Διάβασα τη συνέντευξή του κ. Χαρδούβελη πριν λίγες μέρες, που έλεγε απλά και ξεκάθαρα πως τα κλειδιά της ελληνικής οικονομίας τα κρατάει ο Ντράγκι. Είπε επί λέξη: «Το κλειδί για την αποφυγή κλυδωνισμών και τη μετέπειτα οικονομική μας πορεία το 2015, το κρατάει η ΕΚΤ». Και προειδοποιεί: «Το κλειδί αυτό εύκολα και απότομα μπορεί να κλείσει τη χρηματοδότηση προς τις τράπεζες και έτσι να στραγγαλίσει την ελληνική οικονομία σε χρόνο dt». Η δήλωση βέβαια έγινε εν όψει της τρίτης ψηφοφορίας για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Κανένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να είναι υπέρ των μνημονίων, αλλά και κανένας λογικός άνθρωπος επίσης, στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή για τη χώρα, δεν μπορεί να μην θέλει να συνεχιστεί η χρηματοδότησή της, που είναι και ο μόνος τρόπος επιβίωσής της, τουλάχιστον για την ώρα. Αν σκεφτούμε όλα όσα έχουν συμβεί μέχρι τώρα η δήλωση ήταν φυσιολογική, γιατί πολύ απλά έτσι ακριβώς είναι τα πράγματα.
Πιο απλά, ο υπουργός είπε ότι οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση είναι δεμένη χειροπόδαρα, φυσικά με την προϋπόθεση ότι θέλει και επιθυμεί την παραμονή της στην Ευρωζώνη. Ξεκαθαρίζει απλά και απολύτως κατανοητά την πραγματικότητα στο οποιοδήποτε κόμμα και σε όσους φαντάζονται πως με πολιτικές διαπραγματεύσεις, νταούλια, λύρες και ζουρνάδες, μπορούν να διαχειριστούν την κρίση. Προς αποφυγή παρανόησης, με τα παραπάνω δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου τα είχε βρει με την ΕΚΤ και όλα θα κυλίσουν ομαλά. Για όσους πρόσεξαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αμέσως μετά την ψηφοφορία της Δευτέρας και την μη εκλογή Προέδρου, έκανε δήλωση με τον εκπρόσωπό της λέγοντας ότι: «όσο η χώρα είναι σε πρόγραμμα θα παρέχεται ρευστότητα στις τράπεζες». Η απελθούσα κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει να πείσει μέχρι αυτή τη στιγμή κανέναν και κυρίως τις διεθνείς αγορές, ότι μπορεί να εξασφαλίσει τη μελλοντική χρηματοδότηση της χώρας.
Από την αρχή της κρίσης, οι ευρωπαίοι σκεφτόμενοι αποκλειστικά την πάρτη τους και καλά έκαναν, θωράκισαν με κάθε τρόπο τις χώρες τους, αφού ξεφορτώθηκαν τα ελληνικά ομόλογα και πέρασαν τα δάνειά μας στο αγγλικό δίκαιο. Στον αντίποδα η χώρα μας δεν είχε την ανάλογη στρατηγική, για να μπορέσει να θωρακιστεί εν όψει νέων προβλημάτων. Αποτέλεσμα; Ουσιαστικά είμαστε στο σημείο μηδέν, αφού δεν έχουμε κανένα απολύτως διαπραγματευτικό χαρτί, για να μπορέσουμε να απειλήσουμε, σε περίπτωση μη χρηματοδότησής μας. Στην τελευταία συνεργασία με την τρόικα ούτε τα μισά μέτρα, από εκείνα που ζήτησε η τρόικα, δεν ήταν ικανή η κυβέρνηση να πάρει, που και εκείνα θα ήταν αμφίβολο αν περνούσαν στη Βουλή από τους βουλευτές της. Γι’ αυτό ίσως επιλέχτηκε η λύση των εκλογών.
Είδαμε όλοι φαντάζομαι την αντίδραση των αγορών αμέσως μετά την τρίτη ψηφοφορία για Πρόεδρο, που δεν αφήνει καμιά αμφιβολία. Δεν υπάρχει πλέον κανείς στον πλανήτη διατεθειμένος να χρηματοδοτήσει την Ελλάδα, με εξαίρεση τους ευρωπαίους εταίρους μας, αλλά και από αυτούς δεν θέλουν όλοι. Είμαστε σε προεκλογική περίοδο και όλοι οι «σωτήρες» που μας «έσωζαν» τα τελευταία σαράντα χρόνια υπόσχονται να μας «ξανασώσουν», έχοντας έτοιμες συμφωνίες με την τρόικα, και τάζοντας τα συνήθη ποτάμια και γεφύρια που ποτέ δεν έκαναν. Είναι οι τελευταίες σπασμωδικές κινήσεις της κομματοκρατίας στη χώρα μας, που παρ’ ότι απέτυχε σε όλα πουλώντας ταυτόχρονα πατριωτική ηθική, ακόμα και τώρα που όλα έχουν καταρρεύσει γύρω της, αδυνατεί να ψελλίσει έστω και δυο κουβέντες ουσιαστικής αυτοκριτικής.
