Ο πειρασμός ήρθε με την ανάγνωση του βιβλίου «Γεσθημανή» που έθεσε στην ταπεινή κρίση μου πρόσφατα ο συγγραφέας του κ. Μανιάς και παρεμπιπτόντως σας το συνιστώ.
Εκεί αναφερόταν η θαυματοποιός παρέμβαση ενός ιερέα σε κάποιο χωριό τα πέτρινα χρόνια της προκατάληψης. Ήταν μια παρέμβαση καθοριστικής σημασίας για να διευθετηθεί σοβαρό ηθικό ζήτημα.
Και ήρθε αμέσως μετά την ανάγνωση να ταλαιπωρήσει τη μακαριότητα της σκέψης μου ένα μεγάλο ερώτημα:
Το ίδιο, άραγε, θα γινόταν και σήμερα; Μπορεί σήμερα ένας ιερέας να παρέμβει τόσο δυναμικά και να κατευθύνει συνειδήσεις; Είναι σε θέση να εμπνεύσει φόβο Θεού;
Αν έμενα στα παιδικά μου βιώματα θα είχα πάρει θετική απάντηση. Σήμερα όμως;
Γεγονός είναι ότι αυτό που μας απασχολεί κατά κόρον σήμερα είναι η σχέση Εκκλησίας και Κράτους. Αν πεις και για την Εκκλησιαστική Περιουσία αυτή είναι που μας «καίει». Υπάρχει βέβαια και η σχέση εκκλησίας και ποιμνίου. Υπάρχει αλήθεια; Και αν υπάρχει σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα;
Εκεί είναι που με ζώσανε τα δαιμόνια.
Και πριν αρχίσω να ψάχνω για πέτρα αναθέματος γιατί θα είχα πολλά που με έχουν ενοχλήσει να αναφέρω, ευτυχώς που είπα να το συζητήσω ψύχραιμα με κληρικό για ν’ ακούσω και την άλλη πλευρά. Η επιλογή μου κρίθηκε απόλυτα επιτυχής γιατί έπεσα σε νέο άνθρωπο με ευρύτατο πνεύμα. Και η ειλικρίνειά του με αφόπλισε.
Τελικά πότε μας ενδιαφέρει η Εκκλησία; Μόλις η δυστυχία και η αρρώστια μας κτυπήσει την πόρτα;
Πότε θυμόμαστε το Θεό; Μόλις μας αφήσει δικαστικός επιμελητής το επίμαχο έγγραφο που θα μας αφανίσει τον ύπνο μας;
Πότε πάμε στην Εκκλησία; Μόλις νοιώσουμε την απελπισία στο μεδούλι μας;
Τελικά τι αντιπροσωπεύει η Εκκλησία; Μοναδική καταφυγή των πεινασμένων για λίγο σίγουρο φαγητό κι αν οι συνθήκες βολεύουν και κανένα «ψιλό» στην τσέπη;
Πως στηρίζουμε την εκκλησία; Με εκδηλώσεις μουσικοχορευτικές που φέρνουν έσοδα στο βαρέως πάσχον ταμείο του Φιλοπτώχου μας;
Και τι κάνει ο προκαθήμενος για να μας φέρει πιο κοντά;
Αλήθεια τι κάνει ο Επίσκοπος μας για όλα αυτά; Ένας Αρχιερέας κύρους, με όλα τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα που εδώ και λίγα χρόνια διαποιμένει την Εκκλησία μας; Μας εντυπωσίασε από την αρχή με τον χαρισματικό του λόγο, μας κέρδισε με την αμεσότητα που δημιούργησε κυκλοφορώντας σαν απλός θνητός εκεί που κυκλοφορεί όλος ο κόσμος, μας δημιούργησε την αίσθηση ότι επέστρεψε η εποχή που κοσμούσαν την τοπική Εκκλησία ποιμενάρχες κορυφαίου βεληνεκούς… Και τώρα;
Απογοήτευση; Μια από τα ίδια; Δεν μας δώσανε δεν τους αγαπάμε;;;
Είναι βλέπετε και μια ομάδα ανθρώπων που την γαλούχησαν οι Ρεθεμνιώτες που έκαναν την πόλη αυτή των Γραμμάτων και Τεχνών κι έχουν απαιτήσεις από τον Ποιμενάρχη τους. Έτσι τους έμαθαν κάποιοι προκάτοχοί του. Κι αυτοί περιμένουν κάτι περισσότερο. Και κρίνουν, επικρίνουν, κατακρίνουν και μεμψιμοιρούν όταν δεν «αφρίζουν».
