Όποιος πρόλαβε – πρόλαβε τις παλιές αντικειμενικές αξίες ακινήτων, διότι από 1/1/2022 μπήκαμε στο νέο καθεστώς. Το τελευταίο τρίμηνο ήταν μια πολύ κοπιαστική περίοδος για τους συμβολαιογράφους, που δεν σήκωσαν… κεφάλι: Για πότε έπιαναν δουλειά, για πότε τελείωναν, για πότε άλλαξε ο χρόνος, ούτε που το καταλάβαιναν! Έτρεχαν και δεν έφταναν. Αποχαιρέτησαν το 2021… απνευστί, με τον τεράστιο όγκο εργασίας που είχαν να διαχειριστούν. Με τα’ ακίνητα ασχολούνταν, σε διαρκή κίνηση βρίσκονταν (και βρίσκονται).
Στην αλυσίδα των αλλαγών προστίθενται άλλοι δύο κρίκοι: η ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου και η αύξηση του αφορολόγητου ορίου των γονικών παροχών.
Η κα Αναστασία Δρανδάκη, πρόεδρος του Συλλόγου Συμβολαιογράφων Κρήτης, αποπειράται μέσα από τα «Ρ.Ν» να ξεδιαλύνει το τοπίο, λύνοντας μέρος από τυχόν (κι αναμενόμενες) απορίες: «Για να γίνει ένα συμβόλαιο πρέπει να προηγηθεί δήλωση φόρου στην εφορία. Κάθε μεταβίβαση, είτε γονική είναι είτε αγοροπωλησία πρέπει να δηλωθεί στην εφορία. Αυτή η δήλωση προηγείται του συμβολαίου. Εάν λοιπόν πρόλαβαν και πήγαν, τις δηλώσεις αυτές τις ετοιμάζει ο συμβολαιογράφος. Δηλαδή, εάν ένας πολίτης πήγε τον Νοέμβριο ή αρχές Δεκέμβρη, μας έφερε όλα τα χαρτιά και προλάβαμε και ετοιμάσαμε τη δήλωση φόρου, ακόμα κι αν δεν προλάβαμε να υπογράψουμε το συμβόλαιο τον Δεκέμβρη, μπορούμε να το υπογράψουμε μέχρι το τέλος του Γενάρη. Όποιος δεν έστειλε δηλώσεις στην εφορία μέχρι τέλος Δεκέμβρη, θα πρέπει να υποβάλλει τη νέα χρονιά για να μπορέσει να υπογράψει το συμβόλαιό του. Οπότε, οι δηλώσεις που υποβάλλονται από την αρχή του 2022 είναι με τις νέες αντικειμενικές».
Αντικειμενικά… οι αντικειμενικές πίεσαν πάρα πολύ τους συμβολαιογράφους. Η μετάβαση απ’ την πρότερη κατάσταση στη νέα, ήταν κι εξακολουθεί να είναι – σε ηπιότερο βαθμό – ένα εξαιρετικά δύσκολο και επίπονο διάστημα, με πολύ υψηλό φόρτο εργασίας, όπως μας λέει η κ. Δρανδάκη: «Ήταν εφιαλτική η κατάσταση στα γραφεία μας. Δεν προλαβαίναμε, δεν φεύγαμε από τα γραφεία καθόλου. Υπήρχε τρομερή κίνηση. Τους τρεις τελευταίους μήνες, Οκτώβρη – Νοέμβρη – Δεκέμβρη, ήταν τεράστια η πίεση. Αλλά αυτό διαφαινόταν, από το καλοκαίρι που ανακοινώθηκαν οι νέες αντικειμενικές και είπαν ότι θα ισχύσουν από 1η του Γενάρη. Όποιος ήταν αποφασισμένος να προχωρήσει, το μεθόδευε, το οργάνωνε, για να έχει ολοκληρώσει έγκαιρα τη διαδικασία».
Οι πολίτες της τελευταίας στιγμής που ομνύουν στον παραδοσιακό και άκρως ελληνικό κανόνα, έμειναν… στον άσο!
