Μια σπάνια βραδιά ζήσαμε το απόγευμα του π. Σαββάτου στην αίθουσα του Ωδείου Ρεθύμνου. Ούτε οι παράλληλες πολιτιστικές δράσεις, ούτε και το κλίμα των ημερών που αποθαρρύνει πνευματικές εκδηλώσεις εμπόδισαν την κοσμοσυρροή που αθρόα κατέκλυσε ασφυκτικά την αίθουσα. Κι ήταν αναμενόμενη η καθολική ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας στο κάλεσμα για την παρουσίαση του βιβλίου «Ο γιατρός» του Κωνσταντίνου Μπλιάτκα.
Μια βιογραφική αναφορά στον συμπολίτη γιατρό κ. Γιώργη Αγγελιδάκη, έκδοση της «Γραφοτεχνικής», όπου εξ ολοκλήρου τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν στο Νοσοκομείο του Ρεθύμνου, το οποίο επί σειρά δεκαετιών ο τιμώμενος γιατρός Γιώργης Αγγελιδάκης υπηρέτησε.
Οι σημαντικές προσωπικότητες στο πάνελ του ομιλητή, καθώς και όλες οι τοπικές αρχές και εκπρόσωποι φορέων, πολιτιστικών συλλόγων και σωματείων έδωσαν μια ξεχωριστή αίγλη στην εκδήλωση.
Ο εκδότης των «Ρεθεμνιώτικων Νέων» κ. Μανόλης Χαλκιαδάκης, στον χαιρετισμό του είπε:
«Οφείλω να συγχαρώ τον συγγραφέα, δημοσιογράφο κ. Μπλιάτκα και τον εκπαιδευτικό κ. Αναγνωστάκη για την πρωτοβουλία τους να εκδοθεί το βιβλίο που αφορά τον γιατρό Γιώργη Αγγελιδάκη. Χάρη σε αυτήν την προσπάθεια -πρωτοβουλία συγκεντρωθήκαμε εδώ σε μια εκδήλωση αναγνώρισης τιμής στο πρόσωπο του γιατρού. Βρίσκομαι εδώ επειδή η συγκεκριμένη έκδοση, μου δίνει τη μεγάλη χαρά να ευχαριστήσω έμπρακτα ένα πολύτιμο συνεργάτη της εφημερίδας, μια συνεργασία που μετρά τόσα χρόνια όσο είναι ο ίδιος ο βίος των Ρεθεμνιώτικων Νέων, σχεδόν μισό αιώνα αν δεν είχε μεσολαβήσει η δικτατορία όπου τα «Ρ.Ν.» διέκοψαν την έκδοσή τους αρνούμενα να υπηρετήσουν το καθεστώς των συνταγματαρχών.
Βρίσκομαι εδώ γιατί ο γιατρός με τον οποίο ο πατέρας μου συνδεόταν με βαθιά εκτίμηση και φιλία, συμμερίστηκαν αγωνίες, έδωσαν κοινούς αγώνες, μοιράστηκαν την ανάγκη κοινής πολιτικής έκφρασης την περίοδο της αποστασίας. Ο Γιώργος Αγγελιδάκης χωρίς αμφιβολία εμπλούτισε όχι μόνο την εφημερίδα αλλά και τη δημόσια σφαίρα με τον λόγο του, τις σκέψεις του τις προτάσεις του, τον προβληματισμό του και χωρίς αμφιβολία συνέβαλε σε αυτό που σήμερα είναι το Ρέθυμνο.
