Ο Δρ. Νεκτάριος Χρυσουλάκης, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), επελέγη για χρηματοδότηση από το ανταγωνιστικό Ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδότησης ERC Synergy Grant 2019 (Επιχορηγήσεις Συνέργειας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας). Οι επιχορηγήσεις αυτές αποσκοπούν στη διεξαγωγή ρηξικέλευθης έρευνας, επιτρέποντας σε μικρές ομάδες δύο έως τεσσάρων ερευνητών να συνδυάσουν συμπληρωματικές δεξιότητες, γνώσεις και πόρους, με νέους τρόπους, για να αντιμετωπίσουν από κοινού πολύ φιλόδοξα ερευνητικά προβλήματα. Στόχος είναι να επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στα όρια της γνώσης, με ανάπτυξη νέων μεθόδων, τεχνικών και αντισυμβατικών ερευνητικών προσεγγίσεων, στις διεπιφάνειες μεταξύ των καθιερωμένων επιστημονικών κλάδων, οδηγώντας σε έρευνα αιχμής, όχι μόνο στην πρώτη γραμμή της Ευρωπαϊκής επιστήμης, αλλά και ως σημείο αναφοράς σε παγκόσμια κλίμακα.
Το έργο έχει τίτλο «urbisphere: coupling dynamic cities and climate» και αποτελεί συνέργεια τεσσάρων ερευνητών με έδρα τη Γερμανία, την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι θα χρησιμοποιήσουν την τεχνογνωσία τους για να συνδυάσουν διαφορετικές υπολογιστικές και παρατηρησιακές προσεγγίσεις, ώστε να δημιουργήσουν ένα δυναμικό και ενιαίο σύστημα προσομοιώσεων και εκτιμήσεων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη κατανόηση της αλληλεπίδρασης και ανατροφοδότησης μεταξύ των πόλεων και κλιματικής αλλαγής. Ο Νεκτάριος Χρυσουλάκης (φυσικός) θα συνεργαστεί με τον Jörn Birkmann (χωροτάκτη/πολεοδόμο), την Sue Grimmond (μετεωρολόγο/γεωγράφο) και τον Andreas Christen (κλιματολόγο). Η ομάδα θα αξιοποιήσει τεχνογνωσία από προηγούμενες εργασίες και μελέτες στον Καναδά, τις ΗΠΑ, τη Νέα Ζηλανδία, την Ασία και την Αφρική.
Η κλιματική αλλαγή και η αστικοποίηση αποτελούν δύο παγκόσμιες μεγα-τάσεις, οι οποίες έχουν άμεση αλληλεπίδραση και μετασχηματίζουν την ανθρώπινη ζωή. Μέχρι σήμερα, υπάρχει θεμελιώδης διαφοροποίηση στον τρόπο με τον οποίο η επιστήμη του κλίματος αφενός και το αστικό σύστημα αφετέρου, αναλύουν και προσομοιώνουν αυτές τις διαδικασίες και τα φαινόμενα. Το έργο urbisphere στοχεύει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο η επιστημονική κοινότητα κατανοεί, ταξινομεί και πραγματοποιεί προβλέψεις σχετικά με το κλιματικό σύστημα και τον αστικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Το έργο αναμένεται να οδηγήσει στην κατανόηση σε βάθος της κοινωνικοοικονομικής δυναμικής και των ανθρώπινων δράσεων σε ό,τι αφορά στο κλίμα και τα ακραία φαινόμενα που οφείλονται στον αστικό μετασχηματισμό και την κλιματική αλλαγή, καθώς και σε νέες μεθόδους εκτίμησης κινδύνου.
Η χρηματοδοτούμενη από το ERC Synergy ερευνητική ομάδα θα διερευνήσει αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος και αφετέρου πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς, την τρωτότητά τους και την προσαρμοστική τους ικανότητα. Θα δημιουργήσει επίσης νέα γνώση σε ό,τι αφορά στην εκτίμηση των σχετικών κινδύνων στο παρόν και στο μέλλον. Η ερευνητική ομάδα θα είναι σε θέση να προβλέπει μελλοντικές καταστάσεις αστικής δομής και κλίματος, λαμβάνοντας υπόψη τον καιρό, την ποιότητα του αέρα, τη διαφορική έκθεση και την τρωτότητα του πληθυσμού, σε τοπική κλίμακα (γειτονιά) και σε κλίμακα πόλης. Η έρευνα θα διεξαχθεί σε διάφορες πόλεις σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, όπως το Λονδίνο, η Στουτγάρδη, η Σαγκάη και το Ναϊρόμπι. Η διάρκεια του έργου είναι 6 χρόνια με συνολικό προϋπολογισμό 12.720.904 ευρώ.
Σημειώνεται ότι 37 ερευνητικές ομάδες σε ολόκληρη την Ευρώπη επιχορηγήθηκαν φέτος από το εξαιρετικά ανταγωνιστικό πρόγραμμα των ERC Synergy Grants. Το συνολικό ποσό των επιχορηγήσεων αυτών ανέρχεται σε 363 εκατομμύρια ευρώ και θα δώσει την ευκαιρία στις προαναφερθείσες ομάδες για συνέργειες με στόχο την ρηξικέλευθη έρευνα στα όρια της γνώσης. Οι επιχορηγήσεις αυτές αποτελούν μέρος του Προγράμματος Πλαισίου για την Έρευνα και την Καινοτομία Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Ορίζοντας 2020». Το urbisphere είναι το μοναδικό ERC Synergy έργο με συντονισμό από Έλληνα ερευνητή που έχει επιχορηγηθεί. Γενικά, το ΙΤΕ κατέχει τον μεγαλύτερο αριθμό χρηματοδοτούμενων έργων ERC στην Ελλάδα, με εισροή άνω των 32 εκατομμυρίων ευρώ.
Τμήμα Διεθνών και Δημοσίων Σχέσεων