Δεν είναι καινοφανές το blame game (μετακύλιση ευθυνών σε ελεύθερη μετάφραση) εναντίον της εκπαιδευτικής κοινότητας όταν συμβαίνει κάτι που δεν μπορεί να ελέγξει η κεντρική κυβέρνηση και δη το υπουργείο Παιδείας. Από παλιά ακούμε γι’ αυτούς που κάθονται τρεις μήνες το καλοκαίρι και από 15 ημέρες τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Γι’ αυτούς που δουλεύουν λίγες ώρες και γι’ αυτούς που δεν προσέχουν και δεν δίνουν σημασία στα βλαστάρια μας. Μια κίβδηλη αναπαράσταση που τεχνηέντως καλλιέργησαν οι περισσότεροι υπουργοί, με ελάχιστες εξαιρέσεις, καθώς και οι γραφειοκράτες, παλιότερα της οδού Μητροπόλεως και σήμερα του Αμαρουσίου. Μια αντίληψη που πέρασε αβρόχοις ποσί στη κοινωνία, την περίοδο της οικονομικής φούσκας και εντάθηκε σε αυτή των μνημονίων. Η πολιτική επικοινωνία και κάποιοι δήθεν εκσυγχρονιστές που εμφανίζονται ως κήνσορες επί παντός επιστητού δεν ξεχνούσαν στο εκσυγχρονιστικό επιμύθιο των δεκάρικων λόγων τους και κειμένων τους να στηλιτεύσουν τους δασκάλους, από την προσχολική εκπαίδευση μέχρι και την επίβλεψη διδακτορικής διατριβής.
Θα μου πείτε, δουλεύουν όλα καλά στην ελληνική εκπαίδευση; Φυσικά και όχι. Και οι ευθύνες είναι διαχρονικές. Δεν ξεκινάμε όμως να βαράμε το «γαϊδούρι» επειδή δεν μπορεί να σηκώσει το φορτίο μιας νταλίκας, και χωρίς να του έχουμε δώσει ούτε νερό ούτε τροφή και με τα πέταλα φθαρμένα. Γιατί αυτό συμβαίνει με τους δασκάλους μας. Με μειωμένους μισθούς, με υποδομές κατώτερες του επιπέδου ενός κράτους-μέλους της ΕΕ και με αυξημένο τον αριθμό των μαθητών της τάξης, τους ζητάμε να γίνουν «μάγοι» και «νεράιδες» και να μεταμορφώσουν τον μικρόκοσμο της σχολικής τους μονάδας σε επίγειο παράδεισο χωρίς «απαγορευμένα μήλα». Τους ζητάμε, δηλαδή να κάνουν ένα θαύμα που δεν γίνεται, ενώ την ίδια στιγμή με υπομονή και επιμονή κάνουν μικρά καθημερινά θαύματα και βοηθούν τους ανατρεφόμενους πολίτες αυτής της χώρας να κοινωνικοποιηθούν και να μορφωθούν.
Μια άλλη κατηγορία που τους αποδίδεται είναι ότι είναι ανεπαρκείς και δεν ανανεώνουν τις γνώσεις τους. Πού το είδανε αυτό γραμμένο; Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές προσπαθούν να επιμορφώνονται συνέχεια. Αλλά, πώς θα έχεις ανανέωση στην εκπαιδευτική διαδικασία όταν έχεις να κάνεις διαγωνισμό ΑΣΕΠ για προσλήψεις πάνω από μια δεκαετία. Πώς θα εισαχθούν οι νέες εκπαιδευτικές μέθοδοι όταν οι νέοι απόφοιτοι από τις εκπαιδευτικές σχολές δεν διορίζονται ποτέ ή είναι όμηροι των voucher, όπως και άλλοι συνάδελφοί τους, λόγου χάρη οι ψυχολόγοι, που συνδράμουν με τις δικές τους επιστημονικές γνώσεις στην προσπάθεια για την ομαλή λειτουργία των σχολικών μονάδων. Και προς επίρρωση των παραπάνω, η εμπειρία έχει δείξει ότι η ανανέωση του έμψυχου δυναμικού δε συνδυασμό με την εμπειρία των παλαιότερων μόνο καλά κομίζει. Και το πιο απτό παράδειγμα είναι ο μαζικός τότε διορισμός νέων δασκάλων λόγω της εφαρμογής του ολοήμερου, που έδωσε άλλον αέρα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Αφορμή για όλες τις παραπάνω σκέψεις και υπενθυμίσεις είναι οι αφορισμοί από το υπουργείο και από μέρος μιας βολεμένης και μονίμως καταγγέλλουσας μερίδας της κοινωνίας, που αυτολογίζεται ως εκσυγχρονιστική (τρομάρα τους… αν είναι έτσι ο εκσυγχρονισμός) γιατί οι εκπαιδευτικοί δεν ανταποκρίθηκαν στην τηλεκπαίδευση τις μέρες του χιονιά. Ή το χειρότερο γιατί δεν έκαναν την τηλεκπαίδευση από τα σπίτια τους και πήγαν στα σχολεία, αναδεικνύοντας έτσι την ένδεια των σχολικών μονάδων σε υλικοτεχνική υποδομή. Πριν κατηγορήσουμε, λοιπόν κάποιους ως τεμπέληδες ή «αντιδραστικούς» οφείλουμε πρώτα να κοιταχτούμε στον καθρέφτη, γιατί το μίνιμουμ που ισχύει είναι ότι οι δάσκαλοί μας θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως εικόνα της κοινωνίας μας. Αλλά εδώ συμβαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό. Μέμφονται αυτοί που κάνουν τα λιγότερα για τους πολλούς και τα περισσότερα για τους λίγους, αυτούς που παλεύουν για όλα για όλους. Και όπως έγραψε και μια έγκριτη συνάδελφος, «τους δασκάλους και τα μάτια μας»…