Οι περιοχές που περιλαμβάνονται στο δίκτυο NATURA δεν αποτελούν εμπόδιο στην ανάπτυξη ενός τόπου αντιθέτως με την προστασία, τη διατήρηση και την ανάδειξη τους μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό μοχλό ανάπτυξης δίδοντας νέα ώθηση στους τόπους τους οποίους βρίσκονται.
Η σωστή διαχείριση τους από τις τοπικές κοινωνίες μπορεί να αποφέρει τεράστια οφέλη, τόσο οικονομικά μέσω χρηματοδότησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων όσο και τουριστικά αφού οι προστατευόμενες περιοχές μπορούν να εξελιχθούν σε ένα πόλο έλξης για τους επισκέπτες.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν μεταξύ άλλων σε σχετική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Σπίτι του Πολιτισμού με πρωτοβουλία της Περιφέρειας στο πλαίσιο του Μήνα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Βασικός στόχος της ημερίδας ήταν να ενημερώσει τους πολίτες για τη χρησιμότητα των ζωνών αυτών όχι μόνο σε ότι έχει να κάνει με την ανάγκη διατήρησης και διάσωσης της βιοποικιλότητας αλλά και για τα τεράστια κοινωνικά οφέλη, βάζοντας τέλος στην αντίληψη που κυριαρχεί ότι οι συγκεκριμένες ζώνες αποτελούν νεκρές περιοχές.
«Είναι υποχρέωση μας να αναδείξουμε και να προστατέψουμε τις περιοχές NATURA»
Οι ομιλητές ανέπτυξαν τη σημασία των περιοχών NATURA για κάθε περιοχή αλλά και για την υποχρέωση των πολιτών να τις διατηρούν και να τις προστατεύουν αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα που αυτοί οι τόποι έχουν.
Ειδικότερα ο Νίκος Δρακονάκης, οικονομολόγος, μίλησε για τις προστατευόμενες περιοχές και καλές πρακτικές σε Ελλάδα και Ευρώπη. Σε σχετικές δηλώσεις του τόνισε: «Πρόθεση της περιφέρειας μέσω των συγκεκριμένων ημερίδων είναι να ενημερώσει τον κόσμο για το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται, για τις δυνατότητες που υπάρχουν για παραπάνω αξιοποίηση προς όφελος των κατοίκων που ζουν είτε στις περιοχές αυτές. είτε πολύ κοντά. Ο κύριος στόχος είναι να απομυθοποιήσουμε τη λογική που υπάρχει ότι οι περιοχές NATURA είναι πρόβλημα και μόνο, καθώς αυτό είναι λάθος, οι συγκεκριμένες περιοχές είναι η κληρονομία μας από τις προηγούμενες γενιές, και είναι υποχρέωση μας να τις διατηρήσουμε να τις προστατέψουμε και να αξιοποιήσουμε τα σπουδαία πλεονεκτήματα που δίνουν».
Η Ελένη Χαιρέτη, ιδιοκτήτης γραφείου σχεδιασμού και υλοποίησης προγραμμάτων οικοτουρισμού, αναφέρθηκε στις προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης σε αυτές τις περιοχές μέσω της αποτελεσματικής προστασίας και διατήρησης τους. Ειδικότερα τόνισε: «Οι προστατευόμενες περιοχές και οι περιοχές NATURA αποτελούν ένα εξαιρετικό πεδίο για εμάς για να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε τα προγράμματα μας, ταυτόχρονα εμπλέκουμε τις τοπικές κοινωνίες, στις παραγωγικές διαδικασίες και ενθαρρύνουμε τους ντόπιους να ξαναθυμηθούν και να μάθουν τον πλούτο του τόπου τους, ώστε όλοι μαζί να προσφέρουμε υψηλής ποιότητας προγράμματα και πολύ καλή πληροφόρηση για τις προστατευόμενες περιοχές στους επισκέπτες της εκδήλωσης».
Από την πλευρά της η περιβαλλοντολόγος Γεωργία Πιλιγκότση έκανε τη διασύνδεση της αλληλεπίδρασης της τοπικής κοινωνίας με τις προστατευόμενες ζώνες NATURA και σημείωσε χαρακτηριστικά: «Με το πέρασμα του χρόνου και μετά από εννέα ημερίδες στο νησί, βλέπουμε τις τοπικές κοινωνίες να αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο την αξία των ζωνών NATURA , είναι καταπληκτικό το πώς πλέον βλέπουμε ακόμη και παραδείγματα με ντόπιους κτηνοτρόφους να παίρνουν πρωτοβουλίες για να προστατέψουν σπάνια ήδη που ζουν στην Κρήτη, όπως για παράδειγμα αυτό του χρυσαετού».