Θα περίμεναν επιτροπές δράσης, θα ήθελαν να υπάρχει περισσότερη πνευματική προσφορά γιατί «ουκ επ’ άρτω μόνο ζήσεται άνθρωπος…». Που είναι όλα αυτά; Κάναμε το χρέος μας με τα συσσίτια;
Κι έρχεται η μνήμη υποστηριζόμενη από τη συζήτηση με το νεαρό κληρικό να θέσει τον «τύπον επί των ήλων». Όταν υπήρχε η πνευματική άνθιση που νοσταλγούμε βασανιστικά, δεν είχαμε μόνο Επίσκοπο υψηλοτάτου αναστήματος Για θυμηθείτε…
Είχαμε κι έναν παπα Χρύσανθο, κι έναν παπα Μύρωνα κι έναν παπα Σταύρο, κι έναν παπα Γιάννη Πίτερη, κι έναν παπα Γιάννη Κυριακάκη, κι έναν παπα Θεμιστοκλή Μαρκάκη κι έναν παπα Ανδρεαδάκη κι έναν παπα Γιαννούλη… Είχαμε κι έναν παπα Χαράλαμπο να παλεύει με τις αιρέσεις.
Αυτοί έρχονται στη μνήμη τώρα… Είχαμε λοιπόν και κάποιους ιερείς που δεν περίμεναν κατευθύνσεις. Δούλευαν στην ενορία τους, έμπαιναν στα σπίτια, βίωναν με τους ενορίτες χαρές και πίκρες. Σήμερα;
Βουλιάζει κι ο ιερέας στα προβλήματα της καθημερινότητας. Και όποιος έχει πραγματικά κουραστεί το δείχνει με μια περίεργη για το σχήμα του συμπεριφορά. Ο άνθρωπος υπερισχύει του κληρικού. Η ανάγκη υπερνικά την πνευματική αναζήτηση.
Και να θέλει όμως ο Επίσκοπος να βάλει τα πράγματα στη θέση τους έρχεται η νέα τάξη πραγμάτων να του δέσει τα χέρια. Ποιον ανεπαρκή εφημέριο ν’ αλλάξει, αφού θα καταργηθεί αυτομάτως και η οργανική θέση; Ποιον να επαναφέρει στην τάξη και για άλλα πνευματικά καθήκοντα όταν κι οι ιερείς δεν ξέρουν από πού να βάλουν αρχή στην ενορία τους που βρίθει από αναξιοπαθούντες;
Έτσι περιορίζεται να κλείνει τρύπες που βρήκε, κι ήταν πολλές, να προσπαθεί να μαζέψει τα ασυμμάζευτα στην περιοχή ευθύνης του, να αγωνιά για το μέχρι πότε τα καζάνια θα έχουν περιεχόμενο και να προσεύχεται για να του διατηρήσει ο Ύψιστος τις δυνάμεις του να παλεύει.
Μάλλον λοιπόν ότι στο εξής και στη φήμη θα πρέπει να γίνει μια αλλαγή. Ίσως να προστεθεί στο «Εις Πολλά Έτη» και το Καλή Δύναμη Δέσποτα.
Σημείο των καιρών και αυτό!
* Η Εύα Λαδιά είναι δημοσιογράφος