Οι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για άνοιγμα της εστίασης στις 3 Μαΐου αιφνιδίασε τους επαγγελματίες του κλάδου, που δεν περίμεναν την εξέλιξη αυτή, καθώς εκτιμούσαν ότι η επαναλειτουργία των επιχειρήσεών τους θα ήταν μετά τις 10 του μήνα μαζί με τον τουρισμό.
Η χθεσινή είδηση ήταν ιδιαίτερα για τους επαγγελματίες ευχάριστη, καθώς μετά από έξι μήνες που τα καταστήματα εστίασης είχαν κατεβάσει ρολά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις οικονομικές απώλειες των επιχειρηματιών αλλά και τις εκατοντάδες θέσεις εργασίας, πλέον η σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα μόνο θετική μπορεί να χαρακτηριστεί.
Πρακτικά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τον εφοδιασμό των καταστημάτων και τις προσλήψεις των εργαζόμενων που μέχρι σήμερα είναι σε αναστολή απασχολούν πλέον τους επιχειρηματίες που από χθες οργανώνουν τις δουλειές τους. Πολλοί επαγγελματίες σε τοπικό επίπεδο βρίσκονται στο στάδιο της ανακαίνισης ή συντήρησης των επιχειρήσεών τους.
Ωστόσο δεν είναι υποχρεωτικό κάποιος επαγγελματίας να επανεκκινήσει τη δραστηριότητά του τη Δευτέρα του Πάσχα, αλλά όποτε αυτός επιθυμεί και είναι έτοιμος, ξεκαθάρισε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του Συλλόγου Εστίασης και Αναψυχής, Ανδρέας Κλαψινός εκφράζοντας την ικανοποίησή του για την επαναλειτουργία του κλάδου: «Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι από τις χθεσινές ανακοινώσεις. Η αλήθεια είναι ότι αιφνιδιαστήκαμε από την ημερομηνία της 3ης Μαΐου, καθώς θεωρούσαμε ότι ο κλάδος μας θα επαναλειτουργούσε το δεύτερο δεκαήμερο του Μάη, και ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για όλους μας. Άλλωστε αυτό που τόσο καιρό περιμέναμε μετά από έξι ολόκληρους μήνες ήταν να επιστρέψουμε στις δουλειές μας και να μπορέσουμε να εξυπηρετούμε με ασφάλεια τους πελάτες μας. Δεν αντέχαμε άλλο να είμαστε κλειστά. Υπάρχουν κάποια παράπονα από συνάδελφους ότι δεν προλαβαίνουν να εφοδιάσουν τα καταστήματά τους, ωστόσο πρέπει να γίνει σαφές ότι δεν υποχρεώνει κανείς κανένα να ανοίξει στις 3 Μαΐου. Η ημερομηνία αυτή είναι ο χρόνος επανέναρξης του κλάδου. Από κει και πέρα ο κάθε συνάδελφος όποτε θέλει και όποτε είναι σωστά προετοιμασμένος. Πολλοί συνάδελφοι στην πόλη μας δεν θα ανοίξουν την Δευτέρα αλλά στο τέλος της εβδομάδες αρχές της επόμενης. Είναι αλήθεια ότι είναι οι αργίες της μεγαλοβδομάδας και ενδεχομένως κάποιοι να έχουν πρόβλημα εφοδιασμού. Όμως τα καταστήματα θα είναι ανοιχτά και το Μεγάλο Σάββατο και θεωρώ ότι όποιος θέλει μπορεί να κάνει τότε τις προμήθειές του. Άλλωστε για τα πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου οι διαδημοτικές και υπερτοπικές μετακινήσεις θα απαγορεύονται ούτως ή άλλως, οπότε δεν θεωρώ ότι θα είναι τόσο δύσκολο κάποιος να κάνει τις προμήθειες που χρειάζεται για να επαναλειτουργήσει την επιχείρησή του. Τη μεγαλοβδόμαδα αναμένεται να καταβληθεί και η επιστρεπτέα προκαταβολή αλλά ακόμα και όσοι συνάδελφοι δεν πάρουν χρήματα τότε μπορούν να προμηθευτούν τις πρώτες ύλες και σε συνεννόηση με τους προμηθευτές τους να τις πληρώσουν αργότερα. Έτσι λειτουργεί η αγορά. Άλλωστε το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου θα ξεκινήσει και η επιδότηση από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ. Θεωρούμε ότι τη επανεκκίνηση του κλάδου θα αλλάξει η ψυχολογία μας και μετά το στάδιο της προσαρμογής εκτιμώ ότι θα επανέλθουμε στη κανονικότητα. Σε ό,τι αφορά τον περιορισμό του ωραρίου έως τις 11:00 το βράδυ ήταν κάτι που το περιμέναμε, αλλά πιστεύω ότι όσο προχωράμε στο καλοκαίρι και όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί θα διευρυνθεί.
