Των Π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Κ. ΑΜΠΑΝΑΒΑ
Σεπτεμβριανά ’55: Πρόκειται για άριστο και επίπονο πόνημα με το οποίο ο κ. Στρατής Ταρίνας αξιοποιεί για άλλη μια φορά την έγκριτον και πλούσια συλλογή του. Ο συγγραφέας αναφέρεται στα γνωστά γεγονότα των Ρωμιών της Πόλης όπως αυτά καταγράφηκαν στον ελληνικό και ξένο τύπο της εποχής.
Με πρόσχημα το Κυπριακό πρόβλημα, φανατισμένος και καθοδηγούμενος μεθοδικά και έξυπνα όχλος, κατέστρεψε και λεηλάτησα σπίτια και καταστήματα όχι μόνο των Ορθοδόξων Ελλήνων αλλά και των Αρμενίων και των Εβραίων, οι οποίοι φονικά καμιά σχέση δεν είχαν με το κυπριακό ζήτημα. Στις 205 σελίδες του τόμου δημοσιεύονται 50 πρωτοσέλιδα από 20 διαφορετικές εφημερίδες και αρκετά άρθρα στα οποία διαφαίνεται ο τρόπος με τον οποίο ο ελληνικός τύπος σχολίασε και εξακολουθεί να σχολιάζει τα συμβαίνοντα στην Πόλη. Τον τόμο συμπληρώνουν παράρτημα 14ων σελίδες με τα πρακτικά της συζήτησης στο Δημοτικό Συμβούλιο Αθηναίων στις 9/9/1955, καθώς και δημοσίευση επιστολής που έστειλε Ελληνίδα κάτοικος της Πόλης σε φιλική της οικογένεια στην Αθήνα. Ακόμη υπάρχει και ανατύπωση του βιβλίου του Συνταγματάρχου ε.α. Γ.Μ. Θεοδωρίδου. Κοιτάζοντας τα γεγονότα αυτά με απόσταση 60 και πλέον ετών, μέσα από τα δημοσιεύματα της εποχής διαπιστώνουμε ότι αυτά δεν φαντάζουν ως μνήμες του απόμακρου παρελθόντος που σήμερα δεν είναι ποτέ δυνατόν να συμβούν. Και ακόμη για την ιστορική μνήμη να καταθέσουμε ότι στις 15 Μαΐου 1952 είχε ιδρυθεί στην Πόλη των 100 χιλιάδων Ρωμιών ο Σύνδεσμος Ελληνοτουρκικής φιλίας. Διάχυτος ήταν τότε ο ενθουσιασμός. Πόσο μακρινό φαντάζει στην σημερινή πραγματικότητα το γεγονός!
Και εκείνο που δεν μπόρεσα ποτέ να εξηγήσω είναι γιατί οι διαφορές για το Κυπριακό ζήτημα ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία να λύνονται πάντοτε χρησιμοποιώντας ως «ομήρους» τους αδελφούς μας Έλληνες της Βασιλευούσης!