Τα τελευταία χρόνια, λόγω της κρίσης στη χώρα μας, έχει αυξηθεί κατακόρυφα ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια ή ένδεια, δηλαδή δεν έχουν ασφαλή πρόσβαση σε επαρκείς ποσότητες ασφαλών και θρεπτικών τροφίμων για τη φυσιολογική τους ανάπτυξη και για μια δραστήρια και υγιή ζωή.
Η επισιτιστική ανασφάλεια επιδεινώθηκε στην Ελλάδα την περίοδο όταν η ανεργία σημείωσε εκρηκτική αύξηση. Συγκεκριμένα, το ποσοστό ανεργίας κλιμακώθηκε από 7,9% το 2008 στο 27,7% το 2013 και έκτοτε υποχωρεί σταδιακά. Η ανεργία στις ηλικίες 15-24 αναρριχήθηκε στο 58,3% το 2013, με εξασθένιση μετά. Πέρα όμως από το πολύ υψηλό ποσοστό ανεργίας, σημειώνεται ότι περίπου το 70% των μακροχρόνια άνεργων (12 μηνών) δεν λαμβάνει επίδομα ανεργίας.
Το 2015 περίπου 1,4 εκατ. άτομα, δηλαδή το 12,9% του πληθυσμού της χώρας αντιμετώπιζε επισιτιστική ανασφάλεια, με το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωζώνη να ανέρχεται σε 7,3%. Τη χρονιά αυτή η Ελλάδα είχε την 8η χειρότερη θέση ανάμεσα σε 30 ευρωπαϊκές χώρες, έναντι της 15ης χειρότερης θέσης που είχε το 2008. Μεγαλύτερη επισιτιστική ανασφάλεια από την Ελλάδα αντιμετωπίζουν έξι χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης (Βουλγαρία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Ρουμανία, Λιθουανία και Λετονία) και η Μάλτα.
Το μεγαλύτερο ποσοστό επισιτιστικής ανασφάλειας στη χώρα μας καταγράφηκε το 2012 (14,2%) και έκτοτε παρατηρείται τάση μείωσης.
Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από μελέτη του ΙΟΒΕ την οποία έδωσε στη δημοσιότητα και όπως επισημαίνεται η επισιτιστική ανασφάλεια αποτελεί σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ψυχικής και φυσικής ανάπτυξης, να επηρεάσει τις επιδόσεις των παιδιών στο σχολείο και να οδηγήσει σε παχυσαρκία, λόγω υπερβολικής κατανάλωσης τροφίμων χαμηλής ποιότητας και υψηλής θερμιδικής περιεκτικότητας, με αρνητικές προεκτάσεις για την υγεία.
Ιδιαίτερα έντονο είναι το πρόβλημα της επισιτιστικής ένδειας σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Έρευνα σε νοικοκυριά με μαθητές σε υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας που συμμετείχαν στο πρόγραμμα ΔΙΑΤΡΟΦΗ του Ινστιτούτου Prolepsis ανέδειξε ότι το 64,2% του δείγματος νοικοκυριών αντιμετώπιζε επισιτιστική ανασφάλεια το σχολικό έτος 2012-2013. Την ίδια περίοδο το 26,9% των νοικοκυριών του δείγματος αντιμετώπιζαν επισιτιστική ανασφάλεια με μέτρια ή σοβαρή πείνα.
Σε υψηλότερα επίπεδα καταγράφεται ο επισιτιστικός κίνδυνος στις περιπτώσεις των οικογενειών με παιδιά και ειδικά στις περιπτώσεις με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα παιδιά χωρίς να είναι ιδανική η κατάσταση και στις περιπτώσεις των ηλικιωμένων.
Σύμφωνα με τη μελέτη την περίοδο κατά την οποία επιδεινώθηκε η επισιτιστική ανασφάλεια στην Ελλάδα, σημειώθηκε βαθιά ύφεση στη χώρα, με αποτέλεσμα να χαθεί το ¼ του ΑΕΠ της οικονομίας. Ειδικότερα, το διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα, αν και κατέγραψε ισχυρότερη άνοδο σε σύγκριση με την Ευρωζώνη την περίοδο 2000-2007, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να συγκλίνει προς τις πλουσιότερες χώρες, την επόμενη περίοδο 2008-2015 καταγράφηκε ισχυρή πτώση εισοδήματος κατά 32,5% .
Στη διάρκεια της παρουσίασης της μελέτης του ΙΟΒΕ η κ. Μαριάννα Παρασκευά ανώτατο στέλεχος της ευρωπαϊκής επιτροπής, σημείωσε ότι η επισιτιστική ανασφάλεια αποτελεί μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα και παρουσίασε τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την ανακούφιση των αδύναμων κοινωνικών ομάδων στα κράτη-μέλη. Ανέφερε ότι το έργο της ΕΕ στην κατεύθυνση αυτή είναι σημαντικό και πολύπλευρο, ωστόσο επεσήμανε ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτιώσεων ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη ανάπτυξης πρωτοβουλιών για μια αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων του προγράμματος επισιτιστικής συνδρομής, ενίσχυσης του εθελοντισμού και γενικότερης ευαισθητοποίησης των πολιτών για τον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων.