Άλλωστε συμμετείχε συχνά στα μικρά και τα μεγάλα από την ίδρυση του Πανεπιστημίου μέχρι και την επέκταση του Νοσοκομείου, χωρίς να φοβάται να διατυπώνει δημόσιο λόγο. Όποτε δε το έκανε που το έκανε συχνά, το έπραττε με εντιμότητα. Ο Γιώργης Αγγελιδάκης συνιστά πιστεύω για τους περισσότερους Ρεθεμνιώτες, πρότυπο δημόσιου άνδρα, ενεργού πολίτη που όχι μόνο δεν αδιαφορεί για τα κοινά, αλλά αντιθέτως συμμετέχει και παρεμβαίνει σε αυτά. Άνθρωπος με βαθιές δημοκρατικές πεποιθήσεις με αρχές και γνώσεις με πολιτική οξυδέρκεια που αντιστέκεται όποτε θεωρεί ότι αυτές οι αρχές παραβιάζονται, κάτι που μπαίνει μπροστά όταν πιστεύει ότι τα εμπόδια πρέπει να παρακαμφθούν και ένας νέος δρόμος χρειάζεται να ανοίξει. Διατυπώνει ένα λόγο μεστό και λιτό, όπως λιτός άλλωστε υπήρξε στη ζωή του.
Ο Γιώργος Αγγελιδάκης αποτελεί χωρίς αμφιβολία μέλος της τοπικής μας ιστορίας. Έχει ζήσει γεγονότα, έχει διαδραματίσει ρόλο σε αυτά, έχει επηρεάσει την έκβασή τους. Στο ακέραιο λοιπόν έχει εκπληρώσει το χρέος του ως πολίτης στην πολιτεία και στον τόπο. Αγωνίστηκε για την ελευθερία και τη δημοκρατία, για τον πολιτισμό και την ανάπτυξη, όχι απλώς παρακολουθώντας τα γεγονότα, αλλά συμμετέχοντας ενεργά στη διαμόρφωσή τους.
Θα ήθελα να πω, πως το κόστος της έκδοσης ανέλαβαν τα «Ρεθεμνιώτικα Νέα», γιατί η πρωτοβουλία και η υλοποίησή του ανήκει στον Μανόλη Αναγνωστάκη και στον Κώστα Μπλιάτκα, ήταν το ελάχιστο που μπορούσαν να κάνουν για τη σημαντική προσφορά του γιατρού στον τόπο μας, γι’ αυτό και τα όποια έσοδα από την πώληση του βιβλίου επιβάλλεται να πάνε ακέραια στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου το οποίο άλλωστε ο ίδιος υπηρέτησε για συνεχόμενες δεκαετίες.
Γιατρέ, ήταν τιμή μας η μακρόχρονη συνεργασία σου με την εφημερίδα. Είναι απολύτως βέβαιο ότι η εφημερίδα που υπάρχει σήμερα, δεν θα ήταν αυτή που είναι αν δεν είχε τη δική σου σημαντική συμβολή».
Ο καθιερωμένος καφές ωφέλησε την ιστορία
Ο καθηγητής κ. Μανόλης Αναγνωστάκης, «ηθικός αυτουργός» της πρωτοβουλίας αυτής που χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από όλο τον πνευματικό κόσμο της πόλης, στην κεντρική του τοποθέτηση αναφέρθηκε στο κίνητρο που οδήγησε στην τόσο ενδιαφέρουσα αυτή έκδοση, λέγοντας:
«Στη συνήθεια εμένα και του γιατρού τα τελευταία 15 χρόνια -ο κυριακάτικος καφές -όπου περιλαμβάνει συζήτηση πολιτική όχι μόνο εμένα και του γιατρού, αλλά σταδιακά πλαισιώνεται και από άλλους φίλους αγαπητούς της πόλης, προκύπτουν πάντα ενδιαφέρουσες συζητήσεις γύρω από τον καφέ. Οι νέοι που θα διαβάσουν το βιβλίο θα μάθουν πολλά πράγματα για το Ρέθυμνο αλλά και για την στάση ζωής του γιατρού. Εκεί γεννήθηκε και η ιδέα που υλοποιείται σήμερα. Είναι σημαντικός ο λόγος της έκδοσης, καθώς όλα τα λεφτά θα πάνε στο Νοσοκομείο της πόλης μας».
Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα: «To ήθος του Κρητικού…»
Από την εκδήλωση δεν θα μπορούσε να απουσιάσει η κυρία Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα, που έζησε από κοντά τη φιλία του γιατρού με τον κορυφαίο της λογοτεχνίας Παντελή Πρεβελάκη και είχε την ευκαιρία να εκτιμήσει το έργο του συμπολίτη μας που είναι από τις εμβληματικές μορφές της πόλης μας.
Συγκινημένη από την ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί στην αίθουσα που φέρει το όνομα του Παντελή Πρεβελάκη, είπε στην τοποθέτησή της:
«Στην Κρήτη υπάρχει μία πάρα πολύ ωραία έκφραση, που λένε αυτός είναι ρούκωνας του χωριού ή ρούκωνας της πόλης. Αυτό σημαίνει ακρογωνιαίο λίθο, δηλαδή στήριγμα της κοινωνίας.Ένα τέτοιο στήριγμα της κοινωνίας ήταν και είναι ο Γιώργος Αγγελιδάκης, γιατί πραγματικά είναι μια φωτεινή προσωπικότητα, ένας άνθρωπος βαθιά πολιτικός και όχι πολιτικοποιημένος. Πολιτικός είναι ο άνθρωπος ο οποίος συμμετέχει στα κοινά, ενδιαφέρεται για το καλό του τόπου του, αγωνίζεται και για όλα τα καλά του Ρεθύμνου τα τελευταία χρόνια, την ίδρυση του Πανεπιστημίου, τη λειτουργία του Νοσοκομείου, τη βοήθειά του στους απλούς πολίτες.
Ο Γ. Αγγελιδάκης είναι πρωταγωνιστής. Εκείνο που τον χαρακτηρίζει είναι ένα ήθος. Ένα ήθος που εδώ στην Κρήτη συναντάται μόνο, κατά την γνώμη μου και όχι αλλού. Το ήθος του κρητικού. Αυτή ή σεμνότητα, η λεβεντιά που πήγαινε με την ομορφιά. Γιατί ήταν και είναι ένας ωραίος άνθρωπος. Το να φωτίζεται η ζωή ενός ανθρώπου μέσα από ένα τέτοιο βιβλίο είναι χρήσιμο, γιατί δημιουργεί πρότυπα για τους νέους και τα έχουμε ανάγκη σήμερα».
Φαλή Βογιατζάκη: «Πολύτιμος συμπαραστάτης»
Από τις εκλεκτές παρουσίες του πάνελ και η κυρία Φαλή Βογιατζάκη που είπε τα εξής:
«Βρίσκομαι εδώ απόψε, με την ευκαιρία της παρουσίασης του βιβλίου του Κώστα Μπλιάτκα με τίτλο: «Ο γιατρός», για να πω δυο λόγια από καρδιάς, για τον αληθινά αγαπητό και εκλεκτό μου φίλο, Γιώργη Αγγελιδάκη, όπως εγώ τον γνώρισα μέσα από τις προσπάθειές μας για τη διάσωση και την ανάδειξη της Κρητικής μας παράδοσης.
Η φιλία μου με τον κ. Αγγελιδάκη, όπως τον λέω πάντα -γιατί μιλάμε στον πληθυντικό εδώ και 40 χρόνια- ήταν και είναι για μένα, μία από τις στέρεες βάσεις στη ζωή μου και ιδιαίτερα αυτής που σχετίζεται με την αγαπημένη μας πολιτεία, το Ρέθυμνο.
Τον γνώρισα από τον πατέρα μου Γεώργιο Βογιατζάκη του οποίου υπήρξε φίλος και γιατρός. Συνδετικός κρίκος ήταν η κοινή μας αγάπη, για το Ρέθυμνο, και τον λαϊκό του πολιτισμό.
