Ολοκληρώθηκαν χθες οι τετραήμερες εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για την 76η Επέτειο του Ολοκαυτώματος της Βιάννου, που διοργάνωσαν η Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου, ο Δήμος Βιάννου και η Περιφέρεια Κρήτης και έγιναν υπό την αιγίδα του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα.
Στις εκδηλώσεις εκτός από τον περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη και το σύνολο των τοπικών αρχών, παρευρέθηκε εκ μέρους της κυβέρνησης ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, καθώς και ο δρ Marco De Paolis, γενικός στρατιωτικός εισαγγελέας της Ιταλίας.
Στα διαχρονικά μηνύματα των 461 εκτελεσθέντων ηρώων της Βιάννου και χωριών της Ιεράπετρας, για Ελευθερία, Δικαιοσύνη, Ενότητα, Αλληλεγγύη, Πρόοδο, αναφέρθηκε ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, λέγοντας μεταξύ άλλων:
«Η σημερινή επέτειος στέλνει πολλαπλά και διαχρονικά μηνύματα. Μας υπενθυμίζει πως η Βιάννος είναι ένας τόπος μικρός, που αξίζει όμως να υπερηφανεύεται για τον αγώνα των κατοίκων της, για ελευθερία και προκοπή. Η Βιάννος δίκαια και άξια μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα ανθρώπινο θυσιαστήριο, ένα θυσιαστήριο που εκφράστηκε μέσα από ένα μαζικό ολοκαύτωμα. Εβδομήντα έξι χρόνια μετά, γνωρίζουμε καλά πως ένα ολοκαύτωμα δεν μπαίνει σε εισαγωγικά. Γιατί είναι ένα έγκλημα κατά της ανθρώπινης φύσης. Το έγκλημα αυτό διαπράχθηκε από το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ, ως αντίποινα απέναντι σε ένα λαό που υπερασπίστηκε την ελευθερία του και τη ζωή του. Τα ολοκαυτώματα και οι φρικαλεότητες δεν είναι ενέργειες που συντελούνται εν βρασμώ ψυχής. Είναι καλά σχεδιασμένο και μεθοδευμένο κομμάτι της πολιτικής, όλων των ολοκληρωτικών και απάνθρωπων καθεστώτων που γνώρισε ο πλανήτης και η ουσία παραμένει μία και αδιαμφισβήτητη: τα εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας δεν παραγράφονται».
Παράλληλα ο περιφερειάρχης, τόνισε την ανάγκη καταπολέμησης κάθε μορφής μίσους και φανατισμού καταδικάζοντας τη ναζιστική θηριωδία, ενώ με έμφαση επεσήμανε το χρέος της Γερμανίας στο καθολικό αίτημα για την καταβολή αποζημιώσεων και δικαίωση του αγώνα.
Ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος ανέφερε: «Εκπροσωπώντας τον κ. Μητσοτάκη, ήρθα σήμερα εδώ για να αποτίσω φόρο τιμής στους νεκρούς του Ολοκαυτώματος στη Βιάννο, που όσα χρόνια και αν περάσουν, δεν έχει κανείς το δικαίωμα να ξεχάσει. Οι Έλληνες είμαστε ένας λαός που έχει περάσει αιώνες αγώνων για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Σε τούτο το μαρτυρικό τόπο στη λεβεντογέννα Κρήτη, φωνές ναζιστικές δεν μπορούν να φυτρώσουν» και πρόσθεσε: «Να θυμίσω ότι λίγα χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα της Βιάννου, οι Ευρωπαίοι, τα ευρωπαϊκά έθνη και κράτη ξεκίνησαν μια σπουδαία πρωτοβουλία, που σήμερα έχει γίνει η Ε.Ε., που λειτουργεί ανεξάρτητα από επιμέρους απόψεις, οικονομικές, πολιτικές και τις πολιτικές συγκυρίες. Να θυμόμαστε ότι χάρη στην Ε.Ε. έχουμε περάσει στην ευρωπαϊκή ήπειρο και στην πατρίδα μας 75 χρόνια ειρήνης και εμείς που δεν ζήσαμε πόλεμο, θα πρέπει να το διαισθανόμαστε και να το μεταλαμπαδεύσουμε και στις επόμενες γενιές. Οι Έλληνες ενωμένοι θα δείξουμε ξανά τον πατριωτισμό μας και θα κρατήσουμε ψηλά την αξία της ελευθερίας».
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των επανορθώσεων της Γερμανίας ο υπουργός Εσωτερικών εξήγησε ότι «το θέμα δεν προσφέρεται για εντυπώσεις και κομματικές σκοπιμότητες. Ο πρωθυπουργός θα κινηθεί με σύνεση και αποτελεσματικότητα και σε ό,τι αφορά αυτό το ζήτημα».
