Έχει ανοίξει η συζήτηση και στην πόλη μας για τα ηλεκτρικά πατίνια, τη χρήση τους, την επικινδυνότητά τους και τελικά για το αν έκανε καλά ο Δήμος να τα αποδεχτεί στο Ρέθυμνο. Σημειώνουμε ότι κοινόχρηστα ηλεκτρικά πατίνια χρησιμοποιούνται ευρέως σε όλο τον κόσμο και φυσικά σε αρκετές ελληνικές πόλεις. Σημειώνουμε, επίσης, ότι το περιοδικό Forbes είχε ανακηρύξει το 2018 έτος του ηλεκτρικού πατινιού, αφού κατά τη γνώμη τους, η εισαγωγή και μαζική χρήση τους παγκοσμίως, αποτέλεσε το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς αυτής. Συνεπώς, θέλοντας και μη, τα «κοινής χρήσης» ηλεκτρικά πατίνια αποτελούν πια μέρος της καθημερινότητας όλων και ήρθαν για να μείνουν.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μέσα στο 2018, δημόσια πατίνια χρησιμοποιήθηκαν σε εκατοντάδες πόλεις και έγιναν με αυτά, περίπου 40.000.000 διαδρομές.
Οι μεγαλύτερες εταιρείες που τα λανσάρουν και τα υποστηρίζουν (Bird και Lime) έχουν αξία σήμερα πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια και είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες τεχνολογικές εταιρείες στον κόσμο. Αναπτύσσονται γρηγορότερα από την Uber, αλλά και από την Airbnb.
Όροι όπως το micromobility, (μικροκινητικότητα σε ελεύθερη μετάφραση), συζητήσεις για την ανάγκη ανασχεδιασμού του αστικού χώρου, ώστε να χωρέσει και τα νέα μεταφορικά μέσα και συζητήσεις για την επικινδυνότητά τους και τους νέους κανόνες κυκλοφορίας και κίνησης, που χρειάζονται στις πόλεις, είναι σήμερα στην καθημερινότητα όλων και κυρίως των ειδικών.
Σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη που έγινε μετά από τον πρώτο χρόνο χρήσης τους στο Austin του Texas (σε σχετικά διαφορετικές συνθήκες χρήσης από το Ρέθυμνο, αφού εκεί χρησιμοποιούνται κατά μεγάλο ποσοστό ως καθημερινό μέσο μεταφοράς και κινούνται στους δρόμους μαζί με τα αυτοκίνητα), είχαν 20 σοβαρούς τραυματισμούς, ανά 100.000 διαδρομές. Από αυτούς οι 7 (το 35%), έγιναν κατά την πρώτη χρήση τους και από τους 20, οι 10 αφορούσαν σπάσιμο κόκκαλου, ή χτύπημα στο κεφάλι (δεν είναι υποχρεωτική στο Austin η χρήση κράνους στα ηλεκτρικά πατίνια). Δεν σημειώθηκε κανείς θάνατος στις 936.000 διαδρομές που έγιναν την περίοδο που καλύπτει η μελέτη. Εκτιμούμε ότι αιτία για αυτό είναι η σχετικά μικρή ταχύτητα κίνησής τους και η ευελιξία που δίνει η χρήση τους, σε αντίθεση με άλλα μεταφορικά μέσα.
Τελειώνοντας την αναφορά μας στη διεθνή εμπειρία σημειώνουμε ότι στις ΗΠΑ, το 50% των μετακινήσεων με αυτοκίνητα, αφορά αποστάσεις μικρότερες από 5 χιλιόμετρα και το 70% από αυτές γίνεται με οχήματα που έχουν δύο ή λιγότερους επιβαίνοντες. Υποψιαζόμαστε ότι στην Ευρώπη, οι μέσες αποστάσεις ανά διαδρομή, θα είναι ακόμη μικρότερες. Συνεπώς μπορεί κάθε ένας να αναλογιστεί πόσο μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα μπορεί να έχει η χρήση ηλεκτρικών πατινιών, αντί για αυτοκίνητα και πόση εξοικονόμηση ορυκτών καυσίμων μπορεί να γίνει. Για να μην αναφερθούμε στις διαστάσεις των δύο μέσων και το οδόστρωμα που απαιτείται για την κίνηση τους.