Από τα πρώτα που θυμάμαι ήταν η γνωριμία μου με τη μητέρα του, την αρχόντισσα της Κρητικής χειροτεχνίας Χρυσή Αγγελιδάκη, στενή συνεργάτιδα της μεγάλης Ρεθεμνιώτισσας Άννας Αποστολάκη και της πρωτοπόρου για τη μελέτη και ανάδειξη της ελληνικής λαϊκής τέχνης Αγγελικής Χατζημιχάλη. Η εμπειρία αυτή μου έμεινε αξέχαστη. Παρόλη την ηλικία της και την κόπωσή της, η κυρία Χρυσή εξέπεμπε μια ακτινοβολία, μια ήρεμη καλοσύνη, μια πραότητα που πήγαζαν από τη ζωή και το έργο που είχε πίσω της.
Αναζήτησε και μου χάρισε μια μαξιλαροθήκη, το πρώτο της έργο με τη Ρεθεμνιώτικη βελονιά, που η ίδια είχε δημιουργήσει, αποτέλεσμα της αγωνιώδους ανησυχίας της ότι κάποτε θα σταματήσουν να δουλεύουν οι αργαλειοί και θα χαθούν τα σχέδια των υφαντών. Είχε λοιπόν την έμπνευση να μεταφέρει αυτά τα σχέδια με τη βελόνα στο κέντημα.
Ο γιος της Γιώργης, καταξιωμένος γιατρός και στην κυριολεξία άρχων στην πόλη μας, αγκάλιασε το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο μας από την πρώτη στιγμή. Μετά το θάνατο της μητέρας του μαζί με τη γυναίκα του Ελένη και την κόρη του Λία, μας δώρισε όλα της τα έργα υφαντά και κεντήματα, μεταξύ των οποίων ένα ολόκληρο παραδοσιακό σαλόνι με μαξιλάρια, κουρτίνες, κιλίμια, πάντες, πετσετάκια, που κοσμούν τις συλλογές και τα εκθέματά μας.
Στάθηκε πρόθυμος, κυριολεκτικά πολύτιμος συμπαραστάτης και εμψυχωτής για να στηθεί το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο από τη δύσκολη φάση της αγοράς του ακινήτου μέχρι σήμερα.
Το ενδιαφέρον του και η συνδρομή του σε ό,τι του ζητήθηκε ήταν αποτελεσματική και ανεξάντλητη.
Είχα και έχω πλήρη εμπιστοσύνη στην κρίση του. Ποτέ δεν υπήρξε διαμάχη ή παράπονο μεταξύ μας.
Η ανιδιοτέλειά του και η ειλικρίνεια, απαραίτητες προϋποθέσεις για μια πραγματική φιλία συνέπεσαν με τις κοινές μας αξίες. Η αγάπη μας για τον τόπο μας το Ρέθυμνο και η διάθεση προσφοράς, αποτελούν την αφετηρία και το θεμέλιο της συνεργασίας μας.
Ο γιατρός έγινε μέλος του Δ.Σ. και αντιπρόεδρος του Μουσείου μετά το θάνατο του Χριστόφορου Σταυρουλάκη, συνιδρυτή μαζί μου του Ιδρύματος: «Ιστορικό – Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνης». Είχα και έχω την τύχη όλα αυτά τα χρόνια να έχω δίπλα μου, τη σοβαρή παρουσία και στήριξη ενός γνήσιου Ρεθεμνιώτη, που εκφράζει, όσο λίγοι, το ήθος, την αρχοντιά και την παράδοση αυτής της πόλης.
Γιατρέ, σας εύχομαι να είστε πάντα γερός, παρών, με το τετράγωνο μυαλό σας να συνεχίζει και στα επόμενα χρόνια να μας προσφέρει τις συμβουλές του.
Το μουσείο, η πόλη ολόκληρη, οι φίλοι σας, σας χρειαζόμαστε».
