Του ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ Γ. ΑΡΧΟΝΤΑΚΗ*
Με την έκρηξη διαμαρτυριών που πυροδότησαν ο φυλετικός ρατσισμός κυρίως στις Η.Π.Α., επανέρχεται το ερώτημα ο ρατσισμός είναι τοπικό φαινόμενο ή είναι διεθνές και εμφανίζεται σε κάθε κοινωνία, σε κάθε χώρα.
Στην Ελλάδα επειδή οι μαύροι δεν έκαναν αισθητή την παρουσία τους παλαιότερα, συναντούσαμε μόνο κάτι γλωσσολογικά ιδιώματα που μπορεί κάτι να θύμιζαν από το ρατσισμό που βίωναν αλλού. Την δεκαετία του ’90 υπήρχε έντονος ρατσισμός εναντίον των Αλβανών, όπως υπήρξε παλαιότερα εναντίων των Εβραίων που κατάλοιπα τους υπάρχουν και αναβιώνουν και σήμερα, βλέπε κάψιμο Ιούδα το Πάσχα.
Όμως υπάρχουν κι άλλα είδη ρατσισμού όπως ο σεξισμός, ο αποκλεισμός των ΑμεΑ, η ενδοσχολική βία που άπτεται τέτοιων θεμάτων, η κοινωνική ανισότητα.
Εκτός από την σκληρή πραγματικότητα την οποία παρακολουθούμε όλοι εκ του ασφαλούς στα δελτία ειδήσεων, η λογοτεχνία έρχεται άλλοτε ως δημόσιος λόγος να αποκαλύψει τέτοιες πτυχές και να εστιάσει στις σκοτεινές γωνιές της κοινωνίας, κι άλλοτε σαν συναγερμός, να αφυπνίσει και να συνταράξει το κοινό.
Αλλά πόσοι από εμάς διαβάζουμε λογοτεχνία, για να δώσουμε έμφαση στις αποκλεισμένες ομάδες, να αναδείξουμε την ευάλωτη φύση τέτοιων μειονοτήτων που κοινωνικά ή πολιτικά τίθενται στο περιθώριο;
Πολλά γίνονται κάτω από την επιφάνεια της ομαλότητας, λίγα εκ των οποίων εκρήγνυνται με θύματα όσους δεν έχουν ενσωματωθεί, που δυστυχώς δεν έχουν αφομοιωθεί.