Μετά τα ανωτέρω «εισαγωγικά» εκτιμούμε ότι τα ηλεκτρικά πατίνια έγιναν «ενθουσιωδώς δεκτά» παγκοσμίως και αποτελούν, ψυχαγωγικό και μεταφορικό μέσο, με ευρεία διείσδυση τόσο στον νεανικό πληθυσμό, όσο και στις μέσες ηλικίες.
Για το Ρέθυμνο, που επίσης υπάρχουν και κινούνται από τις αρχές Ιουλίου, ας δούμε αρχικά τα δεδομένα, που ζητήσαμε και πήραμε από αρμόδιες πηγές:
Στο διάστημα από 3 Ιουλίου, που ξεκίνησε η χρήση τους, μέχρι τις 30 Ιουλίου, δηλαδή τις πρώτες 27 μέρες, χρησιμοποιήθηκαν σε 27.409 διαδρομές, από 7.263 χρήστες. Τα 7.263 άτομα που τα χρησιμοποίησαν (δεν υπολογίζουμε τα παράνομα διπλοκάβαλα που πρέπει να ελεγχθούν), εκτιμούμε ότι διάνυσαν με αυτά πάρα πολλά χιλιόμετρα (πήγαν στο Λονδίνο και επέστρεψαν, μερικές φορές). Στο (σκοτεινό) γράφημα που συνοδεύει την παρέμβασή μας, φαίνεται ότι ο κύριος όγκος των χρηστών τους, κινήθηκε στο παραλιακό μας μέτωπο και ο κύριος σκοπός της χρήσης τους είναι η ψυχαγωγία και η περιήγηση στην πόλη. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πληροφορίες για σοβαρούς τραυματισμούς από τη χρήση τους. Αλλά, στατιστικά, αργά ή γρήγορα θα προκύψει και αυτό. Και, τότε θα φουντώσει για τα καλά η συζήτηση για τις απαγορεύσεις που πρέπει να επιβληθούν και τα μέτρα που πρέπει άμεσα να ληφθούν. Οι πολέμιοι θα θριαμβολογούν (εμείς τα λέγαμε) και οι υπερασπιστές θα σημειώνουν ότι είναι πολλές φορές ασφαλέστερα από τα αυτοκίνητα, τα ποδήλατα και τα μηχανοκίνητα δίκυκλα.
Υποψιαζόμαστε μάλιστα ότι το τελικό αποτέλεσμα, ως μη έδει, θα είναι ως συνήθως «πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι», κατά τη λαϊκή παροιμία και θα επιβληθούν απαγορεύσεις και μέτρα που θα καθιστούν τη χρήση τους ανέφικτη.
Πριν φτάσουμε στα παραπάνω πρέπει λοιπόν να σκεφτούμε τα υπέρ, τα κατά και το στόχο μας σχετικά με αυτά, να τα μελετήσουμε και να δράσουμε άμεσα, ως Δήμος και ως πολίτες.
Τα υπέρ, είναι η ευκολία στη μετακίνηση, η σχετικά μικρή ταχύτητή τους, που μειώνει τα σοβαρά ατυχήματα και κυρίως η άμεση και επείγουσα επανέναρξη που προκαλούν, στις συζητήσεις και τους σχεδιασμούς για την ενεργή διαχείριση των υπηρεσιών και συνθηκών μετακίνησης στην πόλη. Με ένταξη σε αυτή τη συζήτηση, του ανασχεδιασμού των δρόμων, των σημείων στάθμευσης και της ελαχιστοποίησης στη χρήση του αυτοκινήτου στον αστικό ιστό.
Τα κατά, αφορούν τις απαντήσεις και αποφάσεις για ζητήματα που δεν γνωρίζουμε, λόγω της ταχύτητας με την οποία «μας κατέκτησαν», σχετικά με την ασφάλεια των χρηστών τους και την αντοχή και την ακτίνα χρήσης των μεταφορικών αυτών μέσων.
Ο στόχος μας τέλος, που πρέπει να είναι να «πάρουμε πίσω» τους δρόμους της Πόλης και να μετακινούνται σε αυτούς περισσότεροι άνθρωποι και όχι περισσότερα αυτοκίνητα.
Ας ξεκινήσουν η γόνιμη συζήτηση, οι απαιτούμενες δράσεις και η μελέτη για την ένταξή τους άμεσα και στο Ρέθυμνο, λοιπόν. Και ας αφήσουμε στην άκρη τη μεμψιμοιρία, τις κόντρες και τις προφητείες περί δεινών, που μόνο κακό κάνουν και αποτέλεσμα δεν παράγουν για κανένα.