Νίκος Σηφουνάκης: «Ας όψονται οι λάθος πολιτικές…»
Ο κ. Νίκος Σηφουνάκης έδωσε άλλο χρώμα στην εκδήλωση με τη νοσταλγική αναφορά του σε γεγονότα και κοινωνικά θέματα, για τα οποία αγωνίστηκε ο γιατρός.
«Θέλω», είπε, «να σας εξομολογηθώ ότι είναι πολλαπλά τα αισθήματα που με διακατέχουν και στην πλειοψηφία τους είναι όμορφα».
Μεταξύ άλλων ο πρώην υπουργός ανέφερε: «Η αποδοχή της πρόσκλησης να συμμετάσχεις στην παρουσίαση ενός βιβλίου -αυτοβιογραφικού κατά βάση- ενός ανθρώπου που γνωρίζεις -όχι βεβαίως βαθιά- αλλά ενός προσώπου μέρος μιας μικρής Πολιτείας με κύρος και πνεύμα, που μέσα στη γαλήνια απλοϊκότητά του και τη διάρκεια των χρόνων, εξακολουθεί να είναι σημείο αναφοράς κοινωνικής, πολιτιστικής, πολιτικής, μεγάλωσε την ευθύνη μου για μια λιτή και όσο δυνατόν ουσιαστική παρέμβαση.
Βεβαίως αναρωτήθηκα, είναι τύχη ή ατυχία να έχει γεννηθεί το «20» τη χρονιά της δημιουργίας της «Μεγάλης Ελλάδας», που δεν έμελλε να ολοκληρωθεί, αλλά και της μεγάλης καταστροφής;
Να έχεις πλησιάσει τη θεϊκότερη μορφή της νεότερης πολιτικής ιστορίας και αυτό να αναδεικνύεται μέσα από την παιδική μνήμη του θαυμασμού, της έκστασης.
Να έχεις γεννηθεί στον απόηχο του Εθνικού Διχασμού που ο ιστορικός ερμήνευσε εκείνη την περίοδο ως «τη μεγάλη κρίση στη διαδικασία της εθνικής ολοκλήρωσης».
Είναι σαφώς τύχη να έχεις γευθεί από την εφηβεία τα δημιουργήματα της γενιάς του «30», να έχεις τις παραστάσεις του ενθουσιασμού του Βενιζελικού Φιλελευθερισμού, να έχεις συμμετάσχει στο δεύτερο μεγάλο πόλεμο, να έχεις ενστερνιστεί και υπηρετήσει τα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης αλλά και εκείνα της αθώας αριστεράς.
Η υιοθέτηση του σοσιαλιστικού ιδεώδους και η κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα σε μια χώρα κατά βάση αγροτική διαπερνούσε τα μεταπολεμικά νιάτα.
• Ενάντια σε ένα σύστημα άδικο που ενδυνάμωνε τις ανισότητες.
• Ένα σύστημα ανορθολογικό που οδήγησε λίγο μετά τον πόλεμο, όχι στην οικονομική ανασύνταξη της περιφερειακής χώρας, αλλά στην αποσύνθεση και την φυγή με την εσωτερική και την εξωτερική μετανάστευση.
• Ένα σύστημα που επέβαλε την αστυφιλία και την συρρίκνωση της περιφέρειας.
• Ένα σύστημα σκληρό που πρότασσε τις επιταγές περιοριστικά της οικονομίας της κοινωνίας, αντί να θέτει την οικονομία στην υπηρεσία της κοινωνίας και της ανάπτυξής της.
Με αυτές τις αναφορές πορεύθηκε η μεταπολεμική νεολαία της χώρας μας στην αναζήτηση μιας ιδεώδους κοινωνίας-πολιτείας.
Ο πολιτικός φιλελευθερισμός μέχρι τότε έθετε άλλου είδους ερωτήματα:
• Πώς ο άνθρωπος μπορεί να κυβερνάται χωρίς να καταπιέζεται;
• Πώς να μην υπόκεινται στην αυθαίρετη και δεσποτική εξουσία;
• Η εθνική ολοκλήρωση, ο υπόδουλος ελληνισμός και το μέλλον του.
