Εντός Ιουνίου αναμένεται να δημοπρατηθούν οι πρώτες μελέτες που αφορούν στις κτιριακές εγκαταστάσεις της Σχολής Ασωμάτων Αμαρίου σηματοδοτώντας ουσιαστικά την έναρξη υλοποίησης του φιλόδοξου σχεδιασμού για την αναβίωσή της και την μετατροπή της σε ένα σύγχρονο κέντρο αιγοπροβατοτροφίας. Πρόκειται για μια προσπάθεια που παίρνει σάρκα και οστά μετά από δέκα και πλέον χρόνια γεμίζοντας με ικανοποίηση Αντιπεριφέρεια και Δήμο Αμαρίου που έχουν επενδύσει όλο αυτό το διάστημα στην εκπόνηση του σχεδιασμού δίδοντας ένα διαρκή αγώνα με την γραφειοκρατία για να εξασφαλίσουν τις απαιτούμενες εγκρίσεις και αδειοδοτήσεις για να πραγματοποιήσουν τον σχεδιασμό τους.
Πλέον ο δρόμος έχει ανοίξει και όπως ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου, Μαρία Λιονή, σε επόμενη συνεδρίαση της οικονομικής επιτροπής της Περιφέρειας θα εγκριθούν τα κονδύλια για να προχωρήσει η δημοπράτηση της μελέτης για την κατασκευή των πρώτων κτιρίων που έχουν προβλεφτεί στο χώρο της Σχολής με χρήματα που έχει δεσμεύσει η Περιφέρεια Κρήτης, συνολικού προϋπολογισμού 800.000 ευρώ. Την ίδια στιγμή ολοκληρώνονται και οι μελέτες για ένα ακόμα έργο, το κόστος του οποίου εκτιμάται στα 200.000 ευρώ, που αφορά επί της ουσίας την κατασκευή περίφραξης για τα αγροτεμάχια που έχουν παραχωρηθεί στη Σχολή.
«Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι, καθώς πλέον και μετά από μια δεκαετία δρομολογείται ο σχεδιασμός για την Σχολή Ασωμάτων. Ήδη η μη κερδοσκοπική εταιρία έχει συσταθεί σε σώμα και έχει ήδη πραγματοποιήσει την πρώτη της συνεδρίαση, ενώ τώρα εκκρεμούν γραφειοκρατικές διαδικασίες προκειμένου αυτή να λάβει ΑΦΜ. Παράλληλα στη επόμενη ή στη μεθεπομένη συνεδρίαση της οικονομικής επιτροπής της περιφέρειας θα εγκρίνουμε τις πρώτες μελέτες της σχολής που αφορούν στις κτιριακές εγκαταστάσεις. Παράλληλα έχουμε εγκρίνει πιστώσεις 200.000 ευρώ που αφορούν στις περιφράξεις των εγκαταστάσεων της Σχολής. Η αναβίωση της Σχολής αποτελεί ένα προσωπικό στοίχημα και πλέον δρομολογούμε τα έργα. Μόλις τελειώσουν οι μελέτες θα αναζητήσουμε χρηματοδοτικά προγράμματα είτε ευρωπαϊκά, είτε του υπουργείου και από την Περιφέρεια. Πρέπει όμως να έχουμε μελέτες για να μας υποδείξουν το πόσο και το πώς με βάση αυτό που θέλουμε να κάνουμε».