Από την πλευρά του ο εστιάτορας, Όθωνας Χριστουλάκης, εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για την επαναλειτουργία του κλάδου, επισημαίνοντας βέβαια πως κατά την άποψή του τα καταστήματα εστίασης δεν θα έπρεπε να είχαν κλείσει αλλά να συνέχιζαν την λειτουργία τους με αυστηρά μέτρα ασφαλείας, καθώς, σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό θα περιόριζε σε κάποιο βαθμό την διασπορά του ιού: «Προετοιμαζόμαστε προς το παρόν μέσα σε ένα θολό περιβάλλον και τοπίο. Αιφνιδιαστήκαμε από την ανακοίνωση της ημερομηνίας επανεκκίνησης του κλάδου, καθώς θεωρούσαμε ότι αυτή θα ήταν κοντά στο άνοιγμα της τουριστικής περιόδου. Έχουμε ακόμα πολλές απορίες προς επίλυση, όπως για παράδειγμα τι θα γίνει με τα σελφ τεστ των εργοδοτών, τι θα γίνει με τα θέματα επιμόρφωσης της διαχείρισης. Υπάρχουν κάποιες δυσκολίες σε σχέση με το χρόνο που απαιτείται για να προμηθευτούμε πρώτες ύλες για να ανοίξουμε την ερχόμενη Δευτέρα 3 Μαΐου αλλά και οι διαδικασίες που απαιτούνται για τις προσλήψεις του προσωπικού μας αλλά και ο χρόνος που απαιτείται για να πάρουν τα σελφ τεστ οι εργαζόμενοι και να προλάβουν να τα δηλώσουν στην πλατφόρμα. Γενικά είμαστε στη φάση του προβληματισμού και της οργάνωσης. Προετοιμαζόμαστε σιγά σιγά, πολλοί συνάδελφοι, κάνουν ανακαινίσεις, συντηρήσεις, βελτιώσεις επιχειρήσεις τους».
«Άνοιγμα του κλάδου με αυστηρούς κανόνες ασφαλείας»
Η υγειονομική ασφάλεια αποτελεί το μεγαλύτερο διακύβευμα για την επαναλειτουργία του κλάδου με τους επιχειρηματίες του Ρεθύμνου να περιμένουν τη δημοσίευση του ΦΕΚ για τα ακριβή υγειονομικά πρωτόκολλα που πρέπει να εφαρμόζουν στις επιχειρήσεις τους. Πάντως οι επιχειρηματίες επισημαίνουν πως είναι μονόδρομος η αυστηρή τήρησή τους για την προστασία της δημόσιας υγείας αλλά και για την συνέχιση της λειτουργίας των επιχειρήσεών τους.
Ο πρόεδρος του Σωματείου Εστίασης Ανδρέας Κλαψινός ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σήμερα θα έχει συνάντηση ο υπουργός Ανάπτυξης με τον πρόεδρο της πανελλήνιας ομοσπονδίας του σωματεία μας, ώστε να συζητηθούν τα μέτρα που θα εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος με βάση τις υποδείξεις των λοιμωξιολόγων και εκτιμούμε ότι το αργότερο τη Δευτέρα αυτά θα έχουν δημοσιευτεί σε ΦΕΚ. Ο κλάδος μας αναγνωρίζει το διακύβευμα της δημόσιας υγείας και είναι αποφασισμένος κατά γράμμα και απαρέγκλιτα να τηρήσει τα υγειονομικά μέτρα».