Η απάντηση σε αυτά ήταν:
• Εγκαθιδρύοντας το κράτος δικαίου, την ισχύ του νόμου για όλους, σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, διάκριση των εξουσιών, συμπόρευση με τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής.
Το σοσιαλιστικό ιδεώδες πήγαινε δυο βήματα πιο πέρα, όπως:
• Στην εγκαθίδρυση όχι μόνο μιας κοινωνίας ευημερίας αλλά και ευζωίας.
• Μιας κοινωνίας που ο καθένας δημιουργεί με τις ικανότητές του.
• Μιας κοινωνίας που αναδεικνύεται η συλλογική δημιουργία στην οικονομία.
• Μιας κοινωνίας που η ελεύθερη ανάπτυξή του καθενός να είναι η προϋπόθεση για την ελεύθερη ανάπτυξη όλων.
• Είναι πράγματι «Η δημοκρατία το ελάχιστο του σοσιαλισμού και ο σοσιαλισμός το μέγιστο της δημοκρατίας;».
Στον μικρό ετούτο τόπο όλα είχαν άλλους ρυθμούς, ο ορθολογισμός στην Κρήτη, στο Ρέθυμνο ειδικά, μπορούμε να πούμε ότι στην κρίσιμη ώρα χάρις σε ορισμένους ανθρώπους επικράτησε.
Οι Κρήτες αν και κατηγορούνται για τοπικιστική μονομέρεια και προσωπολατρία ακόμα και στο μεγάλο διχασμό του «15» δεν συνέβαλλαν σε αντεκδικήσεις και το πρόσωπο για το οποίο σήμερα είμαστε εδώ υπήρξε τέτοιο, διαλλακτικό, συναινετικό.
Η σημασία της αφήγησης της ιστορίας του Γ. Αγγελιδάκη για την κρίσιμη περίοδο 1935-1945 έχει εξέχουσα σημασία, γιατί την διακρίνει η αυθεντικότητα, η ειλικρίνεια, απλότητα στην ανάλυση συλλογικών και ατομικών δράσεων.
• Στην ιστορία ζητούμενο είναι η κατανόηση, η εξήγηση, η ερμηνεία, όχι η καταγγελία και η εξύμνηση.
• Ο έφηβος που βίωσε τα γεγονότα του «35» με το κίνημα του Πλαστήρα και ένα χρόνο μετά τον θρήνο για τον θάνατο του μεγάλου Κρητικού και Έλληνα, δεν μεροληπτεί υπέρ του Ελευθερίου Βενιζέλου και κατά του Κωνσταντίνου, όχι, τα γεγονότα μεροληπτούν.
• Τα ηθικά χαρακτηριστικά της προσωπικής αφήγησης είναι διαυγή, και με τον ίδιο τρόπο αφηγείται και τα τραγικά γεγονότα, μετά τον Δεκέμβρη του ’44.
Ξεχωριστή είναι η ιστορία των δημοσιευμένων κειμένων του στον τοπικό τύπο με ειλικρινή χωρίς κομπορρημοσύνη και χωρίς φθιασίδια:
• Αναδεικνύει και επαινεί πρόσωπα και πολιτικές του τόπου του μα και γενικότερα της χώρας.
• Κριτικάρει και καταθέτει με αδιάψευστα και ακατανίκητα τεκμήρια, τι σημαίνει προσφορά επαγγελματική, πολιτική, πολιτιστική.
• Ποιο πρέπει να είναι το πολιτικό καθήκον, ο διαχωρισμός από το κομματικό.
• Τι σημαίνει Ηγέτης και Εθνάρχης, ποιος δύναται να χαρακτηρισθεί τέτοιος.
