Τα τελευταία χρόνια, η εικόνα της γυναίκας έχει αλλάξει ουσιαστικά. Ενώ παλιότερα, η γυναίκα ήταν υποχρεωμένη να μένει στο σπίτι και να μην είναι οικονομικά ανεξάρτητη, αλλά αντιθέτως να ασχολείται αποκλειστικά με την ανατροφή των παιδιών και με το νοικοκυριό, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η θέση της έχει αλλάξει σε σημαντικό βαθμό.
Πλέον, έχει τη δυνατότητα να εργάζεται και να βγάζει τα δικά της χρήματα. Προτεραιότητα δεν είναι πάντα η απόκτηση οικογένειας, αλλά η οικονομική ανεξαρτησία και η επαγγελματική καταξίωση. Είναι γεγονός ότι η σημερινή γυναίκα αναγνωρίζει τις ικανότητές της, ασχολείται με τον εαυτό της και είναι ικανή να προσφέρει στο κοινό ταμείο της οικογένειάς της.
Η γυναίκα της σύγχρονης εποχής λοιπόν, καλείται να ανταποκριθεί σε πολλαπλούς ρόλους. Μητέρα, σύντροφος, νοικοκυρά και από την άλλη εργαζόμενη. Όλοι αυτοί οι διαφορετικοί ρόλοι συχνά την προβληματίζουν και την αγχώνουν ως προς τον συντονισμό τους. Ερωτήσεις όπως, «Θα προλάβω να τα κάνω όλα μαζί;», «Αν αργήσω να φύγω από τη δουλεία θα έχω χρόνο να βρεθώ με το σύντροφό μου;», «Αν αναλάβω το project, πότε θα περάσω χρόνο με το παιδί μου;» περνάνε συχνά από το μυαλό της σύγχρονης γυναίκας. Παρά τις δυσκολίες όμως, σχεδόν πάντα καταφέρνει να φέρει εις πέρας όλες τις υποχρεώσεις της, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό βίο.
Στο πλαίσιο αυτό, την Τετάρτη 9 Μαρτίου 2022, πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά μια εσπερίδα εστιασμένη στους ρόλους της σύγχρονης γυναίκας, με πρωτοβουλία του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας και της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας δήμου Ρεθύμνης. Σε αυτήν, συμμετείχαν γυναίκες, εκπρόσωποι αυτοδιοικητικών και κοινωνικών δομών, επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων, αλλά και γυναίκες που κατέθεσαν τα βιώματα και τις εμπειρίες τους, συμβάλλοντας στην κοινή προσπάθεια εξάλειψης της έμφυλης βίας.
«Γυναίκα και Τοπική Αυτοδιοίκηση»
Σύμφωνα με την αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνου κυρία Μαρία Λιονή, η τοπική αυτοδιοίκηση είναι το «σκαλοπάτι» που θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της ανισότητας των φύλων. Για τον λόγο αυτό, στην εισήγησή της κάλεσε όσες γυναίκες επιθυμούν να ασχοληθούν με τα κοινά, να το πράξουν έγκαιρα και με σωστές πρακτικές. «Από τις ερχόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές είναι η ευκαιρία μας να άρουμε ανισότητες σε βάρος μας. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι η επιλογή πολλών γυναικών υποψηφίων δε πρέπει να γίνεται λίγο πριν τις εκλογές, χωρίς να τους αφήνει αρκετό χρόνο για να απευθυνθούν στην κοινωνία. Τέτοιες επιλογές τελευταίας στιγμής, δίνουν την εντύπωση στους ψηφοφόρους ότι δεν είναι φυσικές, αλλά γίνονται για να συμπληρωθούν οι ζητούμενοι αριθμοί των υποψηφίων στα ψηφοδέλτια», επεσήμανε η κυρία Λιονή προσθέτοντας ότι όσο πιο πολλές γυναίκες συμμετέχουν ενεργά στις πολιτικές δραστηριότητες, τόσο πιο σωστές αποφάσεις λαμβάνονται και τόσο πιο ολοκληρωμένες και βιώσιμες λύσεις δίνονται.
Πρότεινε λοιπόν να γίνει ειδική στόχευση για να προωθείται η αρχή της ισότητας από όσους/-ες εκλεγούν σε αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, προέτρεψε το άνοιγμα του «δρόμου» για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων στην απασχόληση, την εκπαίδευση και την κοινωνική προστασία, την προώθηση της καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικού και ιδιωτικού βίου για γυναίκες και την καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά γυναικών και παιδιών.
«Η υπόθεση της ισότητας δεν είναι βραχυπρόθεσμος στόχος, χρειάζεται χρόνος. Για την επίτευξη αυτού απαιτείται δέσμευση και προσπάθεια όλων των αρμόδιων τομέων», κατέληξε.
