Η Ν.Δ. σε 4 μήνες άλλαξε σχεδόν όλους τους υπηρετούντες Διοικητές των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. Η κοινή γνώμη, συμπεριλαμβανομένων των ψηφοφόρων της Ν.Δ. που πίστεψαν στις μεγαλοστομίες του κ. Μητσοτάκη για αξιοκρατία και αριστεία, κατάλαβε ότι οι επιλογές ήταν -στην συντριπτική τους πλειοψηφία – σκληρά κομματικές και ευνοιοκρατικές. Ήταν το αναμενόμενο αποτέλεσμα όχι μόνο λόγω του γνωστού συστήματος πελατειακών σχέσεων που έχει οικοδομήσει για δεκαετίες η Δεξιά στη χώρα και ειδικότερα η οικογένεια Μητσοτάκη, αλλά και λόγω της αδιαφανούς και απροσχημάτιστης διαδικασίας που ακολουθήθηκε. Μια fast track διαδικασία, χωρίς προδιαλογή με βάση τα ακαδημαϊκά και επιστημονικά προσόντα, χωρίς προφορική συνέντευξη των προκρινόμενων, χωρίς μοριοδοτημένη εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης προς τον Υπουργό. Ο τρόπος που επέλεξε η Ν.Δ. τους Διοικητές των νοσοκομείων ήταν σε κραυγαλέα αντίθεση με την τακτική που εφάρμοσε ο ΣΥΡΙΖΑ. Το υπουργείο Υγείας, για 1η φορά στα χρονικά και σε αντίθεση με όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, εφάρμοσε τον νόμο, προέβη σε αξιολόγηση των Διοικητών και μέσα από την διαδικασία αυτή επέλεξε διατηρήσει στη θέση τους το 15% των διοικητών που είχε διορίσει η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, κρίνοντας ότι είχαν τα εχέγγυα της αποτελεσματικής διεύθυνσης των δημόσιων νοσοκομείων σε μια κρίσιμη περίοδο για το Ε.Σ.Υ. Και επίσης για 1η φορά ακολουθήθηκε μια ανοικτή διαδικασία προκήρυξης και επιλογής των νέων Διοικητών, στην οποία συμμετείχε μεγάλος αριθμός υποψηφίων με πολύ καλά βιογραφικά, υπήρξε μοριοδότηση, έγιναν συνεντεύξεις όσων υπερείχαν σε προσόντα και για κάθε θέση προτάθηκαν, με ευθύνη της Επιτροπής Αξιολόγησης και με επίσημο πρακτικό, 2 υποψήφιοι στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου για την τελική επιλογή. Η όλη διαδικασία κράτησε πάνω από 6 μήνες και οι νέοι Διοικητές τοποθετήθηκαν τον Ιούνιο του 2016, σχεδόν 16 μήνες μετά τις την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τους επιλεγέντες Διοικητές το 2016, το 58% διέθετε μεταπτυχιακό τίτλο και το 18% διδακτορικό τίτλο σπουδών, ενώ πάνω από 60% υπηρετούσε ήδη στο Ε.Σ.Υ. και τη Δημόσια Διοίκηση. Αυτά είναι επίσημα στοιχεία, δημοσιευμένα, που μπορούν ανά πάσα στιγμή να διασταυρωθούν. Παρ’ όλα αυτά, δεν ήταν όλες μας οι επιλογές επιτυχημένες. Και είναι γνωστό ότι προχωρήσαμε σε αρκετές αλλαγές προσώπων στη διάρκεια της θητείας μας. Αυτό που λείπει από το Ε.Σ.Υ. είναι ένας μηχανισμός αξιολόγησης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και της αποδοτικής αξιοποίησης των διατιθέμενων πόρων κάθε νοσοκομείου και άρα της αποτελεσματικότητας κάθε Διοίκησης. Και αυτό δεν μπορεί να υποκατασταθεί με ένα συμβόλαιο αξιολόγησης ανά τρίμηνο των νέων Διοικητών που διατυμπανίζει ο Υπουργός Υγείας. Και μάλιστα με πολύ γενικόλογους στόχους που περισσότερο έχουν τη λογική της λιτότητας και της συμπίεσης του κόστους νοσηλείας και όχι τη λογική της επαρκούς, αξιόπιστης και δωρεάν κάλυψης ανελαστικών αναγκών. Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι η πλειονότητα των Διοικητών που επέλεξε ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν άνθρωποι που είχαν οργανική σχέση με την Υγεία, είχαν εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία και, κυρίως, ήταν άνθρωποι αφοσιωμένοι στη δημόσια περίθαλψη.
Με τις επιλογές της σημερινής κυβέρνησης προδιαγράφεται με σαφήνεια ότι πολιτική προτεραιότητα δεν θα είναι η καθολική κάλυψη των αναγκών υγείας των πολιτών και η αναβάθμιση της δημόσιας περίθαλψης, αλλά η εδραίωση ενός σκληρού πελατειακού κράτους και στο Σύστημα Υγείας, για την «εξυπηρέτηση» ημετέρων. Ίσως και για να απαξιωθεί και να αποδομηθεί το Ε.Σ.Υ. μια ώρα αρχύτερα.
* Ο Α. Ξανθός είναι βουλευτής Ρεθύμνου, τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