Σκοπός της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας με την επωνυμία «Δίκτυο Έρευνας και Κτηνοτροφικής Ανάπτυξης Σχολής Ασωμάτων» που αποτελεί μία σύμπραξη της Περιφέρειας Κρήτης – Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης και του Δήμου Αμαρίου, είναι κοινωφελής, ερευνητικός και αναπτυξιακός και αφορά στην αξιοποίηση – αναβάθμιση του πρώην Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων και του περιβάλλοντος χώρου. Αυτό θα επιτευχθεί σύμφωνα με τον προγραμματισμό με τη λειτουργία του ως «Πρότυπο Μεσογειακό Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της αιγοπροβατοτροφίας σε ξηροθερμικές περιοχές», καθώς και την επαναλειτουργία της Πρακτικής Γεωργικής Σχολής Ασωμάτων, με στόχο τη διατήρηση, αναβάθμιση και διάθεση γενετικού υλικού ντόπιων φυλών αιγών και προβάτων της Περιφέρειας Κρήτης, την ερευνητική υποστήριξη του παραγωγικού συστήματος της αιγοπροβατοτροφίας και γενικά της πρωτογενούς παραγωγής και της μεταποίησης των προϊόντων της, τη διαρκή διάχυση τεχνογνωσίας και εκπαίδευσης των κτηνοτρόφων που θα αποτελεί το φορέα διαχείρισης της σχολής.
Στο μάστερ πλαν που έχει ετοιμαστεί από το 2011 και έχει ήδη παρουσιαστεί στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά και στους φορείς της Κρήτης, αναφέρεται στην παλαιότητα των υποδομών, οι οποίες σε συνδυασμό με την ακαταλληλότητα των υλικών κατασκευής (ελενίτ) και την πλημμελή συντήρησή τους έως σήμερα καθιστά όλες αυτές τις εγκαταστάσεις μη λειτουργικές για το στόχο που έρχεται να εξυπηρετήσει ο σχεδιασμός που έχει γίνει. Επιπλέον, όπως αναφέρεται στο μάστερ πλαν η χωροθέτηση των κτιριακών εγκαταστάσεων σε ζώνες στις οποίες πολεοδομικά δεν επιτρέπονται οι λειτουργίες αυτές (ζώνη 800 μέτρων από στάσιμους οικισμούς και απόσταση 400 μέτρων από τουριστικές εγκαταστάσεις) καθιστά επιβεβλημένη τη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων σε χώρο καταλληλότερο για τη συγκεκριμένη χρήση. Πολλά από αυτά τα κτίρια κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1930, ενώ άλλα κατασκευάστηκαν τις δεκαετίες 1960 και 1970. Στα υπόστεγα έγιναν επιπλέον προσθήκες τη δεκαετία του 1980. Το έργο των νέων εγκαταστάσεων μελετήθηκε ώστε να σέβεται την υφιστάμενη εικόνα και φυσιογνωμία του σταθμού και της ευρύτερης περιοχής και για τον λόγο αυτό υπήρξε στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες της Διεύθυνσης Δασών Ρεθύμνου και της Αρχαιολογίας. Επίσης λήφθηκαν υπόψη όλες οι πολεοδομικές διατάξεις και νομικές απαιτήσεις. Οι υποδομές σχεδιάστηκαν να είναι επιδείξιμες, να αντιπροσωπεύουν όλες τις δυνατότητες Σχεδίων εγκαταστάσεων που ενδείκνυνται για την ευρύτερη περιοχή και την Κρήτη για τα διάφορα συστήματα εκτροφών που εφαρμόζονται στην Κρήτη και στις Μεσογειακές χώρες. Επίσης οι υποδομές έχουν την δυνατότητα να εξυπηρετούν πλήθος πειραματισμών σε πρόβατα και αίγες. Τέλος οι υποδομές που προτείνονται εξυπηρετούν τις ανάγκες ενός σύγχρονου κέντρου γενετικής βελτίωσης με δυνατότητα εφαρμογής μεθόδων βιοτεχνολογίας (τεχνητή σπερματέγχυση κ.ά), την εκτροφή βελτιωμένων νεαρών ζώων για προώθηση στους παραγωγούς. Οι σχεδιαζόμενες υποδομές εξυπηρετούν την εκπαίδευση αγροτών, προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών σε θέματα αιγοπροβατοτροφίας, επεξεργασίας του γάλακτος και βελτίωσης βοσκοτόπων και ζώων.
