Μια νέα πρωτόγνωρη πραγματικότητα έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες εβδομάδες στην καθημερινότητα των πολιτών εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, που έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο και την επιβολή των σχετικών περιοριστικών μέτρων που τέθηκαν σε ισχύ.
Η καθημερινότητα των πολιτών άλλαξε άρδην. Τα σχολεία έκλεισαν και μαζί με αυτά η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, αλλά και τα εμπορικά. Η κυβερνητική απόφαση για το λουκέτο στις επιχειρήσεις χαρακτηρίστηκε άκρως αναγκαία στο πλαίσιο των μέτρων για τον περιορισμό αποφυγής του συνωστισμού και της διασποράς του κορωνοϊού ήδη από τις 18 Μαρτίου με γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας.
Κανένας δεν μπορούσε να αντιληφθεί αρχικά τη σοβαρότητα της κατάστασης, το μέγεθος της υγειονομικής κρίσης αλλά και τις τεράστιες επιπτώσεις που αυτή θα είχε στην τοπική οικονομία.
Τρεις εβδομάδες περίπου μετά, το άνοιγμα των ξενοδοχείων είναι αβέβαιο, αφού κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει τον χρονικό ορίζοντα άρσης των μέτρων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον της τουριστικής περιόδου και κατ’ επέκταση για την οικονομία της Κρήτης που βασίζεται στο μεγαλύτερο της στον τουριστικό κλάδο.
Βαρύ είναι το πλήγμα και για τον εμπορικό κόσμο. Περισσότερες από χίλιες εμπορικές επιχειρήσεις μετρά μόνο ο Δήμος Ρεθύμνου, και πολλές από αυτές, όπως λέει μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου, Γιώργος Πολιουδάκης, θα έρθουν αντιμέτωπες με λουκέτο. Οι οικονομικές επιπτώσεις είναι τεράστιες, όπως επισημαίνει, καθώς φόροι και οικονομικές υποχρεώσεις «τρέχουν», την στιγμή που η ρευστότητα είναι στο μηδέν και με δεδομένη την κατάσταση που επικρατεί δεν υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας.
Τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων με αναστολή φόρων και υποχρεώσεων για τρεις μήνες είναι στη σωστή κατεύθυνση, όπως λέει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζει ωστόσο πως όλες αυτές οι υποχρεώσεις θα πρέπει να καταβληθούν από τους έμπορους από τον Σεπτέμβριο, χωρίς όμως οι ίδιοι να έχουν τη δυνατότητα να το πράξουν, αφού εκτιμάται πως οι τζίροι θα είναι καθηλωμένοι και τα έσοδα στο μηδεν. «Όσο περνά ο καιρός τόσο μεγαλώνει το πρόβλημα. Ήδη από τις επαφές που έχω με συναδέλφους που μιλάμε στο τηλέφωνο αν η κατάσταση αυτή δεν αλλάξει άμεσα τότε θα έχουμε λουκέτα σε επιχειρήσεις το καλοκαίρι. Έχουμε ακόμα σχεδόν ενάμιση μήνα, με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, άρα σύνολο δυόμιση μήνες. Όλοι οι επιχειρηματίες και όλοι έμποροι αντιμετωπίζουμε τεράστιο οικονομικό πρόβλημα. Η κυβέρνηση προέβλεψε τρίμηνη αναστολή πληρωμών φόρων και υποχρεώσεων και επιταγών για 75 μέρες, όμως, όλα αυτά θα τα βρούμε μετά -από Σεπτέμβριο- μπροστά μας. Ακόμα και όταν ανοίξουν τα καταστήματα δεν θα υπάρχει κίνηση. Πολλές χώρες είναι αντιμέτωπες με την πανδημία, άρα δεν θα έχουμε τουρίστες και από τους ντόπιους δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά πράγματα σε ό,τι αφορά την ενίσχυση των εισπράξεών μας. Άρα το Σεπτέμβριο θα πρέπει να πληρώσουμε τις υποχρεώσεις που ήταν σε αναστολή για τρεις μήνες, καθώς και τις τρέχουσες και χωρίς να έχουμε τζίρο. Άρα δώρο άδωρον. Αν η κυβέρνηση δεν δώσει χρήματα στις επιχειρήσεις και όταν λέω χρήματα εννοώ αν όχι άτοκα έστω χαμηλότοκου με εγγύηση του δημοσίου -δεν θα μπορέσουν οι επιχειρήσεις να κινηθούν, άρα πολλές από αυτές δεν θα ανοίξουν. Τα μέτρα είναι στη σωστή κατεύθυνση όμως δεν επαρκούν. Υπάρχει μεγάλη απογοήτευση στον εμπορικό κόσμο. Πριν 20 μέρες ήμασταν όλοι μουδιασμένοι, δεν ξέραμε τι γίνεται, δεν μπορούσαμε να αντιληφθούμε τι συμβαίνει και φυσικά προτεραιότητα είναι η προστασία της δημοσίας υγείας. Τώρα βλέπουμε ότι η χώρα μας βρίσκεται σε καλά επίπεδα, όμως, σίγουρα θα περάσει καιρός μέχρι την άρση των μέτρων και την επαναφορά στην καθημερινότητα».
