Η κίνηση του διευθυντή του 1ου Γυμνασίου Ρεθύμνης να καταγγείλει στον Εισαγγελέα ότι μια ομάδα μαθητών αποφάσισε να κλειδώσει το σχολείο και να διακόψει αυθαίρετα τη λειτουργία του, δημιούργησε πάραυτα μια οργανωμένη κατακραυγή από τα κέντρα που σιγοντάρουν αυτού του τύπου της κινητοποιήσεις και ανάγκασαν το Υπουργείο της Παιδείας να εκδώσει μια οργισμένη απόφαση στην οποία αναφέρονται και τα εξής ενδιαφέροντα: «… το Υπουργείο με αφορμή την καταδικαστική απόφαση σε κοινωνική εργασία τριών μαθητών του 1ου Γυμνασίου Ρεθύμνου που πήραν μέρος στις καταλήψεις του περασμένου Σεπτεμβρίου, θεωρεί απαράδεκτη την αντιμετώπιση των μαθητών από την πλευρά του διευθυντή του σχολείου που προκάλεσε την εισαγγελική παρέμβαση χωρίς να έχουν διαπιστωθεί φθορές εντός του σχολείου. Υπερβολική κρίνεται και η απόφαση των δικαστικών αρχών που εξάντλησαν την αυστηρότητά τους στιγματίζοντας 14χρονα παιδιά εφ’ όρου ζωής, επειδή συμμετείχαν σε μια κατάληψη. Ο υπουργός Παιδείας …προτίθεται να ζητήσει από τον υπουργό Δικαιοσύνη …να επανεξετάσει τα σχετικά άρθρα του ποινικού κώδικα που αναφέρονται σε παρόμοιες περιπτώσεις, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον ανάλογες καταδίκες».
Καταδικάζεται και αποδοκιμάζεται δηλαδή τόσο η ενέργεια του διευθυντή, όσο και η απόφαση των δικαστικών αρχών. Μιλώντας για μια υπόθεση που αναφέρεται στους μαθητές και τη λειτουργία ενός δημόσιου σχολείου, προέχει να επικεντρώσουμε τη συζήτηση κατ’ εξοχήν στην παιδαγωγική πλευρά του θέματος. Λέει λοιπόν το Υπουργείο Παιδείας ότι τόσο η ενέργεια του διευθυντή, όσο και η απόφαση των δικαστικών αρχών ήταν παιδαγωγικώς απαράδεκτες, αφού μάλιστα δε σημειώθηκαν φθορές. Φυσικά, σεμνώς και ιεροκρυφίως δεν καταδικάζεται η αυθαίρετη διακοπή λειτουργίας του Σχολείου, ούτε γίνεται καμιά αναφορά στις τόσες άλλες περιπτώσεις που σημειώθηκαν ένα σωρό φθορές και παρατράγουδα.
Ας μου επιτραπεί το δικαίωμα της διαφωνίας στο σεβαστό μας Υπουργείο και τους λοιπούς αγανακτισμένους πολίτες σ’ αυτό το σκεπτικό. Βασικό στοιχείο της υπεύθυνης και μάλιστα δημοκρατικής αγωγής είναι η αρχή ότι οι μαθητές θα πρέπει να έχουν το θάρρος να αναλαμβάνουν τις ευθύνες των πράξεών τους, χωρίς να υπολογίζουν στις συνέπειες που τυχόν ήθελαν προκύψει. Έτσι δημιουργούνται οι σοβαροί και υπεύθυνοι πολίτες που είναι έτοιμοι να παλέψουν για τις ιδέες τους. Η συνειδητοποιημένη βίωση αυτής της αρχής θα πρέπει να ξεκινά από τα νεανικά χρόνια. Αυτό επιβάλλει η υπεύθυνη δημοκρατική αγωγή. Χαϊδεύοντας και δίνοντας την αίσθηση στους νέους ότι λόγω δημοκρατίας βρίσκονται στο απυρόβλητο και ότι μπορούν να κάνουν εκ του ασφαλούς και χωρίς καμιά συνέπεια ό,τι θέλουν, δε βοηθούμε ούτε τους ίδιους, ούτε τη δημοκρατία. Ως προς «τον εφ’ όρου ζωής στιγματισμό 14χρονων παιδιών», που αναφέρεται στη σοφή ντιρεκτίβα του Υπουργείου, ας μου επιτραπεί το …αφελές ερώτημα: Για ποιο στιγματισμό μιλάμε, κ. Υπουργέ; Μα τα παιδιά έγιναν, (συγγνώμη τα κάνατε ήθελα να πω), ήδη ήρωες!
Το σίγουρο είναι πως ο διευθυντής αποδείχτηκε όντως παλληκάρι. Δεν τον γνωρίζω, ούτε με ενδιαφέρει η κομματική του ταυτότητα, όμως, εύγε του. Δεν είναι εύκολο πράγμα στους πονηρούς καιρούς μας να αφήνεις τη βολή και την ησυχία σου και να παίρνεις αποφάσεις που μπορεί να καταλήξουν ακόμα και στον κοινωνικό κανιβαλισμό σου.
Ενδιαφέρον πάντως θα έχει και η συνέχεια. Με ποιο τρόπο, δηλαδή, ο Υπουργός της Δικαιοσύνης θα ικανοποιήσει την πληγωμένη ευαισθησία του επί της Παιδείας συναδέλφου του και επίσης για το πώς θα διασκεδαστεί η πάνδημη επιθυμία των φωνασκούντων για την τιμωρία του «παρεκτραπέντος» διευθυντή.
* Ο Μιχάλης Τζεκάκης είναι πρώην διευθυντής της Δημόσιας και της Πανεπιστημιακής Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου