Στο Συνέδριο της διοργάνωσης «Eco – Fest 2020», το οποίο πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή στην Αθήνα και είχε ως επίκεντρο τις Πράσινες Πόλεις, τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και την Ηλεκτροκίνηση, συμμετείχε ο Δήμος Ρεθύμνης και απέσπασε θετικές κριτικές για τις πρωτοβουλίες και δράσεις του στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας, της ηλεκτροκίνησης και της κυκλικής οικονομίας.
Προσκεκλημένοι στις εργασίες του Συνεδρίου, που διοργανώθηκε με την υποστήριξη της ΚΕΔΕ, ήταν εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ και εκπρόσωποι της Α’θμιας και Β’θμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης απ’ όλη τη χώρα.
Ο δήμαρχος Ρεθύμνης κ. Γιώργης Χ. Μαρινάκης συμμετείχε στις εργασίες του Συνεδρίου ως ομιλητής και εστίασε στην εισήγησή του που είχε ως θέμα «Πολιτικές και Χρηματοδοτικές λύσεις για την Τοπική Αυτοδιοίκηση – Το παράδειγμα του Δήμου Ρεθύμνης», στη φιλοσοφία, το στρατηγικό σχεδιασμό και τις δράσεις που έχει υλοποιήσει ο Δήμος στο συγκεκριμένο τομέα, τον μελλοντικό προσανατολισμό καθώς και την ένταξη του Δήμου σε ευρωπαϊκά προγράμματα που στοχεύουν στην κυκλική οικονομία, την προστασία του περιβάλλοντος, την τουριστική ανάπτυξη νησιωτικών περιοχών της Μεσογείου και τη βιώσιμη κινητικότητα. Όπως επεσήμαναν οι συνομιλητές και συμμετέχοντες στο πάνελ του συγκεκριμένου θεματικού άξονα του Συνεδρίου, το Ρέθυμνο πρωτοπορεί στου βασικούς άξονες που προαναφέρθηκαν κι έχει ήδη δημιουργήσει καλές πρακτικές που κατατίθενται ως θετικό παράδειγμα τόσο στα ελληνικά αλλά και στα ευρωπαϊκά φόρα.
«Πολιτικές και Χρηματοδοτικές λύσεις για την Τοπική Αυτοδιοίκηση – Το παράδειγμα του Δήμου Ρεθύμνης»
Ειδικότερα, στην ομιλία του ο δήμαρχος αναφέρθηκε στο όραμά του για ένα βιώσιμο δήμο και στις δράσεις που έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα μέσα από τη συμμέτοχη του σε πληθώρα ευρωπαϊκών και άλλων χρηματοδοτικών προγραμμάτων τονίζοντας μεταξύ άλλων:
«Το όραμά μας ήταν η ανάδειξη και αναγνωρισιμότητα του Δήμου Ρεθύμνης, όχι μόνο ως ένας αξιόλογος τουριστικός προορισμός αλλά και ως πρότυπο βιώσιμου – νησιωτικού Δήμου μεσαίου μεγέθους που ενσωματώνει στοιχεία έξυπνης πόλης και αποτελεί τόπο υποδοχής σοβαρών επενδυτικών πρωτοβουλιών. Επικεντρωθήκαμε λοιπόν, στη χάραξη μιας στρατηγικής ανάδειξης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του Ρεθύμνου με έμφαση στην αστική και περιαστική ανάπτυξη, την ανάδειξη και διαχείριση του παραλιακού μετώπου, την αξιοποίηση της εξαιρετικής ενδοχώρας μας, την προστασία και αύξηση του πρασίνου, την προστασία των ρεμάτων, του τοπίου, των ευπαθών περιοχών, την ενεργειακή πολιτική του Δήμου για την εξοικονόμηση ενέργειας και την μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων CO2.
