Δεν θα το έλεγα προκατάληψη. Εκτιμώ βαθύτατα κάθε καλλιτεχνική δημιουργία του Θεατρικού Περίπλου. Περισσότερο όμως για να συνοδεύσω τα παιδιά, πήγα να δω την παράσταση της «Ειρήνης» του Αριστοφάνη.
Δεν θα κρύψω και μια εσωτερική αμφιβολία που με βασάνιζε, αρχικά, για το αποτέλεσμα επειδή η «Ειρήνη» είναι από τα δημοφιλέστερα έργα στις επιλογές θιάσων ρεπερτορίου, με καταπληκτικές ερμηνείες. Ένα από τα χιλιοπαιγμένα έργα. Έτυχε να το δω αρκετές φορές στο παρελθόν. Ευτύχησα μάλιστα να το απολαύσω στα πολύ μικρά μου χρόνια με κάποιους θρύλους του θεάτρου σε Αριστοφανικές κωμωδίες, όπως Χριστόφορο Νέζερ, Παντελή Ζερβό μέχρι και Θανάση Βέγγο που είχε ερμηνεύσει «Τρυγαίο» τα τελευταία χρόνια πριν πεθάνει.
Είχα και μια μικρή επιφύλαξη και ως προς τη διασκευή για παιδιά Αριστοφάνης είναι αυτός. Κι όταν απειλείς με «πιπέρι στο στόμα» για τις κακές λέξεις τι θα πεις στους μικρούς εισαγγελείς που σε περιμένουν στη γωνία όταν διαπιστώσουν πως είσαι κι εσύ ένας «δάσκαλος που δίδασκε και νόμο δεν εκράτη» αν ακουστούν οι Αριστοφανικές αθυροστομίες; Αριστοφάνης είναι αυτός; Πως μπορείς να τον περιορίσεις;
Μπαίνοντας στο θέατρο η ίδια πάντα ατμόσφαιρα που λατρεύω γιατί με γυρίζει σε χρόνια ευλογημένα. Τι διάκοσμος, τι ομορφιά. Αποσπά την προσοχή μου ένα στεφάνι στην οροφή.
«Και να ‘ξερες» μου λέει η Λίτσα Καντιφέ περήφανη για το γιο της «Μέρες κρεμόταν ο Θωμάς στο ταβάνι μέχρι να το πετύχει…».
Τρίτο κουδούνι και καθίσαμε στις θέσεις μας. Μα τι άκουσμα ήταν αυτό; Δεν θα το αποκαλύψουμε για να μη χάσουν οι επόμενοι θεατές την έκπληξη. Θεέ μου πόσο ευρηματικό σκηνοθετικά. Και μετά πάλι στην ίδια φόρμα η προετοιμασία του θεατή για το θέαμα που θα ακολουθήσει. Από έκπληξη σε έκπληξη. Κάθε ιδέα καλύτερη από την άλλη. Κάθε εικόνα πιο εντυπωσιακή από την άλλη.
Από κει και μετά «χάσαμε τη μπάλα» που θα έλεγαν και οι πιτσιρίκοι συνοδοί μας.
Κάποια στιγμή θυμήθηκα τις σκέψεις που έκανα πριν από την παράσταση και ντράπηκα ειλικρινά.
Θωμάς είναι αυτός είπα για να δικαιολογήσω τις προηγούμενες επιφυλάξεις μου. Το ίδιο δεν μου είχε συμβεί με το «Ματωμένο γάμο» του Λόρκα. Πάλι δεν είχε μεταβάλει σε ποίημα ονειρικό όλο το έργο με τη σκηνοθεσία του;
Αλλά τι «Ειρήνη» ήταν αυτή που έβλεπα; Κάθε ηθοποιός έβαζε ψυχή στην ερμηνεία του. Και ποιον να ξεχωρίσεις;
Πόση δουλειά στη κίνηση. Πόσο μελετημένη η μουσική επένδυση. Πόσο συναρπαστικός ο χορός.
Και να ο Τρυγαίος (Θωμάς). Γιατί ένιωσα δάκρια στα μάτια; Κωμωδία δεν έβλεπα; Κι όμως ο πολυχαρισματικός αυτός καλλιτέχνης ήξερε να βάλει στη θεατρική διαδικασία για τα παιδιά και τους μεγάλους με τους συμβολισμούς. Από το λόγο μέχρι την κίνηση, από την ενδυμασία μέχρι το σκηνικό.
Γεμάτοι Ελλάδα ήταν οι συμβολισμοί αυτοί. Χωρίς εθνικιστικές υστερίες. Ήταν η Ελλάδα, ήταν ο κόσμος που θέλει να ζει με ειρήνη. Ήταν ένας Τρυγαίος η ανθρωπότης ολόκληρη που θέλει να επιστρέψει η Ειρήνη στη γη.
«Δουλέψαμε πολύ» μας είπε η Μαρία Καντιφέ, όταν μας είδε συγκλονισμένους στο τέλος της παράστασης.
Μήπως δεν φαινόταν; Με κάθε λεπτομέρεια δουλεμένος κάθε ρόλος. Να μην υστερεί κανείς; Να δίνει κάθε ηθοποιός ρεσιτάλ ερμηνείας με κορυφαίο το Θωμά σ’ έναν Τρυγαίο που θα μας μείνει αξέχαστος;
Επιβάλλεται όμως να αναφερθούμε αναλυτικά στους συντελεστές αυτής της θαυμάσιας παράστασης γιατί καθένας τους ήταν μοναδικός.
Διασκευή Κειμένου – Σκηνοθεσία: Θωμάς Καντιφές.
Β’ Σκηνοθέτης – Διδασκαλία Ηθοποιών: Μαρία Καντιφέ.
Μουσική Επιμέλεια: Μίλτος Εμμανουήλ.
Χορογραφίες: Μαρία Καντιφέ – Θωμάς Καντιφές.
Σκηνικά: Θωμάς Καντιφές.
Επιμέλεια Κοστουμιών και Αξεσουάρ: Atelier 4 Stage.
Επεξεργασία Ήχου – Ηχητική Επιμέλεια: Αντώνης Ζαχαράκης, Studio Ypoga.
Χειρισμός Ήχου: Εύη Καννά.
Χειρισμός Φωτισμών: Μάριος Μαραγκουδάκης.
Φωτογραφίες: Γιώργος Γαβαλάς.
Φωτογραφίες από τις πρόβες: Η ομάδα.
Επιμέλεια Αφίσας – Προγράμματος: Άννα Τζανιδάκη.
Τους ρόλους ερμηνεύουν:
Αλμπαντάκη Ελένη: Γυναίκα Τρυγαίου, Ψυχοκόρη.
Βαλαχά Αρετή: Κόρη Τρυγαίου, Ειρήνη.
Καντιφές Θωμάς: Τρυγαίος.
Μαμαλάκης Κωστής: Υπηρέτης, Πόλεμος, Οπλοπώλης.
Παπαδάκης Νίκος: Ερμής, Ειρηνόφιλος Κήρυκας.
Πρινιανάκη Ελίνα: Κόρη Τρυγαίου, Αφθονία, Υπηρέτρια Λάμαχου.
Ρετσίνα Έφη: Μεταφράστρια.
Σταθάκης Γιάννης: Υπηρέτης Τρυγαίου, Πολεμοχαρής Κήρυκας.
Τζανιδάκη Άννα: Γιορτή, Χωρική.
Φραντζεσκάκη Στέλλα: Πυθία, Κυρά Βασίλω ρόλος που σκόρπισε άφθονο γέλιο δίνοντας στη Στελίνα μας τα χαρακτηριστικά μιας καταπληκτικής καρατερίστας.
Συνήθως γράφοντας εντυπώσεις περιορίζεσαι στα τετριμμένα. Εδώ όμως είναι αρκετά σημεία που θέλουμε να υπογραμμίσουμε απευθυνόμενοι στους εκπαιδευτικούς.
Αυτή την «Ειρήνη» θα έπρεπε να τη δει όλος ο μαθητόκοσμος. Και δεν το προτείνω επειδή υπάρχει και θεατρικό παιχνίδι που ενθουσίασε τους μικρούς, τόσο που να βρω το μπελά μου γιατί τα εγγόνια θέλουν πάλι να δουν την παράσταση και να συμμετέχουν.
Δεν θα σταθώ στις ερμηνείες που αδικώ με περιγραφές όσο κι αν υμνώ το μεγαλείο τους.
Αν δεν ντρεπόμουν θα χειροκροτούσα μεσούσης της παράστασης το υπέροχο σκηνοθετικό εύρημα της ανάλυσης κάθε έννοιας και λέξης άγνωστη στα παιδιά με ένα μοναδικό τρόπο.
Από την ταυτότητα της παράστασης μέχρι τη σημασία της λέξης κόθορνοι για παράδειγμα.
Ακόμα και παράβαση τόλμησε ο Θωμάς, αυτή δηλαδή τη διαδικασία του ιντερμέδιου κατά τη διάρκεια της παράστασης με τις σχετικές επεξηγήσεις χωρίς καν να θιγεί η θεατρική ροή του έργου. Όσο για τη διασκευή άξιζε να μπει σε σχολικό βιβλίο δημοτικού.
Κι όλα αυτά με χορό, τραγούδια, ποίηση γιατί δεν μπορούσε ο υπέροχος συμπολίτης καλλιτέχνης να μην κλείσει με Ρίτσο ένα θέμα όπως η «Ειρήνη».
Για μια ακόμα φορά ο Θωμάς Καντιφές κατάφερε να μας τυλίξει στη μαγεία του θεάτρου. Και να ευλογούμε τη στιγμή που μένει στο Ρέθυμνο για να μας παρουσιάζει ποιότητα. Να μυεί τα παιδιά μας στη γοητεία ενός θεατρικού έργου από το διεθνές δραματολόγιο. Όπως μας έχει συνηθίσει μέχρι σήμερα.
Να πούμε ευχαριστώ; Είναι λίγο Μπορεί να κλείσει μια λέξη αυτό το χείμαρρο συναισθημάτων που μας προκάλεσε μια παράσταση που θα μας μείνει αλησμόνητη;
