Καταστροφικές αναμένεται να είναι οι συνέπειες για τον τουρισμό στο νότιο Ρέθυμνο από τη λειτουργία του αεροδρομίου Καστελλίου, αν άμεσα η πολιτεία δεν μεριμνήσει να λάβει μέτρα και να προχωρήσει στην κατασκευή υποδομών που θα εξυπηρετούν αποτελεσματικά τους επισκέπτες που θέλουν να επιλέξουν τον Πλακιά και την Αγία Γαλήνη για τις διακοπές τους.
Ειδικότερα, το αυξημένο κόστος μεταφοράς των επισκεπτών, το οποίο είναι διπλάσιο από ότι σε άλλες περιοχές και ισοδυναμεί στις περισσότερες των περιπτώσεων με το κόστος διαμονής τους, καθίσταται απαγορευτικό για τους τουρίστες και συνεπάγεται με τον αποκλεισμό της περιοχής ως τουριστικό προορισμό. Τα παραπάνω επισημαίνει ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Νοτίων Παραλιών του νομού Ρεθύμνης,Δημήτρης Ηλιάκης, θέτοντας το συγκεκριμένο ζήτημα ως πρωταρχικό για την τουριστική περιοχή του νότου, επισημαίνοντας παράλληλα τις τεράστιες επιπτώσεις που θα έχει για τη νότια τουριστική ζώνη, η οποία όπως λέει θα οδηγηθεί σε ερημοποίηση. Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό, όπως εξηγεί μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο κ. Ηλιάκης, και έχει τεθεί υπ’ όψιν των αρμοδίων εδώ και αρκετά χρόνια, δίχως όμως καμιά απάντηση και κυρίως δίχως καμιά παρέμβαση. Ωστόσο επισημαίνει ότι πλέον λόγω της αύξησης της απόστασης των περιοχών του νοτίου του Ρεθύμνου από το νέο αεροδρόμιο, το πρόβλημα εντείνεται και καθίσταται «θανατηφόρο», όπως χαρακτηριστικά λέει ,για τον τουρισμό. Ο ίδιος επισημαίνει την ανάγκη κατασκευής του επαρχιακού δρόμου που θα συνδέει την Αγία Γαλήνη με τον Πλακιά και το Φραγκοκάστελο, υποστηρίζοντας ότι η υλοποίηση ενός σύγχρονου ενιαίου οδικού δικτύου θα μπορέσει να καλύψει με οικονομικό τρόπο τις μεταφορές των επισκεπτών, όπως έχει γίνει και στην ανατολική Κρήτη. Οι προτάσεις αυτές αλλά και οι ζημιές που θα υποστεί η τουριστική περιοχή του νότιου Ρεθύμνου αν δεν προχωρήσει άμεσα η κατασκευή του επαρχιακού δρόμου περιλαμβάνονται σε υπόμνημα που κατατέθηκε στον περιφερειάρχη στη συνάντηση της περασμένης Τρίτης, προκειμένου να συζητηθεί στο αναπτυξιακό συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στις 20 και 21 Σεπτεμβρίου στο Ηράκλειο παρουσία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα.ς
Ο «θάνατος» του τουρισμού και της ζώνης υψηλής παραγωγικότητας του νοτίου Ρεθύμνου
