Μετά το αποτέλεσμα της 25ης Ιανουαρίου βρισκόμαστε σε μία αξιοπερίεργη πολιτική κατάσταση. Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε μια μεγάλης σημασίας εκλογική και πολιτική νίκη αξιοποιώντας την αδυναμία του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος να διαχειριστεί αποτελεσματικά την οικονομική κρίση. Αποδεικνύεται όμως στην πράξη ότι η κυβέρνηση Τσίπρα έχει ακόμη μικρότερες δυνατότητες να αντιμετωπίσει με δημιουργικό και αποτελεσματικό τρόπο τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.
Από το κακό στο χειρότερο
Η πορεία της οικονομίας το τετράμηνο που μεσολάβησε από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου συνοψίζεται σε μία φράση, από το κακό στο χειρότερο. Το οικονομικό επιτελείο έχασε τον έλεγχο των εξελίξεων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν οι συνθήκες χρηματοπιστωτικής ασφυξίας και να εκδηλωθεί νέα κρίση εμπιστοσύνης. Στα τέλη του 2014 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεπε ανάπτυξη 2,5% για την ελληνική οικονομία το 2015. Έχει ήδη αναθεωρήσει την πρόγνωσή της προς τα κάτω και προβλέπει ανάπτυξη μόλις 0,5%, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση θα επιστρέψουμε στην ύφεση, με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης. Άλλη σημαντική αρνητική εξέλιξη ήταν η μετατροπή, μέσα σε διάστημα τεσσάρων μηνών, του πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος σε πρωτογενές έλλειμμα. Αυτό σημαίνει ότι συνεχίζεται η υπερχρέωση του Δημοσίου και πως πρέπει να καλυφθεί μεγαλύτερη απόσταση, με πρόσθετα μέτρα, για να φτάσουμε στη συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους και τους πιστωτές.
Η ρίζα του κακού
Συνήθως οι κυβερνήσεις που αλλάζουν τα πολιτικά δεδομένα δίνουν στη διάρκεια των πρώτων 100 ημερών τον καλύτερο εαυτό τους. Παρουσιάζουν θετικό δείγμα γραφής και δημιουργούν μια νέα δυναμική.
Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ και δευτερευόντως των ΑΝΕΛ εκδηλώνεται μία αρνητική δυναμική οικονομικής και διοικητικής αναπαλαίωσης. Τα προνόμια της εξουσίας αυξάνονται αντί να περιορίζονται και παρατηρείται μία έφοδος κομματικών παραγόντων, συγγενών και φίλων, στη δημόσια διοίκηση και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα της οικονομίας. Προωθούνται και ορισμένοι άξιοι συμπολίτες μας, αποτελούν όμως την εξαίρεση και όχι τον κανόνα. Προβάλλονται θεωρίες και απόψεις που έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις όπως είναι η αύξηση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, η αύξηση των δημοσίων δαπανών και η αύξηση του κόστους του ασφαλιστικού, συνταξιοδοτικού συστήματος για τον κρατικό προϋπολογισμό. Παράλληλα, καθυστερούν ή ματαιώνονται οι ιδιωτικοποιήσεις και οι μεταρρυθμίσεις.
Επιχειρείται στην οικονομία μία πολιτική αναπαλαίωση, με αποτέλεσμα να μένουμε ακόμη πιο πίσω στον διεθνή ανταγωνισμό και να γίνεται πρακτικά αδύνατη η διαχείριση του τεράστιου χρέους του ελληνικού Δημοσίου. Οι επιλογές αυτές δεν οφείλονται σε κάποιο λάθος της ηγεσίας αλλά στη δυναμική που αναπτύσσεται στο εσωτερικό της κυβερνητικής παράταξης. Ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας μοιάζει με έναν ισορροπιστή χωρίς ιδιαίτερη αξιοπιστία, η αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ που επενδύει στον οικονομικό δογματισμό ενισχύει συνεχώς τη θέση της και έχει φτάσει να ελέγχει γύρω στο 45% των ανώτατων κομματικών στελεχών και σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, η εκλογική και κοινωνική βάση των δύο κυβερνητικών κομμάτων προτιμάει τη ρήξη με την Ε.Ε. και την επιστροφή σε βαλκανικές καταστάσεις από την αναγκαία δύσκολη προσαρμογή.
Διεθνής απομόνωση
Με τις επιλογές που έχει κάνει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ οδηγούμαστε σε πλήρη ευρωπαϊκή και διεθνή απομόνωση. Η κυβέρνηση κινείται, στα περισσότερα θέματα, σε διαμετρικά αντίθετη πορεία με τους λεγόμενους θεσμούς που προσπαθούν να διαμορφώσουν τη νέα συμφωνία μεταξύ πιστωτών και Ελλάδας, ενώ στο Eurogroup, όπου συμμετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών χωρών της Ευρωζώνης, το διπλωματικό σκορ είναι σταθερά 18-1 σε βάρος μας.
Η Ευρωζώνη κυριαρχείται από κεντροδεξιές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις και η κυβέρνηση Τσίπρα αντιμετωπίζεται σαν μία αρνητική εξαίρεση. Η Αθήνα καταγγέλλει, όποτε το κρίνει σκόπιμο, διεθνές σχέδιο σε βάρος της, ενώ οι εκπρόσωποι των Ευρωπαίων εταίρων και των πιστωτών έχουν την τάση να σκληραίνουν τις διαπραγματευτικές τους θέσεις κάθε φορά που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση Τσίπρα δεν είναι συνεργάσιμη ή απλά προσπαθεί να κερδίσει χρόνο.
Συντηρείται έτσι η κρίση εμπιστοσύνης που κρατάει σε απόσταση ασφαλείας μικρούς και μεγάλους, Έλληνες και ξένους, επενδυτές, με αποτέλεσμα να βυθιζόμαστε ξανά στην ύφεση και να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για κλιμάκωση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.
* Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής της Ν.Δ.