Τα τελευταία χρόνια γίνεται συστηματική προσπάθεια για ανάπλαση της πόλης του Ρεθύμνου και τον εκσυγχρονισμό του. Τα βήματα είναι μελετημένα και τα αποτελέσματα είναι ορατά. Οι μεγάλοι και μικροί δρόμοι, ακόμη και οι δύο αδιέξοδοι (γκρότες) ανασκάφτηκαν για να γίνουν σημαντικές παρεμβάσεις, όπως: ρυθμίσεις στη ροή και απορροή των λυμάτων, και των όμβριων νερών, υπογειοποίηση των καλωδίων της ΔΕΗ, του ΟΤΕ και του διαδίκτυου.
Η στρώση των δρόμων με κυβόλιθους και με τον έλεγχο της ροής των νερών κατά τη βροχή στην επιφάνεια του δρόμου είναι θετικό βήμα. Η φροντίδα για την ανάπλαση των πεζοδρομίων όλων των δρόμων είναι φροντίδα για τους πεζούς, ντόπιους και ξένους και αναβάθμιση της καθημερινότητάς τους. Η αφαίρεση των κολονών της ΔΕΗ-ΟΤΕ και των επικρεμασμένων καλωδίων έχει απαλλάξει τους δρόμους, τις πλατείες και τις γειτονιές από ένα άσχημο θέαμα και από τους συχνούς κινδύνους ηλεκτρικών εκκενώσεων και πυρκαϊών.
Τόση είναι η αλλαγή στην όψη, στην εμφάνιση της παλιάς πόλης, ώστε Ρεθεμνιώτες που τώρα ζουν σε άλλες πόλεις ή χώρες και επισκέπτονται τη γενέθλια πόλη, να μένουν ευχάριστα εντυπωσιασμένοι από την αλλαγή προς το καλύτερο για όσους ζουν σ’ αυτήν ή την επισκέπτονται.
Στα έργα αυτά του Δήμου είναι συνεργοί και οι πολίτες και με υποδείξεις τους γίνονται βελτιωτικές παρεμβάσεις για καλύτερη λειτουργικότητα.
Ένα παράδειγμα είναι το ζήτημα της αποκομιδής των σκουπιδιών, που γίνεται σε τακτές μέρες και ώρες, ώστε να μη χρειάζεται να υπάρχουν στην παλιά πόλη κάδοι απορριμμάτων, όπως συμβαίνει και στις ευρωπαϊκές πόλεις.
Τα τελευταία χρόνια το πρόγραμμα ανάπλασης έχει επεκταθεί και είναι ορατές οι επεμβάσεις από τον Πλατανιά μέχρι τον Κουμπέ και στις άλλες εισόδους-εξόδους της πόλης, από Άγιο Βασίλη και Αμάρι. Οι επεμβάσεις στοχεύουν στο να γίνεται ευκολότερη η κίνηση οχημάτων και πεζών και ασφαλέστερη, ανετότερη για όλους.
Δεν λείπουν, βέβαια, τα παράπονα από τους πολίτες-κατοίκους για τις τυχόν αστοχίες, όπως το σφύριγμα των πλεγμάτων της Σοχώρας και τα περίσσα κολωνάκια σε δρόμους και πλατεία Νομαρχίας. Αυτό είναι το φυσιολογικό, αφού από την αρχαία εποχή έχει παρατηρηθεί ότι «αι αλλαγαί λυπηρόν». Το ευτύχημα είναι ότι οι αστοχίες μπορούν να διορθωθούν, αφού υπάρχει δηλωμένη διάθεση για συνεργασία με το ΤΕΙ Ακουστικής Τεχνολογίας της πόλης μας.
Κάτι όμως που δεν φαίνεται είναι το γεγονός ότι τα έργα αυτά του ΕΣΠΑ γίνονται σε τακτές ημερομηνίες – προθεσμίες, χωρίς υπέρβαση του προϋπολογισμού. Σε λογικές καθυστερήσεις ανωτέρας βίας, όπως φέτος με τα capital controls, δίδεται ολιγόμηνη παράταση, χωρίς καμιά υπέρβαση του προϋπολογισμού. Αν τα έργα δεν ολοκληρωθούν τελικά στην ώρα τους, θα τα ολοκληρώσει ο Δήμος από τη φορολογία των δημοτών ή ο εργολάβος, ανάλογα με τη σχετική σύμβαση. Αυτά είναι ουσιαστική πρόοδος και άλμα σε σχέση με τα δημοτικά ελπίζω και για τα δημόσια έργα που εποπτεύονται, αφού χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μη νομίσει όμως κάποιος ότι όλα είναι ρόδινα, αν δεν έχουν οι αρμόδιοι στραμμένη την προσοχή τους στο έργο και στις συμβάσεις. Το παράδειγμα του κόμβου του Αμαρίου βοά σχετικά, αφού έχει εξελιχθεί σε σύγχρονο Γεφύρι της Άρτας.
Τις τελευταίες μέρες γράφηκε στον τοπικό Τύπο ότι αρχίζουν έργα στον Δημοτικό Κήπο για παιδική χαρά, κοντά στις άλλες βελτιωτικές παρεμβάσεις του Κήπου και της πόλης ευρύτερα. Τώρα θεωρώ την ώρα κατάλληλη να προτείνω μια παρέμβαση που θα φέρει τον Κήπο πλησιέστερα στην πόλη και στους πολίτες: Να αφαιρεθεί ο μαντρότοιχος του Κήπου και στη θέση του να τοποθετηθεί καλαίσθητο πλέγμα χοντρό που να μην εμποδίζει την ορατότητα απ’ έξω, όπως συμβαίνει στους κήπους των Ευρωπαϊκών πόλεων. Αυτός ο πράσινος θησαυρός που οραματίστηκε ο δήμαρχος Μενέλαος Παπαδάκης και ξεκίνησε το έργο του Κήπου, το οποίο ολοκλήρωσε ο δήμαρχος Μίνως Πετυχάκης με πολύ μεράκι, είναι καιρός να απαλλαγεί από τον μαντρότοιχο, που είναι χαρακτηριστικό μιας άλλης εποχής και αισθητικής και να ανοίξει στα μάτια των Ρεθεμνιωτών και να μπει βαθύτερα στην καρδιά τους.
Ελπίζω σύντομα το επόμενο σημείωμα για τα ομορφίσματα του Ρεθύμνου να ικανοποιήσει κάθε Ρεθεμνιώτη, αφού είναι άλλο ένα βήμα στον εξευρωπαϊσμό-εκσυγχρονισμό της πόλης.
* Ο Θεόδωρος Πελαντάκης είναι φιλόλογος