Κοντεύουμε να ξεχάσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές με την προγραμματική φαντασίωση ότι θα ηγηθεί ενός αριστερού κινήματος που θα ανατρέψει υφιστάμενες πολιτικές και θα κυριαρχήσει ιδεολογικά στην Ευρώπη.
Σε ελάχιστο χρόνο οδηγήθηκε στο περιθώριο, και ως κυβέρνηση και ως πολιτικός σχηματισμός, λόγω της αδιάλλακτης και αλλοπρόσαλλης στάσης του, και της επιθετικής συμπεριφοράς που επέδειξε εναντίον των θεσμικών εκπροσώπων της Ε.Ε.
Ουδέν κακόν αμιγές καλού, όμως. Γιατί οι Ισπανοί ψηφοφόροι μετέβαλαν ταχύτατα τις εκλογικές τους προτιμήσεις, μπροστά στον κίνδυνο να έχει η χώρα τους την τύχη της Ελλάδας. Έτσι το κόμμα των Podemos, δυνάμει σύμμαχος του ΣΥΡΙΖΑ στη μελλοντική έφοδο για την κατάκτηση της Ευρώπης, κατρακύλησε δημοσκοπικά από την πρώτη στην τέταρτη θέση, πίσω από το νεόκοπο κεντρώο κόμμα των Ciudanos, τους Σοσιαλιστές και τον Μαριάνο Ραχόι.
Η φαντασίωση περί επικείμενης αριστερής ιδεολογικής ηγεμονίας βασίστηκε σε μιαν άλλη φαντασίωση, στη δήθεν συμπαράταξη των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου στον αγώνα εναντίον των χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά. Τελικά καμιά μεσογειακή και καμιά αδύναμη χώρα δεν θέλησε να παίξει το παιχνίδι της εθνικής θυματοποίησης, της τυφλής σύγκρουσης με κατασκευασμένους εχθρούς, της επίρριψης των ευθυνών στους άλλους για οικεία σφάλματα.
Και για το ότι οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι δεν θέλησαν, αντίθετα με την Ελλάδα, να εμφανιστούν ως θύματα υπάρχουν και ιστορικοί λόγοι: την εποχή που η Ελλάδα βυθιζόταν στο σκοτάδι της μακραίωνης τουρκικής κατοχής, στην Ισπανία και την Πορτογαλία ανέτελλε μια λαμπρή περίοδος πολιτικής ισχύος και πολιτισμικής ακμής.
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
