Είναι μια εκδήλωση που δεν μετατοπίζεται χρονικά, όσο κι αν υποχρεώσεις και παράλληλες σημαντικές εκδηλώσεις, λόγω εποχής, επιβάλουν την αναβολή της.
Έχει από χρόνια καθιερωθεί, την επόμενη ακριβώς Κυριακή μετά τη γιορτή της Παναγίας, οι κάτοικοι της Αρχαίας Ελεύθερνας (Πρινέ), να τιμούν στη διάρκεια ειδικής τελετής τους πεσόντες συγχωριανούς, στα πεδία της τιμής.
Και αυτή τη χρονιά η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με απόλυτη τάξη και ζηλευτή διαχείριση του χρόνου, αποτέλεσμα εμπειρίας και σεβασμού στο ακροατήριο, από τον δραστήριο τοπικό σύλλογο, που δεν συναντάς συχνά.
Από νωρίς η πλατεία άρχισε να κατακλύζεται από κόσμο. Δεν ήταν μόνο κάτοικοι του χωριού, αλλά πρόεδροι πολιτιστικών συλλόγων, από τη γύρω περιοχή και το Ηράκλειο, παράγοντες του Μυλοποτάμου και του δήμου Ρεθύμνου, ενώ δεν άρχισαν να καταφθάνουν οι τοπικές αρχές.
Ο βουλευτής κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης, η αντιπεριφερειάρχης κα Μαίρη Λιονή, ο δήμαρχος κ. Γιώργος Μαρινάκης, ο δημοτικός σύμβουλος κ. Στέλιος Σπανουδάκης, ο αστυνομικός διευθυντής κ. Κώστα Λαγουδάκης και εκπρόσωποι των λοιπών αρχών και μελών της τοπικής αυτοδιοίκησης όλων των βαθμών.
Την Παγκρήτιο Ένωση εκπροσώπησε ο εκλεκτός λόγιος συγγραφέας και λογοτέχνης κ. Δημήτρης Αετουδάκης, ο οποίος έκανε χαιρετισμό και κατέθεσε στεφάνι.
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγένιος, δεν παρέστη, λόγω απειλημένων υποχρεώσεων. Έστειλε όμως ένα θερμό χαιρετισμό συγχαίροντας τον Σύλλογο, για τις ωραίες του πρωτοβουλίες, εξήρε τη συμμετοχή του χωριού σε κάθε προσκλητήριο της πατρίδας και ευχήθηκε στον πολιτιστικό σύλλογο Αρχαίας Ελεύθερνας, θεία ενδυνάμωση για τη συνέχεια, με τον αυτό ζήλο να υπηρετεί θαυμαστά την πολιτιστική ζωή του τόπου.
Μήνυμα έστειλε και ο κ. Θεόδωρος Νίνος, από τη μειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου, που δεν κατέστη δυνατόν να παραστεί.
Προσκλητήριο νεκρών
Σε μια μυσταγωγική ατμόσφαιρα εψάλη, στη συνέχεια, η επιμνημόσυνη δέηση και ακολούθησε το προσκλητήριο νεκρών.
Ήταν μια επιβλητική στιγμή, που τόνιζε το «δοξαστικό» από το συμφωνικό έργο «Κέντρους Εγκώμιον» σε μουσική του Μπάμπη Πραματευτάκη και η εξαιρετική για την περίπτωση φωνή του προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Αρχαίας Ελεύθερνας κ. Μιχάλη Αποστολάκη, που εκφωνούσε τα ονόματα των τιμημένων νεκρών με αναφορά και στον τόπο που θυσιάστηκαν, καθώς και την ημερομηνία που πέρασαν στη χορεία των αθανάτων.
Στον χαιρετισμό του ο βουλευτής Ρεθύμνης κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης τόνισε τη σημαντικότητα διατήρησης της ιστορικής μνήμης, κάτι που ο Πρινές Μυλοποτάμου τηρεί με θρησκευτική ευλάβεια και ευχήθηκε να επαναλαμβάνονται εκδηλώσεις όπως αυτή, που αποτελούν παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Για να δικαιώνεται η θυσία εκείνων που αγωνίστηκαν για τα εθνικά ιδεώδη, τα αγαθά της δημοκρατίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Ανάγκη η εθνική ενότητα
Μεστή, όπως πάντα, η Αντιπεριφερειάρχης κα Μαίρη Λιονή αναφέρθηκε στην ανάγκη να διατηρήσουμε την ενότητά μας σαν λαός, να έρθουμε πιο κοντά, να ενώσουμε τις προσπάθειές μας για να σηκωθούμε, όσο κι αν η κρίση και οι ποικίλες απειλές γονατίζουν το θάρρος μας.
Όπως είπε η κ. Λιονή, οι τιμημένοι νεκροί δίνουν το παράδειγμα, διαμηνύοντας στους μεταγενέστερους την ανάγκη να είναι καλοί πολίτες. Γιατί κράτος που έχει χρηστούς και ενεργούς πολίτες με ευθυκρισία και λογική ξεπερνά πιο εύκολα τα προβλήματά του και αγωνίζεται για καλύτερες μέρες.
