Του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΚΑΣΩΤΑΚΗ*
Πρόσφατα μια είδηση πέρασε στα «ψιλά γράμματα» των εφημερίδων εδώ στο Ρέθυμνο. Είναι η δημιουργία ενός ιδιωτικού αποτεφρωτηρίου νεκρών. Δεν θα ασχοληθώ με τη θρησκευτική πλευρά του θέματος μια και δεν είμαι ειδικός. Ούτε με τη νομική πλευρά αν και καταλαβαίνω τα παράπονα των ιατροδικαστών για αδυναμία εξαγωγής οποιουδήποτε συμπεράσματος μετά την αποτέφρωση. Θα ασχοληθώ μόνο με τους κινδύνους και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις μια και η μέθοδος αυτή θεωρείται η χειρότερη για τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Είναι γνωστή η μόλυνση της ατμόσφαιρας με ρυπαντές κατά την αποτέφρωση παρά τα ειδικά φίλτρα που υπάρχουν σε αυτούς. Οι 46 διαφορετικοί ρυπαντές είναι κυρίως αιωρούμενα σωματίδια, μονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του άνθρακα (είναι γνωστό ότι μια και μόνο αποτέφρωση εκλύει 535 lbs διοξείδιο του άνθρακα, όσος για το ταξίδι ενός μέσου αυτοκινήτου κατά 609 μίλια), όξινα αέρια (π.χ. , NOx, SO2, HCl) και όξινα σωματίδια, ορισμένα μέταλλα όπως κάδμιο, μόλυβδος, υδράργυρος (υπάρχει πολύς και στα αμαλγάματα των δοντιών που χρησιμοποιούνταν πολύ κατά προηγούμενες δεκαετίες όσο και από ίδιο το σώμα), χρώμιο, αρσενικό, βηρύλλιο, διοξίνες, φουράνια, PCBs και πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs). Ο Οδηγός Καταγραφής Εκπομπών των Ευρωπαϊκών Οργανισμών Περιβάλλοντος αναφέρει ότι τα κρεματόρια συμβάλλουν στο 0,2% των συνολικών εκπομπών διοξινών και φουρανίων – μεταξύ των πιο καταστροφικών για το περιβάλλον και μακράς διαρκείας ρύπων.
Είναι ακόμα γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια μια πλειάδα από πλαστικές και μεταλλικές ουσίες υπάρχουν στο ανθρώπινο σώμα: Προσθετικές επεμβάσεις, νάρθηκες, μεταλλικά τμήματα σε σπασίματα, νύχια, καρδιακές βαλβίδες και βηματοδότες. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι 5% των σωμάτων για αποτέφρωση περιέχουν μεταλλικά αντικείμενα κυρίως ορθοπεδικής φύσεως. Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ότι αυτό αποτελεί κίνδυνο στην αποτέφρωση π.χ. στη Σουηδία το 1976 έγινε έκρηξη εξ αιτίας ενός βηματοδότη που είχε «ξεχαστεί» στο σώμα του νεκρού με αποτέλεσμα να τεθεί σε κίνδυνο τόσο το προσωπικό του αποτεφρωτηρίου όσο και οι κάτοικοι της περιοχής από διαφυγή της μόλυνσης. Οι μπαταρίες λιθίου που αντικαθιστούν τις μπαταρίες υδραργύρου στους βηματοδότες είναι ακόμα πιο εκρηκτικές. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία λοιπόν πρέπει να αφαιρούνται από αυτούς που αποτεφρώνονται όλα τα μεταλλικά και πλαστικά αντικείμενα.
Αν και περιβαλλοντικά είναι πιο επιζήμια η αποτέφρωση, πιστεύω ότι είναι δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να επιλέξει τι θα γίνει το σώμα του μετά θάνατον. Αποτελεί όμως δικαίωμα και των κατοίκων μιας περιοχής να κτιστεί το αποτεφρωτήριο σε κάποια απόσταση από κατοικημένες περιοχές και από υπόγειες φλέβες νερού και να πληροί όσο των δυνατόν περισσότερες περιβαλλοντικές προδιαγραφές.
Πηγές:
– https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1633311/pdf/brmedj00495-0004.pdf
– Smith T.O., Gitsham P., Donell S.T., Rose D., Hing C.B., The potential dangers of medical devices with current cremation practices, Faculty of Medicine and Health Policy, University of East Anglia, Norwich NR4 7TJ, UK, Formerly MiddlesbroughCouncil, Middlesbrough, UK, St George’s Hospital, London, UK, European Geriatric Medicine
– Niescnmibt, Effects of mercury release from amalgam dental restorations during cremation οn soil mercury levels of three New Zealand crematoria, Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, journal volume 58/5, United States1997-https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK233619/
https://www.clientearth.org/latest/news/the-environmental-impacts-of-waste-incineration/
https://eunomia.eco/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23612530/
https://www-naturalburials-co-nz.translate.goog/uncategorized/why-cremations-are-bad/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=el&_x_tr_hl=el&_x_tr_pto=sc
https://pmc-ncbi-nlm-nih-gov.translate.goog/articles/PMC5931459/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=el&_x_tr_hl=el&_x_tr_pto=sc
* Ο Χαράλαμπος Κασωτάκης είναι φυσικός, e -mail: babiskasotakis@gmail.com
