Ο «Κατσούρμπος» του Γεωργίου Χορτάτση

Ο Ρεθεμνιώτης ποιητής και λόγιος Χορτάτσης επιχειρεί την πρώτη του θεατρική προσπάθεια, τον «Κατσούρμπο» περίπου το 1580 που εκτυλίσσεται στο Χάνδακα, με το ερωτικό στοιχείο σ΄όλο του το μεγαλείο!!
Όλοι μαζί, κωμικά πρόσωπα, ρουφιάνες, φαμέγες, πολιτικές, φαγάδες, δούλοι, μπράβοι, μπαίνουν στο χορό, καθένας παίζοντας το ρόλο του και εκτυλίσσεται το έργο, που είναι ο έρωτας του Νικολού με την Κασσάντρα. Να όμως, που ο γέρο Αρμένης με τα πολλά του τορνέσα (χρήματα) είναι κι αυτός ερωτευμένος με την Κασσάντρα κι η ψυχομάνα της η Πουλισένα υπόσχεται να του τη δώσει για να του πάρει τα τορνέσα. Μα ο φτερωτός θεός ανοίγει τα φτερά του κι εξασφαλίζει τσεκίνια για το Νικολό να τα δώσει κι εκείνος στην ψυχομάνα. Ωστόσο ανακαλύπτεται ότι η Κασσάντρα είναι κόρη του Αρμένη. Εκείνος υποχωρεί, έγιναν οι γάμοι το ίδιο βράδυ και… εμείς μείναμε στο Happy End!!
Η πρώτη παράσταση (από τις τέσσερις) ήταν στις 17 του Μάη στις 9:00 το βράδυ. Ο σκηνοθέτης κ. Νικόλαος Αλεξίου, με τη δοκιμασμένη από τα προηγούμενα έργα δεξιοσύνη του, επεξεργάστηκε την κωμωδία και μοίρασε επάξια τους ρόλους στον καθένα «ηθοποιό» κι εκείνοι με θέληση και παλμό βγάλαν τα αποθέματα της ψυχής τους και τα παρουσίασαν επί σκηνής. Τα ολόδροσα νιάτα, με τα χαριτωμένα κορμιά και τα λαμπερά πρόσωπα, ακτινοβολούσαν κάτω από τα φώτα και κάναν τη σκηνή να λάμπει!
Όλα τέλεια! Οι φορεσιές, τα σκηνικά, οι αφίσες και το παίξιμο. Μα πάνω απ’ όλα, οι «ηθοποιοί» μας, δάσκαλοι, δασκάλες και νηπιαγωγοί και κάποιοι ταλαντούχοι. Το ζωντανό στοιχείο. Το ψυχωμένο έμψυχο υλικό.
Αποστήθισαν άπταιστα τους ρόλους των με τις δύσκολες λέξεις της κρητικής διαλέκτου, τους ιδιωματισμούς και τις σκωπτικές φράσεις. Μα τα κατάφεραν!
Το παίξιμο τέλειο! Ολοζώντανο και φυσικό αν και ερασιτέχνες οι «ηθοποιοί». Ο Έρωτας, το τρελοπαίδι της Αφροδίτης, προλόγισε το έργο. Ο Νικολός και η Κασσάντρα, τα δύο ερωτευμένα ομορφόπαιδα, ο Γιάκουμος, πατέρας του Νικολού και ο Κατσάραπος δούλος του και αχόρταγος φαγάς. Ο γερο-Αρμένης με τα πολλά τορνέσα, ο δούλος του Μούστρουχος και η Αρμένισσα. Η Πουλισένα ψυχομάνα της Κασσάντρας, οι φαμέγες Αννούσα και Αννίτσα, οι ρουφιάνες, η τολμηρή Αρκολιά και η λαμπερή Ανέζα του στενού, που με μια βεντάλια στο χέρι δρόσιζε τις… ρουφιανιές της. Ο Κατσούρμπος, αεικίνητος με το άγρυπνο μάτι συνόδευε πάντα το αφεντικό του τον Κουστουλιέρη. Μα τον γνωρίζαμε τον Κουστουλιέρη από την «όψη» με το 2/μετρο μπόι και τη βροντερή φωνή και τώρα τον γνωρίσαμε και από την «κόψη» του σπαθιού την τρομερή, σαν μπράβος χιλιαρμάτωλος. Κι ο δάσκαλος με τα ατέλειωτα λατινικά του, ανακατωμένα με λίγα ελληνικά, πετύχαινε τους στόχους του!
Συγχαρητήρια σε όλους και σε όλες σας παιδιά. Κουραστήκατε ολοχρονίς με αποστηθίσεις και πρόβες στις ελεύθερες ώρες σας ανιδιοτελώς. Συγχαρητήρια στο σκηνοθέτη κ. Αλεξίου. Επιδέξιος και μαχητικός, μάχεται στο μετερίζι του επάξια.
Πάντα άξιος, πάντα όρθιος, σβέλτος και εφευρετικός. Συγχαρητήρια γενικώς σε όλους τους συντελεστές της παράστασης για κάθε ρόλο και πόστο που είχαν…
Τέλος, μαζί με το «εύγε» σε όλους κι ένα άλλο «εύγε» της γιαγιάς προς τον εγγονό της Νικολό, τον ερωτευμένο στο έργο, για τα αγνά του αισθήματα που επέδειξε. Με την ευχή:
Σ’ όλο το διάβα της ζωής του
να είναι αξιοπρεπής.
Μ’ ανθρώπινες αξίες να πορεύεται