Της ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Θετικά είναι τα πρώτα μηνύματα από τη ροή των τουριστικών κρατήσεων για τον νομό Ρεθύμνου, γεγονός που δημιουργεί κλίμα αισιοδοξίας στους πράκτορες και ξενοδόχους, οι οποίοι στο τέλος της σεζόν εμφανίζονταν ανήσυχοι και προβληματισμένοι μετά την κατάρρευση του μεγάλου τουριστικού οργανισμού της Thomas Cook.
Tα στοιχεία από τις κρατήσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής, παρά το γεγονός ότι το δείγμα είναι μικρό, αναδεικνύουν ωστόσο την τάση που υπάρχει και καταγράφει μια σημαντική άνοδο που για τη ρωσική αγορά φτάνει το 20%, ενώ μικρότερη είναι η αύξηση για την αγγλική, τη γερμανική και την πολωνική, σε σχέση πάντα με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αισιόδοξο χαρακτηρίζεται παράλληλα από τους ίδιους το γεγονός ότι έχει αυξηθεί σημαντικά ο προγραμματισμός των αεροπορικών θέσεων από τη σκανδιναβική αγορά που στη διάρκεια της περσινής χρονιάς είχε καταγράφει σημαντική πτώση, γεγονός που επηρέασε τον κλάδο που κατά ένα μεγάλο πόσο βασίζεται σ’ αυτές τις αγορές, μιας και το νησί παραδοσιακά αποτελεί αγαπημένο προορισμό Σουηδών και Νορβηγών.
Τα παραπάνω δεδομένα κάνουν τους επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου, που θεωρούν ότι το αριθμητικό κενό που άφησε πίσω της η πτώχευση του κολοσσού του τουρισμού θα αναπληρωθεί, να εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι και να εκτιμούν ότι η τουριστική περίοδος του 2020 θα είναι αντίστοιχη με αυτή του 2019, χωρίς άλλες απώλειες. Επισημαίνουν ωστόσο ότι σαφή εικόνα για την πορεία της σεζόν θα έχουν το πρώτο τρίμηνο του έτους, καθώς ο κύριος όγκος των κρατήσεων από τη βόρεια Ευρώπη γινόταν το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι ζητούμενο για την Κρήτη παραμένει η επέκταση της τουριστικής περιόδου, ώστε το νησί να καταστεί τουριστικός προορισμός δώδεκα μήνες τον χρόνο, μέσα από τη βελτίωση των υποδομών και την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Στο μοντέλο αυτό βασίζεται ο σχεδιασμός της περιφέρειας, μέσα από την αξιοποίηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, από το πρόγραμμα Interreg και από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ώστε να υπάρξει τουριστική προβολή του νησιού σε όλο τον κόσμο.
Ωστόσο η προσπάθεια που ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια, προκειμένου το νησί αλλά και η πόλη του Ρέθυμνου να προσελκύει επισκέπτες από άλλες χώρες τον χειμώνα και όχι απαραιτήτως μόνο στη διάρκεια των εορταστικών ημερών, δεν φαίνεται να αποδίδει καρπούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος κανένα ξενοδοχείο από το Ρέθυμνο δεν συμμετείχε στο τριετές πιλοτικό πρόγραμμα για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, καθώς δεν υπήρξε ενδιαφέρον από τις ξενοδοχειακές μονάδες.
Αναλυτικά,
Συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί στον τουριστικό κλάδο για τη νέα σεζόν με δεδομένο ότι οι κρατήσεις κινούνται στα περσινά επίπεδα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και σε κάποιες αγορές, όπως αυτή της Ρωσίας, της Αγγλίας και της Γερμανίας καταγράφεται σημαντική αύξηση.
Αν και το δείγμα των τουριστικών κρατήσεων είναι ακόμα μικρό με δεδομένο ότι αυτές θα ξεκαθαρίσουν τον Φεβρουάριο, οπότε και θα μπορούν να εξαχθούν ασφαλέστερα συμπέρασμα, τα μηνύματα αυτά είναι ενθαρρυντικά για τους επιχειρηματίες, αν λάβει κανείς υπόψη του το αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση του μεγάλου τουριστικού οργανισμού της Thomas Cook, που άφησε πίσω της σημαντική οικονομική ζημιά για τους επιχειρηματίες του νησιού, αναγκάζοντας πολλά ξενοδοχεία να βάλουν πρόωρο λουκέτο το περσινό καλοκαίρι.