Γνωρίζαμε καλά πως η μεταμόρφωση του Ρεθύμνου σε μια πόλη όμορφη, ανθρώπινη, υγιή οικονομικά και φιλόξενη για κατοίκους και επισκέπτες, προϋπέθετε οργάνωση, ολοκληρωμένο σχεδιασμό, αξιοπιστία του Δήμου στα κέντρα λήψης αποφάσεων, επίμονες διεκδικήσεις σ’ ένα ανταγωνιστικό και οικονομικά ευάλωτο εθνικό και διεθνές περιβάλλον, διαρκής παρακολούθηση των εξελίξεων, υψηλό κοινωνικό και οικονομικό κόστος.
Προτεραιότητα αποδώσαμε στη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη, με έμφαση στην προώθηση της Βιώσιμης Κινητικότητας. Απευθυνθήκαμε σε ειδικούς επιστήμονες, τη Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ με επικεφαλής τον καθηγητή Θ. Βλαστό και τους συνεργάτες του και με τη δική τους συνδρομή εκπονήθηκε μια εξειδικευμένη επιστημονική στρατηγική μελέτη για την υλοποίηση ενός ρεαλιστικού, ολοκληρωμένου και εφαρμόσιμου Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.
Με βάση λοιπόν τη συγκεκριμένη μελέτη και την αξιοποίηση εθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών πόρων υλοποιήσαμε μια σειρά παρεμβάσεων με αναπλάσεις δρόμων, πεζοδρομίων (περίπου 20 χιλιόμετρα νέων πεζοδρόμων), τουλάχιστον 5 μεγάλων πλατειών καθώς και δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου ποδηλατοδρόμων συνολικού μήκους 12 χλμ. περίπου και Δίκτυο εντός παλαιάς πόλης – ιστορικού κέντρου μήκους 3,5χλμ.
Δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της προσβασιμότητας και τη διευκόλυνση της μετακίνησης των ΑμεΑ στην πόλη του Ρεθύμνου. Συνεργαστήκαμε με την ΕΣΑΜΕΑ για τον από κοινού σχεδιασμό και την υλοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων εφαρμόζοντας οδεύσεις τυφλών στα αναπλασμένα πεζοδρόμια, ράμπες πρόσβασης στην πλειοψηφία των δημοσίων κτιρίων (Δημαρχείο Νοσοκομείο, Φρούριο Φορτέτζα, Πινακοθήκη, κ.α), έξυπνα συστήματα σε φωτεινούς σηματοδότες για εξυπηρέτηση των ΑμεΑ με ηχητική και οπτική σήμανση σε όλα τα φανάρια της πόλης.
Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας έχουν θετικό πρόσημο, ενώ αρχίζουν να κεφαλαιοποιούνται με το πέρασμα του χρόνου και αποτυπώνονται στην:
- Αύξηση της κυκλοφορίας των πεζών, ως προϊόν της ανεμπόδιστης και ασφαλούς μετακίνησής τους αλλά και της πληθώρας των επιλογών που έχουν για συνάθροιση σε δημόσιους χώρους.
- Αύξηση της μετακίνησης των ποδηλατών λόγω του δικτύου ποδηλατοδρόμων.
- Αύξηση της κυκλοφορίας συνανθρώπων μας με κινητικά προβλήματα ή με προβλήματα όρασης, αφού τέθηκε στη διάθεση τους ένα δίκτυο 20 περίπου χιλιομέτρων νέων πεζοδρόμων με οδεύσεις τυφλών, ράμπες πρόσβασης στην πλειοψηφία των δημοσίων κτιρίων (Δημαρχείο Νοσοκομείο, Φρούριο Φορτέτζα, Πινακοθήκη, κ.α.) και ήδη διαφαίνεται η αύξηση στον τουρισμό ΑμεΑ με επακόλουθες θετικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι άρχισε να αλλάζει η νοοτροπία των οδηγών, που ήταν και η μεγαλύτερη πρόκληση. Πλέον ο πεζός έχει προτεραιότητα. Οι οδηγοί σταματούν στις διαβάσεις. Είναι μια νέα ελπιδοφόρα πραγματικότητα για το Ρέθυμνο. Το όριο ταχύτητας στο δρόμο μπροστά στην μεγάλη αμμώδη παραλία της πόλης μας έχει καθοριστεί στα 30 χιλιόμετρα. Έχουν σωθεί ανθρώπινες ζωές μέσα από τις παρεμβάσεις αυτές. Μέσα στα τελευταία 10 χρόνια έχουμε μια κατακόρυφη πτώση των τροχαίων θανατηφόρων ατυχημάτων στον αστικό ιστό σε ποσοστό 80%. Τα αποτελέσματα είναι στ’ αλήθεια θεαματικά. Η συστηματική και οργανωμένη προσπάθεια, ενθάρρυνσης δημοτών κι επισκεπτών να επιλέξουν το περπάτημα, το ποδήλατο και τη δημόσια συγκοινωνία ως τα κυρίαρχα μέσα μετακίνησης τους στο Ρέθυμνο, άρχισε να αποδίδει γόνιμους καρπούς.
