Προτάσεις αγρονόμων και τοπογράφων μηχανικών του Ρεθύμνου εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών

Σήμερα,  ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης για την εξασφάλιση της κοινωνικής συνοχής , της ποιότητας ζωής των πολιτών και της αειφορίας του φυσικού περιβάλλοντος, είναι καταλυτικός. Οποιοσδήποτε σχεδιασμός  κάθε αυτοδιοικητικού φορέα, θα πρέπει να εντάσσεται οργανικά στην κατεύθυνση προστασίας του φυσικού, οικιστικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αναφοράς του.       

Η παρέμβασή μας και οι προτάσεις που καταθέτουμε, εκτιμούμε ότι διέπονται από αυτή τη λογική την οποία ελπίζουμε ότι έχουν υιοθετήσει ή προτίθενται να υιοθετήσουν όλες οι παρατάξεις που διεκδικούν την ψήφο των συμπολιτών μας στις επικείμενες εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Στα πλαίσια επομένως των αυτοδιοικητικών εκλογών Α’ και Β’ βαθμού στην Π.Ε. Ρεθύμνου, καταθέτουμε τις προτάσεις μας (το μεγαλύτερο μέρος των οποίων αποτελούν κοινό πλαίσιο προτάσεων όλων των φορέων των μηχανικών στο Ρέθυμνο (Τ.Ε.Ε. & όλοι οι επαγγελματικοί σύλλογοι) όπως είχαν τεθεί στους υποψήφιους των αυτοδιοικητικών εκλογών 1ου και 2ου βαθμού το 2014). Είναι κρίσιμο να αναφερθεί ότι η πλειονότητα των θέσεων που αναπτύσσονται αποτελούσαν θέσεις του συλλόγου και το 2014 με ελάχιστες εξελίξεις στα εν λόγω θέματα.

1. Οι υπηρεσίες της αυτοδιοίκησης (1ου και 2ου βαθμού) απαιτείται να λειτουργούν με διαφάνεια, με γνώμονα την ποιότητα, την ταχύτητα, με ενιαίο τρόπο αντιμετώπισης προς όλους τους πολίτες και ενιαία ερμηνεία της νομοθεσίας. Με δεδομένο το πρόβλημα από την έλλειψη ολοκληρωμένης, ενιαίας και οργανωμένης καταγραφής των αποφάσεων (τοπικών αρχών, υπηρεσιών, υπουργείων και λοιπών φορέων της δημόσιας διοίκησης) που συγκροτούν το τοπικό πολεοδομικό πλαίσιο, (καθιστώντας τις περισσότερες φορές πολύ δύσκολη έως χαοτική την απλή εφαρμογή όρων δόμησης και επιτρεπόμενων χρήσεων επί δημόσιων και ιδιωτικών ακινήτων (παράγοντας που αναμφισβήτητα επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη και διάρθρωση του χώρου στο επίπεδο της περιφέρειας)), απαιτείται:

– πρωτοβουλία και χρηματοδότηση από την κεντρική διοίκηση (Υ.Π.ΕΝ.)

– με κεντρικό και ενιαίο καθορισμό προδιαγραφών (Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε.)

– ενέργειες της αυτοδιοίκησης ((1ου και 2ου βαθμού), σε συνεργασία με τα επιμελητήρια (ΤΕΕ) και τους επαγγελματικούς συλλόγους Μηχανικών)

-με σκοπό τη δημιουργία και λειτουργία σχετικού διαδικτυακού γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών (web G.I.S.) το οποίο θα συγκεντρώνει και θα εφαρμόζει (σε τοπογραφική κλίμακα και ακρίβεια) όλο το ισχύoν πολεοδομικό καθεστώς και περιοριστικό πλαίσιο που αφορά (και) την περιφέρεια Κρήτης. Απαιτείται η άμεση εφαρμογή του προγράμματος «Ηλεκτρονική Πολεοδομία» (e-πολεοδομία) και συγκεκριμένα η εφαρμογή της απόφασης Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΕΣΕΔΠ/73705/670 – ΦΕΚ Τεύχος Β 5045/13.11.2018  (κάθε Υ. Δομ. έχει την υποχρέωση να ελέγξει τα στοιχεία που έχουν αναρτηθεί ώστε να γίνουν διορθώσεις και το σύστημα να παρέχει αξιόπιστα στοιχεία κάτι το οποίο δεν έχει προχωρήσει).

