Μετά τη συμφωνία… για την επιστροφή των θεσμών, αφού μαζέψαμε άρον άρον τα νταούλια και τους ζουρνάδες, άρχισε ο «εμφύλιος» πολιτικός πόλεμος κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Παρεμπιπτόντως θυμάμαι εκείνο το Σεπτέμβρη που ο Ευάγγελος Βενιζέλος είχε διώξει τους Τροικανούς! Α ρε πως αλλάζουν οι καιροί! κι όμως εμείς ακόμα και σήμερα δεν έχουμε καταλάβει ότι εάν δεν μεταρρυθμιστούμε άμεσα θα καταφέρουμε τελικά, μέσω της ακολουθίας των μνημονίων (1ου, 2ου, 3ου… 4ου…), να πληρώνουμε ενοίκιο στους δανειστές για τη χώρα που ζούμε, μιας και θα την έχουμε ξεπουλήσει σιγά σιγά όλη, με πιστοποιητικό μεταγραφής σε ξένο Υποθηκοφυλακείο! (βλ αντίστοιχη σκέψη διευθέτησης μη βιώσιμων στεγαστικών δανείων… με κοινωνικό πρόσημο!).
Όλες οι κυβερνήσεις με οδηγό το εκάστοτε μνημόνιο – σύμβαση των δανειστών, γνώριζαν ότι έπρεπε να υποστούν τη βάσανο της αξιολόγησης αλλά όλες πίστευαν ότι μπορεί να «κλέψουν» χωρίς να γίνουν αντιληπτές. Οι «κουτόφραγκοι» όμως ήξεραν πολύ καλά το τι έγραφαν στα μνημόνια, εμείς δεν τα καλοδιαβάζαμε ή κάναμε πως δεν τα είχαμε καταλάβει καλά, με αποτέλεσμα κυβερνήσεις όλου του ιδεολογικού φάσματος (πράσινου – μπλε – κόκκινου/ροζέ), να έχουν γίνει ανάδοχοι κι ενός μνημονίου.
Η σημερινή κυβέρνηση, όπως πάει, στην καλύτερη των περιπτώσεων θα επεκτείνει το δικό της (3ο), στη χειρότερη θα κάνει το νταμπλ, υπογράφοντας το 4ο, και στην καταστροφική επειδή δε θα μας δανείζει κανείς, (εταίρος – ΔΝΤ – Αγορές) θα οδηγηθούμε στο εθνικό νόμισμα… ξεβράκωτοι χωρίς εθνικό παραγωγικό μοντέλο. Τότε θα αρχίσουν τα νταούλια και οι ζουρνάδες από τους πτωχευμένους και εξαθλιωμένους Έλληνες προς κυβερνήτες και βουλευτάδες… οι οποίοι θα εκλιπαρούν για τον επιμερισμό των ευθυνών τους!
Δεν ισχυρίζομαι ότι η συνταγή των μνημονίων στο σύνολο της ήταν συνταγή σωτηρίας, αλλά μέρος της συνταγής θα έπρεπε να υιοθετηθεί σαν μοχλός μεταρρυθμιστικός στην αποδιοργανωμένη εθνική παραγωγική μηχανή, ώστε η εθνική οικονομία να αρχίσει δειλά – δειλά να παράγει πλούτο, αντίδοτο στην κακή δοσολογία της συνταγής. Εάν αυτό συνέβαινε, είμαι σίγουρος ότι θα ήταν πιο ισχυρή η διαπραγματευτική μας θέση έναντι των δανειστών στην προσπάθεια μας να περάσουμε σύντομα τα στάδια: ύφεσης – σταθεροποίησης – ανάκαμψης – ανάπτυξης. Δείτε σήμερα σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε και θυμηθείτε ότι ονειρευόμαστε να βγούμε στις Αγορές… από το 2012!
