Η παρατεταμένη οικονομική ύφεση των τελευταίων ετών έχει επιφέρει μεγάλο πλήγμα στις επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων οδηγούνται σε λουκέτο αδυνατώντας να ανταποκριθούν στην αυξημένη φορολογία, την ώρα που τα έσοδα τους λόγω έλλειψης ρευστότητας και απουσία τραπεζικής δανειοδότησης έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο.
Σε πανελλαδικό επίπεδο καταγράφεται μείωση σε ποσοστό 50% του αριθμού των νέων επιχειρήσεων το 2016 σε σχέση με το 2008, σύμφωνα με μελέτη της «Endeavor Greece», του διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού στήριξης της επιχειρηματικότητας, που επικαλείται στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ).
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία, ιδρύθηκαν 28.615 νέες επιχειρήσεις το 2016, 33% λιγότερες σε σχέση με το 2012. Αυτή η μείωση είναι η βασική αιτία του αρνητικού ισοζυγίου συστάσεων/διαγραφών, καθώς ο αριθμός των επιχειρήσεων που διέκοψαν τη λειτουργία τους εμφανίζεται να μειώνεται, σε σχέση με το 2012, κατά 5.500 περίπου και διαμορφώνεται στις 35.159. Ωστόσο, το 2016 ξεπέρασαν κατά 6.500 τις νέες συστάσεις, οδηγώντας για πρώτη φορά σε αρνητικό ισοζύγιο συστάσεων/διαγραφών.
Την ίδια στιγμή, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, το οποίο εγχείρημα για ίδρυση νέας επιχείρησης είναι εστιασμένο σε τομείς κορεσμένους όπως την εστίαση, τη λιανική αγορά τροφίμων και το λιανεμπόριο. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο κλάδος του τουρισμού στον οποίο και ο αριθμός νέων επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 31% σε πανελλαδικό επίπεδο την περίοδο 2012-2016, ενώ και το ισοζύγιο συστάσεων/διαγραφών ήταν καθαρά θετικό.
Αναλυτικά, το 84% των νέων επιχειρήσεων συνεχίζουν να εστιάζονται σε κλάδους με κατά βάση εγχώριο προσανατολισμό (όπως για παράδειγμα εστίαση, μπαρ, καφετέριες, λιανεμπόριο, λογιστικές/συμβουλευτικές υπηρεσίες). Το ποσοστό είναι μειωμένο σε σχέση με το αντίστοιχο 88% του 2012, ωστόσο η μείωση δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετή για να επιταχύνει το μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Αντίστοιχη είναι και η εικόνα στο Ρέθυμνο, όπου εδώ και πολλά χρόνια οι τουριστικές επιχειρήσεις που ανοίγουν υπερτερούν εκείνων που κλείνουν. Αναλυτικά τη χρονιά που πέρασε έκλεισαν 273 επιχειρήσεις ενώ έναρξη λειτουργάς έκαναν 237. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Επιμελητηρίου το 2016 άνοιξαν 41 τουριστικές επιχειρήσεις και έκλεισαν 38. Σε ότι αφορά τις εμπορικές επιχειρήσεις το ισοζύγιο ήταν αρνητικό αφού άνοιξαν 53 νέες επιχειρήσεις, ενώ διέκοψαν τη λειτουργία τους 77. Στον κλάδο της μεταποίησης το 2016 στο Ρέθυμνο έκαναν έναρξη λειτουργίας 26 επιχειρήσεις και 48 διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα ενώ στον τομέα της παροχής υπηρεσιών άνοιξαν 107 επιχειρήσεις και έκλεισαν 110 .
Η έρευνα του οργανισμού στα συμπεράσματα τονίζει ότι μετά από 8 χρόνια ύφεσης η ελληνική οικονομία συνεχίζει να αναζητεί νέο σημείο ισορροπίας. Με τη μοναδική φωτεινή εξαίρεση του κλάδου του τουρισμού, δεν έχει καταφέρει ως σύνολο να ξεφύγει από τη στασιμότητα, την εσωστρέφεια και την έμφαση στην κατανάλωση. «Η ελληνική οικονομία εγκλωβίζεται σε μια επικίνδυνη στασιμότητα, στην οποία ναι μεν τα «λουκέτα» δεν αυξάνονται, αλλά εξασθενεί συνεχώς η δημιουργία νέων υγιών επιχειρήσεων, που είναι και η μόνη λύση για τη μεσοπρόθεσμη αποκλιμάκωση της ανεργίας και την αντιστροφή του κύματος μετανάστευσης των πιο ταλαντούχων Ελλήνων» καταλήγει.