Την αγωνία του για την τύχη του Ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας εκφράζει με επιστολή του ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σύδνεϋ (Αυστραλίας) και επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Alfred Vincent.
Όπως τονίζει στην επιστολή του, ένα ίδρυμα ανεκτίμητης εθνικής και πολιτιστικής σημασίας κινδυνεύει να κλείσει οριστικά, καθώς ήδη υπολειτουργεί και η ελληνική πολιτεία φαίνεται πως δεν επιθυμεί τη συνέχιση της λειτουργίας του. Ο κ. Vincent προτείνει στην ελληνική κοινωνία να κάνει μια συντονισμένη εκστρατεία ώστε να σωθεί το σημαντικό αυτό ίδρυμα.
Αναλυτικά, η επιστολή του Alfred Vincent έχει ως εξής:
«Κύριε Διευθυντά,
Με μεγάλη χαρά, από τη μακρινή Αυστραλία, έμαθα πως παρουσιαζόταν στην Κρήτη μια θεατρική εκδήλωση βασισμένη στα απομνημονεύματα του Ηρακλειώτη Τζουάνε Παπαδόπουλου, του 17ου αιώνα, στη θαυμάσια μετάφραση της Ναταλίας Δεληγιαννάκη. Το ιταλόγλωσσο κείμενο του Παπαδόπουλου πρωτοεκδόθηκε το 2007 από το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, με φιλολογική επιμέλεια, βιογραφική εισαγωγή, αγγλική μετάφραση και ιστορικές σημειώσεις του υποφαινόμενου. Με την ευκαιρία αυτή θέλω να επισημάνω στους αναγνώστες σας πως το Ελληνικό Ινστιτούτο Βενετίας κινδυνεύει τώρα να κλείσει οριστικά ή να χάσει την επιστημονική του αποστολή. Ένα ίδρυμα ανεκτίμητης εθνικής και πολιτιστικής σημασίας κινδυνεύει να καταστραφεί. Γιατί;
Από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα, το Ινστιτούτο έχει δεχθεί δεκάδες Έλληνες υποτρόφους, οι οποίοι εκπόνησαν διατριβές χρησιμοποιώντας υλικό από τα αρχεία και τις βιβλιοθήκες της Βενετίας. Παράλληλα, έχει φιλοξενήσει εκατοντάδες Έλληνες και ξένους επιστήμονες, που χάρη στο Ινστιτούτο μπόρεσαν να διεξαγάγουν τις επιστημονικές τους μελέτες σε ιδανικές συνθήκες.
Η πολύτιμη αυτή επιστημονική δουλειά διαφωτίζει σημαντικές πλευρές του ελληνικού παρελθόντος. Οι γνώσεις μας, μεταξύ άλλων, για τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο και άλλους σημαντικούς ζωγράφους, για Έλληνες λογίους της Αναγέννησης και για κορυφαίους ιεράρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχουν εμπλουτισθεί αφάνταστα από μελέτες που εκπονήθηκαν από ερευνητές στο Ινστιτούτο.
Τα δημοσιεύματα του υποτρόφων και των φιλοξενουμένων του Ινστιτούτου δεν είναι αποκλειστικά επιστημονικού ενδιαφέροντος· πολλά από αυτά, όπως το έργο του Τζουάνε Παπαδόπουλου, μπορούν να εμπλουτίσουν τις πολιτιστικές εμπειρίες ενός ευρύτερου κοινού.
Τώρα όμως, όπως πληροφορήθηκα, το Ινστιτούτο δεν λειτουργεί κανονικά. Έμεινε χωρίς υποτρόφους-ερευνητές, χωρίς γραμματέα, χωρίς βιβλιοθηκάριο. Το ΥΠΕΞ δεν φαίνεται να θέλει τη συνέχιση της λειτουργίας του ως επιστημονικού ιδρύματος. Το πρόβλημα δεν φαίνεται να είναι οικονομικό, γιατί τα έξοδα του Ινστιτούτου καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα της ακίνητης περιουσίας που η Ελληνική Κοινότητα Βενετίας δώρισε στο ελληνικό κράτος για το σκοπό αυτό.
Δεν μπορώ να καταλάβω πώς το ελληνικό δημόσιο επιτρέπει την υπολειτουργία ή το κλείσιμο του μοναδικού ερευνητικού ιδρύματος που διαθέτει η Ελλάδα στο εξωτερικό. Ούτε καταλαβαίνω πώς μπορεί να το επιτρέψει το ελληνικό κοινό, το οποίο, συνήθως, διαφυλάσσει την πολιτιστική του κληρονομιά με τόση περηφάνια. Μήπως ήλθε η ώρα για μια συντονισμένη εκστρατεία για να σωθεί το σημαντικότατο αυτό ίδρυμα;».
Βιογραφικό του Alfred Vincent
Ο Alfred Vincent σπούδασε αρχαία ελληνική και λατινική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, και εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα την κρητική κωμωδία Φορτουνάτος (1655). Από το 1974 ως το 1998 δίδαξε στα προγράμματα νεοελληνικών σπουδών του Πανεπιστημίου του Σύδνεϋ (Αυστραλία). Είναι τώρα επίτιμος επιστημονικός συνεργάτης του ίδιου Πανεπιστημίου.
Έχει διδάξει επίσης ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Ως ερευνητής εξακολουθεί να ασχολείται κυρίως με τη βενετοκρατούμενη Κρήτη. Το 2002, για τις μελέτες του στο χώρο αυτό, του απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ανάμεσα στα πιο πρόσφατα δημοσιεύματά του είναι μια νέα φιλολογική έκδοση του ποιμενικού ποιήματος Η Βοσκοπούλα.
Το 2007 εξέδωσε τα απομνημονεύματα του Τζουάνε Παπαδόπουλου με αγγλική μετάφραση, εισαγωγή και ιστορικό σχολιασμό.