Οι επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου ήδη έκλεισαν συμβόλαια και συμφωνίες με νέους τουρ οπερέιτορς. Εκτιμούν ότι το αριθμητικό κενό που άφησε πίσω της η πτώχευση του κολοσσού του τουρισμού θα αναπληρωθεί αφού συμφωνίες κλείστηκαν με νέους τουρ οπερέιτορς, ενώ διάχυτο ήταν το ενδιαφέρον από επισκέπτες, σύμφωνα με τα όσα προέκυψαν από τις τουριστικές εκθέσεις που προηγήθηκαν στις οποίες συμμετείχε η περιφέρεια, εκπρόσωποι του συλλόγου ξενοδόχων και του συλλόγου τουριστικών πρακτόρων αλλά και επιχειρηματίες του νομού.
Οι νέες συνεργασίες με μεγάλα τουριστικά πρακτορεία αλλά και οι παλιές οι οποίες ενισχύονται, καθώς διατίθεται μεγαλύτερος αριθμός κλινών στους παλιούς συνεργάτες των ξενοδόχων, θα περιορίσουν σε σημαντικό βαθμό το αριθμητικό κενό -δηλαδή τις τουριστικές αφίξεις- που κάλυπτε για την Κρήτη η Thomas Cook.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο πρόεδρος του συλλόγου τουριστικών πρακτόρων Ρεθύμνου Στράτος Μπερέτης ανέφερε: «Το κενό της Thomas Cook έχει αναπληρωθεί. Δεν έχουμε πρόβλημα σε αυτό καθώς η Γερμανία έχει πολλούς τουρ οπερέιτορς που κάλυψαν τις θέσεις αυτές. Τα μέχρι στιγμής νούμερα από τις παρακρατήσεις αν και μικρά, σε πολλές περιπτώσεις δείχνουν να είναι καλύτερα από πέρυσι. Η Ρωσία για παράδειγμα καταγράφει μια αύξηση που φτάνει το 20% ενώ από τις σκανδιναβικές χώρες που πέρυσι η πτώση ήταν μεγάλη φέτος ο αριθμός των προγραμματισμένων αεροπορικών θέσεων έχει αυξηθεί σημαντικά ενώ και στη βρετανική αγορά παρά την αβεβαιότητα που υπάρχει δεν έχουμε μείωση στις κρατήσεις. Έχουμε συγκρατημένη αισιοδοξία, βέβαια αν έχουμε τις ίδιες αφίξεις με πέρυσι με τον ρυθμό που πολλαπλασιάζονται οι κλίνες στην Κρήτη, δεν θα είναι όλα τα ξενοδοχεία γεμάτα. Σαν κίνδυνος για τον τουρισμό της Κρήτης είναι η υπερπροσφορά κλινών σε σχέση με τις υποδομές και την ικανότητα του νησιού να υποδεχτεί παραπάνω κόσμο. Για τον λόγο αυτό, όπως έχουμε επανειλημμένως τονίσει, απαιτείται διαρκώς αναβάθμιση και βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών καθώς και δημιουργία νέων ώστε το τουριστικό προϊόν του νησιού να είναι πάντα ποιοτικό και ανταγωνιστικό».
Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος του συλλόγου ξενοδόχων νομού Ρεθύμνης Νίκος Κουμνάς υποστήριξε: «Παρατηρούμε μια επιφύλαξη από πλευράς των πελατών μετά και την περσινή κατάρρευση της Thomas cook, καθώς φαίνεται ότι οι επισκέπτες έχασαν την εμπιστοσύνη τους για τα τουριστικά πακέτα. Ωστόσο, έχουμε μια αύξηση στις κρατήσεις από τους Πολωνούς. όπου πέρυσι είχαμε σημαντικές απώλειες, οι Άγγλοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί λόγω brexit, όπου αναμένεται μεγάλη υποτίμηση της λίρας έναντι του ευρώ όμως αρκετοί κλείνουν τώρα τις διακοπές τους για να βγουν κερδισμένοι και έχουμε και τη ρωσική αγορά που κινείται καλά μέχρι στιγμής. Η προσφορά είναι αστέρευτη και από άποψη πτήσεως και από άποψη προσφοράς των ξενοδόχων. Βέβαια είναι ακόμα νωρίς γιατί στις αγορές της βόρειας Ευρώπης ο κύριος όγκος των κρατήσεων γίνεται από τον Γενάρη μέχρι τον Μάρτιο. Σίγουρα μέχρι στιγμής έχουμε αύξηση από Αγγλία, Γερμανία και Ρωσία αναμένεται».
