Η «έξυπνη εξειδίκευση» τέθηκε στο επίκεντρο συνάντησης εργασίας στις Βρυξέλλες, την οποία οργάνωσε η Περιφέρεια Κρήτης, με τη συμμετοχή περιφερειών από Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία.
Ο καθηγητής Ντομινίκ Φορέ (Οικονομικών και Διοίκησης Καινοτομίας, Σχολή Πολιτικών Επιστημών Πανεπιστημίου Λωζάνης και μέλος του ελβετικού συμβουλίου για την επιστήμη και καινοτομία), παρουσίασε την πολυετή έρευνά του για τις Ευρωπαϊκές Στρατηγικές Έξυπνης Εξειδίκευσης, αλλά και το παράδειγμα της Κρήτης, ως μιας από τις τέσσερις πιλοτικές περιοχές στην Ευρώπη (Κρήτη, Γκαλίτσια, Ιρλανδία, Βρετάνη) που μελέτησε διεξοδικά.
Από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης, ο Παναγιώτης Πανταζάτος, αναπληρωτής επικεφαλής Μονάδας της ΕΕ, αναφέρθηκε στα μέχρι τώρα στάδια για τις στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης δίδοντας έμφαση στην Κρήτη, ως ξεχωριστή περίπτωση με επιτυχημένο σχεδιασμό αλλά και υλοποίηση, λόγω της διαδικασίας και μεθοδολογίας που ακολουθείται με τη διαβούλευση και την επιχειρηματική ανακάλυψη.
Οι εκπρόσωποι των περιφερειών που συμμετείχαν παρουσίασαν την στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης για την κάθε Περιφέρεια και τους θεματικούς πυλώνες και επενδυτικές προτεραιότητες, τα μέχρι τώρα στάδια υλοποίησης της στρατηγικής, καθώς και έργα που υλοποιούν στο πλαίσιο των στρατηγικών τους.
Εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης, η Χρύσα Δασκαλάκη, Διευθύντρια Αναπτυξιακού Σχεδιασμού και Συντονίστρια της RISCrete, μετέφερε τον χαιρετισμό του περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη, που τονίζει ότι: «Η καινοτομία αποτελεί το επίκεντρο της δραστηριότητάς της Κρήτης, καθώς εξετάζει τις δυνατότητες δημιουργίας ευρωπαϊκών εταιρικών σχέσεων στο πλαίσιο της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης σε εθνικό αλλά και περιφερειακό επίπεδο. Από την περίοδο σχεδιασμού της RIS3 για την Περιφέρεια Κρήτης, έγινε αποδεκτό από όλους τους τοπικούς εμπλεκόμενους φορείς ότι η προώθηση της καινοτομίας, είναι ευρέως αποδεκτή, ως το κλειδί για την ανταγωνιστικότητα και τη βελτίωση των δεικτών ποιότητας ζωής στις Περιφέρειες της Ένωσης».
Η Χρύσα Δασκαλάκη παρουσίασε το σύστημα διακυβέρνησης, τους θεματικούς πυλώνες, τη μεθοδολογία διαβούλευσης και επιχειρηματικής ανακάλυψης και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα από τους πυλώνες περιβάλλον-ενέργεια, πολιτισμό-τουρισμό, αγροδιατροφή.
Η Μαρία Κασσωτάκη, προϊσταμένη της ενδιάμεσης υπηρεσίας διαχείρισης, παρουσίασε το χρηματοδοτικό πλαίσιο σε ότι αφορά στο περιφερειακό επιχειρησιακό πρόγραμμα 2014-20 της Κρήτης, την επιλεξιμότητα θεματικών και επενδυτικών προτεραιοτήτων σε σχέση και με τις προσκλήσεις χρηματοδότησης.
Η Ελένη Χατζηγιάννη, διευθύντρια Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού και Συντονίστρια Ευρωπαϊκών Έργων, παρουσίασε ευρωπαϊκά έργα που υλοποιεί η Περιφέρεια Κρήτης συναφή με τις θεματικές προτεραιότητες της RISCrete, στους τομείς υδατικών πόρων, εξοικονόμησης ενέργειας, κυκλικής οικονομίας, εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, κλιματικής αλλαγής, τουρισμού-πολιτισμού, κ.α. από ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά χρηματοδοτικά πλαίσια (Horizon2020, Interreg MED, EU).