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Νοτίων Παραλιών του νομού, Δημήτρης Ηλιάκης κατέθεσε γραπτά τους προβληματισμούς του αλλά και τις προτάσεις του σε σχετικό υπόμνημα που παρέδωσε στον περιφερειάρχη και το οποίο θα τεθεί προς συζήτηση και στη διάρκεια του αναπτυξιακού συνεδρίου. Αναλυτικά στο υπόμνημα του ο κ. Ηλιάκης αναφέρει: «Το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου θα γίνει η κεντρική πύλη εισόδου τουριστών στην Κρήτη. Η θέση αυτή του αεροδρομίου θα φέρει πλησίον της και θα ευνοήσει κάποιες περιοχές, ενώ θα απομακρυνθεί από άλλες περιοχές τις οποίες θα ζημιώσει ή θα καταστρέψει. Η καταστροφή θα έλθει από το κόστος μεταφοράς των τουριστών από το αεροδρόμιο στο ξενοδοχείο και επιστροφή. Τα ξενοδοχεία από Αγ. Γαλήνη έως Πλακιά –Ροδάκινο και Φραγκοκάστελλο θα βγουν εκτός ανταγωνισμού (και λιγότερο επίσης οι περιοχές Καβρός -Γεωργιούπολη). Οι νόμοι και οι αποφάσεις δυστυχώς σχεδόν ποτέ δεν κάνουν δίκαιη πρόβλεψη για παράπλευρες απώλειες που δημιουργούνται από νέα έργα και λειτουργίες. Έτσι δημιουργείται μια άδικη λειτουργία της κοινωνίας που όσο αναπτύσσεται γεμίζει πληγές. Ζητούμε να αποκατασταθεί η αδικία αυτή με τις παρακάτω παρεμβάσεις της πολιτείας 1. Να υλοποιηθεί παράλληλα με την κατασκευή του νέου αεροδρομίου ο επαρχιακός δρόμος (υποστηρικτικός του νοτίου οδικού άξονα ) από Αγία Γαλήνη – Πλακιάς έως Φραγκοκάστελλο). Ο οποίος όχι μόνο θα συνενώσει και έτσι θα ισχυροποιήσει τις υπάρχουσες επιχειρήσεις αλλά και θα αναπτύξει την πλέον εγκαταλειμμένη παραλία αλλά υψηλής παραγωγικότητας περιοχή της Κρήτης. Υπενθυμίζουμε ότι αντίστοιχος δρόμος υπάρχει από την ανατολική έως την κεντρική Κρήτη (Μακρύς Γιαλός, Ιεράπετρα, Βιάνος, Μοίρες, Αγία Γαλήνη) 2. Η απόσταση ξενοδοχείων – αεροδρομίου, πάνω από 100 χιλιόμετρα, από τα τουριστικά γραφεία (τοπικά και ευρωπαϊκά) κρίνεται ασύμφορη, αποφεύγοντας τη στήριξη των περιοχών αυτών. Αποτέλεσμα η μείωση των τιμών των ξενοδοχείων αυτών να τα καθιστά προβληματικά. Προτείναμε σε περιοχές που απέχουν 90-100 km από αεροδρόμια, να θεσπισθούν ειδικά κίνητρα ανάπτυξης βιώσιμου μεγέθους ξενοδοχείων 4 & 5 αστέρων (σε ήδη ανεπτυγμένες σχετικά περιοχές και σύμφωνα με τη δυνατότητα της κοινωνικής λειτουργίας) τα οποία θα παίζουν τον ρόλο της ναυαρχίδας στο σύνολο της κάθε περιοχής και αυτό και μόνο θα μπορέσουν να δημιουργήσουν οικονομικά συμφέροντα προσέλκυσης των τουριστών και των τουριστικών γραφείων (χωρίς τα οποία δεν μπορεί να υπάρξει τουριστική ανάπτυξη)».
