Η κατασκευή ενός νέου σύγχρονου, λειτουργικού και ασφαλούς αυτοκινητόδρομου στην Κρήτη είναι αναγκαία και δεν αμφισβητείται από κανέναν. Ο υφιστάμενος Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) είναι από τους πιο επικίνδυνους και φονικούς δρόμους της Ευρώπης με δεκάδες συνανθρώπους μας, αθώα θύματα κάθε χρόνο. Μετά από καθυστέρηση πολλών δεκαετιών δόθηκε πρόσφατα στην δημοσιότητα για διαβούλευση η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την δημιουργία του νέου αυτοκινητόδρομου.
Η κατασκευή του νέου ΒΟΑΚ πρέπει να γίνει με τις μικρότερες δυνατές κοινωνικό – οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Οι επισημάνσεις των Τεχνικών Επιμελητηρίων Ανατολικής και Δυτικής Κρήτης είναι στην σωστή κατεύθυνση και οι εκτενείς παρατηρήσεις τους για την νέα χάραξη του ΒΟΑΚ θα επιφέρουν σοβαρές βελτιώσεις σε σχέση με την αρχική πρόταση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Επιπλέον οι βελτιώσεις αυτές είναι και σύμφωνες με τις επιδιώξεις των κατοίκων.
Οι σοβαρές μετατοπίσεις προς τα νότια που προτείνουν στην νέα χάραξη δεν δημιουργούν περιβαλλοντικά ζητήματα ή νέα κόστη. Ωστόσο θα πρέπει να εκπονηθούν και συμπληρωματικές διορθωτικές μελέτες από τεχνικούς συμβούλους. Επίσης τα παλιά τμήματα του ΒΟΑΚ θα πρέπει να αναπλαστούν και να αξιοποιηθούν ως δημόσιος χώρος και να μην εγκαταλειφθούν.
Όσον αφορά το τμήμα Βρυσών – Ατσιποπούλου η πρόταση του Τεχνικού Επιμελητηρίου αντιμετωπίζει ολοκληρωμένα το ζήτημα της νέας χάραξης και είναι καλύτερη και οικονομικότερη από την πρόταση του υπουργείου. Η νοτιότερη μετατόπιση της χάραξης και η δημιουργία σηράγγων είναι αναγκαίες συνθήκες στο τμήμα αυτό .
Όσον αφορά τώρα την περιοχή της Σκαλέτας, δηλαδή την παράκαμψη του Ρεθύμνου, η πρόταση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών δεν λύνει κανένα πρόβλημα, αλλά αντιθέτως θα αποτελειώσει ότι απέμεινε από τους 3 σημερινούς δρόμους. Καμία επιχειρηματική ή οικιστική δραστηριότητα δεν μπορεί να επιβιώσει ανάμεσα στους 4 δρόμους της παράκτιας ζώνης. Ιδιαίτερα στο ύψωμα της Σκαλέτας, περιοχή με ταχύτατα αναπτυσσόμενη ξενοδοχειακή και οικιστική δόμηση, με τρία από τα παλιότερα ξενοδοχεία στα οποία η νέα χάραξη σχεδόν εφάπτεται, με νεόδμητες κατοικίες και βίλες και ανεγειρόμενες μεσαίες ξενοδοχειακές μονάδες, η υποβάθμιση, αν όχι η καταστροφή, θα είναι ανυπολόγιστη. Το έργο κατασκευής του ΒΟΑΚ πρέπει να προχωρήσει χωρίς δικαστικές ενστάσεις και χρονοτριβές από τους κατοίκους της περιοχής.
Γι αυτό πιστεύω ότι αν τα όρια του ΒΟΑΚ μετατοπιζόταν νοτιότερα και εκτός οικισμών, θα συναντούσαν χαλέπες, ελαιώνες και εκτάσεις σαφέστατα αραιότερης δόμησης και χαμηλότερης αξίας και δεν θα κατέστρεφαν το ωραιότερο αμφιθεατρικό τμήμα της πλαγιάς. Πίσω από τους οικισμούς της Σκαλέτας και του Πρίνου εκτείνεται η μεγάλη περιοχή του Λατζιμά, σχεδόν επίπεδη, (με απαλλοτριωμένη ζώνη αεροδρομίου) η οποία οδηγεί στο Γεροπόταμο και στην υφιστάμενη εθνική οδό. Παρακάμπτεται έτσι η τουριστική ζώνη της Σκαλέτας, αλλά κυρίως οι θανατηφόρες στροφές με τα δεκάδες θύματα.
Αν παρ’ όλα αυτά παραμείνει η σημερινή χάραξη τότε δεν υπάρχει άλλη λύση παρά η κατασκευή σήραγγας στην περιοχή της Σκαλέτας. Η πρόταση αυτή είναι εφικτή διότι τα υψόμετρα του εδάφους είναι ικανά για να είναι πλήρως εφαρμόσιμη και λειτουργική η κατασκευή υπόγειας σήραγγας.
*Ο Σταύρος Βουρβαχάκης είναι οικονομολόγος – δημοτικός σύμβουλος Ρεθύμνου και επικεφαλής στο «Ρέθυμνο – ενεργοί πολίτες»