Προϊόν του Ολοκληρωμένου Σχεδιασμού Βιώσιμης Ανάπτυξης και της προσήλωσής μας στην υλοποίηση του, ήταν και η ένταξη του Δήμου Ρεθύμνης σε ένα σημαντικό Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα το Civitas Destinations, με χρηματοδότηση από το Horizon 2020. Πράγματι, η υλοποίηση του εν λόγω έργου, προσέδωσε στη Βιώσιμη Κινητικότητα, στο Ρέθυμνο, μια νέα διάσταση και ένα περισσότερο ουσιαστικό και αναπτυξιακό περιεχόμενο στον τρόπο σκέψης και δράσης των Ρεθεμνιωτών, ενώ παράλληλα μας επέτρεψε να υλοποιήσουμε καινοτόμες παρεμβάσεις, και να προωθήσουμε τομείς, όπως η ηλεκτροκίνηση, που δυστυχώς στη χώρα μας ακόμα και σήμερα βρίσκονται σε εμβρυακό στάδιο.
Αναφερόμενος στις δράσεις που έχουν γίνει στην ηλεκτροκίνηση ο δήμαρχος αναφέρθηκε στην 1) Εγκατάσταση Σταθμών Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων, όπου έσω του Destinations, έχουν ήδη εγκατασταθεί 3 σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, σε δημοτικούς χώρους στάθμευσης, προκειμένου να είναι εύκολα προσβάσιμοι από όλους, προσφέροντας δωρεάν φόρτιση στους κάτοχους ηλεκτρικών οχημάτων. Παρόλο που παρατηρούμε, με ικανοποίηση, μια συνεχώς αυξανόμενη χρήση των φορτιστών, το οποίο καταδεικνύει έμπρακτα την αύξησή του, στην 2) Δρομολόγηση του πρώτου Ηλεκτρικού λεωφορείου (Minibus) στην Ελλάδα, στην 3) Προμήθεια του πρώτου δημοτικού ηλεκτρικού αυτοκινήτου (αμιγώς ηλεκτρικό – όχι υβριδικό) για τις ανάγκες μετακίνησης των υπαλλήλων της Τ.Υ. αλλά και του Δημάρχου, στην 4) Εγκατάσταση του πρώτου συστήματος κοινόχρηστων αμιγώς ηλεκτρικών ποδηλάτων στην Ελλάδα και αντίστοιχου συστήματος ηλεκτρικών πατινιών αλλα και στα 5) Σχεδιαζόμενα έργα για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
Και Συγκεκριμένα:
α) Ενίσχυση δικτύου φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω δύο (2) πρόσθετοι ταχύ – φορτιστές θα τοποθετηθούν σύντομα εντός του αστικού αστού σε Δημοτικούς χώρους στάθμευσης προκειμένου να μεγαλώσει η διασπορά του δικτύου και να εξυπηρετούνται καλύτερα οι οδηγοί των ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
β) Προμήθεια ηλεκτρικών ποδηλάτων και πατινιών για τις ανάγκες των δημοτικών υπηρεσιών. Προκειμένου για την έμπρακτη στήριξη και προώθηση της ηλεκτροκίνησης, ο Δήμος θα προβεί στην προμήθεια ηλεκτρικών ποδηλάτων και ηλεκτρικών πατινιών, προκειμένου να τα χρησιμοποιούν οι Δημοτικοί Υπάλληλοι κατά τις μετακινήσεις τους στο πλαίσιο της εργασίας τους.