Σκιαγραφούν τη σύγχρονη ιστορία
Εξαιρετική ήταν και η σύντομη τοποθέτηση του δημάρχου κ. Γιώργου Μαρινάκη που είπε χαρακτηριστικά ότι το προσκλητήριο των νεκρών σκιαγραφούσε όλη τη σύγχρονη ιστορία, γιατί κάθε Πρινιανός έδινε πάντα το παρόν σε κάθε κάλεσμα της πατρίδας. Ο κ. Μαρινάκης τόνισε την ανάγκη να είναι κάθε πολίτης σε εγρήγορση συνειδησιακά για να μπορεί να απαντά με έργα προκοπής στις όποιες προκλήσεις λαών που θέλησαν να μάς υποτάξουν αλλά απέτυχαν. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος κάθε αγώνα και το πραγματικό μνημόσυνο για τους ηρωικούς νεκρούς.
«Σας λειτουργώ στη δόξα μου»
Κεντρική ομιλήτρια ήταν η κ. Ελένη Γ. Βαρδιάμπαση, τελειόφοιτος ΤΕΙ, που είπε για το γεγονός της ημέρας:
«Σκιές κι αν πλανάστε σ΄ άλλη ζωή λείψανα κι αν κοιμάστε, σας λειτουργώ στη δόξα μου μακαρισμένοι νάστε
Σεβαστοί πατέρες ευλαβείς προσκυνητές
Δανείζομαι τα λόγια αυτά του ποιητή και τα αφιερώνω στη μνήμη των ηρώων συγχωριανών μας, που πότισαν με το τίμιο αίμα τους το καρποφόρο δέντρο της ελευθερίας.
Με τα μνημόσυνα πιστεύουμε ότι συμβάλουμε ώστε να μένει ανεξίτηλο στη μνήμη και στην ψυχή μας και να παραδοθεί στις επερχόμενες γενιές το πνεύμα του πατριωτισμού και της αυτοθυσίας και της γενναιότητας των προγόνων μας.
Σήμερα, όπως και κάθε χρόνο, τελείται μνημόσυνο, υμνολογώντας και όχι μοιρολογώντας τους νεκρούς μας, γιατί σε κείνους που φυλάγαμε με δόξα και υπερήφανοι, ταιριάζουν ύμνοι και τραγούδια και όχι μοιρολόγια
Αλλοίμονο στους λαούς που δεν ξέρουν να αναγνωρίσουν τη θυσία των παιδιών τους. Γνωρίζουμε το μέγεθος, την αξία και τη σημασία της θυσίας και ξέρουμε να την αναγνωρίσουμε, καθώς έτσι τους αρμόζει. Γι’ αυτό είμαστε σήμερα εδώ. Για να τιμήσουμε, όπως τους αξίζει με ένα εθνικό μνημόσυνο όλους αυτούς που θυσίασαν ό,τι πολυτιμότερο είχαν, την ίδια τους τη ζωή στον βωμό του καθήκοντος.
Οι μνημονευόμενοι σήμερα νεκροί μας, θα νεκρωθούν για δεύτερη φορά, αν εμείς εθιστούμε στην κατοχή της πατρίδας μας αν εξοικειωθούμε με το σφαγιασμό των δικαιωμάτων μας, αν τελικά συνεχίσουμε το μάταιο κυνήγι των υλικών αγαθών, λησμονώντας τα γνήσια και αληθινά, λησμονώντας όλα αυτά που βίωσαν οι ήρωές μας για την πολυπόθητη ελευθερία μας. Η μνήμη τους δεν τελειώνει με το τέλος του μνημοσύνου του. Τιμή και δόξα στους ήρωες και μάρτυρές μας.
Αθάνατοι ήρωες του χωριού μας, δε θα σας σβήσει ποτέ από τη σκέψη μας ο ανελέητος χρόνος. Αιώνια ας μένει η μνήμη σας.
Σας ευχαριστώ που με τιμήσατε με την προσοχή σας».
O επίλογος
Στη συνέχεια έγινε κατάθεση στεφάνων από όλες τις τοπικές αρχές και εκπροσώπους δήμων και φορέων.
Ακολούθησε στο αλσύλλιο του Δάμακα η καθιερωμένη φιλοξενία που ήταν γεμάτη από προσφορές των κατοίκων της αρχαίας Ελεύθερνας, οι οποίοι για μια ακόμα φορά, με τον δραστήριο σύλλογό τους, έκαναν το χρέος τους απέναντι στους ηρωικούς προγόνους τους. Για να παίρνουν και οι νεότεροι παραδείγματα και να πράττουν ανάλογα, όταν θα αναλάβουν τη σκυτάλη για να διαχειριστούν το μέλλον του χωριού τους.