Της ΕΛΕΝΗΣ ΠΛΑΓΙΩΤΑΚΗ – ΣΑΑΤΣΑΚΗ*
Είναι διακριβωμένο, ότι σ’ όλες τις εκφάνσεις της σύγχρονης ζωής, η εικόνα διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο. Αλλά στον παρελθόντα χρόνο παίρνει μια άλλη διάσταση καθοριστικής σημασίας, αφού η εικονιστική δύναμη αποτελεί ισχυρό συνδετικό κρίκο με το παρελθόν και μια από τις κύριες πηγές παροχής πολύτιμων πληροφοριών, για τη χρονική περίοδο την οποία απεικονίζει.
Οι μνήμες που καταγράφονται σε μια ατέλειωτη ακολουθία, στις παλιές φωτογραφίες, είναι σιωπηλοί αφηγητές και αδιάψευστοι μάρτυρες του παρελθόντος.
Ερευνητές και μελετητές, που αναδράμουν στο παρελθόν καταφεύγουν στην εύγλωττη σιωπή των εικόνων, προκειμένου να μελετήσουν τις ανθρώπινες σχέσεις και δραστηριότητες παλιών καιρών. Αυτή η καταφυγή αναδεικνύεται σε πολύ σημαντικό παράγοντα παρατήρησης και πληροφόρησης, που συμβάλλει τα μέγιστα στη διατήρηση και διάσωση των ηθών και εθίμων και γενικά της παραδοσιακής διαβίωσης παρωχημένων εποχών.
Γι’ αυτό και είναι ιδιαιτέρως σημαντική και ενδιαφέρουσα η πρωτοβουλία κάποιων ξεχωριστών ανθρώπων, που καταπιάνονται με τη συλλογή και μελέτη παλιού φωτογραφικού υλικού, ωθούμενοι από ένα ασίγαστο μεράκι για τη διάσωση και ανάδειξη του παρελθόντος και δεν φείδονται κόπου, χρόνου και δαπανών, για την ευόδωση του σκοπού τους.
Εναργέστατο παράδειγμα ο δημιουργός του ανά χείρας πονήματος «Αϊγιαννιώτικες Αναδρομές» που αναδύθηκε σ’ ένα πολύμοχθο αγώνα συλλογής, αξιολόγησης και επεξεργασίας ενός πλήθους παλιών φωτογραφιών από τη γενέθλια γη του τον Άγιο Ιωάννη – Αμαρίου – Ρεθύμνου, με τη βαθιά επιθυμία να κρατήσει ζωντανές τις μνήμες.
Πρόκειται για τον Υποστράτηγο της Ελληνικής Αστυνομίας ε.α. Σταύρο Φωτάκη, τον πολύ γνωστό και καταξιωμένο παραδοσιακό ποιητή, συγγραφέα και ερευνητή, ο οποίος έχει τιμηθεί επανειλημμένα με επαίνους από την Ακαδημία Αθηνών, για το πολυσχιδές έργο του.
Λάτρης της Κρήτης και των παραδόσεών της, είναι μοναδικός ερμηνευτής των περίφημων ριζίτικων τραγουδιών, ιδιότητες που τον «ανέβασαν» ως τη Λυρική Σκηνή και το Μέγαρο Μουσικής.
Οι πολύμορφες δραστηριότητες του Σταύρου Φωτάκη, η άκρως επιτυχημένη συγγραφική και ερευνητική του πορεία, οι πολυπληθείς βραβεύσεις, έπαινοι και διακρίσεις δεν χωρούν σ’ ένα σύντομο προλογικό σημείωμα.
Γι’ αυτό τελειώνοντας θα αναφερθώ μόνο στο πρόσφατο δημιούργημά του, που είναι προϊόν μιας υπερπροσπάθειας εξαιρετικά επίπονης, με θεαματικό αποτέλεσμα μιαν ανεπανάληπτη και μοναδική προγονική προσφορά και ένα δώρημα τέλειο στους επιγόνους.
Τα όποια συγχαρητήρια τα θεωρώ πολύ φτωχά για το μέγεθος αυτής της προσφοράς και πιστεύω πως η πιο πρόσφορη ανταμοιβή στο δημιουργό, για το συγκλονιστικό του επίτευγμα, είναι η ανυπόκριτη χαρά και η βαθύτατη συγκίνηση όλων εκείνων, τους οποίους κατέστησε κοινωνούς του ωραίου αγώνα του.
* Η Ελένη Πλαγιωτάκη – Σαατσάκη είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός