Δημιουργία περιφερειακών χώρων στάθμευσης των ΙΧ, δημόσια συχνή συγκοινωνία με τη χρήση ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος που θα δίνει στον επιβάτη πληροφορίες για τα προγραμματισμένα δρομολόγια, για τις δυνατότητες συνδυασμένων μετακινήσεων, για το κόστος, επέκτασης των ποδηλατόδρομων στους οικισμούς του μητροπολιτικού δήμου και κατασκευή του περιφερειακού δρόμου, περιλαμβάνονται μεταξύ πολλών άλλων στη δεύτερη φάση της έρευνας για τη βιώσιμη κινητικότητα στον Δήμο Ρεθύμνου, την οποία ανέλαβε και εκπόνησε ο συγκοινωνιολόγος καθηγητής του Μετσόβιου Πολυτεχνείου Κρήτης Θάνος Βλαστός.
Ο κ. Βλαστός βρέθηκε χθες στη συνεδρίαση του Δημοτικού συμβουλίου, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνάς του τα οποία περιλαμβάνονται σε 100 σελίδες με χάρτες. Η έρευνα ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2014. Όπως διευκρίνισε ο καθηγητής του Πολυτεχνείου, το όραμα και το σχέδιο αυτό δεν μπορεί να το υλοποιήσει ένας δήμαρχος, υπογραμμίζοντας αφενός τη δύσκολη οικονομική συγκυρία με την απουσία επαρκών χρηματοδοτικών εργαλείων, αλλά και αφετέρου αναφέρθηκε στο θέμα της νοοτροπίας του δημότη, ο οποίος πρέπει να ευαισθητοποιηθεί και σταδιακά να μυηθεί σε εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης.
Οι πυλώνες του σχεδίου βιώσιμης κινητικότητας που προτάθηκε είναι:
– η δημιουργία μιας ισχυρής και αξιόπιστης δημόσιας συγκοινωνίας
– η πεζοδρόμηση του ιστορικού και σύγχρονου κέντρου της πόλης
– η ανάπλαση της παραλιακής ζώνης
– η διαχείριση της στάθμευσης
– η δημιουργία ενός δικτύου ποδηλάτου που θα καλύπτει την πεδινή παραλιακή περιοχή της πόλης
– η δημιουργία πράσινων διαδρομών κατά μήκος ποιοτικών διαδρομών
– η προστασία και ανάπλαση των γειτονιών.
«Το στρατηγικό αυτό σχέδιο δίνει ένα όραμα για την πόλη: της μείωσης των ροών στο σύνολο της έκτασής της και της ενθάρρυνσης χρήσης της δημόσιας συγκοινωνίας, του περπατήματος και του ποδηλάτου για τις ενδοαστικές μετακινήσεις που ακόμα αποτελούν το συντριπτικά υψηλότερο μερίδιο των συνολικών μετακινήσεων της πόλης. Μία τέτοια προοπτική εκτός από την αναβάθμιση της εικόνας της πόλης για επισκέπτες και κατοίκους, που ως προς τον τουρισμό μεταφράζεται σε σημαντικά οικονομικά οφέλη, θα οδηγούσε και σε σημαντική βελτίωση της υγείας των κατοίκων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη μελέτη.
Στην τοποθέτησή του μεταξύ άλλων ο κ. Βλαστός ανέφερε ότι απαιτούνται γενναίες χρηματοδοτήσεις για την υλοποίηση των παρεμβάσεων επεσήμανε, ωστόσο, την αναγκαιότητα αλλαγής της νοοτροπίας και της ύπαρξης μιας στρατηγικής η οποία με τον χρόνο θα μπορεί σταδιακά να λαμβάνει σάρκα και οστά.
Ειδικότερα, ανέφερε: «Σήμερα στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας, η οποία υπογραμμίζει την ανάγκη του να απεξαρτηθούν οι πόλεις από το αυτοκίνητο, το Ρέθυμνο έχει κάνει βήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Το Πολυτεχνείο κλήθηκε εδώ και πολλά χρόνια και έβαλε ένα καμβά, μια στρατηγική στην οποία πειθάρχησαν οι παρεμβάσεις που έγιναν και καμία από αυτές δεν επελέγη τυχαία.
Όλες υπάκουσαν σε μια στρατηγική, για την οποία είχε προϋπάρξει διαβούλευση. Το Ρέθυμνο έχει σήμερα το πλεονέκτημα απέναντι σε πολλές πόλεις να έχει μια στρατηγική. Είχαμε μια πρώτη έρευνα που έγινε από το Πολυτεχνείο και χρηματοδοτήθηκε από το υπουργείο Μεταφορών τότε και η οποία αποτέλεσε το πρώτο βήμα για να ακολουθηθεί η συγκεκριμένη έρευνα, την οποία χρηματοδότησε ο Δήμος.
Ένα πρώτο ζήτημα που εντοπίσαμε είναι ότι η πόλη επεκτείνεται, διογκώνεται και αυτό σημαίνει πολλά πράγματα για την παλιά πόλη. Μέσα σε 30 χρόνια εκτιμάται ότι θα έχουν τριπλασιαστεί οι αστικές εκτάσεις. Τα δύο τρίτα θα είναι κτισμένα και θα ‘χουν μια ιστορία μόλις 30 ετών. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων το 2030, θα ζουν σε πόλεις χωρίς ιστορία. Οι επισκέπτες θα αναγνωρίζουν την αξία του ιστορικού κέντρου και θα έρχονται γι’ αυτό. Αυτές όμως οι επεκτάσεις γεννούν νέους χρήστες του Ι.Χ.
Πρέπει να ασκηθούν γενναίες πολιτικές για να αντιμετωπιστεί το θέμα. Εάν αναπλάθαμε τις ιστορικές πόλεις θα μειώναμε μετακινήσεις. Τι μπορεί να κάνει το Ρέθυμνο; Χρειάζονται πολλά χρήματα και γενναίες αποφάσεις του καθένα μας χωριστά. Δεν είναι απλό να αλλάξεις συνήθειες, συμπεριφορές. Οι προκλήσεις είναι να υπάρξει μια στρατηγική και πολεοδομική και κυκλοφοριακή και περιβαλλοντική, μια στρατηγική που θα χαράξει κατευθύνσεις για πολεοδομική ανασυγκρότηση. Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε φράγμα στο δήμο -δεν προσβλέπουμε σε ένα δήμο με οικονομία επιβραδυνόμενη αντίθετα δήμοι-πόλεις μπλοκαρισμένοι δυναμιτίζουν την οικονομία του, γιατί και ο χρόνος για τη μετακίνηση αυξάνει αλλά και η όλη εικόνα του τόπου χάνει την ελκυστικότητά της, χάνει επισκέπτες, χάνει επενδυτές, χάνει τους κατοίκους τους.
Η ευαισθητοποίηση των κατοίκων είναι το κρίσιμο σημείο και πρέπει να γίνει πολλή δουλειά, δηλαδή συζήτηση και η συμμετοχή των κατοίκων στον σχεδιασμό για να μπουν στην καρδιά των προβλημάτων, να αντιληφτούν ότι απαιτούνται υπεύθυνες στάσεις για το αύριο είναι απαραίτητη.
Η στάθμευση είναι ένα σοβαρό θέμα, γιατί ποτέ δεν δόθηκε το μήνυμα σε κάποιο κάτοικο ότι η πόλη έχει μια συγκεκριμένη χωρητικότητα, μια αντοχή. Δεν ετέθη το ζήτημα αυτό και το βρίσκουμε μπροστά μας. Είναι αυτοκτονία να αφήνουμε τις πόλεις μας, το Ρέθυμνο να απλώνεται».
Στην τοποθέτησή του ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Θοδωρής Νίνος, μεταξύ άλλων ανέφερε: «Κάποια πράγματα είναι ανέφικτο να γίνουν. Έντονη κριτική και νομίζω δικαίως, έχουμε ασκήσει στο παρελθόν και στον τρόπο που επέλεξε η δημοτική παράταξη που διοικεί τον δήμο τα τελευταία δέκα χρόνια, στη σειρά που επέλεξε να υλοποιήσει τα όσα αναφέρει η μελέτη. Το πρόβλημα που έχει και πρέπει να αντιμετωπίσει η πόλη, είναι να βελτιώσουμε αυτά που ξεκινήσαμε λίγο ανάποδα. Έχει γίνει ένα πολύ μικρό κομμάτι της μελέτης στη μητροπολιτική περιοχή του δήμου, που σημαίνει ότι είναι τεράστιο το κομμάτι που έχουμε μπροστά μας να υλοποιήσουμε.
Ειδικότερα, προέβλεπε πρώτα χώρους στάθμευσης περιφερειακά και μετά τις αναπλάσεις. Αυτή η δημιουργία των ιδιωτικών παρκινγκ τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, έχει επιβαρύνει οικονομικά την καθημερινότητα των πολιτών, αλλά και των επισκεπτών, σε μικρό όμως βαθμό. Και εκεί είναι ευθύνη δημοτική, δική μας, διότι δεν διαθέσαμε δημοτικούς χώρους, είτε δωρεάν είτε με χαμηλότερο αντίτιμο.
Σε σχέση με τον περιφερειακό δρόμο, θα έπρεπε να είναι ο πρωταρχικός μας στόχος, θα πρέπει να ρίξουμε το συνολικό μας βάρος στη μελέτη και για τη χρηματοδότησή του να αναζητήσουμε κάποιο πρόγραμμα ή άλλα εργαλεία. Η θωράκιση περιοχών ήπιας κυκλοφορίας επετεύχθη κατά κάποιο τρόπο με τις αναπλάσεις. Αυτό που θα ήθελα να τονίσω και το ζητούμε επιτακτικά, είναι να ρίξουμε το βάρος μας σε άλλα τρία, γιατί για την πόλη του Ρεθύμνου είναι ξεκάθαρο ότι είναι μονόδρομος ο περιορισμός της κίνησης με το ΙΧ. Θεωρώ ότι θα πρέπει να ρίξουμε το βάρος σε ηλεκτροκίνητα μικρά λεωφορεία, αλλά ταυτόχρονα ενημέρωση είτε μέσω κινητού είτε υπολογιστή, να γνωρίζουν οι πολίτες το λεπτό το οποίο θα περάσει το λεωφορείο».
Από την πλευρά του ο επικεφαλής της παράταξης Ρέθυμνο-Αλληλεγγύη-Ανατροπή Μιχάλης Ανδρουλάκης, ανέφερε: «Στο μεγαλύτερο μέρος της, η μελέτη μας βρίσκει σύμφωνους. Θέλω να τονίσω ότι σαν δημοτική παράταξη βασικό ζήτημα για εμάς είναι ο περιφερειακός δρόμος. Θα πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή και σπουδή στη δημιουργία περιφερειακών παρκινγκ. Το να βλέπεις σήμερα σε μια πόλη λεωφορεία φυσαρμόνικες, είναι ένα θέμα που πρέπει να το δούμε σοβαρά. Εμείς στο θέμα ενημέρωσης των πολιτών θα βοηθήσουμε όσο μπορούμε και είμαστε διατεθειμένοι να καταθέσουμε και συγκεκριμένες προτάσεις».
Ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Μανούσος Μανουσογιάννης, ανέφερε:
«Η έρευνα έχει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία που δίνουν δυνατότητες για προβληματισμό. Η βασική λογική, δηλαδή η προσπάθεια απομάκρυνσης ΙΧ από το κέντρο της πόλης με τα περιφερειακά παρκινγκ και την κίνηση ξανά προς τα πίσω των ΙΧ με τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς, είναι κάτι που συζητούμε και έχουμε υποστηρίξει εδώ και πολλά χρόνια.
Άρα υπάρχουν σωστά στοιχεία στην έρευνα. Υπάρχει το ζήτημα της αξίας του δημόσιου χώρου. Αν δώσουμε λύσεις με περιφερειακά πάρκινγκ και κυκλοφοριακή σύνδεση με δημόσια συγκοινωνία συχνή, με ένα συγκεκριμένο σχεδιασμό, τότε μπορεί να ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών. Όταν δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις δεν μπορεί να γίνει αυτό. Το πρόβλημα της μετακίνησης δεν είναι κυρίως κατά τη γνώμη μας τεχνοκρατικό. Δημιουργήθηκε από ορισμένο σύστημα ανάπτυξης που λέγεται καπιταλισμός και από αυτό πυροδοτείται και αναπαράγεται και το δικαίωμα της μετακίνησης, γίνεται προσπάθεια πως θα γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης οικονομικής».
Στο τέλος της συζήτησης ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης, ευχαρίστησε τον κ. Βλαστό και στη σύντομη τοποθέτησή του έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη νοοτροπία των πολιτών. Μεταξύ άλλων είπε: «Θεωρώ ότι όλοι ξέρουν μέσα τους ότι είμαστε τυχεροί που έγιναν όσα έγιναν, που δεν μας τα χάρισε κανείς, τα κερδίσαμε. Δεν είναι τυχαίο που επιφανείς πόλεις της Ευρώπης μας θεωρούν εταίρους στη διεκδίκηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Μας διαλέγουν γιατί έχουμε ένα πορτοφόλι που είναι οι μελέτες το όραμά μας και η καλή συγκυρία με συνεργάτες την περιφέρεια, τους κατοίκους, τους εθελοντές και τους συνεργάτες μας και θα έχουμε ένα αποτέλεσμα. Είμαστε ένας ευρωπαϊκός προορισμός, μακάρι να υπήρχε αυτορρύθμιση. Η νοοτροπία είναι αυτή που πρέπει να αλλάξει. Το Ρέθυμνο έχει άλλη μοίρα και οι άνθρωποι που επιχειρούν σε αυτή την πόλη πρέπει να το καταλάβουν».
