Του ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ ΑΛΙΓΙΖΑΚΗ*
Υπάρχουν, άραγε, ανέμελα παιδικά χρόνια; Πώς και πόσο επηρεάζεται ο παιδικός χαρακτήρας από τις οικογενειακές, φιλικές, κοινωνικές και ερωτικές σχέσεις; Σε αυτά τα διαχρονικά ερωτήματα επιχειρεί να δώσει απαντήσεις ο Ιρλανδός θεατρικός συγγραφέας Hugh Leonard στο έργο του «ΝΤΑ», δηλαδή «o πατέρας» (αγγλικά daddy), το οποίο παρουσιάζεται στο Θέατρο «Μορφές», στο Ηράκλειο, σε σκηνοθεσία Γιάννας Κεφάλα.
Το έργο, το οποίο γράφεται το 1978, είναι μια αυτοβιογραφία του συγγραφέα και αναφέρεται στην περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και στην μεταπολεμική Ιρλανδία. Ο γιος Τσάρλυ, ενήλικος πλέον, ξαναγυρνάει στο πατρικό του μετά το θάνατο του πατέρα του (η μητέρα έχει πεθάνει προ πολλού) και αναπολεί μνήμες του παρελθόντος. Η παρουσία του μέσα στο σπίτι και η κίνηση τους γνώριμους χώρους ανοίγει την κιβωτό των αναμνήσεων. Οι μορφές του κηπουρού πατέρα, της νοικοκυράς μητέρας, του εαυτού του στην παιδική ηλικία, του φίλου του, του αφεντικού του και του πρώτου του έρωτα παίρνουν σάρκα και οστά μέσα στο εγκαταλειμμένο σπίτι. Τα φαντάσματα του παρελθόντος στοιχειώνουν ξαφνικά τη ζωή του, καθώς σκαλίζει παλιά χαρτιά στα συρτάρια. Ο Τσάρλυ ξαναζεί την υιοθεσία του, την θρησκευόμενη και άτεγκη μητέρα του, τον υπερπροστατευτικό με την υπερβολική αγάπη πατέρα του, καθώς και τον παιδικό εαυτό με τη δειλία του χαρακτήρα του.
Ο Μανόλης Κουκιαδάκης ως ενήλικος Τσάρλυ ερμηνεύει με μοναδικό τρόπο τον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα. Οι μονόλογοι, οι διάλογοι και οι ταχύτατες εναλλαγές των συναισθηματικών του κορυφώσεων αφυπνίζουν μνήμες, προσωπικές και συλλογικές, στους θεατές. Η ρεαλιστική αναπαράσταση του πληγωμένου συναισθηματικού του κόσμου ανοιγοκλείνουν την πόρτα των παιδικών αναμνήσεων και βιωμάτων των ίδιων των θεατών. Ο Κουκιαδάκης λειτουργεί πότε ως αφηγητής πότε ως δρών πρόσωπο, δημιουργώντας με επιτυχία ένα συγκρουσιακό κόσμο, ο οποίος υπάρχει μόνο στη φαντασία του. Ο Ντα (Σίμος Χριστοδούλου), βασικός δέκτης αρνητικών συναισθημάτων του ενήλικου Τσάρλυ, ισορροπεί με αξιοθαύμαστη δεξιοτεχνία ανάμεσα στο χιούμορ, την αδιαφορία, τη σοβαρότητα και την προσωπική κοσμοθεωρία που του επιβάλει ο ρόλος. Ο Ιάσονας Χριστοδούλου, ως νεαρός Τσάρλυ, ακροβατεί επιτυχημένα ανάμεσα στον απλοϊκό πατέρα και στην καταπιεστική μητέρα που διοικεί το σπίτι, πατέρα και γιό. Απολαυστική η τυραννική μητέρα Μάγκυ (Γιάννα Κεφάλα), η οποία λειτουργεί άριστα ως συνδετικός κρίκος στις καταπιεστικές συναισθηματικές τριγωνικές σχέσεις, πατέρας-μητέρα-γιος.
Άξιοι συμπρωταγωνιστές η «πρώτη αγάπη» Μαίρη Τέητ και αργότερα κα Τζάκομπ (Βίκυ Μπουρτσουκίδου), το «αφεντικό» Μίστερ Ντράμ (Παναγιώτης Κουτσούκος) και ο «φίλος» Όλιβερ (Μανόλης Σηφάκης). Η σκηνική τους παρουσία βοηθάει τον θεατή να κατανοήσει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής, τις φιλικές – σχέσεις, τα ερωτικά και εργασιακά ήθη στα πλαίσια της ιρλανδέζικης κοινωνίας στα μέσα του 20ου αιώνα. Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές της παράστασης για τις εξαιρετικές ερμηνείες.
* Ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης, είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος