Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΛΥΡΑΝΤΩΝΑΚΗ*
Είναι προφανές ότι στην χώρα μας οι πολίτες έχουν λιγοστή εκπαίδευση, καθώς και ενημέρωση πάνω σε θέματα ασφαλείας στους δρόμους και επίσης η κυκλοφοριακή παιδεία είναι ελλιπής.
Καθημερινά βλέπουμε οδηγούς διαφόρων οχημάτων να μην φοράνε την ζώνη ασφαλείας, να μην φοράνε κράνος στις μηχανές, να μην φοράνε κράνος οδηγώντας ένα ποδήλατο, να μην προσέχουν τα σήματα, να μην τηρούν τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας, να μην τοποθετούν τα παιδιά τους στα ειδικά καθισματάκια στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και να πίνουν αλκοόλ κατά την οδήγηση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, η παιδεία μας σε θέματα κυκλοφοριακής αγωγής δεν είναι ουσιαστική διότι δεν υπάρχει σεβασμός στη συνύπαρξη των οχημάτων στο δημόσιο δρόμο, σεβασμός στον Κ.Ο.Κ. και δεν φαίνεται να δίνεται προσοχή στους οδηγούς που κινούνται με το ποδήλατο στους δρόμους. Η πολιτεία για να αναγκάσει τους πολίτες να εφαρμόζουν τα παραπάνω δίνει τσουχτερά πρόστιμα.
Όσα όμως πρόστιμα και εάν προστεθούν για τις παραβάσεις και όσες παρατηρήσεις και να κάνει η τροχαία, οι πολίτες ενός κράτους είναι δύσκολο να βελτιωθούν και να αλλάξουν συνήθειες στον τρόπο που οδηγούν και κινούνται στους δημόσιους δρόμους σε οποιαδήποτε ηλικία.
Αυτό που είναι απαραίτητο να κάνει η πολιτεία είναι η συνεχής ενημέρωση όλων των πολιτών αλλά κυρίως η εκπαίδευσή τους από τα νηπιακά και σχολικά χρόνια σε θέματα οδικής συμπεριφοράς και εφαρμογής των κανόνων ασφαλείας.
Το πρώτο όχημα ενός παιδιού είναι συνήθως το ποδήλατο. Θα πρέπει λοιπόν το παιδί να εκπαιδευτεί να τοποθετεί το κράνος στο κεφάλι πριν καθίσει στη σέλα του ποδηλάτου. Οι γονείς και στην συνέχεια οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που θα δημιουργήσουν μια σωστή συνήθεια στο παιδί. Με τη σωστή καθοδήγηση από τους γονείς και την εκπαίδευση από το σχολείο μπορεί ένα παιδί να αποκτήσει συνήθειες που θα το συνοδεύουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και θα συνεχίσει να τις μεταδίδει στα δικά του παιδιά.
Σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ. γνωρίζω ότι:
• Οι ποδηλάτες είναι οδηγοί ενός οχήματος. Άρθρο 16 ν.2696/1999.
• Οι δημόσιοι δρόμοι ανήκουν σε όλους τους οδηγούς οχημάτων (ποδήλατο, αυτοκίνητο, φορτηγό, μηχανή). Οι δημόσιοι δρόμοι λοιπόν ανήκουν εξίσου και στους οδηγούς με τα ποδήλατα. Άρθρο 16 ν.2696/1999.
• Όλοι οι πολίτες έχουν δικαίωμα να κυκλοφορούν με το ποδήλατό τους τόσο μέσα στην πόλη όσο και εκτός.
• Όλοι η οδηγοί οχημάτων ανεξαρτήτου οχήματος τηρούν τον ίδιο Κ.Ο.Κ., έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις και δικαιώματα.
• Οι ποδηλάτες μπορούν να κινούνται σε όλους τους δημόσιους δρόμους, εκτός των δρόμων Ταχείας Κυκλοφορίας και Αυτοκινητόδρομων. Άρθρο 29 ν. 2696/1999. Πολλοί δρόμοι στην Ελλάδα έχουν χαρακτηριστεί ταχείας κυκλοφορίας ή Αυτοκινητόδρομοι χωρίς να έχουν τις προϋποθέσεις π.χ. Ο Β.Ο.Α.Κ. δεν έχει τις προϋποθέσεις όμως έχει χαρακτηριστεί δρόμος ταχείας κυκλοφορίας.
(Οι αυτοκινητόδρομοι είναι οδικές αρτηρίες διπλής κατεύθυνσης με δύο (τετράιχνοι), τρεις (εξάιχνοι) ή και περισσότερες λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, διαχωριστικό κράσπεδο (νησίδα) μεταξύ των αντίθετων ρευμάτων και μία βοηθητική λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, γνωστή ως Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης / ΛΕΑ ).
• Όταν υπάρχουν λωρίδες για ποδήλατα και ποδηλατόδρομοι δεν σταθμεύω το αυτοκίνητο ή την μηχανή μου διότι δεν αποτελούν χώρους στάθμευσης, αλλά είναι δρόμος αποκλειστικής κυκλοφορίας για ποδήλατα. Άρθρο 40,παρ5, ν.2696/1999.
Για την ασφάλεια μου κατά την οδήγηση και την ασφάλεια όλων τον οδηγών οχημάτων πρέπει:
• Να προσέχω τα 6 Φ:
α. Φλάς
β. Φορτηγά
γ. Φώτα
δ. Φαντασία (πρόβλεψη)
ε. Φρένα
στ. Φουριάρικα (πρόβατα, κατσίκες, ζώα)
• Για την ασφαλή προσπέραση ενός ποδηλάτου, θα πρέπει να απέχουμε τουλάχιστον 1.5μ. από το ποδήλατο σύμφωνα με το παγκόσμιο κίνημα «Share the Road» για την ασφάλεια του ποδηλάτη στην προσπέραση.
• Όταν προσπερνάω έναν ποδηλάτη, δεν σταματάω ακριβώς μπροστά του.
Σαν εκπαιδευτικός παρουσιάζω μερικές προτάσεις που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν από την πολιτεία και τους φορείς για την ασφάλεια και την εκπαίδευση των πολιτών.
• Εφαρμογή υποχρεωτικών προγραμμάτων Κυκλοφοριακής Αγωγής σε όλα τα σχολεία από την νηπιακή ηλικία.
• Υποχρεωτικά μαθήματα εκμάθησης ισορροπίας και ποδηλασίας σε όλα τα σχολεία. Μέσα από το βίωμα και την πρακτική οι μαθητές μπορούν να καταλάβουν την αναγκαιότητα του κράνους και την τήρηση των κανόνων ασφαλείας κατά την οδήγηση και να αποκτήσουν συνήθειες που θα τους διαμορφώσουν μία κυκλοφοριακή παιδεία.
• Ποδηλατόδρομους και λωρίδες αποκλειστικής κυκλοφορίας για ποδήλατα εντός ή εκτός πόλης. Το 40% περίπου τον μετακινήσεων με το αυτοκίνητο ή το μηχανάκι, είναι για αποστάσεις μικρότερες των 3-4 χιλιομέτρων. Μπορούμε όλοι για αυτές τις αποστάσεις να χρησιμοποιήσουμε το ποδήλατό μας.
• Μέτρα για να αυξηθεί η κυκλοφορία των οδηγών ποδηλάτων (για ένα υγιεινό τρόπο ζωής, για την προστασία του περιβάλλοντος, για την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας).
• Εφαρμογή των νόμων και αυστηρότητα στις εξετάσεις οδήγησης για την έκδοση διπλώματος, καθώς και για την ανανέωση του διπλώματος οδήγησης σε άτομα άνω των 65 ετών λόγω των βιολογικών εκφυλίσεων.
* Με αφορμή τον Μανώλη που έφυγε νωρίς κάνοντας αυτό που αγαπούσε!
* Ο Στέφανος Λυραντωνάκης είναι εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής – προπονητής Ποδηλασίας
