Παρουσιάστηκε από την Περιφέρεια και τέθηκε για διαβούλευση, η μελέτη χωροθέτησης ΑΠΕ, όπου το Πολυτεχνείο Κρήτης έκανε μια έρευνα εξεύρεσης ζωνών για την εγκατάσταση ΑΠΕ.
Στις γενικές εντυπώσεις υπάρχουν δύο κενά, οι προδιαγραφές που όρισε η Περιφέρεια είναι ελλιπείς ως συνέπεια του μόνιμου μεγάλου κενού συνολικού σχεδιασμού για όλες τις αναπτυξιακές προοπτικές της Κρήτης.
Η Περιφέρεια πρέπει πρώτα να βρει το κουράγιο να μας προτείνει το συνολικό μοντέλο ανάπτυξης της Κρήτης, όπου πρώτα αυτό θα κριθεί σε διαβούλευση ή ανοικτό δημοψήφισμα και μετά να μπούμε στα επιμέρους ζητήματα.
Από τη στιγμή που αυτό δεν συμβαίνει δεν μπορεί κανείς ούτε το Περιφερειακό Συμβούλιο να εκφράσει άποψη για τις ΑΠΕ και για την όποια άλλη επένδυση σχεδιάζεται στη Κρήτη.
Άλλο ρόλο θα έχουν οι ΑΠΕ σε ένα μοντέλο που έχει πυλώνα ανάπτυξης τον πρωτογενή τομέα, άλλο ρόλο σε ένα μοντέλο που έχει πυλώνα τον μαζικό τουρισμό, άλλο τον εναλλακτικό και άλλο ένα μοντέλο που έχει σαν βάση τις ίδιες τις ΑΠΕ κλπ.
Ακόμη και ο ΒΟΑΚ θέλει διαφορετικό σχεδιασμό ανάλογα το μοντέλο.
Τι ρόλο θα παίξουμε στα καλώδια, αγωγούς, εξορύξεις πετρελαίου που σχεδιάζονται, σε ένα τουριστικό νησί; Η σχεδιάζουμε και τουρισμό εκεί δίπλα;
Σε ευρωπαϊκές περιφέρειες (Βενετίας, Σαρδηνίας, Τοσκάνη κ.α.) ορίζουν ως πυλώνα ανάπτυξης τον πρωτογενή τομέα και τον ποιοτικό τουρισμό με άξονα τον «Περιφερειακό Σχεδιασμό Τοπίου».
Στην Νομαρχία του Μπολτζάνο θεωρούν ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι ωφέλιμη για το περιβάλλον και για την τοπική ανάπτυξη απαγορεύοντας την εγκατάσταση αιολικών πάρκων.
Εάν, λοιπόν, δεν δούμε συνολικά το νησί και δεν «δαμάσουμε» τα αναπτυξιακά πρότυπα τότε αυτά θα συγκρουστούν πάνω στο τοπίο της Κρήτης.
Οι προτεινόμενες τεχνολογίες (ηλιοθερμικά, υβριδικά, φ/β και αιολικά) εγκληματικές για τη φυσιογνωμία της Κρήτης και ακόμη και τα 400 ΜW είναι αδιανόητο μέγεθος.
Η παρούσα τεχνολογία ΑΠΕ είναι ανώριμη και ανίκανη να δώσει λύσεις (τα υβριδικά είναι πλέον παρελθόν με τις νέες μπαταρίες που έχουν εφευρεθεί).
Τώρα στις λεπτομέρειες της μελέτης.
Α. Στους στόχους (σελ. 13) αναφέρει ότι η εγκατάσταση ΑΠΕ έχει πλεονεκτήματα και συμβάλει αποφασιστικά:
– Στην ανάπτυξη αειφόρων μορφών τουρισμού.
– Στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και νέων θέσεων εργασίας και στη συγκράτηση των πληθυσμών.
– Στη δημιουργία νέων εσόδων για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο γιατί:
– Όπου υπάρχουν ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας οι εναλλακτικές μορφές καταρρέουν με αποτέλεσμα να τις αποσυναρμολογούν με αιτιολογία την καταστροφή του τοπίου.
– Οι θέσεις που δημιουργούνται τοπικά είναι ίσως κατά τη διάρκεια κατασκευής των βάσεων και σαν μόνιμες είναι μηδενικές (1-2 άτομα ανά πάρκο).