«Καμία κρατική μέριμνα για την επέκταση της τουριστικής περιόδου»
Και μπορεί οι περιοχές του Πλακιά και της Αγίας Γαλήνης να αποτελούν κάθε καλοκαίρι πόλο έλξης εκατοντάδων επισκεπτών ανά τον κόσμο, ωστόσο σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Ξενοδόχων Νοτίων Παραλιών του νομού, δεν υπάρχει καμιά μέριμνα από πλευράς πολιτείας για την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος στις αρχές και στα τέλη της σεζόν. Όπως είπε ο κ. Ηλιάκης, η εικόνα με την τουριστική κίνηση στο νότιο Ρέθυμνο παραμένει καθηλωμένη στα ίδια επίπεδα την τελευταία δεκαετία με ελάχιστες αυξομειώσεις που είναι ανεπαίσθητες, τόσο από πλευράς κίνησης όσο και από πλευράς εσόδων. Η συγκέντρωση των επισκεπτών τους μήνες αιχμής δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας για τους επιχειρηματίες του κλάδου, οι οποίοι όπως λένε εργάζονται μόλις τέσσερις μήνες τον χρόνο. Επισημαίνει πως παρά το γεγονός ότι η περιοχή διαθέτει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα από πλευράς φυσικής ομορφιάς, κλιματολογικών συνθηκών αλλά και ζήτησης της από τους επισκέπτες δεν μπορεί να εξελιχτεί αφού δεν υπάρχει μέριμνα από την πολιτεία. Χαρακτηριστικά ο κ. Ηλιάκης μιλώντας στα «Ρ.Ν.» τόνισε: «Ο Πλακιάς είναι πλέον μια αναγνωρισμένη αρκετά περιοχή με τους αγώνες που έχουμε κάνει μερικοί άνθρωποι τριάντα χρόνια τώρα, για να είναι καθιερωμένος προορισμός και στην Ευρώπη. Απαγορευτικό είναι το μέγεθός του, δηλαδή τα δωμάτια που διαθέτει ο Πλακιάς είναι πολύ λιγότερα από αυτά που ζητάνε τα τουριστικά γραφεία. Δεν γίνονται επενδύσεις στον Πλακιά και ο λόγος είναι το κόστος μεταφοράς των επισκεπτών. Αυτή τη στιγμή ο Πλακιάς αν είχε και χίλια κρεβάτια ακόμη θα τα γέμιζε. Η περιοχή λειτουργεί με προβληματικές μονάδες, γιατί τις «ρίχνει» το κόστος μεταφοράς και μένει στάσιμη διότι δεν έχει προοπτική να ικανοποιήσει τη ζήτηση. Ο τουρισμός δέκα χρόνια τώρα είναι ο ίδιος, σε δομή. Δουλεύουμε τέσσερις μήνες, έχουμε έναν Μάιο σε μια πληρότητα περίπου 50% και με αρκετά χαμηλότερες τιμές και έχουμε και ένα Οκτώβριο σε παρεμφερή το μάξιμουμ 60-70% πληρότητες, σε αρκετά χαμηλότερες τιμές. Αν θεωρούν αύξηση του τουρισμού ότι μέσα στον Ιούλιο και τον Αύγουστο υπάρχει κάποια άνοδος στις αφίξεις τι να πω. Εγώ δεν βλέπω καμία προσπάθεια ώστε να γίνει μήνας ζήτησης ο Οκτώβριος, να κερδίσουμε μια δυο εβδομάδες στις αρχές Νοέμβρη που ο καιρός είναι πολύ καλός, να κερδίσουμε τον Μάιο, να κερδίσουμε μια δύο εβδομάδες τον Απρίλη. Γιατί δεν κάναμε ορισμένα πράγματα, όπως είναι η ενίσχυση των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Είχε ετοιμάσει η πρώην νομαρχία Ρεθύμνου μονοπάτια που τα προβάλλει στην Ευρώπη ως μονοπάτια ανύπαρκτα σαν μονοπάτια, δεν έχουν καμία συντήρηση, καμία σήμανση και κατά τόπους είναι περιφραγμένα από βοσκούς. Με αυτή τη νοοτροπία θα φέρουμε κόσμο; Γιατί αυτός ο κόσμος, ο κόσμος που δραστηριοποιείται στη φύση έρχεται αυτούς τους μήνες, που δεν έχουν πολλή ζήτηση. Το ίδιο συμβαίνει με όλα τα παρεμφερή σπορ όποια και αν είναι αυτά, πεζοπόροι-ορειβάτες-βοτανολόγοι και άλλα. Ακόμα, για τον συνεδριακό τουρισμό που αγωνίζεται το Ρέθυμνο να κάνει μια συνεδριακή αίθουσα. Πώς θα βελτιωθούμε; Αυξάνοντας τη δουλειά τους τέσσερις μήνες; Είναι απούσα η πολιτεία, είτε λέγεται Περιφέρεια, Αντιπεριφέρεια, κυβέρνηση, ΕΟΤ, είναι απόντες από την ουσία των πραγμάτων. Δεν μιλάμε για έργα μεγάλα που κοστίζουν, μιλάμε για πράγματα τα οποία μπορούν από τον καθημερινό τους προϋπολογισμό να τα έχουν κάνει για να γίνει η Κρήτη προορισμός σε ορισμένα πράγματα που της δώρισε ο Θεός. Να γίνει για παράδειγμα προορισμός για το «diving» (καταδύσεις) μιας και η νότια Κρήτη είναι διαυγής περιοχή, με πεντακάθαρα νερά και ωραίες παραλίες. Όμως δεν βλέπω κανένα ενδιαφέρον».
