Οι περιφερειάρχες επισημαίνουν επίσης το πρόβλημα της μεταφοράς αρμοδιοτήτων χωρίς πόρους, που σε συνδυασμό με τους «κουρεμένους» ΚΑΠ ελέω μνημονίων, κάθε άλλο βοηθούν την περιφερειακή ανάπτυξη και την ολοκλήρωση του «Καλλικράτη», καθιστώντας σαφές ότι ο δρόμος για την ανάπτυξη της χώρας περνά και μέσα από τις περιφέρειες. Μάλιστα, αναφορικά με τις άμεσες αποφάσεις που απαιτείται να λαμβάνονται από τις περιφέρειες (π.χ. ΕΣΠΑ), σχολιάζουν αρνητικά τη γραφειοκρατία που έχει δημιουργηθεί μέσω «Καλλικράτη» είτε μέσα του δαιδάλου των συναρμοδιοτήτων είτε μέσα της καθυστέρησης που παρατηρείται στο χρόνο έκδοσης αποφάσεων στον έλεγχο μονιμότητας.
Γιάννης Σγουρός, περιφερειάρχης Αττικής, πρόεδρος ΕΝΠΕ
Τα δύο χρόνια που πέρασαν από τη θεμελίωση της νέας διοικητικής δομής της χώρας, με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» έπρεπε να τεθούν οι βάσεις και να διορθωθούν οι πολλές αρρυθμίες που υπήρχαν από μια τόσο μεγάλης έκτασης θεσμική αλλαγή, που δυστυχώς δεν της δόθηκε η απαραίτητη περίοδος προετοιμασίας και σχεδιασμού που απαιτείτο και σίγουρα κάποιοι ευθύνονται για αυτό, σημειώνει στη δήλωσή του στην ιστοσελίδα για τα δύο χρόνια του «Καλλικράτη» ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ, περιφερειάρχης Αττικής Γιάννης Σγουρός.
Το τρέχον έτος, όπως χαρακτηριστικά λέει, το κεντρικό κράτος θα πρέπει να πάψει να βάζει τρικλοποδιές στην Αυτοδιοίκηση και θα «Πρέπει επιτέλους να ξεκαθαρίσει εάν πιστεύει ή όχι στην ισχυρή Αυτοδιοίκηση και την Αποκεντρωμένη Οργάνωση του Κράτους, σύμφωνα με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις διακηρύξεις των ηγετών της».
Απαραίτητη προϋπόθεση για την έξοδο της χώρας από την κρίση είναι η στήριξη των Αιρετών Περιφερειών και μία γενναία στροφή της κεντρικής διοίκησης προς την Αιρετή Περιφέρεια, τονίζει στη δική του δήλωση ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης. «Ανεξάρτητα από το μέγεθος των δυσκολιών που διαπιστώνονται, εκείνο που πρωτεύει και αποτελεί κυρίαρχο μέλημα είναι να υλοποιηθεί με επιτυχία ο «Καλλικράτης» γιατί συνδέεται άμεσα με τον μεγάλο στόχο της ανασυγκρότησης του κράτους και της αναβάθμισης της Αυτοδιοίκησης σε εργαλείο ανάπτυξης της χώρας», επισημαίνει.
Αναλυτικότερα:
«Με τη νέα μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη» επήλθαν ριζικές αλλαγές και βαθιές τομές στην Αυτοδιοίκηση, τη διοικητική δομή της χώρας και στη γενικότερη λειτουργία του κράτους. Ο «Καλλικράτης» υπήρξε μια θεσμική αλλαγή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που δημιουργήθηκε με πολλές ελπίδες αλλά και με πολλά προβλήματα. Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αλλαγή αυτή ήρθε σε μία δύσκολη οικονομικά συγκυρία για τη χώρα και ίσως αυτό να αποτέλεσε ένα βασικό τροχοπέδη σε όσα οραματίστηκαν για τη λειτουργία του θεσμού οι εμπνευστές του.
Πλέον συμπληρώνονται δύο χρόνια από την εφαρμογή του. Δίχως αμφιβολία ήταν μία αρκετά δύσκολη περίοδος, στην οποία αντιμετωπίσαμε και πολλές προκλήσεις. Ανεξάρτητα από το μέγεθος των δυσκολιών που διαπιστώνονται, εκείνο που πρωτεύει και αποτελεί κυρίαρχο μέλημα είναι να υλοποιηθεί με επιτυχία ο «Καλλικράτης» γιατί συνδέεται άμεσα με τον μεγάλο στόχο της ανασυγκρότησης του κράτους και της αναβάθμισης της Αυτοδιοίκησης σε εργαλείο ανάπτυξης της χώρας.
Όμως για να επιτευχθεί το μεγάλο στοίχημα που είναι η ανάπτυξη μέσα σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η στήριξη και μία γενναία στροφή της κεντρικής διοίκησης προς την Αιρετή Περιφέρεια.
Δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι οι Περιφέρειες από την έναρξη της λειτουργίας τους το 2011 έχουν προσφέρει από μόνες τους στην τεράστια δημοσιονομική προσπάθεια της χώρας, μειώνοντας τα λειτουργικά τους έξοδα έως και 40%. Επιπλέον, έχουν ήδη επωμισθεί το βάρος της μείωσης των εσόδων τους από τον κρατικό προϋπολογισμό (Κ.Α.Π.) τη διετία 2011-2012 κατά 60%».