Τη συγκέντρωση, κωδικοποίηση και εφαρμογή των παραπάνω (παλαιότερων αλλά και νέων) αποφάσεων της διοίκησης, να αναλάβουν οι κατά τόπους δήμοι με της αρμόδιες υπηρεσίες τους (Υ.ΔΟΜ., τεχνικές υπηρεσίες), σε συνεργασία με τα περιφερειακά τμήματα του Τ.Ε.Ε. και τους επιστημονικούς συλλόγους μηχανικών, καθώς είναι (οι μόνοι) γνώστες τον τοπικών δεδομένων, προβλημάτων και αναγκών.

2. Παρά την προσπάθεια αξιοποίησης των τεχνολογιών της πληροφορικής και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην αυτοδιοίκηση όπως η έναρξη του προγράμματος e-adeies, η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί. Μια τέτοια προσέγγιση απαιτεί την εισαγωγή και την διάχυση των ΤΠΕ με αναγκαίες οργανωτικές και διοικητικές αλλαγές, με αλλαγές νοοτροπίας, κουλτούρας και εν τέλει με αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης της εργασίας και το μοντέλο διοίκησης.

3. Λειτουργία (σε κάθε δήμο) – Αναδιάρθρωση – Οργάνωση Υπηρεσιών (τεχνική υπηρεσία/υπηρεσία δόμησης). Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στα θέματα της οργάνωσης των Υ.Δομ., η αρμοδιότητα των οποίων έχει περιέλθει στην τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και των τεχνικών υπηρεσιών ιδιαίτερα των πρώην Καποδιστριακών δήμων. Στελέχωση των γραφείων με επαρκές και καταρτισμένο προσωπικό. Προώθηση  της δια βίου μάθησης των υπαλλήλων Ο.Τ.Α.

4. Η αυτοδιοίκηση πρέπει επιτέλους να ορίζει τις προτεραιότητές της σε συνεργασία και συνεννόηση με τον τεχνικό κόσμο και σε διαβούλευση με την κοινωνία, σχετικά με το σχεδιασμό, τα έργα και τις υποδομές που πρέπει να υλοποιηθούν, προκειμένου οι πόλεις, τα χωριά και η ύπαιθρος να λειτουργούν βιώσιμα. Απαιτείται η θεσμοθέτηση διαδικασιών διαφάνειας και διαβούλευσης προς αυτή την κατεύθυνση.

5. Προώθηση και ολοκλήρωση της μελέτης Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (Σ.Β.Α.Κ.) του Ρεθύμνου (έχει ήδη ανακοινωθεί από το Υ.Π.ΕΝ. (Δεκ 2016) με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το πράσινο ταμείο) με στόχο, μεταξύ άλλων την ανάπτυξη της αστικής συγκοινωνίας με μαζικά (λεωφορείο) και ελαφριά (ποδήλατο) μέσα μεταφοράς. Στη λογική της βιώσιμης κινητικότητας, να επανεξεταστεί η αναγκαιότητα κατασκευής υπόγειου χώρου στάθμευσης και του προγραμματιζόμενου κτηρίου στους 4 Μάρτυρες. Η συσσώρευση αυτών των χρήσεων θα επιβαρύνει τους κυκλοφοριακούς φόρτους. Το σχολείο, οι αθλητικοί χώροι, η μελλοντική πλατεία, ο κήπος και η πλατεία της εκκλησίας να μελετηθούν ως μία ενιαία ενότητα.

6. Αναδιάρθρωση – οργάνωση των υπαρχουσών αστικών συγκοινωνιών: Ανάπτυξη δικτύου κυκλοφορίας αποκλειστικά μικρών (δημοτικών ή ιδιωτικών) μέσων μαζικής μεταφοράς σε δρομολόγια από την περιφέρεια και το πανεπιστήμιο, προς το εμπορικό κέντρο και την παλιά πόλη του Ρεθύμνου. Ανάπτυξη και δημιουργία περιφερειακών υπαίθριων χώρων στάθμευσης για τα ιδιωτικά οχήματα, σε υπάρχοντα ελεύθερα οικόπεδα, σε περιοχές περιμετρικά του κέντρου της πόλης και σύνδεσής τους με το κέντρο της πόλης με μικρά λεωφορεία.

7. Άμεση εκπόνηση μετρήσεων κυκλοφοριακού φόρτου σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης και σε επίπεδο πόλης Ρεθύμνου, ώστε να εκπονηθούν οι απαραίτητες μελέτες (κυκλοφορία ΜΜΕ, κόμβοι κ.λ.π.) με επαρκή και πραγματικά στοιχεία.

