Η κυβέρνηση του κ. Αλέξη Τσίπρα από την πρώτη στιγμή ζητούσε «χώρο και χρόνο»… Το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου ανταποκρίθηκε στην παροχή «χώρου» και εν μέρει έδωσε και σχετικό «χρόνο» στην Ελλάδα, προκειμένου η νέα κυβέρνηση να καταθέσει τον δικό της σχεδιασμό και τις δικές της προτάσεις για μεταρρυθμίσεις που σε ένα ποσοστό θα αντικαθιστούσαν-τροποποιούσαν δεσμεύσεις που είχε αναλάβει η κυβέρνηση Σαμαρά.
Δυστυχώς ο μήνας αυτός πέρασε χωρίς ουσιαστικό διάλογο. Δαπανήθηκε ο χρόνος όχι για την ουσία μιας διαπραγμάτευσης αλλά για «βαφτίσια»… Αρχικά η τρόικα πήρε το όνομα «θεσμοί» και στη συνέχεια Brussels Group… Το μνημόνιο με τη σειρά του «πρόγραμμα – γέφυρα» ή «συμφωνία με τους θεσμούς», ενώ πολύς χρόνος σπαταλήθηκε για το που θα δραστηριοποιούνται τα «τεχνικά κλιμάκια»…
Όλα τούτα σε συνδυασμό με τις δεκάδες συνεντεύξεις του κ. Γιάνη Βαρουφάκη και το κλίμα πολιτικής έντασης μεταξύ Ελλάδας-Γερμανίας είχαν ως αποτέλεσμα πολύτιμος χρόνος τεσσάρων εβδομάδων να πάει στράφι… Στο διάστημα αυτό οι οικονομικές υποχρεώσεις του κράτους εντός και εκτός Ελλάδας τρέχουν, ενώ τα έσοδα σημειώνουν σημαντική υστέρηση λόγω των αναμενόμενων νομοθετικών πρωτοβουλιών και ρυθμίσεων που θα έδιναν μια ανάσα στα άδεια κρατικά ταμεία. Η αγορά συνεχίζει να στενάζει και ως συνέπεια του ελλείμματος ρευστότητας και την ίδια στιγμή οι τράπεζες δανείζονται μέσω ELA κατά τριάντα φορές ακριβότερα και μάλιστα με το σταγονόμετρο. Ένας επιπλέον παράγοντας που στραγγαλίζει την παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις… Όμως ο κίνδυνος πια αφορά τις επιχειρήσεις που άντεξαν στην κρίση και αδυνατούν εδώ και καιρό να λάβουν ως δάνειο κεφάλαια κίνησης προκειμένου να ανταποκριθούν στις άμεσες υποχρεώσεις τους… Ούτε λόγος φυσικά για επιστροφές ΦΠΑ… Το κράτος πληρώνει μόνο μισθούς-συντάξεις και δαπάνες που είναι αδύνατον να μεταθέσει χρονικά λ.χ. δόσεις προς το IMF. Μεγάλο μέρος των αποθεματικών έχει χρησιμοποιηθεί για τις δόσεις του ΔΝΤ κάτι που φανερώνει το «στέγνωμα» του κρατικού ταμείου αλλά ταυτόχρονα προκαλεί σοβαρό προβληματισμό για το τι θα συμβεί σε λίγες εβδομάδες, αν δεν αλλάξει η πραγματικότητα…
Μέσα σε αυτό το κλίμα και τη δυσοίωνα διαγραφόμενη κατάσταση πραγματοποιήθηκε η «μίνι σύνοδος» για την Ελλάδα το βράδυ της 19ης Μαρτίου στις Βρυξέλλες. Στα θετικά της συνάντησης αυτής η αποκλιμάκωση της έντασης και η επαναβεβαίωση και επιτάχυνση όσων είχαν αποφασιστεί ένα μήνα πριν στο Eurogroup. Χρονικά δηλαδή επιστρέψαμε στην 20η Φεβρουαρίου! Για μια δεύτερη φορά έγινε ξεκάθαρος από τη μία μεριά ο ρόλος των τεχνικών κλιμακίων και από την άλλη καθορίστηκε ότι οι πολιτικές συζητήσεις θα λαμβάνουν χώρα στις Βρυξέλλες. Επίσης σύμφωνα με τον Έλληνα Πρωθυπουργό η χώρα μας δεν θα υλοποιήσει άλλα υφεσιακά μέτρα, ενώ ο κ. Γιούνκερ επανέλαβε την πρόθεση της Κομισιόν για υλοποίηση προγραμμάτων που θα εκταμιεύσουν ένα σημαντικό ποσό για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Τι όμως έμεινε «θολό» μετά την «μίνι σύνοδο» για την Ελλάδα; Μια απάντηση στο φλέγον θέμα της ρευστότητας, αφού δεν προέκυψε απόφαση που θα ανεβάσει το όριο της αγοράς εντόκων γραμματίων ή άμεση επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών SMP’s.
