Από τις εκδόσεις «Γραφικές Τέχνες Καραγιαννάκη» μόλις κυκλοφόρησε το νέο πολυσέλιδο βιβλίο του φωτισμένου παιδαγωγού, εκατοντάδων παιδιών, του φιλόλογου, συγγραφέα, λογοτέχνη κ. Γιώργου Φρυγανάκη, με τίτλο « Ο Καραγκιόζης Ζει».
Ο βιβλιοκριτικός απαιτείται, να μη διακατέχεται από προλήψεις και υποκειμενισμούς, αλλά να είναι αντικειμενικός. Όσον αφορά όμως τον κ. Φρυγανάκη που τον διαβάζω κάθε βδομάδα στον τοπικό τύπο και θαυμάζω τα άρθρα του και αποκόπτω τ’ αριστουργηματικά «Αντιποιητικά» και τ’ αποθηκεύω σ’ ένα φάκελο να τα διαβάσουν και τα εγγόνια μου, όταν έχω διαβάσει τις συνεργασίες τις ποιητικές και πεζογραφικές με τους μαθητές του, στο περιοδικό «Άγονη Γραμμή» τα βιβλία του: Ποιητικό οδοιπορικό στο Ρέθυμνο του χθες και του σήμερα» Ρέθυμνο 2008, «Έργα και Ημέραι» Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2010, « Η Ρεθυμνιώτικη πένα και οι Πρόσφυγες Μικρασιατικής Καταστροφής», Ρέθυμνο 2011, δε μπορώ να παρουσιάσω το καινούργιο βιβλίο του, χωρίς τη βεβαιότητα ότι πρόκειται για ένα αξιόλογο από κάθε άποψη, πνευματικό δημιούργημα, γι’ αυτό και η ευθύνη μου είναι μεγάλη.
Το έναυσμα για τη συγγραφή έργων Καραγκιόζη, όπως αναφέρει ο συγγραφέας στα προλεγόμενα του, του το έδωσε η εργασία του «Ο Καραγκιόζης Ζει» που παρουσίασε στο Πανελλήνιο «Συμπόσιο για την Κωμωδία και τη Σάτιρα», το οποίο πραγματοποιήθηκε στον Άγιο Νικόλαο το 2004 με τη συνεργασία του Δήμου Αγίου Νικολάου και των Συνδέσμων Φιλολόγων Κρήτης.
Οι σχέσεις του με το λαϊκό αυτό ήρωα έχει βαθιές ρίζες από τα παιδικά του χρόνια, όπως αναφέρει ο συγγραφέας ο Καραγκιόζης σύμφωνα με τη γνώμη του ζει γιατί από τη φύση του είναι αθάνατος, ζει γύρω μας, ανάμεσά μας, μέσα μας ή στη σκιά μας.
Πάντα παρηγορητικός, διασκεδαστικός, αυτοσαρκαστικός, θυμόσοφος και θυμωμένος, με τα στραβά και τα’ ανάποδα που συμβαίνουν γύρω του.
Ο Καραγκιόζης πήρε τα όνειρα τους καημούς και τα μεράκια της Ρωμιοσύνης και τα έκανε γέλιο, τα έκανε τέχνη. Μια τέχνη καδραρισμένη απ’ του καλοκαιριού τη φεγγαράδα και των νυχτολούλουδων την ανάσα, όπως επισημαίνει ποιητικά ο Καραγκιοζοπαίχτης και θεωρητικός του θεάτρου Σκιών Γιάννης Χατζής.
Αυτόν τον Καραγκιόζη θέλει να ζωντανεύει στα κείμενα των πενήντα πέντε παραστάσεων του καινούργιου βιβλίου του, ο συγγραφέας. Οι ιστορίες των ηρώων με τις ιδιαιτερότητες των χαρακτήρων μεταφέρουν τον αναγνώστη χωρίς να το καταλάβει σε προβληματισμό και ψυχαγωγία. Σκηνές ανθρώπινες, συγκινητικές ξετυλίγονται με απόλυτη φυσικότητα μπροστά στον αναγνώστη και καταφέρνουν όχι μόνο να εγκλωβίσουν το ενδιαφέρον του , αλλά τον κάνουν να νιώθει πως ζει μαζί τους. Τ’ ανθρώπινα πάθη, οι προσωπικές τους ιστορίες, οι ξεχωριστοί χαρακτήρες των ηρώων κυλούν μπροστά μας στ’ άσπρο πανί του μπερντέ και ως το τέλος μας κρατούν κοντά τους με την αγωνία και τα ερωτηματικά τους.