«Το κόστος μεταφοράς ισοδυναμεί με το κόστος διαμονής και είναι απαγορευτικό για τους επισκέπτες»
Το κόστος της μεταφοράς από το αεροδρόμιο Καστελλίου στον Πλακιά ή στην Αγία Γαλήνη είναι απαγορευτικό για τον επισκέπτη τονίζει ο κ. Ηλιάκης, επισημαίνοντας ότι αν δεν προχωρήσει άμεσα και παράλληλα με την κατασκευή του αεροδρομίου η κατασκευή της επαρχιακής οδού προς την Αγία Γαλήνη και τον Πλακιά, τότε οι νότιες περιοχές του νομού θα βρεθούν εκτός τουριστικής ζήτησης με αποτέλεσμα να οδηγηθούν σε λουκέτο αρκετές ξενοδοχειακές μονάδες. Χαρακτηριστικά, σε δηλώσεις του, ο κ. Ηλιάκης, τόνισε: «Το θέμα της απόστασης του αεροδρομίου από απομακρυσμένες τουριστικές περιοχές, οι οποίες έχουν μια ανάπτυξη όπως είναι η περίπτωση του Ρεθύμνου και συγκεκριμένα ο Πλακιάς και η Αγία Γαλήνη είναι τεράστιο. Το κόστος μεταφοράς είναι περίπου το ίδιο με το κόστος διαμονής σ’ αυτές τις περιοχές, για να μην πω και παραπάνω. Και ένα μικρό παράδειγμα είναι ότι το κόστος μεταφοράς στην πόλη του Ρεθύμνου ή στο Μπαλί ή στα Μάλια από το αεροδρόμιο είναι μάξιμουμ 20-25 ευρώ, ενώ στις δικές μας περιοχές υπερβαίνει τα 100 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι κάθε άτομο που θα έρθει στις περιοχές αυτές επιβαρύνεται -γιατί η μεταφορά αυτή 100 να πάει και 100 να γυρίσει 200 δηλαδή- έχει διαφορά 150 ευρώ αν πήγαινε στο Ρέθυμνο, που 150 μαζί και η σύζυγός του είναι 300 ευρώ, που είναι απαγορευτικό για κάποιο άνθρωπο που δεν έχει λόγο να επιλέξει και να δώσει τόσα λεφτά στην περιοχή. Η μοναδική λύση η οποία υπάρχει έχει να κάνει καθαρά με τη βούληση του κράτους. Το κράτος όταν βοηθάει, επιτρέπει να αναπτύσσονται περιοχές, όμως θα πρέπει πρώτα να έχει δει τις υποδομές τους. Αυτό είναι είδος πολυτελείας στην Ελλάδα και μ’ αυτό το πρόβλημα ζούσαμε, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να γίνονται προβληματικές γιατί αναγκάζονταν να ρίχνουν τις τιμές τους, για να ισοφαρίσουν κάπως στο τελικό πακέτο. Έρχεται τώρα η περίπτωσητου Καστελλίου, που επιδεινώνει θανατηφόρα αυτό το ήδη επιβαρυμένο θέμα της μεταφοράς, διότι ένα αυτοκίνητο πια για να έρθει από το Καστέλλι στον Πλακιά ή σε μια νότια περιοχή του Ρεθύμνου θα θέλει τουλάχιστον 2,5-3 ώρες ανάλογα με το αυτοκίνητο, το κόστος θα είναι τουλάχιστον 40% περισσότερο απ’ ότι ήταν τώρα και αυτό προβλέπω ότι θα οδηγήσει σε κλείσιμο των ξενοδοχειακών μονάδων. Δεν μπορεί να αντέξει άλλο το ξενοδοχείο, γιατί