Η ημερίδα «Εθελοντισμός στο Πυροσβεστικό Σώμα. Παρόν και Μέλλον» συνδιοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Εθελοντών Πυροσβεστικού Σώματος, την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης και την Πυροσβεστική Υπηρεσία Ρεθύμνης. Σκοπός των διοργανωτών ήταν να υπερτονίσουν τη σημασία της ανιδιοτελούς προσφοράς, καθώς και τις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης του θεσμού στα επίπεδα των χωρών της υπόλοιπης Ευρώπης.
Ο θεσμός του εθελοντή πυροσβέστη ξεκίνησε τα πρώτα δειλά βήματά του στη χώρα μας το 1991 για να αναβαθμιστεί πλήρως το 2011. Σύμφωνα με το σχετικό νόμο παρέχεται η δυνατότητα στους πολίτες να προσφέρουν εθελοντική εργασία στον τομέα της πυρόσβεσης και της διάσωσης υπό την προϋπόθεση να επιχειρούν μέσα από το Πυροσβεστικό Σώμα. Οι εθελοντές πυροσβέστες περνούν μια διαδικασία εκπαίδευσης 120 ωρών (πρακτικά και θεωρητικά μαθήματα), η οποία γίνεται μια φορά το χρόνο και διοργανώνεται στις κατά τόπους πυροσβεστικές υπηρεσίες. Μετά το πέρας των μαθημάτων οι υποψήφιοι εθελοντές εξετάζονται και αν επιτύχουν εγγράφονται στα μητρώα εθελοντών και εντάσσονται στις κατά τόπους εθελοντικές και επαγγελματικές πυροσβεστικές υπηρεσίες.
Αυτή τη στιγμή στην Κρήτη επιχειρούν σε συνεργασία με τους επαγγελματίες περίπου 280 εθελοντές πυροσβέστες εκ των οποίων οι 10 στο νομό Ρεθύμνου. Παράλληλα σε εξέλιξη βρίσκεται και το σχολείο εθελοντών για τη χρονιά 2013-2014. Σχετικά με την ανάπτυξη του θεσμού στην Κρήτη η Ελένη Σταυρουλάκη 14 χρόνια εθελόντρια πυρονόμος στην Π.Υ. Ρεθύμνου και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Π.Ε.Ε.Π.Σ. ανέφερε ότι οι εθελοντές πυροσβέστες οφείλουν να δείχνουν σοβαρότητα, ώστε να καταφέρουν να καθιερωθούν στη συνείδηση των επαγγελματιών συναδέλφων τους και να βοηθήσουν ουσιαστικά. «Ο εθελοντισμός πιστεύω ότι άρχισε να αναπτύσσεται στην Κρήτη. Από τις καθημερινές επαφές βλέπουμε ότι πάει πάρα πολύ καλά. Βασική προϋπόθεση του εθελοντή είναι να δείξει σοβαρότητα, για να μπορέσουν και οι μόνιμοι να τον εμπιστευθούν. Από εκεί και πέρα μπορεί να βοηθήσει ενεργά σε δασικές πυρκαγιές, σε πυρκαγιές πόλεως, καθώς επίσης και σε οποιοδήποτε συμβάν τον χρειαστεί η υπηρεσία του. Παράλληλα μπορεί να προσφέρει βοήθεια και στην παροχή διοικητικής υποστήριξης». Ταυτόχρονα η κ. Σταυρουλάκη επεσήμανε και την αξία της προσφοράς προς την κοινωνία: «Αυτό που κάνουμε το θέλουμε και το κάνουμε επειδή το αγαπάμε, δεν ζητάμε τίποτα, όπως μονιμότητες, χρήματα κλπ. Θέλουμε να αναγνωριστούμε σαν θεσμός και ελπίζουμε να μας δώσουν πραγματικά τη θέση που μας αξίζει».