«Κάποιοι πρόλαβαν, κάποιοι δεν πρόλαβαν. Ορισμένοι που το σκέφτηκαν μέσα στον Δεκέμβρη, προφανώς και δεν πρόλαβαν. Γιατί το να γίνει ένα συμβόλαιο θέλει μία διαδικασία πολύ κοπιώδη και πολύ χρονοβόρα – με πολλές υπηρεσίες και πολλά δικαιολογητικά. Δεν είναι κάτι απλό, ότι το λέμε σήμερα και τελειώνει αύριο. Δεν τελειώνει ούτε σε μία εβδομάδα, ούτε σε ένα μήνα» εξηγεί η πρόεδρος των συμβολαιογράφων και προσθέτει: «Τώρα τον Γενάρη θα τελειώσουμε κάποια συμβόλαια που είχαμε ξεκινήσει από τον Νοέμβρη, από τον Δεκέμβρη. Δεν είναι τόσο απλό να ολοκληρωθεί μία συμβολαιογραφική πράξη».
Η κα Δρανδάκη διευκρινίζει επίσης ότι «όποιος πήγε δηλώσεις στην εφορία μέχρι τέλος Δεκεμβρίου, μπορεί να κάνει συμβόλαιο μέχρι τέλος του Γενάρη με παλιές αντικειμενικές. Όσοι δηλαδή αποφάσισαν να κάνουν αγοροπωλησία ή γονική παροχή εγκαίρως και πρόλαβαν να υποβληθούν οι δηλώσεις μέχρι τέλος του Δεκέμβρη του 2021, αυτοί μπορούν να υπογράψουν συμβόλαιο μέχρι τέλος Ιανουαρίου με αντικειμενικές προηγούμενες».
Το κόστος
Όλη η ιστορία παίζεται γύρω από τα συμβολαιογραφικά έξοδα και το Υποθηκοφυλακείο, που «θα παίρνουν μία αύξηση, αλλά ασήμαντη κι αυτή» σχολιάζει η κα Δρανδάκη και αποσαφηνίζει:
«Όταν πρόκειται για αγοραπωλησία, εάν δηλώνει κάποιος σαν τιμή αγοράς την αντικειμενική αξία ή κάτω από την αντικειμενική, προφανώς ευνοεί και τη φορολογία, γιατί πάει με την μικρότερη αντικειμενική. Εάν όμως πχ. η αντικειμενική αξία έβγαινε 50.000 κι αυτός που αγόραζε δήλωνε την πραγματική αξία που είναι 80.000, έτσι κι αλλιώς το φόρο του στις 80.000 θα τον πλήρωνε ακόμα κι αν η αντικειμενική αξία είναι 50.000.
Στις γονικές παροχές όμως που έχουμε το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ, ειδικά εδώ στις περιοχές μας που δεν έχουμε υψηλές αντικειμενικές, είτε με την παλιά αντικειμενική πήγαινε είτε με τη σημερινή, πάλι αφορολόγητο θα του έβγαινε.
«Οι αγοροπωλησίες έχουν αυξημένο φόρο. Αλλά τώρα, οι περισσότερες αγοροπωλησίες γίνονται στην πραγματική τιμή – γιατί αγοράζουν εταιρείες, ξένοι κ.λπ. και η πληρωμή του τιμήματος γίνεται διατραπεζικά, οπότε δεν κρύβουν τιμήματα. Και συνήθως η αξία της αγοράς είναι πάνω κι από την παλιά κι από την καινούργια αντικειμενική, οπότε αυτούς δεν τους ενδιαφέρει αν αυξήθηκε (η αντικειμενική). Όσοι χρησιμοποιούσαν την αντικειμενική αξία για τίμημα, δηλαδή λέγανε «50.000 ευρώ η αντικειμενική, ναι 50.000 το αγόρασα κι εγώ», αυτοί θα πληρώσουν ένα παραπάνω φόρο τώρα με τις καινούργιες αντικειμενικές».
Μέτρια η αύξηση για τις περιοχές του Ρεθύμνου
Στις περισσότερες περιοχές του Ρεθύμνου οι νέες αντικειμενικές αξίες ακινήτων έχουν μία μέτρια αύξηση της τάξεως του 20% μάξιμουμ.
«Υπάρχουν πολλές περιοχές που έχουν πολύ μικρή αύξηση, στο 5%, και υπάρχουν και ελάχιστες (πολύ λίγες και συγκεκριμένες) που έχουν μία αύξηση της τάξεως του 40%. Οι αυξήσεις είναι πολύ μικρές και αφορούν μόνο τα εντός σχεδίου και εντός οικισμών – ό,τι είναι σε εκτός σχεδίου περιοχή (ήτοι καθαρά αγροτικές περιοχές) δεν έχουν μεταβολές. Τα λιόφυτα, τα αμπέλια και οι βοσκότοποι δεν έχουν αλλαγές» υπογραμμίζει η κα Δρανδάκη.
