Απογοήτευση και προβληματισμός επικρατεί στον εμπορικό κόσμο του Ρεθύμνου εξαιτίας της περιορισμένης κίνησης στην αγορά και κυρίως λόγω της μείωσης του τζίρου τους, που εξακολουθεί να βρίσκεται σε καθοδική πορεία.
Τρεις μέρες πριν τη λήξη των χειμερινών εκπτώσεων και τα στοιχεία που προκύπτουν από σχετική έρευνα που πραγματοποίησε η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου καταγράφουν μια μείωση των εσόδων του εμπορικού κόσμου της τάξεως του 15%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η έλλειψη ρευστότητας εκ μέρους των καταναλωτών είναι η βασικότερη αιτία, αφού πλέον οι περικοπές μισθών και συντάξεων, σε συνδυασμό με τις αυξημένες οικονομικές και φορολογικές υποχρεώσεις, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο στην αγορά για ανάκαμψη.
Την ίδια στιγμή ο εμπορικός κόσμος στενάζει αφού αντίστοιχο πρόβλημα έλλειψης ρευστού αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι με την πλειοψηφία να μην μπορεί καν να ανταποκριθεί στα λειτουργικά έξοδα της επιχείρησης τους. Η κατάσταση είναι οριακή, όπως ανέφερε και ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργος Πολιουδάκης, ο οποίος υποστήριξε ότι πλέον οι ελπίδες στρέφονται στην τουριστική περίοδο, που αποτελεί τη μοναδική ίσως ευκαιρία των εμπόρων να περιορίσουν τις οικονομικές απώλειες της χειμερινής περιόδου.
«Η μείωση του τζίρου μας είναι περίπου στο 15 με 20% καθώς τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα περιμέναμε. Και πανελλαδικά ήταν δύσκολη η κατάσταση καθώς η πτώση του τζίρου κινήθηκε από 20 έως 40% σε ορισμένες περιοχές. Περιμένουμε κάθε φορά να έρθει η επομένη περίοδος για να ανακάμψουν οι πωλήσεις, καθώς ελπίζουμε, είτε είναι εκπτωτική περίοδος, είτε είναι γιορτές να δοθούν κίνητρα στους καταναλωτές για να μπορέσουμε να ανακάμψουμε. Δυστυχώς η κατάσταση σήμερα είναι εξαιρετικά δύσκολη και φαίνεται να μην υπάρχουν άμεσα περιθώρια βελτίωσης αν δεν αλλάξουν οι οικονομικές οι συνθήκες και δεν έρθει μια οικονομική σταθερότητα και ισορροπία στον τόπο. Η μόνη μας ελπίδα είναι ο τουρισμός και το καρναβάλι, καθώς υπολογίζουμε ότι μέσα στις επόμενες δέκα μέρες θα υπάρξει μια αύξηση του τζίρου, με αφορμή τις εκδηλώσεις της Αποκριάς, καθώς κάθε χρόνο οι συγκεκριμένες εκδηλώσεις δίνουν πνοή στην τοπική αγορά. Παράλληλα, αν παραμείνουν όπως έχουν τα δεδομένα και δεν συμβεί κάτι αρνητικό, όλα δείχνουν ότι θα έχουμε μια καλή τουριστική σεζόν και εμείς από την πλευρά μας ποντάρουμε σε αυτό για να μπορέσουμε να ρεφάρουμε λίγο τον κακό χειμώνα που κράτησε εξαιρετικά χαμηλά τους τζίρους. Ελπίζω να αντέξουν οι έμποροι της πόλης μέχρι το καλοκαίρι και την τουριστική περίοδο και να μην έχουμε ακόμα περισσότερα λουκέτα για να μπορέσουν να πάρουν μια ανάσα με την πολυαναμενόμενη αύξηση της κίνησης» ανέφερε χαρακτηριστικά
Σε επίπεδο Κρήτης η μεγαλύτερη πτώση του τζίρου στην περίοδο των θερινών εκπτώσεων καταγράφηκε στον νομό Χανίων και ανέρχεται σε 15-20%. Στο Ηράκλειο η πτώση κυμαίνεται σε ποσοστό 15% ενώ στην Ιεράπετρα καταγράφηκε άνοδο σε ποσοστό που κυμαίνεται από 5-10%. Σε όλη τη χώρα η πτώση του τζίρου φτάνει το 20% ενώ άνοδος του τζίρου σε ποσοστό 15% παρουσιάστηκε στη Νάξο. Σταθεροί έμειναν οι τζίροι των εμπόρων σε Νέα Ιωνία Αττικής και Σύρο.