γ) Ενίσχυση των κοινόχρηστων ηλεκτρικών ποδηλάτων. Στο αμέσως προσεχές διάστημα πρόκειται να εγκατασταθεί νέο σύστημα δημοτικών κοινόχρηστων ηλεκτρικών ποδηλάτων και ποδήλατα για ΑμεΑ για τους δημότες και επισκέπτες της πόλης.
Παράλληλα ο Γιώργος Μαρινάκης στην ομιλία του αναφέρθηκε στο 1) Έξυπνο Σύστημα Διαχείρισης Στάθμευσης, το οποίο θα παρέχει πολύ σημαντική ενημέρωση, τόσο στους οδηγούς, όσο και στις δημοτικές υπηρεσίες, καθώς θα αντλήσουμε πολύτιμη πληροφορία για τις πραγματικές ανάγκες της πόλης προκειμένου να μπορέσουμε να βελτιώνουμε συνεχώς την καθημερινότητα των δημοτών και να σχεδιάσουμε λύσεις όπου αυτές απαιτούνται, στο 2) Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Κινητικότητας και Περιβαλλοντικών Ρύπων, όπου όπως είπε έχει ήδη εγκαταστήσει δίκτυο θερμικών καμερών και περιβαλλοντικών αισθητήρων το οποίο μας παρέχει αναλυτική πληροφόρηση σε πραγματικό χρόνο τόσο για τα κυκλοφοριακά δεδομένα της πόλης όσο και για τα περιβαλλοντικά δεδομένα στις αντίστοιχες περιοχές. Συγκεκριμένα, οι θερμικές κάμερες καταγράφουν αριθμό οχημάτων, ταξινομημένο ανά κατηγορία μεγέθους οχήματος και ανά κατεύθυνση, ταχύτητες, πυκνότητα κλπ. προκειμένου να μπορούμε να εντοπίσουμε έγκαιρα προβλήματα και να σχεδιάσουμε λύσεις στηριζόμενοι σε πραγματικές και αναλυτικές μετρήσεις.
Τέλος αναφέρθηκε στα προγράμματα που συμμετέχει ο δήμος όπως είναι το «CASTWATER» που στόχο είχε την προώθηση πολιτικών για την βελτιστοποίηση της διαχείρισης των υδάτινων πόρων σε τουριστικούς προορισμούς… στο πρόγραμμα «Plasteco» με στόχο τον καθαρισμό των πλαστικών απορριμμάτων και λιπαντικών σε Περιφέρειες της Ε.Ε. Ο Δήμος Ρεθύμνης συμμετέχει και εδώ ως επικεφαλής εταίρος. Το Plasteco, σε συνάρτηση με την «Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα πλαστικά στην Κυκλική Οικονομία» είναι ήδη σε εξέλιξη και υποστηρίζει τις συμμετέχουσες περιοχές να ακολουθήσουν τα απαραίτητα βήματα για τη μετάβασή τους σε μια «νέα οικονομία πλαστικών». Η έμφαση θα δοθεί στις εξελίξεις στη διαχείριση των απορριμμάτων, την εξάλειψη των πλαστικών μιας χρήσης, προωθώντας την ανάπτυξη μέσω της οικολογικής καινοτομίας.
Στο έργο Incircle είναι επίσης μια νέα πρωτοβουλία, η οποία χρηματοδοτείται από το Interreg Med και αποσκοπεί στην υποστήριξη νησιωτικών και αραιοκατοικημένων περιοχών για τη μετάβασή τους προς την Τουριστική Κυκλική Οικονομία. Στο πρόγραμμα συμμετέχει – μοναδική πόλη από την Ελλάδα – το Ρέθυμνο μαζί με εταίρους από Κύπρο, Ισπανία, Μάλτα και Αλβανία.