Στη συνάντηση, και στη συζήτηση που ακολούθησε συμμετείχαν με παρεμβάσεις ο Μιχ. Οικονόμου, επικεφαλής μονάδας της Γενικής Διεύθυνσης Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας της ΕΕ, ο Μιχ. Καθαράκης αντιπρόεδρος του ΠΣΕΚ-Κ, και στελέχη περιφερειών, εκπρόσωποι γραφείων Βρυξελλών και άλλων φορέων. Από την Περιφέρεια Αττικής συμμετείχε και παρουσίασε την στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης η Καλλιόπη Σταυροπούλου, εντεταλμένη περιφερειακή σύμβουλος αναπτυξιακού προγραμματισμού και η εκπρόσωπος του γραφείου Αττικής στις Βρυξέλλες, Δήμητρα Πουλαντζά.
Η πράσινη οικονομία ως μοχλός ανάπτυξης για τα νησί της Ευρώπης
Παράλληλα, η πράσινη οικονομία, ως ένας μοχλός ανάπτυξης για τα ευρωπαϊκά νησιά, ήταν το αντικείμενο του θεματικού εργαστηρίου που συνδιοργάνωσε και συμμετείχε η Περιφέρεια Κρήτης στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της 18ης Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Περιφερειών και Πόλεων.
Σε συνεργασία με τις περιφέρειες Σαρδηνίας, Κορσικής, Βαλεαρίδων και Κρήτης, το εργαστήριο είχε ως στόχο:
1. Να αναδείξει κοινά θέματα μεταξύ των περιφερειών στους τομείς περιβάλλοντος, ενέργειας, κλιματικής αλλαγής, βιώσιμου τουρισμού,
2. Να ενισχύσει τον διάλογο για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων μέσω της ανταλλαγής καλών πρακτικών και της διαπεριφερειακής συνεργασίας,
3. Να ωθήσει την συνεργασία μεταξύ των νησιών στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου για την από κοινού υλοποίηση νέων έργων, με στόχο την βιώσιμη ανάπτυξη και την εδαφική συνοχή.
Με έμφαση στους προαναφερόμενους τομείς-περιβάλλον, ενέργεια, κλιματική αλλαγή, βιώσιμος τουρισμός, το θεματικό εργαστήριο περιελάμβανε:
1. Πάνελ συζήτησης με εκπροσώπους από τα νησιά όπου παρουσιάστηκαν οι δράσεις των περιφερειών ενώ αναπτύχθηκε ένας δυναμικός διάλογος με τους συμμετέχοντες και το ακροατήριο
2. Ειδική θεματική ενότητα posters, όπου προβλήθηκαν σημαντικά έργα που υλοποιούν οι περιφέρειες στο πλαίσιο ευρωπαϊκών ανταγωνιστικών προγραμμάτων (Interreg, H2020, LIFE κα)
Εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης, η Ε. Χατζηγιάννη, διευθύντρια Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού και συντονίστρια ευρωπαϊκών έργων, παρουσίασε τις δράσεις τις Περιφέρειας Κρήτης μέσω της διαπεριφερειακής συνεργασίας στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη και ειδικότερα μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων SCREEN για την κυκλική οικονομία, BLUEISLANDS για την αντιμετώπιση της αύξησης των απορριμμάτων στις τουριστικές περιοχές, και SOCLIMPACT για την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στη γαλάζια οικονομία. Αναφέρθηκε επίσης στο δυναμικό ρόλο της Κρήτης να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των μεσογειακών νησιών για την κυκλική οικονομία σε σχέση και με τις ιδιαιτερότητες της νησιωτικότητας, στο πλαίσιο της κοινής προσπάθειας με τις άλλες περιφέρειες για την χρηματοδότηση νέων ευρωπαϊκών έργων από την τρέχουσα και επόμενη προγραμματική περίοδο. Το θεματικό εργαστήριο παρακολούθησαν περισσότεροι από 60 συμμετέχοντες, εκπρόσωποι περιφερειών, διαχειριστικών αρχών, ερευνητικών/ακαδημαϊκών κέντρων, δικτύων, ΜΚΟ και λοιπών φορέων.