Αν θα μπορούσα να δώσω έναν χαρακτηρισμό για τον Γ. Αγγελιδάκη θα έλεγα ότι είναι «το περίτεχνο ακρόπρωρο της όμορφης (παντέρμης) πολιτείας του Ρεθέμνου».
Η ζωντανή αυτοβιογραφία του Γ. Αγγελιδάκη -σε αφήγηση- για όλους όσοι τον γνωρίζουν, είναι η εξιστόρηση, η αναπαράσταση γεγονότων, με εμβάθυνση σε λεπτομέρειες με απλοϊκότητα και αυτές οι λεπτομέρειες είναι το γλύκισμα της αφήγησης. Είναι η αίσθηση μιας de profoundis εξομολόγησης, όχι μιας βασανιστικής ζωής με πτυχές αδιευκρίνιστες ή αποσιωπημένες αλλά μιας συνεχούς δράσης, με συμπόνια για τον αδικηθέντα και αυστηρότητα για τον εκμεταλλευτή.
Είναι μια ντρέτα αφήγηση της ζωής του, του γενεαλογικού του δέντρου, της Μητέρας, του Πατέρα, των Παππούδων, της Συζύγου, της Κόρης όλων. Είναι μια ανάλαφρη περπατησιά διηγηματική της πόλης και των ανθρώπων της. Είναι το βιβλίο δια χειρός του φίλου Κώστα Μπλιάκα ένα νεανικό μα και συνάμα ώριμο αφήγημα της ιστορίας.
Προσωπικά, θα σταθώ ολοκληρώνοντας, σε κάτι που θεωρώ ότι είναι το χαρακτηριστικό του Γ. Αγγελιδάκη:
«Είναι ο Κρητικός που έχει συνείδηση της Κρητικότητάς του».
«Εμείς οι Κρητικοί» επαναλαμβάνει πάντα όταν θέλει να ερμηνεύσει και θετικά να αιτιολογήσει μια πράξη ή ένα λεγόμενο, που δεν γίνεται ερμηνευτό με την κοινή πολλές φορές λογική».
Σε μια πενταετία 300 χιλιάδες Έλληνες συντεταγμένα μετανάστευσαν στη Γερμανία μετά τη συμφωνία Αντενάουερ-Καραμανλή. Αναγκαία πιστοποιητικά εκτός των ιατρικών ήταν και του οδοντιάτρου, αφού επρόκειτο για ζωντανά είδη προς εξαγωγή, αλλά βεβαίως το πιο δύσκολο ήταν το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων.
Τι μοίρα και εκείνη τότε! Υπήρξαμε νικήτρια χώρα και μεταναστεύσαμε εργάτες στην ηττημένη.
Πενήντα χρόνια μετά ξανά βιώνουμε μια νέα οικονομική και κοινωνική κρίση. Η χώρα μας τείνει να γίνει σταθμός της φυγής των απελπισμένων του τρίτου κόσμου, και η δική μας νεολαία -οι μορφωμένοι αυτή τη φορά- παίρνουν τον δρόμο ξανά του εκπατρισμού, όχι ως ανειδίκευτοι εργάτες αλλά ως εξειδικευμένα μυαλά.
800 χιλιάδες ψυχές υποδεχτήκαμε σε ένα χρόνο διαμέσου της Λέσβου και της Χίου. Λιγότερους ισχυρίζονται οι κρατούντες από το 1,5 εκατομμύριο που υποδεχθήκαμε τον Σεπτέμβριο της Καταστροφής το ’22. Δόξα σοι ο Θεός, πάλι καλά να λέμε, εφθάσαμε οι γείτονές μας που δεν είναι στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ να κλείνουν τα σύνορά τους στην Ελλάδα.
Τα σύνορα της Ευρώπης προσδιορίζονται πλέον στα βόρεια σύνορά μας. Δεν πειράζει πρέπει να λέμε, αφού η γενιά του Αγγελιδάκη αλλά και οι αμέσως επόμενες γενιές επέζησαν, θα επιζήσουμε και εμείς τώρα. Ας όψονται οι λάθος πολιτικές για τις οποίες ευθύνονται οι παλαιότερες γενιές».
