Γνωρίζαμε από παλαιότερα το τεράστιο εκπαιδευτικό υλικό στον «Φάλκονα», του Κέντρου Περιβαλλοντικής Αγωγής και Ενημέρωσης με τις πολύτιμες μουσειοβαλίτσες του, τις τόσο σπουδαίες επιστημονικές ανακοινώσεις του αγαπητού Χάρη σε Συνέδρια, Επιστημονικά Περιοδικά κ.λπ. Σχετικά είναι και τα αυτοτελή έργα του, που φτάνουν ήδη τις τρεις δεκάδες κι είναι -συν Θεώ- νεότατος και ακμαίος. Στο γραφείο μου «Τα σπήλαια του Ρεθύμνου» δε λένε να απομακρυνθούν, γιατί μαγεύουν με τη δομή των σελίδων και τα καταπληκτικά κείμενά των -απέραντης αγάπης αντικείμενο- και με το φωτογραφικό τους υλικό, που όντως μαγεύει τον αναγνώστη.
Εδώ, φίλτατε Χάρη, θα βάλω άνω τελεία για μιαν ευχή: -Ο Θεός ν’ αγιάσει τον αειμν. γυμνασιάρχη Παλαιόχωρας – Σελίνου, φυσικό, σπηλαιολόγο, για τη μύηση στη μαγεία των σπηλαίων που μας έκανε, εμένα πριν από πενήντα πέντε χρόνους κι εσένα, ασφαλώς, πολύ αργότερα κι εννοώ τον Λευτέρη Πλατάκη από το Λασίθι.
Και τώρα μια πρώτη φτωχική γνωριμία με το έργο: «Ρέθυμνο και θάλασσα»: δικαιότατη και επιτυχημένη η απόφαση του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνου να εκδώσει αυτό το έργο του κ. Χάρη Στρατιδάκη. Και είναι ακριβοδίκαιη η φράση τους στο Προλογικό τους σημείωμα ότι δηλαδή:
«…Η μελέτη αυτή -γιατί περί επίπονης και επιστημονικής έρευνας και μελέτης πρόκειται, η οποία υπερβαίνει ουσιαστικά τα όρια των συνήθων λευκωμάτων με φωτογραφίες και παραστάσεις περασμένων εποχών- περιγράφει κατά τρόπο ανάγλυφο, με την παράθεση πληθώρας πειστηρίων, τη διαχρονική διαδρομή της σχέσης του Ρεθύμνου με τη θάλασσα στις πολυποίκιλες εκφάνσεις της.
Εμπόριο, επικοινωνία, άμυνα, πηγή πλούτου, πολιτισμική ανάπτυξη, όλες αυτές οι πτυχές της επίδρασης του θαλάσσιου στοιχείου στην ιστορική εξέλιξη του τόπου μας, προβάλλονται με εκτενείς βιβλιογραφικές και επεξηγηματικές σημειώσεις στον κομψό αυτό τόμο που, αναμφίβολα, αποτελεί πολύτιμη προσθήκη στη διεθνή και ελληνική Γραμματεία περί Κρήτης και Ρεθύμνου…»
Ουσιαστικά, δεν χρειάζεται τίποτε άλλο να γράψουμε για το έργο στους αναγνώστες μας. Οι δύο παραπάνω προλογικές προτάσεις του Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνου τα επισημαίνουν θαυμάσια όλα!…
Πάνω στις γραμμές της πολύτιμης εισαγωγής του συγγραφέα θα μπορούσαμε να σημειώσουμε πως: Ευτυχώς που δεν εκτυπώθηκε το έργο σε μικρότερο μέγεθος ή σε τεύχη με την ιστορική μελέτη και με το πολύτιμο σχετικό ανθολόγιο, χωριστά κι αυτοτελώς. Όπως τελικά καταστάλαξε η έκδοση είναι πληρέστερη ιστορικά, είναι οργανωμένη μοναδικά με σπανιότατα ντοκουμέντα, πλαισιωμένη και στηριγμένη έτσι ώστε ο αναγνώστης των σελίδων της να είναι συνεχώς έκπληκτος μπρος στον μόχθο που προϋποθέτει η κάθε μια -από τις 266 σελίδες- του έργου αυτού!
Σκέφτομαι τον όγκο της έρευνας και συλλογής του υλικού που προηγήθηκε και θαυμάζω τον ερευνητή, τον συλλέκτη του.
Σταθείτε π.χ. στη σ. 44, με τα ονόματα και τις φωτογραφίες…
Πάτε στις επόμενες σελίδες: 46 κ.ε. Εδώ θα χαρείτε τον τρόπο της ιστορικής ύλης πώς εκτίθεται, πώς διατυπώνεται. Χαρείτε και τη σχετική φωτογραφική υποστήριξη, τα συνοδευτικά σχεδιαγράμματα, τους πίνακες. Είναι όλα θαυμάσια, πληρέστατα. Ούτε οι ονομαστοί οργανοπαίκτες και λοιποί μουσικοί δεν έχουν παραληφθεί…
Κι όσο για τις σ. 66 κ.ε. μου θύμισαν τις εποχές -πάνε τριάντα χρόνια- που συνέλεγα το υλικό για βάρκες και καΐκια των Νεοχωριτών – Χανίων με τους μαθητές μου στο 6ο Δημ. Σχ. Χανίων. Εδώ όμως είναι ασυγκρίτως πληρέστερα και ζηλευτά αποτυπωμένα!
Κι όλα τα επόμενα κεφάλαια – ενότητες: με τις θαλασσινές συνοικίες, την παραθαλάσσια περιοχή, την προκυμαία και τον περιφερειακό δρόμο, τον φάρο, τους ταρσανάδες, τα του εξευμενισμού της θάλασσας με τους προστάτες αγίους της, παλαιά και σύγχρονα, με τη ρεθεμνιώτικη θάλασσα να κινδυνεύει κ.λπ. όλα καρπός μελέτης και μόχθου. Ούτε τα τοπωνύμια (ακτωνύμια) δεν λείπουν ούτε η ενότητα «Η θάλασσα στην Τέχνη». Όλα υπάρχουν, όλα έχουν ενσωματωθεί στο πληρέστατο αυτό έργο, με το χρονολόγιό του και τις 260 πυκνογραμμένες σελίδες, με τα πειστήρια των εκτεθέντων μια εξονυχιστική, δηλ. αποδελτίωση του υπάρχοντος σχετικού υλικού, υπόδειγμα εργασίας, έρευνας, μονογραφίας!
Καταλήγουμε λοιπόν: Με τα θερμά μας συγχαρητήρια στον ακαταπόνητο συγγραφέα του έργου και τις θερμές ευχές μας για δύναμη για τέτοιες συνέχειες!
*Ο Σταμάτης Αποστολάκης είναι δάσκαλος, λαογράφος