Μια σκιά στ’ αχνόφεγγο πανί από μόνη της μας ταξιδεύει άλλοτε σε κόσμους μαγευτικούς ψηλά στα σύννεφα, άλλοτε στους λυγμούς του κάτω κόσμου.
Ο τρόπος που σκιαγραφεί τα θεατρικά δρώμενα ο συγγραφέας είναι άνετος και συναρπαστικός, γιατί η τέχνη του να συναρπάζει και να κρατά τον αναγνώστη ως το τέλος δεμένο με την πλοκή είναι χάρισμα που διακρίνει τον συγγραφέα.
Κάθε μία από τις παραστάσεις του βιβλίου είναι ένα σενάριο ασυναγώνιστης λογοτεχνίας. Η αδάμαστη δύναμη της πένας, το αυθεντικό ύφος του συγγραφέα, η συναρπαστική αφήγηση, τα αφυπνιστικά μηνύματα μέσα από τους θεατρικούς μονολόγους κάνουν όλο το πνευματικό έργο, ένα πραγματικό αριστούργημα λυρισμού.
Θ’ αναφέρω δείγματα διαλόγων για ν’ αποδείξω το αληθές των όσων αναφέρω παραπάνω. Διαλέγω τις παραστάσεις που αναφέρονται στα κρητικά έθιμα. Στην παράσταση «Ο Καραγκιόζης σε κρητικό γάμο» καυτηριάζει ειρωνικά τις σπατάλες στα φαγητά, τα κρασιά, τις μπαλωτές, το νεοπλουτισμό με το ουίσκι, θυμάται το δικό του γάμο με τις ξερές σταφίδες και ρωτά το Μανούσο τον Κρητικό.
– Καραγ.: Δε μου λες, αυτοί που φεύγουν τι κουβαλούν στις νάιλον τσάντες;
– Μαν.: Περισσεύματα για τα σκυλιά τους.
– Καραγ.: Μήπως για την κοιλιά τους;
– Μαν.: Αυτό γίνεται από παλιά, αλλά εσύ στην κοιλιά έχει το-νου σου.
– Καραγ.: Καλά εδώ δεν έφτασε η οικονομική κρίση;
Ένα ακόμη διάλογο ειρωνικό και χιουμοριστικό συγχρόνως θα παραθέσω και θ’ αφήσω να διαβάσετε το πολύ ωραίο αυτό βιβλίο, να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα, ν’ απολαύσετε το λεπτό χιούμορ, να αισθανθείτε λίγη χαρά μέσα στην αποπνιχτική ατμόσφαιρα των ημερών που περνάμε.
– Καραγ.: Καλοπερνούσες στη Κρήτη και μαύρα μάτια κάναμε να σε δούμε!
– Μαν.: Ασ’ τα! Δικαστήριο είχα και για ένα μέτρο σκοινί έφαγα ένα μήνα φυλακή και 10.000 πρόστιμο!
– Καραγ.: Εμά μωρέ! Για ένα μέτρο σκοινί;
– Μαν.: Ναι, μα το Θεό! Μόνο που στην άκρη του είχε και μια αίγα!…
– Χατζ.: Μα γιατί μωρέ, Μανούσο μου, στα χωριά της Κρήτης τρώτε συνέχεια κρέας;
– Μαν.: Γιατί τα μακαρόνια τα πληρώνουμε!…
Θερμά συγχαρητήρια στο κ. Γιώργο Φρυγανάκη για το εξαιρετικό βιβλίο του «Ο Καραγκιόζης Ζει». Εύχομαι να έχει καλή υγεία, να εξακολουθεί να δραστηριοποιείται ως αρθρογράφος ή δοκιμιογράφος και ως επιμελητής ή κριτικός βιβλίων. Εύχομαι να έχει πάντα εμπνεύσεις και να γράφει πολλά υπέροχα βιβλία, όπως αυτά που έχει γράψει ως τώρα.
Ευχαριστώ για το βιβλίο που μου χάρισε.
* Η Ευγενία Ζαμπετάκη είναι συνταξιούχος δασκάλα