Εν τω μεταξύ, υπενθυμίζεται ότι επιχειρηματίες του νησιού έχουν ακολουθήσει τη νομική οδό διεκδικώντας αποζημιώσεις μετά το κραχ της Thomas Cook, που προκάλεσε τεράστια οικονομική ζημιά σε όλους τους επιχειρηματίες της χώρας. Σε επίπεδο Κρήτης, η ζημιά, όπως έχει εκτιμηθεί, ανέρχεται σε 100 εκ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου τα 10-12 εκ. ευρώ αφορούν σε επιχειρηματίες του Ρεθύμνου. Ήδη έχουν έρθει σε επαφή με γερμανική νομική εταιρία που εδρεύει στην ίδια χώρα με την Thomas Cook, στη Φρανκφούρτη, η οποία εταιρία έχει ασχοληθεί στο παρελθόν με παρόμοιες υποθέσεις. Είκοσι ξενοδοχεία από το Ρέθυμνο και 40 ακόμα από το Ηράκλειο είναι ήδη σε επαφές με τη γερμανική νομική εταιρία για να καθοριστούν τα επόμενα βήματα.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του συλλόγου ξενοδόχων Νίκο Κουμνά, ήδη έχουν στείλει τα απαραίτητα έγγραφα και τιμολόγια και αναμένουν σχετικές απαντήσεις από τη γερμανική νομική εταιρία.
Ζητούμενο η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου
Αξίζει να σημειωθεί ότι ζητούμενο για την Κρήτη είναι η επέκταση της τουριστικής περιόδου, ώστε το νησί να καταστεί τουριστικός προορισμός δώδεκα μήνες τον χρόνο, μέσα από τη βελτίωση των υποδομών και την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, στοχεύει ο στρατηγικός σχεδιασμός της περιφέρειας Κρήτης για την επόμενη σεζόν.
Στο μοντέλο αυτό βασίζεται ο σχεδιασμός της περιφέρειας, μέσα αξιοποίηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, από το πρόγραμμα Interreg και από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ώστε να υπάρξει τουριστική προβολή του νησιού σε όλο τον κόσμο.
Ωστόσο η προσπάθεια που ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια προκειμένου το Ρέθυμνο να προσελκύει επισκέπτες από άλλες χώρες τον χειμώνα -και όχι απαραιτήτως μόνο στη διάρκεια των εορταστικών ημερών- δεν φαίνεται να αποδίδει καρπούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος κανένα ξενοδοχείο από το Ρέθυμνο δεν συμμετείχε στο τριετές πιλοτικό πρόγραμμα για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, καθώς δεν υπήρξε ενδιαφέρον από τις ξενοδοχειακές μονάδες.
Ο κ. Τσακαλάκης μάλιστα είχε τονίσει μεταξύ άλλων τα εξής: «Δυστυχώς φέτος το Ρέθυμνο δεν θα συμμετέχει στο εν λόγω χειμερινό πρόγραμμα τουρισμού -όπως έκανε τα δύο προηγούμενα χρόνια- διότι δεν το δέχτηκαν οι εργαζόμενοι των ξενοδοχείων μας, καθώς προτίμησαν το ταμείο ανεργίας. Βέβαια αυτό που ακόμα με «εκπλήσσει» είναι πως η πολιτεία προτιμά να επιδοτεί την ανεργία και όχι την εργασία. Θέλω, δηλαδή να πω ότι θα μπορούσε να δώσει κίνητρα στους εργοδότες, αλλά και στους εργαζόμενους, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στο εν λόγω πρόγραμμα που μόνο οφέλη θα είχε για μια περιοχή όπως η Κρήτη και ειδικότερα για τον νομό μας».
Υπενθυμίζεται ότι το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα χειμερινού τουρισμού επρόκειτο να ξεκινήσει και φέτος γύρω στα μέσα Οκτωβρίου και θα διαρκούσε σχεδόν μέχρι και τις γιορτές των Χριστουγέννων, οπότε και θα σταματούσε για λίγο, ενώ θα συνεχίζει εκ νέου αμέσως μετά τις γιορτές και θα ολοκληρωνόταν μέχρι και τις αρχές Απριλίου, οπότε και ξεκινά η νέα τουριστική περίοδος.
Ο κ. Τσακαλάκης πάντως είχε σημειώσει χαρακτηριστικά ότι το πρόγραμμα χειμερινού τουρισμού αποτελούσε μια πολύ καλή ευκαιρία για το νησί, προκειμένου να κάνει έστω και δειλά-δειλά κάποια «βήματα» στην κατεύθυνση της ανάπτυξης του δωδεκάμηνου τουρισμού, που χρόνια τώρα αποτελεί ζητούμενο για την Κρήτη.