Αναρωτιέμαι πόσοι έλληνες πιστεύουν πραγματικά όλα αυτά που τάζουν όλοι αυτοί οι πολιτικάντηδες. Ποιον κοροϊδεύουν; Είναι ηλίου φαεινότερο ότι οι διεθνείς αγορές και οι ευρωπαίοι εταίροι μας, θα αρκεστούν σε ρόλο απαθούς θεατή, σε τυχόν ελληνικούς τσαμπουκάδες, όπως έγινε ιστορικά και στο παρελθόν άλλωστε, γιατί πολύ απλά το κεφάλαιο δεν καταλαβαίνει από τσαμπουκάδες, όσο κι αν αυτό δεν αρέσει σε κανέναν μας. Σε τυχόν ανάπτυξη ελληνικών θέσεων, που δεν ταυτίζονται με τις ευρωπαϊκές, το αποτέλεσμα θα είναι η Ελλάδα να βγει από το ευρώ ή να συνεχίσει με νέα οικονομική ύφεση, αφού θα κλείσουν οι κάνουλες χρηματοδότησης από την ευρωπαϊκή ένωση. Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα, όσο κι αν δεν μας αρέσει. Στη νεότερη ανθρώπινη ιστορία καμιά χώρα, από εκείνες που χρωστούσαν, δεν μπόρεσε να πει στους δανειστές της δεν πληρώνω, χωρίς επώδυνες συνέπειες, για την οικονομία και τους πολίτες της.
Μετά από όσα τράβηξε η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, πολλοί πίστευαν ότι οι πολιτικοί επιτέλους θα άφηναν κατά μέρος τις αίολες υποσχέσεις και τα βαρύγδουπα λόγια χωρίς αντίκρισμα, κάνοντας μια επική στροφή και αλλαγή πορείας για τη χώρα, πριν είναι πολύ αργά. Η χρηματοδότηση της χώρας, άρα και της ζωής των πολιτών της, δεν είναι παιχνιδάκι για να παίζουν μεταξύ τους οι πολιτικοί με λογοπαίγνια και σποτ στην τηλεόραση μαζεύοντας κεφαλάκια. Ο μέγιστος των ελλήνων εφοπλιστών Ωνάσης είχε πει: «θα πρέπει να εγκαταλείψουμε την ελπίδα πως ο καιρός θα φτιάξει, θα πρέπει να μάθουμε να πορευόμαστε μέσα σε άστατο καιρό».
Το ερώτημα είναι αν θα βρεθεί καμιά φορά στη χώρα μας κάποιος πολιτικός, να πει τα πράγματα με τ’ όνομά τους και ότι «θα πρέπει να εγκαταλείψουμε την ελπίδα πως ο καιρός θα φτιάξει, (τουλάχιστον για την ώρα) θα πρέπει να μάθουμε να πορευόμαστε μέσα σε άστατο καιρό». Ξέρω ότι δεν θα είμαι αρεστός στους περισσότερους, αλλά για να πειστεί η τρόικα για νέα χρηματοδότηση, μόνο με την ανάλογη αξιολόγηση μπορεί να πειστεί. Ας μη γελιόμαστε, άλλος τρόπος και «με πρίμα καιρό» όσο και να θέλουμε δεν υπάρχει. «Οι αγορές θα μας επιτεθούν, δεν θα μας επευφημήσουν», είπε ο κ. Τσίπρας πρόσφατα, ενώ ο παλιός ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ Στέλιος Μανωλάς προχθές επιβεβαίωσε τα παραπάνω, μιλώντας με την απλή λαϊκή γλώσσα του φίλαθλου. Είπε σε επίσκεψη-συζήτηση στον κ. Τσίπρα στη νέα Φιλαδέλφεια: «πως είναι δυνατόν να λες ότι εσύ θα τρίξεις τα δόντια στη Μέρκελ και θα διαπραγματευτείς με νέους όρους τη χρηματοδότηση της χώρας μας και δεν μπορείς να πείσεις το δήμαρχο νέας Φιλαδέλφειας για την ανάγκη κατασκευής του νέου γηπέδου της ΑΕΚ;» νομίζω ότι τα είπε όλα, με τον τρόπο που διακρίνει τους αθλητές, απλά και ξεκάθαρα. Δεδομένο πάντως είναι ότι ο τόπος χρειάζεται επιτέλους κάποια αλλαγή. 40 χρόνια αποτυχίας από τους ίδιους αποτυχημένους είναι υποθέτω αρκετά. Ας αποτύχουν κι άλλοι αν δεν είναι ικανοί, αλλά τουλάχιστον ας δοκιμαστούν. Αρκεί να μη λένε μεγάλα και βαρύγδουπα λόγια όπως οι προηγούμενοι, σε υποσχέσεις που ξέρουν, καλύτερα από όλους μας, ότι δεν πρόκειται να τηρήσουν, αν η Ευρώπη θέλει διαφορετικά πράγματα, για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν μπορούν. Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Σε κάθε άλλη περίπτωση αν συνεχιστεί το ίδιο βιολί της απόλυτης κοροϊδίας του κόσμου από τους πολιτικούς, πολύ φοβάμαι ότι όλοι μας, πολύ γρηγορότερα απ’ όσο μπορεί να φανταστεί κάποιος, θα λέμε πόσο ωραία περνούσαμε με την τρόικα, παρά τα επώδυνα μέτρα που έχουν παρθεί για όλους μας και έχουν τσακίσει την αγοραστική δύναμη του Έλληνα πολίτη τα τελευταία χρόνια.