«Γυναίκα και Τέχνες»
H εικαστικός κυρία Εύη Τσάνα περιγράφοντας το έργο της «Κόρες – Το εσωτερικό ταξίδι», προσπάθησε να εξηγήσει τους λόγους που την ώθησαν να ασχοληθεί με το γυναικείο φύλο. «Προσπαθούσα να καταλάβω γιατί ασχολούμαι με τη γυναίκα. Η βασική ερώτηση ήταν «Ποια είμαι εγώ που επιλέγω;». Όταν πάμε προς τα πίσω συνειδητοποιούμε ότι η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας έχει διαμορφωθεί από την περίοδο που ήμασταν παιδιά, ό,τι ακούσαμε ως παιδιά έχει χαραχτεί μέσα μας και καθορίζει τον τρόπο που συσχετιζόμαστε με τους άλλους», εξήγησε.
Σύμφωνα με την ίδια, η περίοδος της ζωής μας, όπου είμαστε κόρες, είναι ίσως η πιο σημαντική περίοδος, από την οποία θα χαραχτεί η πορεία όλης της ζωής μας μετέπειτα. «Γράφονται πολλά για τους ρόλους μας ως μάνες, ως γυναίκες, ως θηλυκά. Το κομμάτι της κόρης όμως, το αφήνουμε πίσω. Πρέπει να σκεφτούμε με τι τρόπο μιλάμε στα παιδιά μας, να δούμε πως είχαν μιλήσει σε εμάς όταν ήμασταν παιδιά, πως αυτές οι συμπεριφορές μας έχουν καθορίσει και πόσο μπορούμε να σχηματίσουμε ξανά τη θέση που μπορούμε να έχουμε στην κοινωνία», ανέφερε κλείνοντας.
«Γυναίκα και Ελληνική Αστυνομία»
Για την παρουσία και την πορεία μιας γυναίκας σε ανδροκρατούμενο επαγγελματικό περιβάλλον, όπως είναι η ΕΛ.ΑΣ., αναφέρθηκε η Αστυνόμος Β’, Πρ/νη Γραφείου αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας της Διεύθυνσης Αστυνομίας Ρεθύμνου κα. Αθηνά Καραδάκη. Εξιστορώντας τη δική της προσωπική εμπειρία, η κα. Καραδάκη περιέγραψε τον αγώνα που χρειάστηκε να δώσει στην αρχή της επαγγελματικής της πορείας, τόσο για να κερδίσει το σεβασμό των συναδέλφων της, όσο και για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της δουλειάς της, αλλά και του σπιτιού της. «Γυρνώντας σπίτι είχα να ανταπεξέλθω στα καθήκοντα του ιδιωτικού μου βίου ενώ οι άνδρες συνάδελφοί μου, έχαιραν της φροντίδας των συζύγων, συντρόφων ή μητέρων τους, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις», εξήγησε χαρακτηριστικά.
Η εισαγωγή των γυναικών στα σώματα ασφαλείας ήταν μια αργή και δύσκολη διαδικασία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε η κα. Καραδάκη οι πρώτες 45 γυναίκες αστυφύλακες εισήχθησαν το 1969 στην πρώην αστυνομία πόλεων, ενώ το 1971 προσελήφθησαν ως ειδικό προσωπικό 25 γυναίκες στην πρώην ελληνική χωροφυλακή. Το 1983 επετράπη η είσοδος γυναικών στη σχολή αξιωματικών αστυνομίας σε ποσοστό 10%, ενώ μόλις το 2003 άλλαξε η νομοθεσία για κατάταξη και εισαγωγή γυναικών στην ΕΛ.ΑΣ. «Το 2002 είχαμε τη πρώτη γυναίκα που ανελίχθηκε σε βαθμό υποστράτηγου, ενώ μόλις το 2016 σε βαθμό αντιστράτηγου. Παρόλο που οι γυναίκες στα σώματα ασφαλείας δέχονται την ίδια εκπαίδευση με τους άνδρες και θεωρητικά υφίστανται ισοτιμία στην κάλυψη διοικητικών θέσεων και ανώτερων ιεραρχικών βαθμίδων, δυστυχώς πρακτικά παραμένει ελάχιστος ο αριθμός που ανέρχονται στις θέσεις αυτές. Στην πράξη πάντως, έχει αποδειχθεί ότι ανταπεξέρχονται άψογα στα καθήκοντά τους. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα εργάζονται 6.776 γυναίκες δηλαδή το 12,6% του συνόλου των εργαζομένων στην ΕΛ.ΑΣ. Στο Λιμενικό το ποσοστό ανέρχεται σε 25-30%, ενώ στην Πυροσβεστική μόλις σε 6%», κατέληξε η κα. Καραδάκη.
«Γυναίκα και Επιστήμη»
Ο αγώνας των γυναικών παραμένει διαρκής ακόμη και στον χώρο της επιστήμης, σύμφωνα με την Αναισθησιολόγο-Επειγοντολόγο, Διευθύντρια ΤΕΠ ΚΑΤ και Ιπτάμενη Ιατρό ΕΚΑΒ κα. Μαρίνα Καλογριδάκη. «Υπάρχει ισότητα στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση αλλά δεν υπάρχει στην επαγγελματική σταδιοδρομία. Ακόμα και εγώ όταν ήταν να διαλέξω ειδικότητα μου έλεγαν να μην γίνω χειρουργός επειδή είμαι γυναίκα», διευκρίνισε, προσθέτοντας ότι από το 1901 έως το 2010, υπήρξαν 40 γυναίκες υποψήφιες για βραβείο Νόμπελ, κάτι το οποίο είναι κάπως ελπιδοφόρο.