Η κύρια δέσμευση που αναλαμβάνει η κυβέρνηση είναι να παρουσιάσει στους θεσμούς (και σε επόμενο Eurogroup) μια λεπτομερή και κοστολογημένη λίστα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, όπως ορίζει η απόφαση του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου… Ό,τι δηλαδή δεν έγινε το μήνα που πέρασε. Η ελπίδα είναι ότι τώρα που όπως φαίνεται όλοι διαβάζουν το ίδιο την προ μηνός συμφωνία θα καλυφθεί το χαμένο έδαφος… Μόνο έτσι θα καταστεί δυνατόν να εκταμιευθεί έστω μέρος της δόσης των 7,2 δισ. ή να επιστραφεί το 1,9 δισ. των κερδών των κεντρικών τραπεζών ή να αλλάξει η στάση της ΕΚΤ σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα των τραπεζών με μικρότερο κόστος, δίνοντας μια ανάσα στα ταμεία του κράτους.
Το πώς θα υλοποιηθεί στη συνέχεια η λίστα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων -αναφορικά με πιθανές εσωκομματικές ενστάσεις λαμβάνοντας υπόψη λχ όσα έχουν κατά καιρούς δηλώσει βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ- μένει να αποδειχθεί…
Δόθηκε λοιπόν «χώρος» στην κυβέρνηση, αφού οι εταίροι ξεκαθάρισαν ότι υπάρχει διάθεση συνεργασίας μέσα στα πλαίσια των οργάνων – των κανόνων και των αποφάσεων, οι οποίες δεσμεύουν όλες τις πλευρές. Η μπάλα τώρα βρίσκεται στην Ελλάδα από την οποία οι εταίροι περιμένουν να παρουσιάσει και να υλοποιήσει αναγκαίες μεταρρυθμίσεις… Ο κ. Πρωθυπουργός στη συνέντευξή του μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής δήλωσε ότι με βάση τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς μπορεί να επιτευχθεί φέτος πρωτογενές πλεόνασμα 1%-1,5% και να έχουμε θετικό ρυθμό ανάπτυξης στο τέλος του έτους, κάνοντας μάλιστα λόγο για «θετικό πρόσημο» στις μεταρρυθμίσεις χωρίς υφεσιακά μέτρα…Όλα τούτα μένει φυσικά να αποδειχθούν…
Ο «χρόνος» όμως που ζητούσε και ζητάει η κυβέρνηση όλο και λιγοστεύει… Το οικονομικό περιβάλλον -που περιγράψαμε παραπάνω- δεν αφήνει κανένα περιθώριο εφησυχασμού, παρερμηνειών, καθυστερήσεων…
Τελικά… «Ο χρόνος είναι χρήμα», χρήμα δυσεύρετο και «ακριβό»!
E-Mail: pgiannoulakis@yahoo.gr
Twitter: @pgiannoulakis