Το εγκώμιο των εθελοντών, οι οποίοι στον ελεύθερο χρόνο τους επιλέγουν να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο έπλεξε η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Λιονή, υπερτονίζοντας τη συμμετοχή των εθελοντών στον αντιπυρικό σχεδιασμό της περασμένης θερινής περιόδου. «Φέτος τα εθελοντικά σώματα στο Ρέθυμνο προσέφεραν πολύτιμες υπηρεσίες. Στους απολογισμούς που κάναμε σε ό,τι αφορά τις πυρκαγιές πήγαμε πάρα πολύ καλά, δεν είχαμε καταστροφικές πυρκαγιές, δεν είχαμε όλα αυτά που αντιμετωπίζαμε τα προηγούμενα χρόνια και ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης, πέρα από το Π.Σ., έχουν και οι εθελοντές πυροσβέστες. Έκαναν πράγματα πέρα από τις δυνάμεις τους, περιπολούσαν περιοχές σε όλο το νομό όλο το 24ωρο και καταφέραμε να αποφύγουμε τις δυσάρεστες καταστάσεις του παρελθόντος». Παράλληλα η κ. Λιονή δεν παρέλειψε να διαβεβαιώσει τους εθελοντές πυροσβέστες του νομού ότι από πλευράς Αντιπεριφέρειας θα έχουν την απαιτούμενη στήριξη και βοήθεια, ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες και να είναι σε θέση να επιτελέσουν καλύτερα το έργο τους.
Στη σημασία της συνεργασίας των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης και των εθελοντών πυροσβεστών στάθηκε ο πρόεδρος της Π.Ε.Ε.Π.Σ. Μάκης Τσιούγκρης αναφέροντας ότι οι εθελοντές μπορούν να αναλάβουν υπηρεσίες πυρασφάλειας, σε περιοχές που δεν υπάρχουν επαγγελματικά πυροσβεστικά κλιμάκια. «Ένα μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε προς την τοπική αυτοδιοίκηση είναι ότι υπάρχει ο θεσμός των εθελοντικών πυροσβεστικών κλιμακίων και σταθμών που είναι σημαντικοί για την πυρασφάλεια, ιδιαίτερα σε περιοχές που δεν υπάρχει επαγγελματική Πυροσβεστική Υπηρεσία. Εκεί σε συνεργασία με το Π.Σ. ιδρύουμε εθελοντικά πυροσβεστικά κλιμάκια και συμβάλλουμε τα μέγιστα στην πυροπροστασία της περιοχής, ιδιαίτερα στην Κρήτη που πλήττεται από δύσκολες και μεγάλες πυρκαγιές το καλοκαίρι».
Σε γραπτό χαιρετισμό, καθώς λόγω πολιτικών υποχρεώσεων δεν κατάφερε να παραστεί, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός αναφέρει:
«Σήμερα που η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε παρατεταμένη οικονομικά, κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση, ο ρόλος του εθελοντισμού και της κοινωνικής αλληλεγγύης αναβαθμίζεται σημαντικά και συμβάλλει στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και στην κάλυψη των ανεπαρκειών του διάτρητου κοινωνικού κράτους και της υπό κατάρρευση δημόσιας διοίκησης.
Οι εθελοντικές δυνάμεις δασοπροστασίας και διάσωσης είναι οι μοναδικοί, επίσημα αναγνωρισμένοι και πιστοποιημένοι, εθελοντές στον τομέα της Πυρόσβεσης-Διάσωσης και ουσιαστικά αποτελούν άμισθο επικουρικό προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος, το οποίο στηρίζει την επιχειρησιακή του ετοιμότητα, ενισχύει τη δυναμική του και συμβάλλει στην αποτελεσματική ικανότητα ενός συστήματος και μιας Υπηρεσίας που ως γνωστόν μάχεται, θυσιάζεται και προσφέρει σε καθημερινή βάση, προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Δυστυχώς, ενώ η προσφορά των εθελοντών πυροσβεστών είναι μεγάλη και καθορίστηκε από την Πολιτεία με το Ν.1951/91 και το Π.Δ. 32/92, η ίδια η Πολιτεία μέχρι και σήμερα αρνείται να διαθέσει τουλάχιστον τα προβλεπόμενα από το νόμο, αναγκάζοντας τους εθελοντές να επιβαρύνονται και με το κόστος της απόκτησης του απαραίτητου εξοπλισμού, κάτι που μοιάζει περισσότερο με τιμωρία παρά με επιβράβευση της προσφοράς τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει τον θεσμό των εθελοντών πυροσβεστών και την βελτίωση του ενιαίου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας και συντονισμού των εθελοντικών οργανώσεων με τις εντεταλμένες υπηρεσίες του κράτους. Επιπλέον, πρέπει να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση της παροχής και συντήρησης του εξοπλισμού των εθελοντικών οργανώσεων, όπως και η ασφαλιστική κάλυψη των εθελοντών σε περίπτωση ατυχήματος».