Με αφορμή τη θέση της στο ΤΕΠ, η ίδια ανέφερε ότι βλέπει συχνά κακοποιημένες γυναίκες, οι οποίες δε θέλουν να καταθέσουν στην αστυνομία τι τους συνέβη. «Είναι λυπηρό και θέλει ιδιαίτερη ευαισθησία από τους γιατρούς, γι’ αυτό και προτείνω να μπει ένα τέτοιο μάθημα στα Πανεπιστήμια της Ιατρικής Σχολής».
Η κα. Καλογριδάκη βρίσκεται αυτήν την περίοδο στη Νιγηρία, και όπως εξήγησε, επιλέχθηκε ανάμεσα σε πολλούς άλλους γιατρούς παγκοσμίως για αυτή τη θέση. «Βρίσκομαι σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον και αυτό είναι ελπιδοφόρο. Μπορούμε να καταφέρουμε τα πάντα εμείς οι γυναίκες», σημείωσε.
«Γυναίκα και Επιχειρηματικότητα»
Ο θεσμικός ρόλος της γυναίκας στο χώρο της επιχειρηματικότητας, πολλές φορές έρχεται αντιμέτωπος με τον ρόλο της ως μητέρα. Και αυτό, γιατί αν μια γυναίκα επιχειρηματίας μείνει έγκυος, δε θα έχει τη δυνατότητα να πάρει όσο χρόνο χρειάζεται για να μείνει με το παιδί της. Αντ’ αυτού θα πρέπει να βρει κάποιον να αναλάβει τη φροντίδα του, όσο εκείνη θα κάθεται ώρες ατελείωτες στο μαγαζί της.
Αυτά ανέφερε μεταξύ άλλων στην εισήγησή της, η Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου, κα. Αθηνά Τσικιντίκου, σημειώνοντας επίσης ότι το 60% του εμπορικού κόσμου της πόλης ανήκει σε γυναίκες. «Στους άντρες μπορεί να ανήκει το μαγαζί αλλά οι γυναίκες είναι εκείνες που το δουλεύουν», επεσήμανε. Πρόσθεσε μάλιστα, ότι οι γυναίκες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές όσο δουλεύουν στο χώρο αυτό και να έχουν σωστή εμφάνιση για να αποφύγουν ανεπιθύμητες συμπεριφορές από πελάτες ή/και αφεντικά.
Κλείνοντας εξήγησε ότι ενώ παλιότερα αρκούσε η καλή τοποθεσία για να έχει ένα μαγαζί επισκεψιμότητα, εντούτοις τη σημερινή εποχή ένας/μια επιχειρηματίας πρέπει να έχει γνώσεις λογιστή, πωλητή, δημοσίων σχέσεων, ξένων γλωσσών και να έχει άπλετο χρόνο να αφιερώσει.
«Η αφήγηση της Ελπίδας»
Την εσπερίδα ολοκλήρωσε η κα. Ελπίδα, επιζήσασα έμφυλης βίας, η οποία αναζήτησε και έλαβε βοήθεια από το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας, καταφέρνοντας να δώσει τέλος στον Γολγοθά που ζούσε.
Περιγράφοντας την ιστορία της, ανέφερε ότι έζησε 10 χρόνια με έναν κακοποιητικό και χειριστικό σύντροφο, με αποτέλεσμα τα περιστατικά βίας που υπέστη να τα θεωρεί «ρουτίνα». «Μου είχε δώσει να καταλάβω ότι μου άξιζαν όλα αυτά, ενώ δεν είναι έτσι. Ζούσα μαζί με τα 4 παιδιά μου σε ένα περιβάλλον που δεν έπρεπε, σε φόβο, δε δούλευα, ήμουν οικονομικά εξαρτημένη από αυτόν και για αυτό δεν έφευγα», συμπλήρωσε.
«Δεν είναι εύκολο να φύγουμε από τέτοιες καταστάσεις αλλά πρέπει να βρίσκουμε τη δύναμη γιατί δεν αξίζει σε κανένα να ζει έτσι. Πρέπει να αγωνιστούμε για το μέλλον των παιδιών και να αφήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για όλους τους ανθρώπους», κατέληξε με τρεμάμενη φωνή, δίνοντας δύναμη και ελπίδα σε όσες γυναίκες βιώνουν κάτι αντίστοιχο.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Δήμαρχος Ρεθύμνης κ. Γιώργος Χ. Μαρινάκης και ο Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Πολιτικής κ. Λάμπρος Βαμβακάς. Το συντονισμό της είχε αναλάβει η κ. Σηφάκη Άννα, Ψυχολόγος του Κέντρου Συμβουλευτικής, ενώ συμμετείχε σε αυτήν και η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Δήμου Ρεθύμνης Δρ. Άννα Ελευθεριάδου- Γκίκα.