Άραγε πιστεύει κάποιος ότι μπορούμε να βγούμε στις Αγορές χωρίς θετική έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του χρέους μας;
Άραγε είναι αυτό δυνατό χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται; Δυστυχώς για μας, είναι στη δικιά του διακριτική ευχέρεια (πολιτικές και άλλες ισορροπίες) τις απαιτήσεις του (μεταρρυθμίσεις + τακτοποίηση χρέους) να τις χρονοδιαγράψει όπως αυτό θελήσει. Φαίνεται ότι προτάσσει τις μεταρρυθμίσεις (σε φορολογικό – ξανά ασφαλιστικό – εργασιακό) και αφήνει την τακτοποίηση του χρέους, για μετά τις γερμανικές εκλογές. Μην αφήσετε απαρατήρητη τη βόμβα – δήλωση Γιούνκερ: «Το ευρωπαϊκό κεκτημένο δεν είναι υποχρεωτικό για χώρες σε μνημόνιο» δώρο στο ΔΝΤ για να χειριστεί εν λευκώ τα εργασιακά. Τόμπολα κι εδώ, σύντροφοι!
Άραγε πιστεύει κανείς ότι μπορούμε να βγούμε στις Αγορές χωρίς να έχει πάρει ανάσα το Τραπεζικό μας σύστημα, με την ένταξη μας στο QE (Ποσοτική Χαλάρωση) και παύση των capital controls;
Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και η ευρωπαϊκή έκθεση βιωσιμότητας του χρέους μας και να έχει κλείσει η 2η αξιολόγηση, με το ΔΝΤ σε ηγετικό ρόλο.
Εάν λοιπόν προσπαθήσουμε να βάλουμε κάτω τους χρόνους με βάση τα παραπάνω, βλέπω δοκιμαστική έξοδο στις Αγορές στο τέλος του 2018. Τότε τελειώνει και το σημερινό 3ο μνημόνιο (δανεικά) με ένα κάρο δεσμεύσεις (στόχοι δύσκολα επιτεύξιμοι από μια οικονομία σε ανάρρωση) που θα προ-νομοθετηθούν τώρα για να ισχύσουν μετά το 2018, προκειμένου να κλείσουμε τη 2η αξιολόγηση. Αυτό συμφωνήσαμε σύντροφοι και φίλοι… για να γυρίσουν οι θεσμοί.
Μακάρι να διαψευστώ αλλά οι Αγορές δεν πρόκειται να μας εμπιστευτούν με την πρώτη, χωρίς να δουν ότι περπατάμε σταθερά μόνοι μας για κάποιο διάστημα.
Με άλλα λόγια, τελικά θα παρακαλάμε για επέκταση του 3ου μνημονίου ή για ένα 4ο μνημόνιο (οικονομικό δεκανίκι για ολοκλήρωση της ανάρρωσης) προκειμένου να αποφύγουμε μια πατριωτική οικονομική αυτοκτονία με επιστροφή σε εθνικό νόμισμα.
Y.Γ.
Φίλοι και σύντροφοι.
Η Ελλάδα διανύει μια παρατεταμένη οικονομική κρίση με συνεχόμενη μετανάστευση της νέας μορφωμένης γενιάς, αφήνοντας πίσω μια αποδεκατισμένη παραγωγική μηχανή και μια στρατιά συνταξιούχων, να φυλάνε Θερμοπύλες. Με το δημογραφικό να τρώει τις σάρκες μας και τους γείτονες εξ ανατολών να μας κοιτάζουν σαν ύαινες, αποτελεί μονόδρομο για όλες τις πολιτικές δυνάμεις μια πατριωτική ενωτική αφύπνιση εδώ και τώρα, πέραν των επί μέρους ιδεολογικών σεβαστών διαφορών, ώστε να βρεθεί το Ελάχιστο Κοινό Πολλαπλάσιο των δυνατοτήτων μας, που θα μας οδηγήσει στο ξέφωτο.
Γρηγορείτε, οι καιροί ου μενετοί!
* Ο Γιώργος Ταταράκης είναι πολιτικός μηχανικός Ε.Μ.Π.
