Πλάτων Δημητρίου: «Οδοιπορικό σε ναρκοπέδιο».

Κατά τον διαπρεπή καθηγητή της Φαρμακευτικής – Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ακαδημαϊκό αείμνηστο Εμμαν. Εμμανουήλ φαρμακοποιία είναι: η γνώσις των τεχνικών μεθόδων της παρασκευής φαρμάκων προς προάσπισην της δημόσιας υγείας. Τα παθήματα τα βασανίζονταν τον άνθρωπον και προ πάντων το άλγος ηνάγκασαν αυτόν να τραπεί εις αναζήτηση μέσων, δι’ ων επιτυγχάνεται η εις το κατά φύσιν επάνοδος του οργανισμού».

Κατά τον γράφοντα ως έχοντα πατέρα φαρμακοποιόν και τούτον με υιόν, εγγονόν και δισέγγονον φαρμακοποιούς, το φαρμακευτικό επάγγελμα προδήλως τυγχάνει να είναι φιλικό, συγγενικό οικείο εξ’ αντικειμένου επομένως και τις σχέσεις μου, με τον περινούστατο συγγραφέα και φαρμακοποιό Πλάτωνα Δημητρίου, θα τις έλεγα λίαν φιλικές λόγω της επιπλέον γραμματειακής – λογοτεχνικής αυτού ιδιότητας.

Ο φίλος άλλοτε φαρμακοποιός και από τη μια στιγμή στην άλλη συγγραφέας με αιφνιδίασε δικαιολογημένα όταν μου προσέφερε ένα πόνημα του· ένα τρυφερό, ψυχογραφικό και πολύ ανθρώπινο αφήγημα με τον εύγλωττο, νοηματικό τίτλο: «Οδοιπορικό σε ναρκοπέδιο».

Με δεδομένο τη φαρμακευτική ιδιότητα του συγγραφέα το περιεχόμενο του πονήματος ευλόγως αναφέρεται στο χαρακτηριστικό εκείνο κλίμα του φαρμακείου και στα ποικίλα, συναισθηματικά και πολυτάραχα βιώματα μιας προικισμένης φαρμακοποιού, την οποία διακρίνει η εκλεπτυσμένη συμπεριφορά, η κοινωνική μόρφωση, η παραδοσιακή ευγένεια και η προηγμένη καλλιέργεια.

Είναι πρόδηλο, από τις πρώτες σελίδες, ότι δεν πρόκειται περί φανταστικού, ρομαντικού δακρύβρεκτου και εν πολλοίς ανιαρού διηγήματος, αλλά περί αφηγήματος προσωπικού, λογοτεχνικού, που εξιστορεί μια πραγματική βιωματική εμπειρία με αυτοβιογραφικό χαρακτήρα.

Από μια διεξοδική θεώρηση προδήλως πρόκειται για νουβέλα, ήτοι λογοτεχνικό είδος σε πεζό λόγο, μεγαλύτερη και συνθετότερη από αυτήν του διηγήματος και μικρότερη και απλούστερη του μυθιστορήματος. Αλλά πέραν όλων αυτών δεν υπερβάλλω ότι από μια απρόσκοπτη και παρατεταμένη οπτική γωνία διαφαίνεται το ιδιαίτερο γνώρισμα ενός καλαίσθητου πονήματος. Ο συγγραφέας αποκαλύπτει με ενάργεια και απαράμιλλη ενδελέχεια τον έσω κόσμο ανήσυχων, ανικανοποίητων ψυχών εγκαταλελειμμένων εις τα ακατασίγαστα, βασανιστικά έγκλειστα πάθη των.

Στον αριστοτεχνικό τρόπο έκφρασης του πονήματος και στους ευφυείς συναρπαστικούς διαλόγους διαφαίνεται η προσέγγιση στο ποιοτικό πρότυπο και στο καλλιεργημένο μυθιστορηματικό ύφος ενός Ντοστογιέφσκι, όπως εκείνο στο σπουδαίο έργο του, με τις ψυχογραφικές διεισδύσεις και τις ανθρωποκεντρικές αξίες.

Το γλαφυρό αφήγημα εκτός των άλλων δεν αφίσταται της επιρροής των βασικών αρχών των μεγάλων ψυχολόγων. Το ευδόκιμο συγγραφικό έργο είναι απαύγασμα της επαγγελματικής δραστηριότητας του περινούστατου συγγραφέα, την οποία απετάξατω αυτεπαγγέλτως, αφού κατά μεταφορικήν έννοιαν «πολλών ανθρώπων είδεν αστεανι και νόον έγνω» που σημαίνει ότι διήλθε δυσβάσταχτες επαγγελματικές υποχρεώσεις, πελατειακές απαιτήσεις, θανάσιμους κινδύνους λόγω ναρκομανών, και όσα άλλα συνιστούν το άχαρο του επαγγέλματος. Όλα αυτά θα εξουθενώσουν το φαρμακοποιό, θα του κάνουν τον βίον αβίωτον με επίπτωση την ψυχολογική του κατάρρευση. Στη δύσκολη δυσάρεστη αυτή κατάσταση αναζητά τρόπο διαφυγής. Να βρει μια σωτήρια διέξοδο. Στα αδιέξοδα εμφανίζεται απρόσμενα, ο από μηχανής θεός. Πέφτει στα χέρια του μια συνταγή. Επρόκειτο για την παρασκευή και τον τρόπο εκτέλεσης ενός παραδοσιακού μείγματος διαφόρων κόνεων για τη θεραπεία δερματολογικών συμβάντων και δερματικών παθήσεων (αλλεργίες, εξανθήματα, συγκάματα, ερεθισμούς κ.λπ.). Μετά από πετυχημένες δοκιμές η αποτελεσματικότητα και η αξία του σκευάσματος απεδείχθησαν αναμφίβολες.