8. Αναβάθμιση του βόρειου οδικού άξονα σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας δεδομένων των κυκλοφοριακών φόρτων που καλείται να εξυπηρετήσει και της απαιτούμενης ασφάλειας. Το παρών θέμα είναι σημαντικότερο για το Ρέθυμνο καθώς αποτελεί τη μοναδική πύλη εισόδου σήμερα.

9. Ολοκλήρωση μελέτης και άμεση κατασκευή του νότιου περιφερειακού δρόμου του σχεδίου πόλης Ρεθύμνου και των κάθετων συνδέσεων.

10. Επέκταση προβλεπόμενου σχεδιασμού περιφερειακού δρόμου ανατολικά προς κόμβο Αμαρίου και δυτικά μέχρι στρατόπεδο.

11. Κατασκευή του κόμβου στην περιοχή Στρατοπέδου όπου ήδη οι μελέτες είναι σε προχωρημένο στάδιο. Εκπόνηση μελετών για λοιπούς κόμβους σε επικίνδυνα σημεία της περιοχής μας.

12. Να επιταχυνθεί η διαδικασία έκδοσης Π.Δ. στους μικρούς (<2000 κατοίκων) και στάσιμους οικισμούς της Π.Ε. Ρεθύμνου μετά το μεγάλο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τις  56/2017 και 57/2017 αποφάσεις του ΣτΕ. Παράλληλα να επανεξεταστούν οι ζώνες των 800 μέτρων των στάσιμων οικισμών, με γενναίο περιορισμό τους.

13. Στους παραλιακούς-περιαστικούς οικισμούς που δέχονται έντονη οικιστική πίεση και ανάπτυξη  επιβάλλεται να προωθηθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός και όχι μόνο η επανέγκριση της οριοθέτησης με Π.Δ. με στόχο να δημιουργηθούν ζώνες προστασίας με κοινόχρηστους χώρους και αστικό πράσινο. Οι περιοχές αυτές έχουν ιδιαίτερη αξία για όλη την Περιφερειακή Ενότητα και θα πρέπει να φροντίσουμε για την βιώσιμη περαιτέρω ανάπτυξή τους, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο το βραχυπρόθεσμο κέρδος, αλλά την μακροπρόθεσμη υπεραξία.

14. Οριοθέτηση και αποσαφήνιση ορίων, όλων των οικισμών της Π.Ε. Ρεθύμνου (και της Κρήτης).

15. Εκπόνηση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων για όλες τις Δημοτικές Ενότητες, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις σημερινές και μελλοντικές, πραγματικές ανάγκες, των πόλεων και οικισμών, χωρίς αυτά να αποτελούν απλά ένα σχέδιο επέκτασης οικισμών. Πρόσφατη θετική εξέλιξη που πρέπει να αξιοποιήσουν άμεσα όλοι οι Δήμοι της Π.Ε. Ρεθύμνου είναι η ΚΥΑ για «Ειδικό πρόγραμμα χορήγησης επενδυτικών δανείων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) Α’ βαθμού για εκπόνηση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων (ΤΧΣ)» ΦΕΚ 1620/Δ/10-5-2019.

16. Επέκταση σχεδίου πόλης σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του εγκεκριμένου ΓΠΣ. Προτεραιότητα οι περιοχές βόρεια του ΒΟΑΚ και οι περιαστικοί οικισμοί (Μισίρια, υπόλοιπο Περιβολίων, Πλατανιάς)

17. Ολοκλήρωση των Πράξεων Εφαρμογής – Αναλογισμού στις περιοχές με εγκεκριμένη  Πολεοδομική Μελέτη (εκκρεμούν πάνω από 20 χρόνια), ώστε να υπάρχει δυνατότητα και να ολοκληρωθεί η διάνοιξη όλων των προβλεπόμενων δρόμων.

18. Οργάνωση των συνοικιών των δήμων. Ανασυγκρότηση του χαρακτήρα της γειτονιάς. Οργάνωση των κοινόχρηστων χώρων. Εξασφάλιση νέων δημόσιων χώρων στις γειτονιές και τους οικισμούς. Σημειακές παρεμβάσεις στον ιστό των αστικών κέντρων με αύξηση πεζοδρομίων και πνεύμονες πρασίνου. Ενοποίηση εσωτερικών ακαλύπτων εντός των οικοδομικών τετραγώνων και σύνδεσή τους με εναλλακτικές διαδρομές – πεζόδρομους.