Η υπεύθυνη του κέντρου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Ανωγείων Ζαχαρένια Κεφαλογιάννη μίλησε για την κοινωνική εκπαίδευση και την προστασία των ζωνών υψηλού περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος: «Είναι σημαντικό να αναλύσουμε το κομμάτι της εκπαίδευσης αλλά και της ευαισθητοποίησης από τις μικρές ηλικίες σε μεγαλύτερες σε σχέση με τις προστατευόμενες περιοχές και τη γνώση γύρο από την αξία της βιοποικιλότητας των περιοχών ειδικής προστασίας, όπου είναι στο σύνολο τους 53 στο νησί, σαν αποτέλεσμα μιλάμε πλέον για μια κληρονομία, φυσικού και αισθητικού ενδιαφέροντος σε σχέση και τις τωρινές γενιές αλλά και με τις μελλοντικές. Παράλληλα θα πρέπει να κάνουμε ειδική αναφορά στο κομμάτι της εκπαίδευσης στις μικρότερες ηλικίες καθώς σημαντικό κομμάτι είναι αυτό της βιωματικής μάθησης των παιδιών, και όταν το παιδί βρεθεί μέσα στη φύση και στο περιβάλλον στα πλαίσια της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, τότε μαθαίνει καλύτερα και αποκτά περιβαλλοντική παιδεία».
Ο Αντώνης Μπαρνιάς, δασολόγος-περιβαλλοντολόγος αναφέρθηκε στο νομικό πλαίσιο και τις συμβατές χρήσεις και μεταξύ άλλων είπε: «Είναι σημαντικό να ενημερωθεί το κοινό για τις περιοχές NATURA του νησιού, όπως σε όλες τις περιοχές NATURA της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης υπάρχουν πολυεπίπεδες παραβιάσεις λόγω ελλιπούς ενημέρωσης του κοινού. Παράλληλα στόχος μας είναι να γνωστοποιηθεί στον κόσμο ότι οι περιοχές NATURA δεν είναι αποστειρωμένες ζώνες που απαγορεύεται η οποιαδήποτε πρόσβαση. Οι περιοχές NATURA δημιουργήθηκαν με στόχο να προστατευτούν συγκεκριμένοι οικότυποι με στόχο την ευρύτερη ανάπτυξη της περιοχής και όχι την αποκλειστική και σκληρή προστασία. Αυτή είναι και η καινοτομία του συγκεκριμένου μέτρου προστασίας, ότι δηλαδή εισάγει τον ανθρώπινο παράγοντα σαν αναπόσπαστο στοιχείο σε κλειστές και προστατευόμενες ζώνες».
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης σε σχετικές δηλώσεις του έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη σημασία της ενημέρωσης υποστηρίζοντας τα εξής: «Ο τόπος μας είναι ευλογημένος, λόγω των πολλών περιοχών NATURA που διαθέτει, δυστυχώς όμως η προκατάληψη ή και η άγνοια μάς οδηγούν καμιά φορά σε μηδενιστικές αντιλήψεις και στο να λέμε ότι είναι εμπόδιο προς την ανάπτυξη. Πρέπει να υπογραμμίσουμε το γεγονός ότι εάν γίνει μια λογική αξιοποίηση και μια περιβαλλοντική επένδυση τότε πλέον θα μιλάμε για σημεία αναφοράς για τον κάθε τόπο. Εντυπωσιάζομαι όταν βλέπω πως συγκινεί και παρακινεί τον κόσμο μόνο μια αγωνιστική έξαρση, καθώς για να μπορέσουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε όλες τις περιβαλλοντολογικές επιβουλές, είτε λέγονται φωτοβολταϊκά παντού χωρίς έλεγχο, είτε οτιδήποτε άλλο, θα πρέπει να είμαστε προηγουμένως ενημερωμένοι, ευαισθητοποιημένοι και να γνωρίζουμε τι ακριβώς συμβαίνει με τις περιοχές αυτές».
Παράλληλα ο κ. Μαρινάκης κάνοντας τη σύνδεση μεταξύ ανάπτυξης και προστασίας των ζωνών NATURA υποστήριξε εξής: «Η φύση είναι ακριβώς όπως ένα σπίτι, που έχει δωμάτια για όλες τις χρήσεις και έχει και την αυλή αλλά και τον κήπο, η NATURA λοιπόν είναι ο κήπος της φύσης και πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με αυτό. Παράλληλα, τώρα και στα πλαίσια του χωροταξικού, ευνοείται στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη η έννοια της συμπαγούς πόλης, δηλαδή η τάση της συνεκτικότητας και της ένωσης των οικισμών. Αυτή λοιπόν η τάση πρέπει να ληφθεί υπόψιν από όλους μας καθώς πρέπει να σταματήσει το φαινόμενο της άναρχης δόμησης και της κακοποίησης του περιβάλλοντος γιατί έτσι δεν μπορείς να κάνεις ούτε χωροταξική, ούτε πολεοδομική, ούτε λειτουργική αντιμετώπιση των σημαντικών θεμάτων, δημιουργώντας ενδεχομένως πολλές φορές και άλυτα προβλήματα».