Κ. Μπλιάτκας: « Ευθύβολος, ευαίσθητος και υγιής»
Οι κεντρικές τοποθετήσεις έκλεισαν με την ομιλία του συγγραφέα και δημοσιογράφου κ. Μπλιάτκα που είπε:
«Ο Γιώργης Αγγελιδάκης έχει ήδη καταγάγει ένα θρίαμβο. Η 100ετία του βίου και μάλιστα είναι ευθύβολος, ευαίσθητος, υγιής με μια καταπληκτική για την ηλικία του διαύγεια και χάρηκα πάρα πολύ που τον γνώρισα μέσω του συμπολίτη σας εκπαιδευτικού και πολύ δραστήριου ανθρώπου το Μανόλη Αναγνωστάκη. Έχουν μείνει μνημειώδεις οι πρωινοί καφέδες της Κυριακής με τον Αναγνωστάκη και τον Αγγελιδάκη που ξεκινούσε από μια παρέα για δυο και πάντα μεγάλωνε και γινόταν μια πολιτική κοινωνική συζήτηση.
Εγώ σαν επισκέπτης της πόλης κατάλαβα ότι κάτι συμβαίνει στον κυριακάτικο καφέ. Γνώρισα το Γιώργο Αγγελιδάκη και μετά πρόεκυψε η ιδέα να κάνουμε ένα λεύκωμα που θα είναι όπως του Γιώργου Ιωάννου που είναι από τους μεγαλύτερους μεταπολεμικούς συγγραφείς της Ελλάδας που έγραψε το «Εφήβων και μη». Είναι ένα πόνημα που θα θέλαμε να το διαβάσουν οι νέοι και οι νέες Ρεθεμνιώτες του 21ού αιώνα για να γνωρίσουν ότι αυτό τον τόπο τον παλιό άλλοι τον είχαν πρώτα. Πώς ήταν αυτοί οι άλλοι; Έσπειραν γνώσεις, πολιτισμό, καθημερινότητα; Σιγά σιγά κάναμε περίπατους στην πόλη με τον Γιώργη Αγγελιδάκη και έμαθα πράγματα, ότι το Ρέθυμνο είναι και τρόπος και τόπος του βίου. Αυτή την αφήγηση την κράτησα μετά σκέφτηκα να βρούμε φωτογραφίες. Στη συνέχεια απευθύνθηκα σε ανθρώπους όπως τη Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα, την Φαλή Βογιατζάκη, τον Γραμματικάκη, τον Νίκο Δερεδάκη, τον Μιχάλη Τρούλη, τον Θοδωρή Πελαντάκη, άνθρωποι που έβαλαν την πινελιά τους και μια αυστηρή επιλογή άρθρων που είναι η αναφορά του Γιώργη Αγγελιδάκη, διαλέξαμε τα κυριότερα που δείχνουν την σκέψη του.
Για το Πανεπιστήμιο μιλά ο Γραμματικάκης, για το Νοσοκομείο ο Δερεδάκης και όλο αυτό δημιούργησε ένα πολύ σημαντικό λεύκωμα. Χαίρομαι πολύ. Είναι ένα απλό βιβλίο, αλλά νομίζω ότι αξίζει να το έχουν και οι παλιοί και οι νέοι. Υπάρχει οφειλόμενη τιμή στον Γιώργη Αγγελιδακη».
Ο τιμώμενος παίρνοντας τον λόγο, ευχαρίστησε όλους για την παρουσία και τις αναφορές τους, συγκίνησε για μια ακόμα φορά με την αμεσότητα του λόγου του κι έδωσε με το μεστό του λόγο τον ιδανικό επίλογο για μια τόσο ξεχωριστή βραδιά που ήταν κι ένα πολιτιστικό γεγονός κατά γενική ομολογία.