Από την άλλη αβέβαιο είναι το μέλλον χιλιάδων εργαζομένων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αφού ακόμα και αν για κάποιους από αυτούς το κράτος φρόντισε να εξασφαλίσει τη παραμονή τους στην εργασία, δεσμεύοντας του εργοδότες πως για να επωφεληθούν των οικονομικών μέτρων ενίσχυσης θα πρέπει να διατηρήσουν το προσωπικό τους, εν τούτοις οι περικοπές μισθών, η εκ περιτροπής εργασία και η μελλοντική απόλυση είναι τα πλέον πολύ πιθανά σενάρια: «Υπάρχει μια πρόβλεψη της κυβέρνησης για την προστασία των θέσεων εργασίας, όμως, το ζήτημα είναι μέχρι πότε. Σίγουρα θα υπάρξουν περικοπές μισθών, εκ περιτροπής εργασία, αρά ερωτηματικό είναι πόσοι επιχειρηματίες θα μπορούν να πληρώνουν έγκαιρα τους εργαζόμενούς τους».
Η επιβίωση των εμπορικών επιχειρήσεων είναι το μεγάλο ζητούμενο επισημαίνει ο Γιώργος Πολιουδάκης, ο οποίος αναφέρεται σε εποχές χειρότερες του μνημονίου σε ό,τι αφορά την επιχειρηματικότητα. «Η κατάσταση είναι χειρότερα από τα μνημόνια, τότε κάπως κινιόταν η αγορά με τους τουρίστες, τώρα ο τζίρος θα είναι βυθισμένος.
Πλέον το 98% του τζίρου της αγοράς γίνεται από τα σούπερ και μίνι μάρκετ. Και το υπόλοιπο 2% από καφέ και εστιατόρια take away. Τα περίπτερα τα περισσότερα έχουν κλείσει» είπε.
Όπως επισημαίνει πρέπει οπωσδήποτε να ενισχυθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να μπορέσουν να επιβιώσουν και να επέλθει σταδιακά η οικονομική ανάκαμψή τους. Η ρευστότητα των καταστημάτων αποτελεί ζητούμενο και σε αυτό η κυβέρνηση πρέπει να βάλει πλάτη, όπως είπε ο κ. Πολιουδάκης εξηγώντας πως θα πρέπει να εξεταστεί το σενάριο να «χαριστούν» οι φορολογικές και άλλες υποχρεώσεις του διαστήματος που τα καταστήματα είναι κλειστά και να υπάρξει δυνατότητα άτοκων δάνειων ή έστω χαμηλότοκων προς τις επιχειρήσεις για να μπορέσουν αυτές να ορθοποδήσουν. «Όσο αργεί να επανέλθει η κανονικότητα τόσο το χειρότερο. Το καλύτερο σενάριο θα ήταν να χαρίσει το κράτος τις φορολογικές υποχρεώσεις, ώστε να γλιτώσει κάποια χρήματα ο επιχειρηματίας. Με τα τωρινά μέτρα ο επιχειρηματίας δεν γλιτώνει χρήματα απλώς μετακυλίονται για αργότερα οι οικονομικές υποχρεώσεις» είπε.