19. Θεσμοθέτηση των χρήσεων γης της Παλιάς Πόλης του Ρεθύμνου με νέο προεδρικό διάταγμα, στην κατεύθυνση την ομαλή συνύπαρξη κατοίκων, επισκεπτών και επιχειρηματιών

20. Συνέχιση των αναπλάσεων με βιοκλιματικά κριτήρια και στους υπόλοιπους κοινόχρηστους χώρους της πόλης (με βάση τις αρχές του “Συμφώνου των Δημάρχων). Εκπόνηση αντίστοιχων μελετών και στους οικισμούς

21. Οι πόλεις, οι κωμοπόλεις και άλλες αστικές περιοχές παίζουν κρίσιμο ρόλο στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Απαιτείται ενίσχυση της προσπάθειας από τις Τοπικές αρχές για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.  Προώθηση μελετών και έργων λαμβάνοντας υπόψη την ενεργειακή κατανάλωση των δήμων, κάτι το οποίο εκτός από το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, έχει αντίκτυπο στα δημοτικά τέλη. Για όλα τα παραπάνω υπάρχουν αντίστοιχα επιτυχημένα ευρωπαϊκά παραδείγματα, πολλά από τα οποία είναι δημοσιευμένα ως καλές πρακτικές στην ιστοσελίδα που αφορά το σύμφωνο των δημάρχων, πρωτοβουλία στην οποία έχει ενταχθεί  και ο δήμος Ρεθύμνου από το 2011.  Προτείνεται έλεγχος δυνατότητας ένταξης υπόλοιπων Δήμων σε αυτήν την ευρωπαϊκή κίνηση. Η συμμετοχή στο Σύμφωνο των Δημάρχων αποτελεί μια ευκαιρία προκειμένου οι τοπικές αρχές να ενισχύσουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται για μείωση των εκπομπών CO2 στην περιοχή τους, να επωφεληθούν από την ευρωπαϊκή υποστήριξη και αναγνώριση και να ανταλλάξουν εμπειρίες

22. Να ολοκληρωθεί ο υφιστάμενος σχεδιασμός της Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. και η κατασκευή εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού ανά ομάδες οικισμών. Το ίδιο ισχύει και στους υπόλοιπους δήμους της Π.Ε.Ρ. Επίσης, πρέπει όλοι οι υφιστάμενοι βιολογικοί καθαρισμοί να ελεγχθούν, να αποκατασταθεί η σωστή λειτουργία τους και να γίνει εκμετάλλευση των υπολειμμάτων τους.

23. Εκπόνηση μελέτης διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού στο σύνολο της Π.Ε.Ρ.

24. Εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων σε όλες τις περιοχές NATURA και εκπόνηση και ολοκλήρωση διαχειριστικών σχεδίων έκτακτης ανάγκης με άμεση υλοποίηση των αναγκαίων έργων για την εφαρμογή τους.

25. Η ολοκλήρωση του ελληνικού κτηματολογίου πλέον είναι μονόδρομος. Απαιτείται για αυτό προετοιμασία των δήμων και της περιφέρειας για τις επερχόμενες κτηματογραφήσεις έτσι ώστε να αποτραπούν τα σφάλματα και οι παραλήψεις των αρχικών κτηματογραφήσεων. Έγκαιρη ενημέρωση πολιτών για τις ισχύουσες διαδικασίες.

26. Καταγραφή και πλήρης δέσμευση κάθε ελεύθερου δημόσιου χώρου που υπάρχει. Αποτύπωση και καταγραφή όλης της δημοτικής και δημόσιας περιουσίας.

27. Επανεξέταση του αιτήματος «επαναπροσδιορισμού ορίων» (σύμφωνα με το άρθρο 19α Ν. 2664/98) του δήμου Ρεθύμνου προς την Κτηματολόγιο Α.Ε. για της αρχικές κτηματογραφήσεις (αρνητική απάντηση ΕΚΧΑ Α.Ε. 936/20.01/19-9-2013).Έρευνα δυνατότητας «3^ης ανάρτησης» με τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας.

28. Να κινηθεί από την αυτοδιοίκηση συστηματική διαδικασία αποβολής των καταπατητών από τη ζώνη αιγιαλού, να αποδεσμευθούν οι κοινόχρηστες ζώνες παραλίας από τις καταλήψεις και να αποδοθεί το σύνολο του παραλιακού μετώπου των δήμων στους πεζούς με μελέτες πεζοδρομήσεων.

Ο επιστημονικός μας Σύλλογος και τα μέλη του είναι άμεσα εμπλεκόμενοι καθημερινά και γνώστες των τοπικών προβλημάτων σε βάθος. Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη σας τις παραπάνω προτάσεις. Είμαστε στην διάθεσή σας για κάθε τεχνική λεπτομέρεια.

Γρηγοράκης Δημήτρης