Για την Περιφέρεια Κρήτης και τον Δήμο Αμαρίου ειδικότερα η αναβάθμιση της Σχολής Ασωμάτων και η επαναλειτουργία τους αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα, καθώς ο σχεδιασμός έχει γίνει από το 2011 και η αισιοδοξία είναι διάχυτη ότι θα μπορέσει το έργο αυτό να δώσει νέα αναπτυξιακή δυναμική στην ευρύτερη ορεινή περιοχή του Αμαρίου.
Η προσπάθεια αυτή συνδυάζεται με την ενίσχυση του αγροδιατροφικού τομέα και την αναβίωση της Σχολής με σκοπό την παραγωγή έρευνας, την ενίσχυση της κτηνοτροφίας, της έρευνας σε όλη την Κρήτη θα συμβάλλει στην ποιοτική αναβάθμιση των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων με τη διασύνδεσή τους τελικά και με τον τουρισμό.
Τι προτείνει η μελέτη
Η Περιφέρεια Κρήτης, έχει στα χέρια της τη μελέτη σκοπιμότητας, που έγινε μέσω του προγράμματος «Grisi Plus», στο οποίο συμμετείχε η Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου με ακόμα 14 ευρωπαϊκές χώρες και η οποία καταγράφει αναλυτικά τις δράσεις που μπορούν να γίνουν, ώστε στην περιοχή να λειτουργήσει ένα πρότυπο Ερευνητικό Κέντρο Αιγοπροβατοτροφίας, το οποίο θα είναι πρωτοπόρο όχι μόνο για την Κρήτη, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Το πλαίσιο συνεργασίας προβλέπει την αναβάθμιση του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων και τη λειτουργία του ως «Μεσογειακό Κέντρο Αιγοπροβατοτροφίας και Γενετικής Βελτίωσης Επιτόπιων Φυλών», με ειδικό σκοπό τη διατήρηση και αναβάθμιση του γενετικού υλικού των ντόπιων φυλών αιγοπροβάτων της Περιφέρειας Κρήτης.
Η μελέτη προβλέπει την κατασκευή κτιρίων, για την ανάπτυξη των δράσεων του κέντρου, διατυπώνει τα σημεία στα οποία θα γίνει η μετεγκατάσταση της σχολής, με την υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών, σε χώρο που θα έχει τις προοπτικές για τη νομιμοποίησή του, αλλά και την εξασφάλιση της άδειας λειτουργίας, ενώ παράλληλα εκτός από τις εγκαταστάσεις για τα ζώα, τον σταβλισμό τους και τα ειδικά εργαστήρια προβλέπεται και ξενώνας κατοικιών, αφού ο στόχος της διασύνδεσης του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό, βρίσκεται στις πρώτες προτεραιότητες της Περιφέρειας Κρήτης.
H πρόταση έχει λάβει υπόψη της τις ανάγκες που έχει η υποστήριξη της εφαρμογής του στρατηγικού σχεδιασμού, για την ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού τομέα της Κρήτης και ιδιαίτερα την ανάδειξη της διαφορετικότητας των τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και τη διασύνδεση του αγροτοδιατροφικού, τομέα με τον τουρισμό. Τα παραπάνω έχουν αποτυπωθεί ως ένα ενιαίο σύνολο για να βοηθήσουν στη διασύνδεση της διατροφής με τις αγροδιατροφικές και τουριστικές δραστηριότητες της περιοχής.
Στα δύο εκατομμύρια ευρώ περίπου ανέρχεται το κόστος για την αξιοποίηση και αναβάθμιση της Σχολής Ασωμάτων Αμαρίου, όπως προέκυψε από το μάστερ πλαν της μελέτης, χρήματα τα οποία εμφανίζεται διατεθειμένη να διαθέσει άμεσα η Περιφέρεια Κρήτης, προκειμένου να ξεκινήσουν οι πρώτες εργασίες των κτιρίων. Ακολούθως θα υποβληθούν οι προτάσεις για διεκδίκηση.