Ειδικότερα, όπως έγραφαν τα «Ρ.Ν» από τον περασμένο Ιούνιο, οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στην πόλη του Ρεθύμνου από το ύψος του Κουμπέ μέχρι και την Καλλιθέα και τις παρυφές της περιοχής του Μασταμπά. Μεγάλη αύξηση σε ποσοστό 40% καταγράφεται σε συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο της περιοχής της Καλλιθέας, όπου από 800 ευρώ το τ.μ. που ήταν, σύμφωνα με τις αντικειμενικές αξίες του 2018, πλέον ανέρχονται σε 1200 ευρώ το τ.μ.
Στην πόλη του Ρεθύμνου η τιμή ζώνης ξεκινά από 1.100 ευρώ το τ.μ. (από 850 που ήταν) και φτάνει μέχρι και τα 2.220 (από 1.800 που ήταν), ενώ για τα χωριά η τιμή ξεκινά από τα 600 ευρώ.
Παράλληλα, αυξήσεις καταγράφονται στις αντικειμενικές αξίες ακίνητων στα χωριά, ενώ σημαντικό είναι και το γεγονός ότι πλέον εντάσσονται στο σύστημα των αντικειμενικών και χωριά, τα οποία μέχρι πρότινος δεν είχαν αντικειμενικές αξίες, οι τιμές των οποίων προσδιορίζονταν με βάση γειτονικές περιοχές. Τα χωριά που εντάχτηκαν για πρώτη φορά στο σύστημα είναι ο Αβδελάς, του Αγίου Μάμα, Κάλλεργο, Σκορδίλο, της Αλφάς, Κυνηγιανά και Λαγκά του δήμου Μυλοποτάμου, το Σελλί, τα Καπεδιανά, το Βελονάδο και Άγιος Γεώργιος (Αρμένων) του δήμου Ρεθύμνου.
Σε επίπεδο χώρας η μέση αύξηση στις 13.808 ζώνες, όπου εφαρμόζεται πλέον το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, ανέρχεται στο 8%.
Ηλεκτρονική ταυτότητα και αφορολόγητο
Πάντως, στο προσκήνιο ήρθαν ακόμη δύο αλλαγές. Μία εξ αυτών είναι η ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου. «Η παράταση είχε δοθεί μέχρι το τέλος του Δεκέμβρη – νομίζω είναι η τέταρτη – και ισχύει μέχρι τέλος του Γενάρη. Δηλαδή, ό,τι συμβόλαια υπογραφούν μέχρι τέλος Ιανουαρίου θα είναι με απλή βεβαίωση μηχανικού και όχι με ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου – που είναι μια διαδικασία επίσης από πλευράς μηχανικών, πολύ πιο χρονοβόρα και επίπονη. Θέλει συγκέντρωση πολύ περισσότερων δικαιολογητικών» σημειώνει η πρόεδρος του Συλλόγου Συμβολαιογράφων Κρήτης, που σύμπτυξε τα τρία δεδομένα τα οποία δεν ίσχυαν τα προηγούμενα χρόνια, τα οποία και σταχυολόγησε: «Το ένα είναι η αλλαγή των αντικειμενικών. Το δεύτερο ήταν η ηλεκτρονική ταυτότητα και το τρίτο ήταν η αύξηση του αφορολόγητου ορίου των γονικών παροχών που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ΔΕΘ, τον περασμένο Σεπτέμβρη, κι άρχισε να ισχύει από 1η Οκτωβρίου. Από εκεί και μετά η πίεση ήταν πολύ μεγάλη και με αγοροπωλησίες και με γονικές παροχές».
Καταλήγοντας, η κα Δρανδάκη κρίνει σκόπιμο να ξεκαθαρίσει ότι «το αφορολόγητο των 800 χιλιάδων (για γονικές παροχές) ισχύει διαρκώς: δεν έχει ημερομηνία λήξης – μέχρι να ψηφίσει η κυβέρνηση κάτι διαφορετικό, που δεν θα το κάνει τώρα άμεσα· διότι τώρα άλλαξε, τον (περασμένο) Οκτώβρη, και συνεχίζει να ισχύει αυτό το αφορολόγητο των 800 χιλιάδων».
