Υπάρχει μια λεπτή διαφορά -που δίνει όμως θεαματικά διαφορετικά αποτελέσματα σ’ ό,τι αφορά στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού- ανάμεσα στο λαθρεμπόριο των καυσίμων και την φοροαποφυγή στα καύσιμα, στην περίπτωση του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης!
Αναλυτικότερα, όταν ένα βυτιοφόρο με προορισμό τη Βουλγαρία ξεφορτώνει τα καύσιμα που μεταφέρει (και για τα οποία δεν έχει πληρώσει τους προβλεπόμενους φόρους στην Ελλάδα λόγω εξαγωγής) σε ένα πρατήριο υγρών καυσίμων στη Λάρισα, τότε έχουμε λαθρεμπόριο, γιατί τα καύσιμα αυτά διακινούνται πλέον στη χώρα μας χωρίς να πληρωθούν οι προβλεπόμενοι φόροι.
Ας έρθουμε τώρα στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης και ας υποθέσουμε ότι το πετρέλαιο θέρμανσης είναι φθηνότερο του πετρελαίου κίνησης και υπάρχει επίσης διαφορετικός ειδικός φόρος (π.χ. 41,2 λεπτά / λίτρο για το κίνησης και 6 λεπτά / λίτρο γιA το θέρμανσης, όπως δηλαδή ήταν παλιότερα).
Αν ένας αγρότης γεμίσει το ρεζερβουάρ του τρακτέρ του με πετρέλαιο θέρμανσης (αντί κίνησης), που το αγόρασε από ένα πρατήριο υγρών καυσίμων και όλοι έχουν τα σχετικά παραστατικά στα χέρια τους (πρατηριούχος και καταναλωτής), τότε ο αγρότης πληρώνει λιγότερους φόρους απ’ ότι θα πλήρωνε αν χρησιμοποιούσε πετρέλαιο κίνησης. Εδώ δεν έχουμε λαθρεμπόριο, αλλά ένα απλό φαινόμενο φοροαποφυγής.
Οπότε η εξίσωση του ειδικού φόρου του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης (στα 33 λεπτά / λίτρο) περιόρισε απλά την φοροαποφυγή και όχι το λαθρεμπόριο.
Εφόσον αυτή η εξίσωση του φόρου με την ταυτόχρονη αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης από τα 0,90 λεπτά το λίτρο στα 1,25 ευρώ περίπου και τη μείωση της τιμής του πετρελαίου κίνησης από τα 1,50 στα 1,32 ευρώ περίπου, περιόρισε τα ετήσια έσοδα του κράτους κατά 800 εκατ. περίπου ευρώ, τότε τι έπρεπε να γίνει – ακόμη και αν δε νοιάζεται ο όποιος υπουργός για τους πολίτες αυτής της χώρας- για να καλυφθεί η απώλεια εσόδων;
Ένας δευτεροετής φοιτητής ενός Τμήματος Οικονομικών Επιστημών των πανεπιστημίων της χώρας θα μπορούσε να δώσει τουλάχιστον δυο λύσεις: Η μειώνει το υπουργείο τον ειδικό φόρο ή μειώνει τη τιμή του πετρελαίου θέρμανσης. Υπάρχει και μια τρίτη λύση, εκτός κάθε συζήτησης βέβαια, αλλά θα μπορούσε να βοηθήσει, εκτός των άλλων, και τον ανταγωνισμό. Ειδικότερα, εξισώνεται η τιμή του πετρελαίου κίνησης (1,32 ευρώ/λίτρο) με εκείνο της θέρμανσης (1,25 ευρώ/λίτρο), με μείωση της τιμής του πρώτου. Ήδη οι διαφορές της τιμής των δυο τύπων πετρελαίου είναι πολύ μικρότερες σήμερα απ’ ότι παλαιότερα.
Με την εφαρμογή μιας άλλης πολιτικής βλέπει ακολούθως το υπουργείο τις αποδόσεις της στα έσοδα του κράτους (ενώ έπρεπε να τις είχε προϋπολογίσει γιατί υπάρχουν τα σχετικά εργαλεία) και κατόπιν κάνει τις όποιες νέες προσαρμογές.
Η «Διοίκηση είναι Τέχνη» έλεγε ο Σωκράτης!
Για το λαθρεμπόριο καυσίμων και προτεινόμενα μέτρα βλ. μελέτη μας για λογαριασμό της ΓΣΕΒΕΕ και της ΠΟΠΕΚ στο http://www.mardas.gr/ (παλαιά ιστοσελίδα) και νέα ιστοσελίδα http://mardas.webpages.auth.gr/2010.html
*Ο Δημήτρης Μάρδας είναι καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
