Κοντοστάθηκα κι εγώ άφωνος, έκπληκτος όπως και τόσοι άλλοι συμπολίτες, όπως όλοι οι συμπατριώτες Κρήτες, μπροστά στην άγρια δολοφονία της ξένης επιστήμονος, χωρίς να μπορώ αρχικά να αρθρώσω ούτε λέξη. Ακολούθησε το εύστοχο άρθρο του αγαπητού συμπολίτη Χάρη Στρατιδάκη με τον οποίο συμφωνώ αφού ο ίδιος έβαλε τα πράγματα στη θέση τους, είπε τα σύκα-ύκα καθώς και το εμπεριστατωμένο άρθρο του φίλου Χρήστου Λιονή, το οποίο συμπληρώνει ανακουφιστικά την εικόνα.
«Όμορφη και παράξενη πατρίδα…» σκέφτηκα άθελά μου μετά την πρώτη έκπληξη. Ένας στίχος είναι πάντα πολύ ευκολότερο να βγει, παρά μια οποιαδήποτε πικρή κουβέντα για την πατρίδα του καθένα μας.
Είναι αλήθεια ότι τα σημάδια και οι αρρυθμίες έχουν τελευταία πληθύνει. Παρα-έχει αλήθεια φτηνύνει η αξία της ανθρώπινης ζωής. Κανείς δεν μπορεί να αδιαφορεί για τα σημάδια, για τις αρρυθμίες και για τις πιθανές αιτίες που τα προκαλούν .
Η ζωή μ’ έχει διδάξει ότι τα μεγάλα και τα βαρύγδουπα λόγια δεν ωφελούν, θα περιοριστώ σήμερα σε δύο παρατηρήσεις.
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι με τη δική μου ιατρική ματιά, ο άνθρωπος που έκανε αυτή την πράξη πιθανότατα έχει διαταραγμένο τον ψυχικό του κόσμο, δηλαδή ένα ψυχιατρικό πρόβλημα. Θα πρέπει να είχε δώσει σημάδια και νωρίτερα στο παρελθόν. Αν οι δικοί του είχαν φροντίσει να περνούσε έγκαιρα από μια ψυχιατρική εξέταση, ο άνθρωπος αυτός πιθανότατα θα έπαιρνε τώρα τα φάρμακά του και προφανώς δεν θα συνέβαινε κανένα κακό, αφού σ’ αυτή την κατηγορία φαρμάκων υπάρχει πολύ μεγάλη πρόοδος.
Η δεύτερη παρατήρηση: Τι κάνει η κοινωνία μας για πρόληψη, για να προλάβει παρόμοια γεγονότα; Τι γίνεται με την πολυδιαφημισμένη και «φουσκωμένη» πολιτιστική δραστηριότητα μιας πληθώρας πολιτιστικών συλλόγων που δραστηριοποιούνται και στους τέσσερις νομούς της Κρήτης; Κάποια στιγμή θα πρέπει να καταπιαστούν και οι περί τα πολιτιστικά για το πρόβλημα που αρχίζει να οξύνεται. Ο σκοπός των πολιτιστικών συλλόγων είναι (νομίζω) η άνοδος του επιπέδου των κατοίκων προς μια ανώτερη σφαίρα πολιτιστική και -σε τελευταία ανάλυση- η εξημέρωση των ηθών, ο κατευνασμός των παθών, ο περιορισμός της «μαγκιάς» ή όπως αλλιώς θα το διατύπωνε κάποιος. Επιτυγχάνεται άραγε αυτός ο στόχος; Ιδού το ερώτημα.
Μήπως -πολύ απλά- η πολιτιστική δραστηριότητα αποτυγχάνει στον σκοπό της ή μήπως «ξεστρατίζει» από τους σκοπούς της;
Θα ονόμαζα την περί τα πολιτιστικά δραστηριότητα μια «πολιτιστική υπερχλωρυδρία». Ο όρος «υπερχλωρυδρία» είναι ιατρικός και σημαίνει το δυσάρεστο εκείνο συναίσθημα ναυτίας που νιώθουμε στο στομάχι όταν αυτό εκκρίνει υπερβολικά γαστρικά υγρά λόγω υπερφόρτωσης. Κάτι ανάλογο θεωρώ ότι συμβαίνει και με τα πολιτιστικά. Αντιλαμβάνομαι μια άσκοπη υπερφόρτωση εκδηλώσεων χωρίς αντίστοιχη ποιοτική αναβάθμιση, χωρίς την πρωτοτυπία και τη φρεσκάδα που θα καταφέρει να κερδίσει πραγματικά τον κόσμο.
Είναι κοινό μυστικό ότι σε όλες γενικά τις πολιτιστικές εκδηλώσεις το ακροατήριο αποτελείται από 100 συνολικά άτομα -τα ίδια πάντα- τα οποία ανακυκλώνονται σε όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ όλοι οι υπόλοιποι συμπολίτες δεν έχουν καμιά συμμετοχή.
Φυσικά, υπάρχουν πάντα οι εμπνευσμένοι άνθρωποι, τα φωτεινά μυαλά, οι σοβαρές προσπάθειες στον πολιτισμό, ασφαλώς όλα αυτά υπάρχουν. Σε αυτούς εμπνευσμένους-φωτισμένους ανθρώπους ελπίζουμε και αυτούς προσκαλώ να αναλάβουν πρωτοβουλίες με νέες, φρέσκιες ιδέες, πιο ειλικρινείς και πιο αποτελεσματικές.
* Ο Μανόλης Καλλεργης είναι γιατρός