Ο φαρμακοποιός απεδύθη, μόνος χωρίς βοήθεια, σ’ έναν ακατάπαυστο, εξουθενωτικό αγώνα παραγωγής του προϊόντος αποκλειστικά από τον ίδιο καθώς και για τη συσκευασία, αποστολή και διανομή στον παραλήπτη. Η διαφήμιση υπήρξε λίαν αποτελεσματική, επισκεπτόμενος χιλιάδες φαρμακεία, με άμεση ζωντανή επαφή του ίδιου με τον πελάτη, χωρίς τηλεφωνήματα είτε με εκείνα τα ψυχρής αποδοχής διαφημιστικά έντυπα.

Ασυναγώνιστο και ασύγκριτο το προϊόν, η ζήτηση αυξάνεται, η επιχείρηση ευοδώνεται, η κυκλοφορία στα ύψη και ο απρόβλεπτος τζίρος υπέρμετρος. Υποδοχή και αποδοχή ανεπιφύλακτη. Στο πελατολόγιο των εν αναμονή … μουστερήδων καταγράφονται 1610! φαρμακεία. Κάποτε εκείνη η αξέχαστη κουραστική ημέρα, η τακτική συνηθισμένη επισκεψιμότητα τελείωνε. Οι παραγγελίες ασήμαντες. Στην προφορική διαφήμιση του προϊόντος προς τους πελάτες ο επισκέπτης δεν έβρισκε ανταπόκριση. Η δυσπιστία εν πολλοίς εύλογη προκειμένου για έναν άγνωστο που ήθελε να πουλήσει ένα άγνωστο σκεύασμα, μια σκόνη αμφίβολης αξίας, και λίαν υπόπτου προελεύσεως.

Είχε περάσει το μεσημέρι και οι παραγγελίες αραιές όταν ο φαρμακοποιός έφτανε στο τελευταίο φαρμακείο. Η έκπληξη ήταν ανέλπιστη. Όταν μπαίνοντας αντίκρισε στο πρόσωπό της φαρμακοποιού, από καθαρή τύχη, μια παλιά συνάδελφο και φίλη από τα φοιτητικά έδρανα του αμφιθεάτρου. Ακολουθεί, μετά τις απαραίτητες εγκάρδιες χαιρετούρες διάλογος ευφυής, ποιοτικός, ανυπόκριτος με τις αναμνήσεις, να παραμένουν ολοζώντανες και συναρπαστικές.

Η Αλίκη δεν κρύβει τον απέραντο θαυμαστό της, όταν ο φαρμακοποιός αντιμετώπισε τους εγκάθετους νταήδες του Συλλόγου και τους εγκληματίες ναρκομανείς, γενναία και αποφασιστικά δίδοντάς τους ανάλογο μάθημα μ’ ένα ανελέητο ξυλοφόρτωμα.

Στη συνέχεια η γυναίκα σε μια ανακουφιστική εξομολόγηση αποκαλύπτει de profuntis, εκ βαθέων τον έντονο ψυχισμό της και τον παρορμητικό χαρακτήρα της. Όμως οι δύο φίλοι θέλουν τη σχέση τους αγνή και αδιατάραχτη. Δεν υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια, δεν ξεπερνούν τα εσκαμμένα. Προέχει ο αυτοσεβασμός και η αξιοπρέπεια. Στην εξομολόγηση της η Δανάη αναφέρεται σε όλο το μαρτυρικό μονήρη βίο της.

Σ’ αυτό το μέρος του κειμένου ο συγγραφέας μας αποκαλύπτει, για μια φορά ακόμα, δημιουργικό και κρυμμένο ίσαμε χθες συγγραφικό πηγαίο ταλέντο του και μας δίδει ένα υψηλό ρεσιτάλ λογοτεχνίας, εύστοχης απόδοσης λόγου και αισθητικής καλλιέπειας.

Η Δανάη εν συνεχεία, αντιμετωπίζοντας, αποφασιστικά τα ανυπόφορα πιεστικά οικογενειακά της προβλήματα θα προχωρήσει σε ένα βεβιασμένο εγχείρημα. Μεταστέγαση του φαρμακείου στο Ηράκλειο. Αγνοεί η παραβλέπει τα θεάματα, τα μουσικά ακροάματα και την πολιτιστική κίνηση, τις πολιτιστικές δραστηριότητες, εκδηλώσεις και γεγονότα της Αθήνας. Γιατί όπως και να το κάνουμε η Αθήνα έχει ένα άλλο, διαφορετικό πνευματικό επίπεδο από εκείνο της επαρχίας.

Όμως αυτό το άλμα της Δανάης ήταν απολύτως έλλογο και δικαιολογημένο. Ο σύζυγός της ο κυρ-Παντελής υπήρξε χαρακτήρας αψίθυμος, ανεκδιήγητος και ακοινώνητος.

Με την ίδια συγγραφική δεξιότητα συνεχίζεται το αφήγημα σε αυτό το χαρακτηριστικό light-motive με μια πλοκή ευρηματική, και ανάγλυφα με μια περιγραφή αισθαντική ψυχογραφικό κι ένα αιχμηρό, αριστοτεχνικό ύφος, του καταξιώνουν και επιβραβεύουν τον το χαρισματικό συγγραφέα. Εύγε!

Υ.Σ. Η ιστορία αυτή είναι πραγματική, αλλά διαφοροποιημένη αισθητά σε λογοτεχνικό είδος (νουβέλα) και διαποτισμένη από εκλεπτυσμένα συναισθήματα. Είναι εύλογο τα ονόματα να ‘χουν αλλάξει.