Στο ίδιο μήκος κύματος με τον πρόεδρο της ΕΝΠΕ, και ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης Άρης Γιαννακίδης για τα δύο χρόνια «Καλλικράτη»: «Ο θεσμός απέδειξε ότι μπορεί να δικαιωθεί μόνον εφόσον η κεντρική διοίκηση, ίσως και υπό την πίεση της κρίσης, πειστεί πως η ουσιαστική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και κυρίως πόρων που τις συνοδεύουν μπορεί να οδηγήσει σε ουσιαστική δημοσιοοικονομική και κοινωνική ανάταξη τη χώρα αφού, κατά την άποψή μου, καμία πολιτική δεν μπορεί επί της ουσίας να δικαιωθεί αν δεν έχει στο επίκεντρό της την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τον ίδιο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Και η αιρετή αυτοδιοίκηση είναι η πλέον φιλική εξουσία προς τον πολίτη», σημειώνει.
«Είναι σαφές πως σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώνουμε πρακτικά κυρίως αλλά και ουσιαστικά προβλήματα στη διοίκηση από τη λειτουργία του «Καλλικράτη», τα οποία γίνονται ακόμη μεγαλύτερα στις περιπτώσεις που η εφαρμογή του είναι ακόμη αδιευκρίνιστη», υπογραμμίζει στη δήλωσή του ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Νάσος Γιακαλής. «Γενικότερα σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι σαφές πως τα προβλήματα που επισημάναμε πριν από τη θέσπισή του, εξακολουθούν να υπάρχουν, ειδικά στο επίπεδο των νησιωτικών Δήμων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Λέσβο που διοικείται πλέον ως ένας Δήμος εξέλιξη που δεν ικανοποιεί κανέναν», προσθέτει.
Ανεπάρκειες, κενά και ασάφειες του ιδρυτικού νόμου του «Καλλικράτη» διαπιστώνει, με τις δηλώσεις του στην aftodioikisi.gr, ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Απόστολος Κατσιφάρας. «Είναι προφανές ότι απαιτείται μια σοβαρή διορθωτική νομοθετική παρέμβαση, για την οποία η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, έχει ήδη διατυπωμένες προτάσεις επί των οποίων βρίσκεται σε εξέλιξη μια συζήτηση με τον αρμόδιο υπουργό», υπογραμμίζει σημειώνοντας πως η κρίση χτύπησε τον «Καλλικράτη», καθώς «Ο νέος θεσμός δεν είχε την υποστήριξη που απαιτούνταν και εξακολουθεί να απαιτείται, ενώ υστερεί χαρακτηριστικά ακόμα και η απόδοση νομοθετημένων πόρων».
Τα δύο τελευταία χρόνια, εκτός τη μείωση των πόρων, πισωγύρισμα υπήρξε και σε θεσμικό επίπεδο, καθώς πολλές αρμοδιότητες του «Καλλικράτη» δεν έχουν αποδοθεί στις Περιφέρειες, λέει στην ιστοσελίδα ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης. Για να συμπληρώσει: «Αντίθετα, σε εποχή μάλιστα που γίνεται λόγος για αναδιάρθρωση του κράτους και κατάργηση δημόσιων υπηρεσιών, διατηρείται η πολυδιάσπαση των υπηρεσιών και μια ανεξήγητη προσπάθεια αναβάθμισης των αποκεντρωμένων διοικήσεων. Πολιτική που δεν βοηθά τους πολίτες, δεν συμβάλει στην περιστολή πόρων και στον εκσυγχρονισμό του κράτους».
Ως ημιτελές βήμα προς την ουσιαστική Αποκέντρωση χαρακτηρίζει τον «Καλλικράτη», με τη δική του δήλωση στην ιστοσελίδα, ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός. «Επιβάλλεται η πραγματική διόρθωση και η ανατροπή υπέρ των θεσμών της Αυτοδιοίκησης, του θεσμού της Αιρετής Περιφέρειας, ώστε να αποτελεί ένα μοχλό ανάπτυξης πραγματικά όπως είναι και ο τίτλος, αλλά με ένα ισχυρό αυτοδιοικητικό εργαλείο των πολιτών με την διοικητική, την αναπτυξιακή και την δημοσιονομική αυτοτέλεια με αρμοδιότητες και το προσωπικό που αντιστοιχούν στις περιφερειακές υποθέσεις», υπογραμμίζει.
Κατά των αποκεντρωμένων διοικήσεων στρέφεται ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης, ζητώντας να μετατραπούν σε γενικές διευθύνσεις, με αφορμή τα δύο χρόνια από την εφαρμογή του «Καλλικράτη». Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειάζεται «Πλήρης αλλαγή των αντιλήψεων σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, νέο όραμα και αποφασιστικότητα» που θα δώσει στον «Καλλικράτη» την αναγκαία ώθηση για την ολοκλήρωσή του, «Όχι όμως με αντισυνταγματικές μεθοδολογίες που καταλύουν την εξουσία που ανατέθηκε από τους πολίτες στην Αιρετή Περιφερειακή αλλά και στη Δημοτική Αυτοδιοίκηση», συμπληρώνει.