονίζοντας ότι η οικονομική και κοινωνική κρίση στην Ελλάδα έχει ήδη λάβει χαρακτήρα κρίσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όλα τα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου αντιπροσωπεύτηκαν. Ο κ. Βαρδακαστάνης ζήτησε μια συνάντηση με τους ηγέτες του, προκειμένου να συζητηθούν οι προκλήσεις της τρέχουσας περιόδου της κρίσης στην Ευρώπη.