Ο δήμαρχος Βιάννου Μήνας Σταυρακάκης, τόνισε: «Θέλω να πιστεύω ότι η δικαίωση της αντίστασης και της θυσίας της Βιάννου, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας δεν θα αργήσει να έρθει. Η μνήμη των θυμάτων που δεν δείλιασαν, δεν υποχώρησαν και δεν φοβήθηκαν να σταθούν απέναντι στους ναζί, παραμένει αιώνια. Γι’ αυτό και ζητάμε την έμπρακτη αναγνώριση των οφειλών και των αποζημιώσεων. Οφείλουμε έναντι της ιστορίας και των θυμάτων της θηριωδίας, να δηλώσουμε ότι εγκλήματα όπως αυτό, δεν μπορεί να μένουν ατιμώρητα, αλλά και ότι η καταβολή αποζημιώσεων θα είναι μια επιπλέον θωράκιση για να μην ξανασυμβούν».
Ο πρόεδρος της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου, Αριστομένης Α. Συγγελάκης, από τους πρωτεργάτες του κινήματος για τις επανορθώσεις υπενθύμισε ότι: «Οι σφαγιασθέντες απ’ όλες τις περιοχές της χώρας, υπήρξαν θύματα του ναζισμού. Μετά από 76 χρόνια τίθενται τα εξής αυτονόητα ερωτήματα. Ανέλαβε η Γερμανία την ευθύνη; Υπήρξε τιμωρία των θυτών; Υπήρξε αποζημίωση των θυμάτων; Η απάντηση είναι αρνητική. Αγωνιζόμαστε για να αποδοθεί δικαίωση. Μόνο έτσι θα ησυχάσουν οι ψυχές των δικών μας. Ένα ισχυρό μήνυμα τιμωρίας και πρόληψης των ναζιστικών εγκλημάτων. Το Ολοκαύτωμα αποτελεί ένα οικουμενικό σύμβολο αντίστασης, ενάντια στο ναζισμό και το φασισμό, που δεν επιτρέπεται, ως μορφώματα ή και ως πολιτικά κόμματα, να νομιμοποιούνται».
Σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Marco De Paolis, γενικός στρατιωτικός εισαγγελέας της Ιταλίας, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση, με την οποία δεν αναγνωρίστηκε η ετεροδικία της Γερμανίας στις δικαστικές αποφάσεις των ιταλικών δικαστηρίων και κατ’ επέκταση δημιουργήθηκε θετικό προηγούμενο για τις αποζημιώσεις, τόνισε: «Με την απόφαση αυτή του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ιταλίας, κάμφθηκε και το τελευταίο εμπόδιο για την αναγκαστική εκτέλεση σε γερμανική περιουσία που βρίσκεται στην Ιταλία. Πιθανόν είμαστε στο τέλος αυτού του μεγάλου δικαστικού αγώνα. Αυτή είναι μια απόφαση που αφορά την περίπτωση του Διστόμου. Σίγουρα με βάση αυτά τα δεδομένα και η Βιάννος μπορεί να κάνει κάτι ανάλογο και να ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία. Αυτό από μια τεχνική άποψη, γιατί πιστεύω ότι μια λύση σε ένα τόσο σπουδαίο θέμα πρέπει να είναι πολιτική. Πάντως πρέπει να πω ότι θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό και είναι αδύνατο να φτάσουμε σε αποζημιώσεις για όλους. Είναι εκατοντάδες χιλιάδες οι περιπτώσεις, όποτε εμείς θέλουμε και ευχόμαστε αυτή η δικαστική αρχή να βοηθήσει ώστε να βρεθεί μια πολιτική λύση και για το μέλλον, για να μπορεί να υπάρξει ικανοποίηση στους ανθρώπους».
Στη διάρκεια των εκδηλώσεων έγινε και η παρουσίαση του βιβλίου της Άννας Μανουκάκη-Μεταξάκη με τίτλο «Γράμματα του Αλέξανδρου Ραπτόπουλου από τη φυλακή-1942».
Σε εκδήλωση στο Μουσείο Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου, παρεμβάσεις έγιναν από δημάρχους άλλων μαρτυρικών δήμων, προέδρους ενώσεων θυμάτων γερμανικής κατοχής και εκπροσώπους του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, ενώ παρουσιάστηκε από τον διδάκτορα Ιστορίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γεώργιο Καλογεράκη, μια ανέκδοτη φωτογραφία από την πυρπόληση του χωριού Καλλικράτης.