– Το 3% που πολύ λίγες εταιρείες πληρώνουν, είναι χρήματα των δημοτών που μετά την πληρωμή μέσω λογαριασμού της ΔΕΗ της επιδότησης κατασκευής επιστρέφονται με την ονομασία αντισταθμιστικά οφέλη. Δηλαδή μας παίρνουν 100 και μας επιστρέφουν 3 σαν ανταπόδοση!!!!
Β. Η μελέτη αυτή είναι πολύ ζημιογόνα εκτός από τον τουρισμό, για τον πρωτογενή τομέα (καθώς δεν περιέχει την αγροτική και δασική γη και περιοχές αγροτικού τοπίου) όπως αυτός αναφέρεται και αναπτύσσεται στην παλαιότερη και νέα ΚΑΠ, όπου η ύπαιθρος βλέπετε στο σύνολο της σαν 3 έννοιες Οικονομική, Περιβαλλοντική (διατήρηση τοπίου) και Κοινωνική-Πολιτισμός (συμβολή αγροτικών επιχειρήσεων στη διατήρηση της παράδοσης, της παραμονής των κατοίκων στην ενδοχώρα, στη διατήρηση κοινωνικών και πολιτισμικών ιστών).
Η «Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου» σε πλήρη εναρμόνισή της με την Κοινή Αγροτική Πολιτική μας λέει τι είναι τοπίο και τι πρέπει να γίνει.
«Το τοπίο διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο δημοσίου συμφέροντος από άποψη πολιτισμική, οικολογική, περιβαλλοντική και κοινωνική και ότι συνιστά πόρο ευνοϊκό για την οικονομική δραστηριότητα, του οποίου η προστασία, η διαχείριση και ο σχεδιασμός μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας».
Ο Ελληνικός νόμος 3827/2010 (σελίδα 20 άρθρο 5-δ) αναφέρει ξεκάθαρα:
«Κάθε μέρος αναλαμβάνει:
Να εντάξει το τοπίο στις περιφερειακές και αστικές πολιτικές σχεδιασμού και στις πολιτιστικές, περιβαλλοντικές, αγροτικές, κοινωνικές και οικονομικές πολιτικές του, όπως και σε πολλές άλλες πολιτικές με πιθανό άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στο τοπίο».
Η τιμή ενός προϊόντος εξαρτάται και από το αγροτικό τοπίο που το περιτριγυρίζει.
Γ. Εγκατάσταση Φ/Β σταθμών σε αγροτική γη.
Ο Νόμος 3851/2010 «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας».
Το Άρθρο 9 παράγραφος 7 αναφέρει: «…επιτρέπεται η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φ/β σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας… Στην περίπτωση αυτή η άδεια χορηγείται μόνον αν οι φ/β σταθμοί καλύπτουν εδαφικές εκτάσεις που δεν υπερβαίνουν το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων του συγκεκριμένου νομού».
Πως θα δίδονται οι άδειες, πως θα ξέρουμε το 1% επί ποιου εδάφους μετριέται εάν δεν καταγραφεί πλήρως η αγροτική γη;
Συνοψίζω αναφέροντας ότι η μελέτη πρέπει να περιέχει πλήρη και επικαιροποιημένη καταγραφή, αγροτικής γης (Νόμος 3851/2010), δασών, αγροτικού τοπίου (Νόμος 3827/2010), και αποκλεισμού τους από την πιθανότητα εγκατάστασης ΑΠΕ, πλήρης απόρριψη της τεχνολογίας των ηλιοθερμικών και των υβριδικών από την Κρήτη (λόγω του τοπίου και αφού προτείνετε τη διασύνδεση με καλώδιο) και στροφή στην εξοικονόμηση ενέργειας, γιατί αυτός ο τρόπος εγκατάστασης ΑΠΕ και αντίληψης της ενέργειας θα γυρίσει και σαν συγκριτικό πλεονέκτημα του πρωτογενή τομέα και της τοπικής επιχειρηματικότητας.
Ο παρών τρόπος προώθησης των ΑΠΕ είναι επικίνδυνος οικονομικά και κοινωνικά κατά την ευρωπαϊκή κοινωνική και οικονομική επιτροπή, εφιστώντας την προσοχή στην οικονομικό-κοινωνικό επικινδυνότητα της παρούσας τεχνολογίας ΑΠΕ και των δικτύων μεταφοράς»… αυτό και μόνο φτάνει για να συνέλθουμε.
• Δημήτρης Ψαρράς
«ΦΟΙΝΙΞ» οργάνωση εφαρμογών Βιώσιμης Ανάπτυξης