Από την πλευρά του ο κ. Όθωνας Χριστουλάκης, ανέφερε: «Πέρυσι η ασθένεια ήταν στην αρχή της. Φέτος πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αύτη. Θέλω να πω ότι το ειδικό βάρος φέτος είναι διαφορετικό και πιο σημαντικό. Δυστυχώς τα μηνύματα φέτος δεν είναι καλά για την τουριστική περίοδο, γιατί ο υψηλός αριθμός των κρουσμάτων κορονοϊού που καταγράφεται στο νομό μας τις τελευταίες εβδομάδες επηρεάζει αρνητικά την τουριστική μας εικόνα της διασποράς του ιού. Η τήρηση των υγειονομικών μέτρων με κάθε αυστηρότητα θα πρέπει να είναι και θα είναιι μονόδρομος. Δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει καμιά χαλαρότητα. Χάνονται ζωές καθημερινά και δεν είμαστε διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουμε. Η εικόνα που πρέπει να καταγράφει με το άνοιγμα πρέπει να είναι εικόνα σοβαρότητας και υπευθυνότητας».
Τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα ενίσχυσης του ΕΣΠΑ
Η εστίαση θα ανοίξει πριν τεθεί σε λειτουργία η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων για την ενίσχυση από το ειδικό πρόγραμμα για την εστίαση. Σύμφωνα με πληροφορίες η εν λόγω πλατφόρμα αναμένεται να ανοίξει στις 5 Μαΐου, είναι όμως άγνωστο μέσα σε πόσο χρονικό διάστημα θα γίνεται η εκταμίευση των χρημάτων.
Το νέο πρόγραμμα, που θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ, θα «μοιράσει» ενισχύσεις σε ποσοστό 7% επί του τζίρου του 2019, με το ανώτατο όριο ενίσχυσης να ορίζεται στις 100.000 ευρώ ανά ΑΦΜ. Το σημαντικό είναι ότι θα καλυφθούν εποχικές επιχειρήσεις αλλά και franchise. Τα κριτήρια ένταξης στη δράση είναι:
– Μείωση ετήσιου τζίρου 2020 σε σχέση με το 2019 μεγαλύτερο ή ίσο του 30%.
– Για τις επιχειρήσεις που συστάθηκαν εντός του 2019 για την πτώση του τζίρου υπολογίζεται ίσος αριθμός ημερών λειτουργίας.
– Συσταθείσες εντός του 2020 μπαίνουν αυτοδικαίως στη δράση.
– Επιχειρήσεις. εστίασης που ήταν σε στάδιο κατασκευής το 2019 και ξεκίνησαν να έχουν έσοδα το 2020 αντιμετωπίζονται ως συσταθείσες εντός του 2020.
– Επιχειρήσεις εστίασης που είναι υπόχρεες σε υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Ο κλάδος οδεύει προς την έξοδο από αυτό το 6μηνο lockdown σαφώς «τραυματισμένος». Οι απώλειες του 2020 σε σχέση με τον δηλωμένο τζίρο του 2019 φτάνουν στα 2,3 δισ. ευρώ, ενώ ήδη στο πρώτο δίμηνο του 2021 οι επιχειρήσεις εστίασης «μετράνε» χασούρα 135 εκατ. ευρώ. Το στοίχημα είναι να μην επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις ότι 8.000 επιχειρήσεις δεν θα αντέξουν, όπως επίσης ότι οι περίπου 200.000 εργαζόμενοι που βρίσκονται σε αναστολή θα διατηρήσουν τις θέσεις τους. Όπως παρατηρούν άνθρωποι της αγοράς, το στοίχημα αυτό είναι σύνθετο, καθώς θα εξαρτηθεί και από τον τουρισμό.
Όπως επισήμαναν οι επαγγελματίες του κλάδου το οικονομικό πλήγμα κατά την περίοδο του εξάμηνου λουκέτου ήταν τεράστιο, για αυτό και χαρακτηρίζεται απαραίτητη η περαιτέρω ενίσχυση του κλάδου. Όπως σχολίασε ο κ. Χριστουλάκης απατούνται νέες παροχές «θα πρέπει η κυβέρνηση να συνεχίσει να κάνει σχεδιασμό νέων μέτρων, όπως είναι η μείωση του Φ.Π.Α., η παράταση των μειωμένων ενοικίων, οι πληρωμές των ασφαλιστικών εισφορών για τους εργαζόμενους. Απαιτείται συνέχεια και γενναίες παροχές από πλευράς κράτους για να κρατηθεί η αγορά ζωντανή».
