Στην τελική ευθεία βρίσκονται πλέον οι εργασίες επέκτασης και αναβάθμισης του μεγάλου έργου του βιολογικού καθαρισμού του Ρεθύμνου, το οποίο έχει σχεδιαστεί να δέχεται εκτός από τα λύματα του Ρεθύμνου και των οικισμών του και τα λύματα της δημοτικής ενότητας Αρκαδίου και Νικηφόρου Φωκά, ενώ σε εξέλιξη είναι ο σχεδιασμός για να υποδεχτεί και λύματα από τη δημοτική ενότητα Λαππαίων. Παράλληλα με την ολοκλήρωση του έργου του βιολογικού καθαρισμού θα επιτευχτεί και η επεξεργασία της λυματολάσπης με έναν πρωτοποριακό φιλοπεριβαλλοντικό τρόπο, καθώς θα παράγεται κομπόστ, η οποία από τη μια θα μπορεί να διατίθεται για τη γεωργία και επίσης θα είναι πλέον διαχειρίσιμη. Το έργο μετά τις παρατάσεις που έλαβε θα παραδοθεί στο τέλος του επόμενου μήνα, οπότε και θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία το κομμάτι της επεξεργασίας της λυματολάσπης.
Μεγάλο αγκάθι και έντονος προβληματισμός ωστόσο επικρατεί καθώς, παρά το γεγονός ότι το έργο που έχει σχεδιαστεί για να υποδέχεται έναν μεγάλο όγκο λυμάτων από τις δημοτικές ενότητες του μητροπολιτικού δήμου, αυτό δεν θα είναι εφικτό προς το παρόν αφού παραμένουν οι εκκρεμότητες με τα δίκτυα και τα αντλιοστάσια που πρέπει να κατασκευαστούν στη δημοτική ενότητα Αρκαδίου.
Ειδικότερα το γνωστό πλέον θέμα με την κατασκευή των πέντε αντλιοστασίων στην παραλιακή ζώνη του πρώην δήμου Αρκαδίου, η οποία έχει περάσει από σαράντα κύματα επί σειρά ετών που ξεπερνούν τα δέκα, εξακολουθεί να βρίσκεται στα χαρτιά.
Και αυτό γιατί μετά τα προβλήματα που είχαν προκύψει προ δεκαετίας, όποτε και διαπιστώθηκε ότι στη μελέτη του τότε δήμου Αρκαδίου η κατασκευή αντλιοστασίων γίνονταν επί του αιγιαλού σε περιοχές νατούρα, χωρίς τις απαραίτητες περιβαλλοντικές μελέτες, οι εργασίες σταμάτησαν το 2010 και με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος το 2014 το θέμα διευθετήθηκε. Έκτοτε έξι χρόνια μετά από τα πέντε αντλιοστάσια που είχε αποφασιστεί να κατασκευαστούν για να γίνεται η συλλογή των λυμάτων που θα φτάνουν στη συνέχεια στον βιολογικό καθαρισμό μέχρι σήμερα έχει κατασκευαστεί μόνο το ένα, ενώ για τα υπόλοιπα το θέμα κόλλησε στη διαδικασία των απαλλοτριώσεων -καθώς οι εκτάσεις που έχει σχεδιαστεί να κατασκευαστούν τα αντλιοστάσια είναι ιδρωτικές- αφού κατατέθηκαν ενστάσεις και εκκρεμεί σχετική απόφαση. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες των «Ρ.Ν.» η ένσταση που είχε προγραμματιστεί να εκδικαστεί πριν από λίγο διάστημα πήρε αναβολή την οποία ζήτησαν οι ιδιώτες και προσδιορίστηκε εκ νέου το 2021. Αυτό σημαίνει νέα επιπλέον καθυστέρηση για ένα ζήτημα που χρονίζει και έχει να κάνει με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και μάλιστα σε μια τουριστική περιοχή.
Την ίδια στιγμή δεν υπάρχει μελέτη ούτε χρηματοδότηση για το εσωτερικό δίκτυο που θα μεταφέρει τα λύματα από το Αρκάδι και συγκεκριμένα από την τοποθεσία Ξηροκάμαρο (όρια του δήμου Αρκαδίου με το Ρέθυμνο). Οπότε όπως φαίνεται θα χρειαστεί να περάσουν αρκετά χρόνια ακόμα για να μπορέσουν τα λύματα της τουριστικής ζώνης του Αρκαδίου να φτάσουν στον βιολογικό καθαρισμό του Ρεθύμνου με ότι αυτό συνεπάγεται για την προστασία του περιβάλλοντος.
Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.» ο διευθυντής της ΔΕΥΑΡ Γιώργος Παπαδάκης ανέφερε: «Ο βιολογικός καθαρισμός ήδη μπορεί να δεχτεί τα λύματα από τη δημοτική ενότητα Αρκαδίου και πολλές ακόμα χιλιάδες κυβικά ακόμα γιατί ο σχεδιασμός του έργου είναι σχεδιασμός εικοσαετίας. Το θέμα είναι ότι τα λύματα αυτά δεν μπορούν να φτάσουν αυτή τη στιγμή στον βιολογικό. Ο βιολογικός καθαρισμός έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μπορεί να υποδέχεται τα λύματα της πόλης του Ρεθύμνου και κάποιων οικισμών που ήδη παίρνει όπως είναι οι Αρμένοι, οι Κούμοι, ο Φωτεινός, ο Άγιος Γεώργιος, το ΡουσσοσπΊτι, το Χρωμοναστήρι και της πόλης. Είναι σχεδιασμένος να δεχτεί τα λύματα της δημοτικής ενότητας Αρκαδίου, των βόρειων οικισμών και της παραλιακής ζώνης. Θα δέχεται επίσης τα λύματα της δημοτικής ενότητας Νικηφόρου Φωκά και συγκεκριμένα των οικισμών Ατσιποπούλου, Πρινέ και Γερανίου που τώρα έχει ξεκινήσει η κατασκευή των δικτύων αυτών. Σε ότι αφορά τα λύματα από τη δημοτική ενότητα Αρκαδίου θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί η γραμμή των αντλιοστασίων και θα πρέπει επίσης από το Ξηροκάμαρο να έρθει μια γραμμή-δίκτυο στον βιολογικό. Αυτό περιλαμβάνει αντλιοστάσια τα οποία θα πρέπει να κατασκευαστούν. Όμως ούτε χρηματοδότηση υπάρχει για αυτά ούτε οριστική μελέτη. Αυτά τα είχε διαχειριστεί η πρώην ΤΥΔΚ. Για μας η μελέτη που προβλέπει ότι θα πάει η γραμμή παράλληλα με την εθνική οδό είναι ανεδαφική γι’ αυτό έχουμε κάνει μελέτη που έχει καταδείξει 2-3 λύσεις. Η όποια λύση θα πρέπει να αδειοδοτηθεί και να ξεκινήσει και η κατασκευή του δικτύου για να φτάνουν τα λύματα στον βιολογικό. Εκεί έχουμε μπει σαν ΔΕΥΑΡ μπροστά, παρά το ότι αυτό ανήκει στην αρμοδιότητα στον δήμο και το τρέχουμε. Αλλά το θέμα των αντλιοστασίων, των εσωτερικών δικτύων δηλαδή της παραλίας δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Τα αντλιοστάσια στο εσωτερικό δικτύου της ΔΕ Αρκαδίου που είναι στην άμμο βρίσκονται στη διαδικασία των απαλλοτριώσεων. Προβήκαμε σε προκήρυξη όμως έχει γίνει μια ένσταση. Υπενθυμίζω ότι οι μελέτες προέβλεπαν επτά αντλιοστάσια. Η μελέτη και το έργο δεν είχε αδειοδοτηθεί αρμοδίως διότι δεν έλαβε υπόψη της ότι η περιοχή ήταν Νατούρα και αδιεοδοτήθηκε από τις υπηρεσίες περιβάλλοντος της περιφέρειας και όχι από το υπουργείο Περιβάλλοντος, όπως θα έπρεπε, λόγω σπουδαιότητας της περιοχής που είναι χαρακτηρισμένη ως Νατούρα. Έτσι το 2013 σταμάτησαν οι εργασίες. Τότε ως ΔΕΥΑΡ με καλό μελετητή τροποποιήσαμε τη μελέτη και πήραμε αδειοδότηση το 2015. Εμείς θεωρούμε ότι θα ξεμπερδέψουμε το ζήτημα διασύνδεσης, είμαστε σε φάσης αδειοδότησης αν αυτό γίνει τότε ένα κομμάτι της περιοχής του Άδελε θα μπορεί να έρθει εδώ. Βέβαια αυτό δεν λύνει το πρόβλημα.
Σε ότι αφορά τη δημοτική ενότητα Νικηφόρου Φωκά ήδη κατασκευάζονται αποχετευτικά έργα σε Ατσιπόπουλο, Γεράνι και Πετρέ και τα λύματα των οικισμών αυτών θα φτάνουν στον βιολογικό καθαρισμό του Ρεθύμνου.
Η σημασία του έργου του βιολογικού καθαρισμού
Το έργο του βιολογικού καθαρισμού του Ρεθύμνου χαρακτηρίζεται ζωτικής σημασίας σε έναν κατά κύριο λόγο τουριστικό δήμο, όπως το Ρέθυμνο, όπου ο πληθυσμός του το καλοκαίρι πολλαπλασιάζεται και το βασικότερο εργαλείο, η κυριότερη υποδομή για έναν τόπο, αυτή του βιολογικού, αποτελούσε ζητούμενο εδώ και χρόνια, αν και πρόκειται για έργο πρώτης προτεραιότητας, καθώς θα εξασφαλίσει την περιβαλλοντική θωράκιση των οικισμών του μητροπολιτικού δήμου μέσω της επέκτασης της γραμμής λυμάτων και αφ’ ετέρου θα δώσει τη δυνατότητα επεξεργασίας της λυματολάσπης, η οποία θα κομποστοποιείται ώστε να μπορεί να διατίθεται για γεωργικούς ή άλλους λόγους, δράση φιλοπεριβαλλοντική, η οποία θεωρείται πρωτοποριακή σε πανελλαδικό επίπεδο.