«Το 2016 ξεκίνησε για την αγορά χειρότερα απ’ ότι τελείωσε το 2015»
Η ΕΣΕΕ πραγματοποίησε την περιοδική έρευνα για τις χειμερινές εκπτώσεις και διερεύνησε τη στάση και τις απόψεις των εμπόρων για το άνοιγμα των Κυριακών. Η έρευνα ήταν τηλεφωνική με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου σε τυχαίο δείγμα 150 εμπορικών επιχειρήσεων σε παραδοσιακές εμπορικές αγορές αστικών κέντρων της χώρας. Επίσης, καταγράφηκαν οι απόψεις πολλών Εμπορικών Συλλόγων από όλη τη χώρα.
Όπως προκύπτει, οι έμποροι της λιανικής είχαν ως στόχο κατά τη διάρκεια των χειμερινών εκπτώσεων να πλησιάσουν τα επίπεδα του περυσινού τζίρου, χωρίς όμως αυτό να καταστεί εφικτό. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιεί κάθε χρόνο το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ σε συνεργασία με τους Εμπορικούς Συλλόγους, καθώς και με στοιχεία από μικρομεσαίες και μεγαλύτερες εμπορικές επιχειρήσεις από όλη τη χώρα προκύπτει ότι η αρχή του 2016 δεν ήταν η αναμενόμενη.
Ειδικότερα, για τις περισσότερες επιχειρήσεις (42%) το ποσοστό της έκπτωσης κυμάνθηκε μεταξύ 20% και 40%, ενώ μία στις τέσσερις επιχειρήσεις πραγματοποιούσε πωλήσεις με ποσοστό έκπτωσης άνω του 40%. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά έκπτωσης σε κάθε περίοδο των εκπτώσεων ακολουθούν μία παρόμοια λογική τα τελευταία χρόνια.
Όσον αφορά την εξέλιξη των πωλήσεων διαπιστώθηκε ότι σε σύγκριση με το 2015 μία στις τρεις επιχειρήσεις εμφάνισε απώλεια τζίρου. Το ποσοστό αυτό είναι αρκετά μεγαλύτερο σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο. Ενώ το ποσοστό αυτών που δήλωσαν ότι οι εκπτώσεις του 2016 ήταν καλύτερες σε σύγκριση με την περσινή περίοδο είναι εξαιρετικά μικρό (2%).
Οι μεταβολές του ποσοστού της μείωσης των πωλήσεων σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος κινείται στα ίδια επίπεδα με πέρσι. Μια στις τρεις επιχειρήσεις εμφάνισε απώλεια τζίρου μεγαλύτερη του 40%, μία στις δέκα 31% με 40% και μία στις πέντε 21% με 30%.
Οι έμποροι σε ποσοστό 48,3%, δήλωσαν ότι η καλύτερη περίοδος των χειμερινών εκπτώσεων ήταν από τις 15/1/2016 έως 31/1/2016, ακολουθεί η περίοδος 1/2/2016 έως 15/2/2016 με ποσοστό 43,31% και τέλος η περίοδος 16/2/2015 έως το τέλος των εκπτώσεων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι από τις πρώτες φορές όπου το πρώτο δεκαπενθήμερο των εκπτώσεων δεν υπερισχύει με ένταση σε σύγκριση με τις άλλες περιόδους. Δεν γνωρίζουμε αν αποτελεί ένα νέο εύρημα στην αλλαγή της συνήθους καταναλωτικής πρακτικής, αφού ακόμα δεν γνωρίζουμε αν θα συνεχίσει η ίδια τάση. Παρ’ όλα αυτά, κρίνουμε ότι τα δεκαήμερα προσφορών πριν τις εκπτώσεις που πραγματοποιούνται πλέον από μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες και οι πραγματοποίηση των ενδιάμεσων εκπτώσεων είναι γεγονός ότι θα επέφεραν αλλαγές στις καταναλωτικές στρατηγικές.
Οι Κυριακές δεν ωφέλησαν την αγορά
Για τα καταστήματα που άνοιξαν την Κυριακή 17 Ιανουαρίου παρατηρείται ότι η πλειονότητα των επιχειρηματιών, της τάξης του 87%, πιστεύει ότι το άνοιγμα του καταστήματος την Κυριακή δεν επηρέασε τον συνολικό τζίρο της χειμερινής εκπτωτικής περιόδου και μόλις το 13% δηλώνει ότι επηρέασε θετικά τον συνολικό ύψος των πωλήσεων.
Είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό ότι στην ερώτηση, με ποιον τρόπο καλύπτουν οι επιχειρηματίες την ανάγκη απασχόλησης προσωπικού, μόλις το 3% δηλώνει ότι έχει προσλάβει επιπλέον υπάλληλο. Είναι φανερό ότι το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές δεν είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της απασχόλησης. Η πλειονότητα σε ποσοστό 78% έχει επωμιστεί προσωπικά την κάλυψη της συγκεκριμένης ανάγκης και το υπόλοιπο 19% των επιχειρήσεων έχει επεκτείνει το ωράριο των ήδη υπαρχόντων υπαλλήλων.