Στόχος είναι η δημιουργία ενός κοινού μεθοδολογικού πλαισίου αντιμετώπισης της εποχικής διακύμανσης που ισχύει στις οικονομίες ευαίσθητων Μεσογειακών Τουριστικών περιοχών, με όρους ενός βελτιωμένου και ολοκληρωμένου βιώσιμου τουριστικού σχεδιασμού για να διατηρηθούν και να αξιοποιηθούν οι μη ανανεώσιμοι πόροι τους. Το Incircle θα αξιοποιήσει την εμπειρία από προηγούμενα έργα, κεφαλαιοποιώντας τη γνώση και τα διαθέσιμα εργαλεία προκειμένου να δοκιμάσουμε νέες μεθοδολογίες οι οποίες θα ακολουθήσουν τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
Γ. Κεφαλογιάννης: «Αύξηση σημείων ανεφοδιασμού και ηλεκτρικής φόρτισης – Κίνητρα για την ανανέωση των οχημάτων»
Στο συνέδριο απεύθυνε χαιρετισμό ο Ρεθεμνιώτης υφυπουργούς Υποδομών και Μεταφορών, Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο οποίος αναφέρθηκε στις προσπάθειες του υπουργείου να επιτευχθούν οι στόχοι του Εθνικού Πλαισίου Πολιτικής για την ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων στις μεταφορές και όπως σημείωσε, το υπουργείο προχώρησε στην έκδοση δύο Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων για την προώθηση του φυσικού αερίου και την ηλεκτροκίνηση στις μεταφορές με τις οποίες καθορίζονται οι προϋποθέσεις και οι τεχνικές προδιαγραφές για την εγκατάσταση σημείων ανεφοδιασμού πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) και συσκευών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, αντίστοιχα.
«Επιδιώκουμε την απλοποίηση της διαδικασίας ώστε να επιτευχθεί αύξηση του αριθμού σημείων ανεφοδιασμού CNG και των σημείων επαναφόρτισης, διασφαλίζοντας την ύπαρξη ικανού αριθμού για τους χρήστες οχημάτων εναλλακτικών καυσίμων στο Εθνικό Οδικό δίκτυο.
Με βάση τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το 2017 ο αριθμός σημείων ανεφοδιασμού με CNG ανέρχονταν σε 11, το 2018 σε 13 και μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2019 υπήρχαν 16 σημεία. Καταγράφεται μια αυξητική τάση, όπως και στον αριθμό των οχημάτων με CNG.
Το 2017 υπήρχαν 1.096 οχήματα (συμπεριλαμβανομένων επιβατικών, ελαφρών, βαρέων και λεωφορείων) και το 2018 ανήλθαν σε 1.406.
Κεντρικός πυλώνας στη νέα γενιά τεχνολογίας καυσίμων είναι η ηλεκτροκίνηση και ο στόχος για το 2020 είναι οι 2.000 σταθμοί φόρτισης. Το 2019 αδειοδοτήθηκαν έξι πρατήρια με τελευταίας τεχνολογίας συσκευές ταχυφόρτισης.
Παράλληλα, σχεδιάζεται η ηλεκτρονική βάση δεδομένων, μέσω της οποίας οι πολίτες θα ενημερώνονται σχετικά με τη θέση και τη διάθεση των σημείων φόρτισης για όλη τη χώρα σε πραγματικό χρόνο.
Επίσης, το υπουργείο μας συμμετέχει σε Ευρωπαϊκό συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα για την ενιαία απεικόνιση των δεδομένων των υποδομών φόρτισης με τα υπόλοιπα κράτη μέλη.
Άλλη μια νομοθετική πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην ανάπτυξη υποδομών ηλεκτροκίνησης, είναι η έκδοση της απόφασης για την επισκευή και συντήρηση ηλεκτρικών οχημάτων, όπως και αυτή που αφορά στον τεχνίτη ηλεκτρικών οχημάτων.
Κοινή συνισταμένη όλων αυτών των δράσεων είναι να δημιουργήσουμε τις αναγκαίες συνθήκες προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των οχημάτων που είναι φιλικά προς το περιβάλλον.
Ο στόλος των αυτοκινήτων στην Ελλάδα είναι πολύ γερασμένος και προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα με ένα πλέγμα ρυθμίσεων. Το πρώτο βήμα είναι οι νομοθετικές πρωτοβουλίες» ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Κεφαλογιάννης.