Στην περιγραφή της η ΔΕΥΑΡ αναφέρεται στο έργο του βιολογικού καθαρισμού Ρεθύμνου, τονίζοντας ότι αποτελεί μια βιώσιμη λύση για τη διαχείριση των λυμάτων συμβάλλοντας ουσιαστικά στην προστασία του περιβάλλοντος. Χαρακτηριστικά, αναφέρει:
Το έργο της επέκτασης του βιολογικού καθαρισμού έχει μελετηθεί για να μπορεί να δεχθεί για επεξεργασία και διάθεση την ίλυ από μικρούς τοπικούς βιολογικούς καθαρισμούς τριανταπέντε οικισμών (35) του νέου Καλλικρατικού δήμου Ρεθύμνου. Μαζί με τους 20 οικισμούς του δήμου Ρεθύμνου που προβλέπεται να συνδεθούν με δίκτυο αποχέτευσης στο προτεινόμενο έργο, συνολικά θα εξυπηρετηθούν 55 οικισμοί που είναι μαζί με την πόλη το σύνολο του Καλλικρατικού δήμου.
Το έργο αυτό περιλαμβάνει επίσης μια μονάδα συγκομποστοποίησης της ιλύος του βιολογικού καθαρισμού με τα «πράσινα υπολείμματα (κλαδιά, χόρτα) του δήμου Ρεθύμνου και της ευρύτερης ξενοδοχειακής ζώνης. Το τελικό προϊόν θα επαναχρησιμοποιείται στους αγρούς σαν εδαφοβελτιωτικό.
Με το προτεινόμενο έργο «Αναβάθμιση και επέκταση βιολογικού καθαρισμού Ρεθύμνου» προκύπτει μια ολοκληρωμένη – βιώσιμη λύση στο θέμα της επεξεργασίας των λυμάτων για το σύνολο πλέον του δήμου Ρεθύμνου και επιλύεται οριστικά τα προβλήματα ανεξέλεγκτης διάθεσης λυμάτων και αυτό συνεπάγεται:
1) Τη διαφύλαξη της υγείας των κατοίκων.
2) Τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος.
3) Τη δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης στην περιοχή, καθώς σε αυτούς τους οικισμούς ήδη η γη έχει μεγάλη αξία λόγω γειτνίασης με την πόλη του Ρεθύμνου.
4) Την προφύλαξη των υδάτινων πόρων από την επιμόλυνση των ακάθαρτων εκροών, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τον υδροφορέα Κούμων.
5) Τη δραστική προώθηση στην πράξη των προγραμμάτων ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης των στερεών απορριμμάτων.
Ο προϋπολογισμός έργου: 9.077.385 ευρώ προ ΦΠΑ και η χρηματοδότησή του έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με ΣΑΕΠ 002 Κ.Α. 2004ΕΠ00200005 /2010, καθώς και από το ΕΠΠΕΡΑΑ.
Η σύμβαση υπογράφηκε στις 07/09/2012 και το έργο ήδη κατασκευάζεται.
Το φυσικό αντικείμενο του έργου είναι:
- Γραμμή λυμάτων
– Εγκατάσταση τρίτης γραμμής αυτοκαθαριζόμενης εσχάρας 10 mm.
– Συντήρηση υφιστάμενου αμμοσυλλέκτη-λιποσυλλέκτη.
– Κατασκευή τρίτης γραμμής αερισμού (νέα οξειδωτική τάφρος 1.600 m3 με τέσσερις επιφανειακούς αεριστήρες οριζόντιου άξονα).
– Κατασκευή τρίτης γραμμής δεξαμενών τελικής καθίζησης διαμέτρου 32 m.
– Μονάδα τριτοβάθμιας επεξεργασίας της εκροής δυναμικότητας 100 m3/ώρα με φίλτρο άμμου και UV απολύμανση.
- Γραμμή ιλύος
– Μετατροπή των πρωτοβάθμιων καθιζήσεων σε αερόβιους χωνευτές της δευτεροβάθμιας ιλύος.
– Εγκατάσταση τρίτης γραμμής μηχανικής πύκνωσης της ιλύος με DAF.
– Εγκατάσταση νέας μονάδας αφυδάτωσης της ιλύος με δύο νέες φυγόκεντρους σε αντικατάσταση των υφιστάμενων Τ/Φ.
– Κατασκευή συνδυασμένης μονάδας ηλιακής ξήρανσης-κομποστοποίησης της αφυδατωμένης ιλύος αποτελούμενη από:
– Έργα υποδομής
– Μονάδα απόσμησης.
– Έργα υποδομής (οδοποιία, συμπλήρωση δικτύων ύδρευσης – άρδευσης – βιομηχανικού νερού, πυρόσβεση, όμβρια, εξωτερικός φωτισμός).
-Νέος Μ/Σ, νέο Η/Ζ.
– Αυτοματισμοί, PLC – SCADA.