Όσον αφορά το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, το 52% των επιχειρήσεων απάντησαν ότι επιβαρύνεται είτε πάρα πολύ είτε πολύ από το άνοιγμα των Κυριακών, το ίδιο ποσοστό 42% απάντησε λίγο, ενώ το 6% δήλωσε ότι δεν έχει επιβαρυνθεί καθόλου.
Τέλος, η επισκεψιμότητα, σε οχτώ στις δέκα επιχειρήσεις δεν έχει αυξηθεί καθόλου από το γεγονός ότι παραμένουν ανοιχτά τις Κυριακές. Το 18% των επιχειρηματιών διακρίνει μία μικρή αύξηση, ενώ μόλις το 6% δηλώνει ότι το άνοιγμα της επιχείρησής του τις Κυριακές αύξησε κατά πολύ την επισκεψιμότητα.
Στο 20,8% η πτώση του τζίρου των καταστημάτων της χώρας
Η μεσοσταθμική μείωση της αγοραστικής κίνησης το 2016 σε σχέση με τις χειμερινές εκπτώσεις του 2015 (Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2015: τζίρος σε απόλυτα νούμερα 5,67 δις ευρώ και μείωση -2,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014), κυμαίνεται στα επίπεδα του -20,8%, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί πως ο εκτιμώμενος τζίρος για τη χειμερινή εκπτωτική περίοδο θα διαμορφωθεί το 2016 περίπου στα 4,49 δις ευρώ, καταγράφοντας απώλειες 1,18 δις ευρώ (μείωση -20,8% σε σχέση με τις Χειμερινές Εκπτώσεις του 2015). Να σημειωθεί το εξής: κάθε χρόνο αναφέρουμε την πορεία του τζίρου σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εμπορικών επιχειρήσεων οι οποίες είναι πολύ πιο απαισιόδοξες από τα πραγματικά δεδομένα τα οποία όταν δημοσιοποιούνται από την ΕΛΣΤΑΤ τα ενσωματώνουμε στον παρακάτω πίνακα. Παρ΄ ολα αυτά, η τάση δεν αλλάζει δηλαδή η πτώση του τζίρου τα τελευταία χρόνια επαληθεύεται τόσο από τις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων όσο και από τα πραγματικά δεδομένα.
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, κ. Βασίλης Κορκίδης δήλωσε τα εξής:
«Βρισκόμαστε σε μία πολύ αμήχανη θέση να αναφέρουμε κάθε χρόνο την τελευταία εξαετία, ότι η κατάσταση στην αγορά είναι όχι απλά δύσκολη, αλλά εξαιρετικά περιοριστική για την επιχειρηματική δραστηριότητα. Ούτε οι εκπτώσεις κατάφεραν να δώσουν την ανάσα που χρειάζεται η αγορά, ενώ τα περιθώρια ανάκαμψης στενεύουν απελπιστικά. Ο αποπληθωρισμός συνεχίζεται για 35ο μήνα και όλα δείχνουν ότι θα συνεχιστεί για πολύ ακόμα, ενώ το διαθέσιμο εισόδημα συμπιέζεται διαρκώς σε ένα ασταθές φορολογικό περιβάλλον. Αναμένοντας την αξιολόγηση, οι επιχειρήσεις περνάνε καθημερινά από ισχυρές δοκιμασίες επιβίωσης, ενώ οι κινητοποιήσεις αναμένεται να επηρεάσουν άμεσα και τις εξαγωγές του πρώτου τριμήνου, οι οποίες έχουν ήδη αρνητικό πρόσημο συγκριτικά με 6 δις ευρώ που κινήθηκαν την ίδια περίοδο του 2015. Η έντονη πτώση στις τιμές ένδυσης και υπόδησης καθιστά πλέον φανερό το μέγεθος των πιέσεων που έχει ασκηθεί στο συγκεκριμένο κλάδο του λιανικού εμπορίου τα τελευταία χρόνια. Οι έμποροι έχουν καταβάλλει και συνεχίζουν να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια απορρόφησης των κραδασμών και μη μετακύλησης των βαρών στους καταναλωτές από τις δυσμενείς εξελίξεις στην πραγματική οικονομία, μειώνοντας συνεχώς τις τιμές των προϊόντων τους. Το αποτέλεσμα είναι οι φετινές χειμερινές εκπτώσεις να περάσουν σχεδόν απαρατήρητες για τους εμπόρους και αδιάφορες για τους καταναλωτές. Η επιμονή των αποπληθωριστικών πιέσεων επί σχεδόν τρία χρόνια σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον συμπίεσης έχει εξαναγκάσει μεγάλο μέρος των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων να λειτουργούν κάτω του κόστους, ώστε να παραμείνουν πάση θυσία ανοικτές, χωρίς, ωστόσο αυτό να σημαίνει πως οι αντοχές τους είναι ανεξάντλητες…».