δεν θα έχει την πελατεία που θα πληρώνει αυτά τα λεφτά. Αν αφαιρέσεις ένα μικρό μέρος της πελατείας που είναι «fun» της περιοχής, που έρχονται έτσι και αλλιώς για κάποιους δικούς τους λόγους, οι οποίοι επισκέπτες βέβαια είναι πολύ λίγοι, θα βγει εκτός αγοράς η περιοχή. Κρούω λοιπόν τον κώδωνα του κινδύνου. Απαιτείται ένας επαρχιακός δρόμος που να ενώνει την Αγία Γαλήνη με τον Πλακιά, που σημαίνει ότι ενοποιεί τους προορισμούς και η ενοποίηση σημαίνει ότι ένα λεωφορείο ή ένα αυτοκίνητο που έρχεται από το αεροδρόμιο Καστελλίου θα μπορεί να παίρνει μέσα άτομα και για τον Πλακιά και για την Αγία Γαλήνη, άρα θα είναι γεμάτο και θα ρίχνει το κόστος. Δεύτερον, μειώνει την απόσταση διότι θεού θέλοντος θα μπορεί να πηγαίνει κάποια στιγμή και από το νότιο και από το βόρειο κατεβαίνοντας από τις Μοίρες και κάνει μια ζώνη υποδοχής από Αγία Γαλήνη μέχρι τον Πλακιά για μια μερίδα τουριστών που θα διαμένουν σε διάφορα ξενοδοχεία. Τέτοιος δρόμος υπάρχει από την ανατολική Κρήτη από το Μακρύ Γυαλό, πάει Ιεράπετρα, πάει Βιάννο, πάει Μοίρες, έρχεται Αγία Γαλήνη. Είναι ένας ωραίος επαρχιακός δρόμος που συνδέει όλες τις περιοχές και γι’ αυτό θεωρώ ότι αυτό είναι ένα σημαντικό στοιχείο, το οποίο ανέπτυξε τον τουρισμό από την Ιεράπετρα και πέρα μέχρι το Μακρύ Γυαλό με δεκάδες ομάδες μικρές και μεγάλες και είναι ένας αναπτυξιακός οργασμός στην περιοχή αυτή, πέρα από τις ζώνες παραγωγικότητας».
Ο κ. Ηλιάκης τόνισε ότι η πολιτεία πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα προτού η περιοχή οδηγηθεί σε μαρασμό. Υποστήριξε δε ότι η μελέτη για την κατασκευή του συγκεκριμένου δρόμου εδώ και δέκα χρόνια βρίσκεται στα συρτάρια και πλέον η ανάγκη επικαιροποίησης της και υλοποίησης του έργου παράλληλα με αυτό της κατασκευής του αεροδρομίου όπως είπε είναι ανάγκη επιτακτική: «Υπάρχει ένα μεγάλο γιατί οι Ρεθεμνιώτες δεν το κάνουν νούμερο 1 θέμα αναπτυξιακό του Ρεθύμνου, τη στιγμή που όλες αυτές οι περιοχές είναι υψηλής παραγωγικής ανάπτυξης. Τώρα που το θέμα όμως γίνεται θανατηφόρο νομίζω ότι ο κάθε Ρεθεμνιώτης οφείλει να πάρει θέση. Αυτός ο δρόμος έχει μελετηθεί, είναι στα πρόθυρα να ολοκληρωθεί η μελέτη εδώ και δέκα χρόνια. Τώρα λοιπόν που η περιοχή αυτή θα απομακρυνθεί περισσότερο ακόμα από την πύλη εισόδου, το πρόβλημα θα γίνει εντελώς «θανατηφόρο» για τις επιχειρήσεις. Πρέπει εάν γίνει το αεροδρόμιο, να μπορεί να υποστηριχθεί η κοινωνία εκεί που βλάπτεται»